Ұлт достастығы 8 сынып

1 мамыр Қазақстан Халықтарының Ынтымақ күніне арналған «Маңғыстау татулықтың мекені» атты әр ұлт өкілдерінің фестивалі

«Біз - қазақстандықтармыз! Біздің ортақүйіміз - Қазақстан Республикасы. Біз елімізбен бірге есейіп келеміз. Қазақстан халықтарының бірлігі мерекесі құтты болсын ағайын!

Алдарыңызда бірлігі мен ынтымағы жарасқан, өзбек ұлттық ассамблеясының өкілдері.

Өзбек халқының жалпы саны 20 млн.дай. Тәжікстанда, Қазақстанда, Қырғызстанда, Түрікменстанда көп тұрады. Соның ішінде Қазақстандағы тұратыны 410 мыңға тарта. Антропологиялық жағынан ферғана-памир нәсіліне жатады. Өзбек тілінде сөйлейді.

Күте тұғын асыға әр күнін біз

Арналатын ең тәтті ән жырымыз

Мерекелі мерейлі айдың басы

Құтты болсын Бірінші Мамырымыз

Назданып бүгін өмір нұрлы күні.

Қыр беттің қызғалдаққа тұнды гүлі.

Мамыр боп, айбар асып асқақтайды.

Еңбек, Бақыт, Береке, Бірлік күні

Тілі басқа тілегі бір іргеміз

Өздеріңмен жүздесеміз күнде біз

Мақсат ортақ, бейбітшілік ұран боп

Татулықтан бұзылмасын іргеміз

(Өзбек халқының әуені ойналады, сахнаға өзбек халқының ұлт өкілдері шығады)

1. Мектеп оқушылары белгіленген ұлттың ата- салтын дәсүрін, әдет-ғұрпын, ұлттық киім үлгілерінің ерекшеліктерін насихаттау барысында көрініс көрсету. (сахналық көрініске өзбек ұлтының беташар тойын 10-15 минутта көрсету)

Өзбек халқының салт-дәстүрлерінің бірі келін түсіру.

Көрініске қатысатындар: 9-10 сынып оқушылары

Бисембаев Қолқанат -асаба

Меңдібаев Сәрсенсали - ата

Шәудірова Жаңылсын - әже

Есқуатова Айнұр - келін

Бисембаев Қолғанат - күйеу жігіт

Өтесінова Рима, Қуанова, Сұлтанова, Әденова Сабина - Абысындар

Тойға қатысушылар (Естұрлиев Алмас, Оғланбек Мұрат, Джумашев, Дүйсен Рысбек, Болатова Лаура, Базаров Мұхаммедәли

Сахнада музыка ойналып жатқанда ортаға асаба шығады.

Асаба: Хуш келдингиз, Тойлар мүбарак ағайынлари. Хош аулга келин кили жаг.Мубарак агайынлари.

Осы кезде жұрт шулап,екі абысыны екі қолынан қолтықтап келінді әкеледі.Келин келеді. Жолына ақ мата жайылып, оттан өткізіп ортаға әкеліп тұрғызад.Ортада тұрады. Екі жағынан екі жеңгесі қолтықтап тұрады. Төрт жеңгесі келіннің орамалын төрт бұрышынан ұстап тұрады. Енесі келіп, адыраспанмен аластайды, той мубарак болсын деп билеп жүреді.

Келіннің бетін ашу. Өзбектердің ұлттық аспабы дойрамен.

Ай келинжан келинжан куты болсын келинжан

Болиб келган үйинг

Отанг билан Онангнин конгилини колдирмассин, келинжан

Ийилип салам бергайсин

Кууанганга не етсин.

Атана бир салам

Ийилип, салем бергейсин сузилиб турган ёш қайниниг.

Кууанганга не етсин, Куваншидан яйкаб хар вақит

Куваншидан куларсан, кайнаганг чиқар алдингнан ийилип салам

бергайсин

Мен чиқаман алдингнан халқ кутиб тургандай

Сузилиб салам бергейсин.

Ииғылган халққа салам бер, юзингни очиб берайин.

Келін әр сәлем еткен сайын келиннің басына орамал, көйлек тигізіп, қасындағы жеңгелеріне береді.

Келіннің бетін енесі ашып, маңдайынан сүйіп, қолындағы білезігін келінінің қолына салады .Осы кезде келген қонақтар

1. адам Келіндеріңіз құтты болсын,отағасы

2. адам Құтты келін болсын!

3. Адам Келген келін осы отбасының бақ-берекесіне айналсын!

4. Құтты келін болсын,құтты келін болсын!

Асаба: Ақ келін-ау,ақ келін,елге қонған бақ келін, той дастархан жайылды,іркілместен,тез келің.

Екі жеңгесі келінді босағаға апарып, келін табалдырыққа маңдайын тигізіп, салем етіп, босағадан оң аяқпен аттап, үйге кіреді. Күйеуімен бірге дастархан басына отырғызып, балашағасы көп болсын деген мақсатпен жас жұбайлардың ортасына екі кішкентай нәрестені орталарына отырғызады, енесі содан кейін жас жұбайларды айнаға қаратады өмірлері мәнді де сәнді болсын деген мақсатпен, ағайын тума болып, бір-біріне жақсы тілектерін айтады.

Келін дайындаған тамақтарын әділ-қазыларға сәлем етіп ұсынады.

2. Белгіленген ұлттың дәстүрлі өнерінен орындау.

Өзбек биі. Орындайтындар:

3. Белгіленген халықтың ұлттық ойындарын насихаттау.

Арқанмен жүру. Бұл ойында 3-4 жигит жалаң аяқ екі қолын екі жаққа жайып, бақайының ұшымен иректелген арқанның үстімен жүру. Бұл ойын өзбек халқының ер жігіттерінің ержүрек, батыл, әр нәрсеге нартәуекел жасайтындықтарын көрсетеді.

Қорытынды.

Ұлыстарымыз тамыр болған ежелден

Кімдер қашсын қазақтайын ер елден

Достығымыз ғасырларға жарасқан

Туған елім, шарықтай бер кемелден

Е.Өмірбаев атындағы орта мектеп

1 мамыр Қазақстан Халықтарының Ынтымақ күніне арналған « Маңғыстау татулықтың мекені» атты әр ұлттың өкілдерінің фестивалінің

сценарииі

2012 жыл