Тілден артық қазына жоқ

Сабақтың тақырыбы: «Тілден артық қазына жоқ»

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: тілге байланысты тақырыпты ала отырып, сауатты сөйлеуге, жазуға дағдыландыру, тақырыпты қаншалықты менгергендігін байқау.

Дамытушылық: оқушылардың тіл туралы білімдерін ұштастыра отырып, ой-белсенділігін дамыту, шығармашылық ізденіске бағыттау, ізденімпаздық қасиеттерін арттыру, ой шеберлігін, сөйлеу мәдениетін жетелдіру, ой бөлісе отырып, сөз еркіндігіне баулу.

Тәрбиелік: патриоттық тәрбие беру, ана-тілін жетік білуге, ұлтжанды болуға тәрбиелеу.

Көрнекіліктер: тірек сызбалар, кестелер, кәртішкелер, қанатты сөздер, мақал-мәтелдер.

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі

а) салемдесу.

ә) оқушыларды сабаққа бейімдеу. Сұрақ-жауап.

Балалар, мына жұмбақты шешіндер!

• Дүниеде ең ащы не?

• Дүниеде ең тәтті не?

• Әрине, ол тіл.

Ендеше, балалар, бүгінгі сабағымыздың тақырыбы: «Тілден артық қазына жоқ».

2. Мына сызбаны толтырайық!

- Тіл дегеніміз не?

халықтың кешегісі,

бүгінгісі, ертеңі

халық тағдыры ұлттың жаны

тәрбие басы игі істің басы

таусылмас қазына, тәрбие басы

қасиетті ТІЛ мұра

Ұлтаралық қарым қатынас құралы

қарым-қатынас әнұран, елтаңба, ту

2. Мәтінмен мұқият танысып, тапсырмаларды орыңдандар!

Қазақ тілі қазір мемлекеттік тіл. Ол ұрпақтан-ұрпаққа қатынас құралы ретінде қызмет етіп келеді. Қазақ тілі түркі тілдеріне, оның ішінде қыпшақ тобына жатады. Қазақ тілі барынша дамыған, бай, көркем тіл. Қазақстан Республикасының барлық тұрғындары мемлекеттік тілді меңгеруі, білуі керек. Бүгінгі күні кешегіден жарқын, себебі қазақ тілін меңгерушілер көп.

Тілді білу, халықты, тарихты сыйлау. Тіл - халықтың, ұлттың жаны. Тілді құрметтей білу керек. Қос тіл - қос қанаттың. Неше тіл білсең, сен сонша рет адамсың. Қазіргі заманда полиглот болу өмір талабы.

Мәтінге байланысты тапсырмаларды орындандар.

3 - деңгей: Мәтіндегі сын есімдерді теріп жаз, олармен сөйлем құрастыр.

2 - деңгей: Мәтіннен антоним, синоним сөздерді теріп жаз, мәтінге жоспар құрастыр.

1 - деңгей: Мәтінге тірек сызба сыз, сұрақ құрастыр.

1. Кестені толтырындар.

Қазақ тілі қандай тіл,

қай тілдер тобына жатыды?

Полиглот болу үшін не істеу керек?

1. қазақ халқының ана тілі

1. тілді сую керек.

2. өте бай

2. тілді үйренуге тырысу керек.

3. көркем

3. көп қарым-қатынас жасау керек

4. мәртебесі жоғары

4. кітап, журнал, газет оқу керек.

5. түркі тектес

5. көп тіл білу өзіңңің қолында

6. қыпшақ тобына жатады

6.

2. Сөздің көркі мақал

1. Мына мақалды толтырып көрейік.

1. Өнер алды - ... .

2. Басқа пәле - ... .

3. ... - көңілдің кілті.

4. ... жоқ жерде, ұлт жоқ.

2. Осы мақалдарды ағылшын тіліне аударайық.

1. Первое из искусств - слово.

2. Беда голове от языка.

3. Язык - ключ настроения.

4. Где нет языка, там нет нации.

2. Осы мақалдарды орысшаға аударайық.

1. The first all kind of Art a world.

2. Trouble to head is from the tongue.

3. Language is the key for the spirit.

4. There where is no language - there is no nation.

3. «Тіл» сөзіне фонетикалық талдау жасаңдар.

1. жіңішке сөз 5. бітеу буын

2. үш дыбыстан тұрады 6. т - дауыссыз, қатаң дыбыс

3. үш әріп 7. і - дауысты,жіңішке, қысаң

4. бір буын 8. л - дауыссыз,үнді

4.Сенің отбасыңның мүшелері неше тілді меңгерген, зертте, кестені толтыр!

Аты-жөні

Қазақ тілі

Орыс тілі

Ағылшын тілі

Неміс тілі

Тағы басқа тіл

Әкем

+

+

+

-

-

Шешем

+

+

+

+

өзбек тілін

Қарындасым

+

+

+

-

-

Ағам

+

+

+

+

-

Апам

+

+

+

-

-

Мен

+

+

+

-

араб тілін

Қос тілге байланысты Венн диаграммасын сызыңдар.

қазақ тілі орыс тілі

ҚР мемлекеттік тілі,қазақ бай, ҚР ресми тіл, орыс халқының

халқының ана тілі,1989 ж. көркем, ана тілі, Пушкинның тілі,

мемлекеттік мәртебе алды. экономика, ұлы тіл.

Абайдың тілі. ғылым.

6.Мына қанатты сөздерді, қай қатардың оқушылары тезірек үш тілде айтады екен.

1.Игі істің басы - тіл,

Тәрбие басы - тіл. (М.Қашқари.)

Начало доброго дела - язык.

Начало воспитания - язык.

Language is the beginning of a good deef

Language is the beginning of upbringing.

2.Тіл аспап сияқты, оны жақсы білу керек, оны жақсы меңгеру керек.(М.Горький)

Язык как музыкальный инструмерт, его надо хорошо знать, им надо хорошо владеть.

Language is like a musika instrument, you should know it properly, you should master a language thoroughly.

3. Неше тіл білсең, сен сонша рет адамсың

Сколько языков ты знаешь, столько раз ты человек.

So many languages you know such a man you are.

• Балалар, енді осымен сабағымызды қорытындылайық.

Ол үшін сендер менің сұрақтарыма жауап беріңдер.

Меніңше, менің ойымша, менің түсінігім бойынша, менің білуімше деген сөздерді қолданып жауап беріңдер.

- Тіл ұлттың несі?

- Менің білуімше, тіл ұлттың жаны.

- Қай тіл біздің елді ресми тіл болып саналады?

- Менің білуімше орыс тілі,

- Тілден артық қазына жоқ, тілден артық қасиет жоқ, кімнің сөзі?

- Менің ойымша, ол Президентіміз Н. Назарбаевтың сөзі.

- Сенің білуіңше қазақ тілі қашан мемлекеттік мәртебе алды?

- Менің есімде, 1989 жылы қазақ тілі мемлекеттік мәртебе алды.

- Сенің түсінігін бойынша полиглот болу міндет пе?

- Менің түсінігім бойынша полиглот болу өмір талабы, ол адамның өз қолындағы іс.

Рахтет, жауаптарыңа.Оқушыларды бағалау.

Үй тапсырмасы. «Тілден артық қазына жоқ» тақырыбына шағын әңгіме құрастырындар немесе сөйлесу құрастыру.

Сабақ аяқталды. Сау болыңдар.