Наурыз туралы ашық сабақ

№5 орта мектеп кітапханасы

Ырыс болып төріме шық - әз Наурыз!

2013-2014 оқу жылы

Ырыс болып төріме шық - әз Наурыз!

Мақсаты: Бүкіл түркі халқының ұлттық тойы - Наурыз мерекесін ұлттық салт-дәстүрімізбен, әдет-ғұрпымызбен байланыстыра насихаттап, ұрпақтардың өз ұлтына деген сүйіспеншілігін арттыру.

Көрнекілігі: Ұлттық ою-өрнектермен жиектелген тілектер жазылады.

Ән. «Көктем келді» Ильяс

Барысы:

1-ж:«Ұлыс бақты болсын, төрт түлік ақты болсын!»

2-ж:«Дастарқан берекелі болсын!»

1-ж:«Ақ жарылқасын»

1-жүргізуші: Тәуелсіз биік халқымның

Желбіреп туы шалқысын.

Әз Наурыз келіп еліме,

Жер-ана бойы балқысын

Жаңғырар дәстүр-салтымның

Көзелсін бұлақ жылғасы.

Қастерлі менің халқымның

Мереке Наурыз - жыл басы!

2-жүргізуші:

Ақ жаулықты аналар,

Ақ тілеулі бабалар

Халық қамын ойлаған.

Көңілге күміс нұр еккен

Наурыз айы берекелі.

Ғасырлар бойы халқымды

Қуанышқа кенелткен

Құтты болсын мерекең!

1-жүргізуші:Ана жақта неткен шу? Жұртты дүрліктірген мынау кімдер болды?

2-жүргізуші: (қуанып)О-о-о! Жолы болар жігіттің жеңгесі шығар алдынан дегендей мынау бір тамаша болды-ау. Мына келгендер Қожанасыр, Алдар көсе, Тазша бала ғой.

Әділ.Қожанасыр: Уа, бәрекелді! Алыстан есек шаршатып, етік тоздырып, ұлыстың ұлы күні мерекесіне әдейілеп келдік.

Ендеше, төрлетіңіздер тойымызды думандатып, халықты тойға шақырыңыздаар!

Жандос: Алдар көсе: Уа, халайық! Тойға келіңдер! Тойға!

Әділ:Қожанасыр: Нұрлы Наурыз тойына келіңіздер!

Иманқұл.Тазша бала:Уа, балалар! Жылқы жылының айтулы тойы, біздің ауылдың Наурыз мерекесіне келіңдер.

Жандос.Алдар Көсе: Ә-ә-әй, ағайын,

Той деп жар салайын.

Наурыз тойға келіңдер,

Мен де бірге барайын!

Қожанасыр: Ағайын, тойға келіңдер,

Мерекені көріңдер!

Жылқы жылы келді еліме,

Той көрімдік беріңдер!

Тазша бала: Алдар аға, бүгінгі тойға тіпті өлеңдетіп, сықиып киініп келіпсіз ғой.

Жел бір жағынан кіріп, екінші жағынан шығып кететін шұрық тесік әйгілі шапаныңыз қайда?

Алдар көсе: Биыл жылқы жылын (мектептің жетістіктерін айтады) үлкен табыстармен қарсы алып жатқанда жыртық шапан менің теңім бе?

Әділ.Қожанасыр: Тотыша тақылдаған мұның кім тағы?

Алдар көсе: Қожеке, танымадыңыз ба, бұл Тазша бала ғой.

Қожанасыр: Тазша баламысың, ей? Келші бауырым, құшағыма қысайын.

Тазша бала: Амансың ба, Қожеке! (Екеуі құшақтасып амандасады.)

Алдар: Уа, халайық! Тойға! Тойға!

Ұлыстың ұлы күні мерекеде

Кенелсін

Қазақстан берекеге!

Қожанасыр: Наурыз мерекесі құтты болсын,

Жылқы жылы елімізге бақыт қонсын!

Жылқының тектілігін, берекесін берсін!

Тазша бала: Наурыз-думан мерекесі басталсын!

1-жүргізуші: Досқа құшақ ашайық,

Өлең-жырға басайық.

Қазақтың бір салты деп

Тойға шашу шашайық!

2-жүргізуші: Наурыз келсе, құт келгені, халайық,

Есік ашып, шашу шашып,

Ел боп қарсы алайық. (шашу шашылады)

Наурыз мерекесін ашу құрметі мектеп директоры Арман Аманжолұлына беріледі.

1-жүргізуші: Дастарқан-ау, дастарқан

Берекелі дастарқан,

Мерекелі дастарқан

Ас ұсынып, бас тартқан

Жайылып тұр дастарқан

Ән: «Дастарқан» (дастарқан жасалу рәсімі көрсетіледі)

2-ж:Қош келдің, Наурыз еліме,

Мейірім төгіп жеріме

Береке-бірлік бақ болып,

Орнығып отыр төріме деп ата-әжелерді дастарқанға шақырамыз.

1-ж. Тойға келгеннен кейін ата-әжелеріміз құр келмеген шығар,тойкәдесі деген бар ғой Самал.

2-ж. Иә.

1-ж. Ендеше, әжелер тойды бастай отырыңыздар.

(Әжелер әні)

Наурыз көже беріледі.

1-жүргізуші: Самал білесің бе Наурыз сөзі қандай ұғымды білдіреді?

2-ж.Әрине білемін Жаңа күн дегенді білдіреді.

2-ж:Ал, сен айтшы 21-наурыз түні қалай аталады?

