Жоспар. Сөйлем мүшелері. Бастауыш

Сабақтың тақырыбы: Сөйлем мүшелері. Бастауыш

Сабақтың мақсаты: Оқушының білімі мен біліктілігі арқылы ой - өрісін дамыту, ұшқырлық , ойлау қабілетін шыңдау, шапшаңдық пен нақтылыққа бейімдеу,алған білімдерін өмірде қолдана білуге үйрету

Сабақтың міндеттері:

1.Сөйлем мүшелері, бастауыш туралы мәлімет беру

2. Оқушылардың сөздік қорын молайту, ой-өрісін, ойлау, есте сақтау, шығармашылық
қабілеттерін дамыту,

3. Рухани адамгершілікке тәрбиелеу,қазақ тіліне деген қызығушылығын арттыру.

Сабақтың түрі: жаңа сабақ

Сабақтың әдісі: сұрақ- жауап, түсіндіру, талдау, топпен жұмыс, бағалау, халықтық педагогика элементтері

Сабақтың пәнаралық байланысы: әдебиет, бейнелеу өнері

Сабақтың көрнекілігі: Плакаттар, тірек сызбалар,интербелсенді тақта, кеспе жұмыстары, бағалау парақшалары, рефлексия

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі

Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру үшін сабақта шаттық шеңберін қолданамын. Шаттық шеңберін сынып кезекшісі өткізеді. Балалар орындарынан тұрып, бір- бірлерін дос болуға шақырады.

Шаттық шеңбері

Жарқырап күн де ашылды,
Айналаға нұр шашылды

Қайырлы күн біз нәзік қыздармыз

Қайырлы күн біз ержүрек ұлдармыз
Дос болайық екеуіміз
Доспыз енді бәріміз

Бүгін біздің сабағымыз ерекше болады, өйткені сабақта топпен жұмыс жасаймыз. Қазір алдыңызда төрт түрлі түсті қағаз жатыр, ұнаған түстерді алып, бір түстілер бір топ құрайды. Сыныпты топқа бөлгенен кейін, топтың көшбасшысын, уақыт төрешісін, баяндамашысын, хатшысын және спикерін тез арада тағайындайды.

• Балалар сабақты бастамас бұрын, бүгінгі сабақты әр оқушы өз білімін өз билігіне алып бағалайды. Әр оқушының алдында мынадай бағалау парақшалары жатыр. Сендер әр кезең сайын өздерінің білімдеріңді осы бағалау парақшаларына уақытылы енгізіп отырысыңдар. Сабақ соңында балдарыңды қосып, жиынтық бағасын шығарып болғаннан кейін бағалау парақшасын мұғалімге тапсырамыз. Бағалау критерийлері тақтада берілген.

Енді жайдары көңілмен мұғалім үй тапсырмасын диалогты қолдану арқылы сұрайды.

ІІ. Үй жұмысын тексеру

Диалогты қолдану ( оқушы мен оқушының арасында)

Сұрақтар: «Мен- саған, сен- оған» ойыны арқылы өткіземін. Мұғалім әр топқа кеспе қағаздарын таратады. Әр топқа З сұрақтан қойылады. Бұл жерде әр топтан бір оқушы тұрып өз қалаған кез келген топтағы бір оқушыдан өзінің сұрағын қояды. Егер оқушы дұрыс жауап берсе, ол өзінің сұрағын басқа топтағы бір оқушы қоя алады. Солай шеңбер жалғаса береді.

І топтың сұрақтары:

1. Сөйлемдер айтылу мақсаты мен сазына қарай неше түрге бөлінеді?

2. Хабарлы сөйлемге тәне белгіні ата.

3. Хабарлы сөйлемнің интонациялық ерекшелігін сипатта

ІІ топтың сұрақтары:

1. Сұраулы сөйлемнің анықтамасын айт.

2. Сұраулы сөйлемнің интонациялық еррекшелігін сипатта

3. Лепті сөйлем дегеніміз не?

ІІІ топтың сұрақтары:

1. Лепті сөйлем қандай жолдармен жасалады?

2. Бұйрықты сөйлем дегеніміз не?

3. Лепті сөйлемге тән белгі не?

ІV топтың сұрақтары:

1. Лепті сөйлемнің интонациялық белгілерін сипатта.

2. Бұйрықты сөйлемнің баяндауышы қандай жолдармен жасалады?

3. Бұйрықты сөйлемнің интонациялық ерекшелігін сипатта.

Жақсы балалар, жауап берген оқушылар өздерінің бағаларыңды бағалау парақшаларына қоюды ұмытпайық.

ІІІ Жаңа сабақ

Мұғалім жаңа сабақты тақтадағы мысалмен түсіндіреді. Мысал: Ертең Ажар қалаға барады. Сөйлемге ұйытқы болып тұрған қай сөз деп оқушылардан сұрайды. Оқушылар «Ажар» деп жауап береді. Ол қандай сұраққа жауап береді. «Кім?» ендеше балалар кім? Не ? деген сұраққа жауап берсе, ол бастауыш болады. Сендер бастауыш сыныптарда сөйлем мүшелері туралы жалпы өткен болатынсыңдар. Ендеше сұрақ:

• Сөйлем мүшесі болу үшін қандай белгілер болу керек деп ойлайсыңдар? (сөйлем мүшесі болу үшін жеке тұрып та, сөйлем ішінде тұрып та белгілі сұраққа жауап бере алатын мүше)

• Жақсы балалар, бұл мәліметті сендер, бастауышта алған болатынсыңдар ал біз бүгін сабақта осы сөйлем мүшелерін тереңірек білетін боламыз. Ол үшін дәптерлеріңді ашыңдар, бүгінгі күнді жазып қояйық. Сөйлем мүшелері. Бастауыш.

• Балалар, тақтада сұрақтар берілген. Сендер топ болып осы сұрақтардың жауаптарын оқулық арқылы іздеп, дәптерге жазып алады. Уақыт бес сұрақ бес минут уақыт. Осы жерде әр оқушы рөлдерін ұмытпау керек.

• Сұрақтар:

• Сөйлем мүшесі дегеніміз не?

• Сөйлем мүшесінің қандай З белгілері бар?

• Сөйлем мүшелері құрамына қарай неше түрге бөлінеді?

• Сөйлем құрамында тұрса да, сөйлем мүшесі бола алмайтындар ....

• Сөйлем мүшелері атқаратын қызметтері жағынан неше топқа жіктеледі?

Мұғалім кезекпен сұрақтарды ашады, қол көтерген оқушы жауап береді.

• Жақсы балалар, енді осы білімді қолдану үшін біз 35- жаттығуды орындаймыз. Кезекші тапсырманы оқиды. З топқа тапсырма беріледі. І топ мәтіннен күрделі сөздерді тауып жазады, ІІ топ сөз тіркестерін тауып жазады, ІІІ топ тұрақты тіркестерді тауып жазып, кезекпен тақтаға бірден шығып жазады. Ал IV топ осы үш топтағы сөздер қайсысы сөйлем мүшесі бола алатынын көрсетеді. Орындап болғаннан кейін тапсырма тексеріледі.

• Жақсы балалар, енді сөйлем мүшелерінің ішінде сөйлемде негізге қызмет атқаратын кім? Не? Деген сұраққа жауап беретін бастауыш туралы сөз қозғаймыз. Қазір әр топ бастауыш тақырыбына байланысты тақтада берілген З сұраққа кітаппен жұмыс істеу арқылы плакатта жауаптарын жазады да оны қорғайды, ал IV топ бізге осы тапсырмаман бірге бастауыш болатын сөз таптарын ашып, мысал келтіру арқылы түсіндіреді. Уақыт 10 минут

Әр топ шығып плакаттарын қорғайды.

• Жақсы балалар, енді осы білімді қолану үшін біз қазір әрқайсысымыз жеке жұмыс орындаймыз. Оқулықтағы № 36 - жаттығу . (кезекші тапсырманы оқиды. ) мында сөздер мен сөз тіркестері берілген, оларды бастауыш етіп сөйлемді толықтыру керек.

• Бірінші орындаған оқушы тақтаға шығып өз сөйлемдерін жазады. Тапсырма тексеріледі.

ІV Бекіту

• Топтастыру жұмысы

V Қорытынды

Кері байланыс (Рефлексия)

Білемін

Не үйрендім

Не қиындық туды?

Сөйлем мүшелері туралы білгем, топпен жұмыс жасауды

Сөйлем мүшеріне тән белгілерді, сөйлем құрамында тұрса да сөйлем мүшесі бола алмайтындар, бастауыш, оның дара, күрделі, үйірлі екенін және бастауыш болатын сөз таптарын

Ең алдымен тапсырманы түсінбедім, сосын топпен жұмыс жасау арқылы түсінікті болды.

VI Үй жұмысы:

Анықтамаларды жаттау

37-жаттығу (жазбаша)

VII Бағалау

Әр оқушы бағалау парақшаларына бағаларын қойып, жиынтық бағасын шығарып, мұғалімге тапсырады.

VII Қоштасу

• Балалар, сабаққа белсене қатысқандарың үшін рахмет, осымен сабақ аяқталды. Сау болыңыздар.

Сабақта қолданған модульдер:

1. Диалог

2. Бағалау

3. СТО

4. АКТ

5. Дарынды, талантты оқушы