1ж:-Оны осы отырған елдің бәрі білуі тиіс Қыдыр түні деп аталады.

1-ж:Ұлыс күні жасалатын тағам қандай?

2ж: Әрине ол Наурыз көже ғой.

1-ж: Малдар төлдеп, қой қоздап,

Сүттен бұлақ ағызған.

Жаңа жылдың сипаты

Молшылыққа аңыз боп

Басталыпты Наурыздан.

2-ж:Ашық болсын қас-қабақ,

Таспен атқанды аспен ат!

Бейтаныс та, таныс та,

Бүгін төрде бас қонақ.

Арпа, бидай, тары бар,

Қатық, малта бәрі бар.

Ішілетін, жейтіннің,

Бұл көжеде бәрі бар.

Ошақта көп шоқ әлі,

Астың ауыр обалы.

Астан үлкен ешкім жоқ,

Қазан аузы жоғары

Көже құюшы:Бидай көже салғаным,

Бәрі де бар жарманың.

Тойғаныңша ішіңдер,

Өкпелеме қалғаның.

Көже - ұлттық асымыз,

Ішсін кәрі-жасымыз.

Ұлыстың ұлы күнінде,

Аман болсын басымыз!

1-жүргізуші:Қадірменді ағайлар мен апайлар, құрметті оқушылар! Бақ пен ырыстың, молшылық пен тоқшылықтың, ынтымақ пен бірліктің белгісіндей болған Наурыз мерекесін жалғастырайық

Наурыз мерекесімен құттықтап, тілектерін білдіру үшін ауыл ақсақалдары мен азаматтарына сөз береміз.

Сөз кезегі өздеріңізде.

2-жүргізуші: Наурыз - көктем мерекесі.

Наурыз - Жыл басы

1-жүргізуші: Наурыз - шаруаның мерекесі,

Наурыз - еңбек мерекесі.

2-жүргізуші: Наурыз келсе, құт келгені, халайық.

Әдеби-монтаж.

Айдана: Хош келдің, төре Наурыз, төріме өрле,

Дүрленсін,дүлейленсін көңіл демде.

Жылылық жарғысын ап өзің келдің,

Қақырап атыраптар сөгілгенде.

Камила: Қыс бойы қалтыраған қырат-қырлар

Шуақтан қуат жұтып егілгенде.

Аққулар ақ аспанда гәккулетіп,

Әуені нұрға өрлеп төгілгенде.

Мадина::Самарқанның көк тасы секілденіп

Тектілік ізгілікке телінгенде.

Сен келдің

Ақ несібе шашылғанда,

Жанары жауқазынның ашылғанда.

Қатары озаттардың өсе түсіп,

Екілік бестіктерге бас ұрғанда.

Атағы мектебімнің аспанға өрлеп,

Мәртебем мақтанышпен тасынғанда.

Самал: Наурызым - тойлы нұрлы күн,

Мерейің асып тұр бүгін.

Жерімнің жүзін жылыттың,

Елімнің сақта бірлігін!

Наурызым ғажап туысың,

Ұлыстың күні ұлысың.

Жылыттың жердің жүрегін

Жүрегі елдің жылысын.

ТамерланНаурызым - жылдың басысың,

Қуаныш қартта жас үшін.

Көңілде шаттық тасыттың,

Елімде ырыс тасысын.

2-ж:Жаса Наурыз, жаса көктем,

Жаса достық, күн, тіршілік.

Болсын ұмыт, мұңдар өткен

Мейірімділік күлсін шығып!

Соңында:

Алдар көсе: Уа, халайық,

Жылқы жылы жақсылықтар орнасын!

Қожанысыр: Еш жамандық болмасын!

Тазша бала Қол жайып бата сұрайық,

Үшеуі қосыла: Қызыр бабам қолдасын!

Алдан: Қызыр баба: Уа, қол жай, ағайын,

Кеудеңе отжағайын.

Мәртебесі ауылымның

Аса берсін лайым.

Әдепті болып ұл-қыздар.

Жоламасын уайым.

Жылқыжылы әз Наурыз

Төрттік пенен бестікті

Сыйласын деп сұрайын.

Оқушылар озат болсын,

Күнделіктерге бестік толсын.

Елбасымыз аман болсын,

тыныштық заман болсын!

Әумин!

1-жүргізуші: Қызыр бабам қолдады, ақ батасын бергені-

Ырыс-дәулет, молшылық төрімізге енгені.

Мәз-мәйрам боп халқымыз қуанышқа кенелсін,

Мол береке бастауы - Наурыз-думан келгені.

2-жүргізуші: Ұлыс күні кәрі-жас,

Құшақтасып көріскен.

Жаңа ағытқан қозыдай,

Жамырасып, өріскен,

Шалдар бата беріскен:

Сақтай көр деп терістен,

Кел таза Бақ кел десіп,

Ием, тілек, бер десіп.

Көш Қайрақан көш десіп,

Көз көрмеске өщ жесіп.

1-жүргізуші: Сәулесіндей көріндің таңғы үміттің,

Басын қостың сан дәстүр, сан ғұрыптың.

Жаса Наурыз, жарқыра көкте күндей,

Мерекесі достықтың, мәңгіліктің!

1-ж:Сені тойлап қарсы алып,

Бар әлемге жарсалып

Бейбітшілік құсы деп,

Қол соғады барша жұрт дей келе «Ақ көгершін» әнімен бүгінгі мерекемізді аяқтаймыз.