Открытый классный час на тему: «Тілің менен тарихың, туған жерің, Қастерлейтін қасиетті қазынаң!» (10 кл)

Ембі қаласы

№2 орта мектеп

Тақырыбы:

10 қазақ класы

Класс жетекшісі: Казиханова Д.К.

2015 - 2016 оқу жылы

Тәрбие сағатының тақырыбы: «Тілің менен тарихың, туған жерің,

Қастерлейтін қасиетті қазынаң!»

Мақсаты: Оқушыларды туған елімізді, тілімізді, тарихымызды құрметтей білуге баулу, көптілді және көпмәдениетті тұлға қалыптастыру, тақырыпқа қызығушылығын арттыру, Қазақ елінің тарихы бойынша білімдерін кеңейту, есте сақтау, шығармашылық ойлау қасиеттерін дамыту, патриоттық сезімдерін ояту.

Түрі: Әңгіме, сұрақ - жауап.

Көрнекілігі: интерактивті тақта, ұлағатты сөздер.

Барысы:

1-жүргізуші: Саламатсыздар ма, ұстаздар, оқушылар! Бүгінгі Қазақстан Республикасының Тәуелсіздік күніне арналған «Тілің менен тарихың, туған жерің, Қастерлейтін қасиетті қазынаң!» атты ашық тәрбие сағатымызға қош келдіңіздер!

2-жүргізуші: Добрый день, дорогие учителя и ученики! Мы рады приветствовать вас на нашем сегодняшнем открытом уроке, посвященный ко дню Независимости Казахстана!

3-жүргізуші: Good day, boys and girls, teachers and guests! We are glad to meet you. You are welcome to our party which is devoted to the national holiday "The Independence day of Kazakhstan".

1-жүргізуші: Қазақстан - байтақ ел, нұр мекенім

Қазақстан - айым менен күнім менің.

Қазақстан - астығы мол, туған жерім,

Қазақстан - ыстық маған алып елім.

2-жүргізуші: Наш Казахстан! Светлы под солнцем дали

И будни напряженного труда,

Поэму современных дней создали,

Энергией, наполнив города,

3-жүргізуші: Kazakhstan is a land of beauty

Kazakhstan is a land of glee

many are its rivers and cities

where a man is happy and free.

1-жүргізуші: Олай болса, бүгін біздерді мереке күнімен ұстаздарымыз құттықтайды. Қазақ тілі пәні мұғалімі Жұмағалиева Айнагүл Құрманайқызын ортаға шақырамыз.

2-жүргізуші: Так же свои теплые пожелания выражает учительница русского языка Куанышева Жемис Нагашибаевна.

3-жүргізуші: Our English teacher Zhienbayeva Ainur Adilbayevna came today to express her best wishes.

2-жүргізуші: Я люблю Казахстан за прекрасные степи,

За высокие горы и шумные реки.

За орла, что парит в высоте надо мной,

И за солнце люблю и за небо покой!

Песня «Туған жер» исполняет Жакас Акерке. Встречаем!

1-оқушы: Қайран, қазақ елі... Жас ұрпаққа айта алмаған, жеткізе алмаған, жан дүниеңді дір еткізетін сырға, мұңға толы тарихи парақтары қаншама әлі. Оған куә мына жатқан кең сары дала, заңғар таулар, өзен - көлдер, құм - шөлдер, тарихи ескерткіштер: мазарлар, қираған ежелгі қалалардың орны. Ғасырлар бойы ата - бабамыздың қаны тамған топырақ исі мүңкіп тұр.

Қазақ халқы бұл дүниеде не көрмеді? Сонау " Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұлама " заманынан бастап, қойша қырылған " репрессия " жылдарына дейінгі аралықта халқымыздың осынау кең жаһан далада өмір сүруі, не жойылып кету қаупі тұрған еді.

2-оқушы: Халқымыздың тарихындағы аса бір қиын кезең жоңғар хонтайшыларының басқыншылық әрекеті еді. Қазақтардың руларға, жүздерге ыдырап бөлінуі кезеңін пайдаланып және жеріміздің байлығына қызыққан азулы жау бейбіт өмір сүріп отырған халықты қырғынға ұшыратты. Қазақ халқының жоңғарларға азаттық күресі барысындағы өте елеулі оқиға - Аңырақай шайқасы. Бұл шайқас көктемде Балқаш көлінің оңтүстік - батыс жағалауындағы Алакөл деген жерде болды. Оған қазақтың үш жүзінің жасақтары қатысты.

Қаншама азапқа түсіп, қуғын - сүргінге ұшыраса да, қазақтың үш жүзі қайта бірігіп, жоңғарларға күйрете соққы берді. Бұдан кейін патшалық Ресейдің еліміздегі шырайлы егістік жерлерді күштеп басып алуға арналған отарлау саясатына қарсы күрескен халқымыздың қаһарман ұлдары: Сырым мен Кенесарының, Исатай мен Махамбеттің, Сыпатай батырлардың есімдерін мақтан етуіміз керек.

3-оқушы: (Махамбеттің өлеңінен үзінді:)

Мен, мен едім, мен едім,

Мен Нарында жүргенде,

Еңіреп жүрген ер едім.

Исатайдың барында,

Екі тарлан бөрі едім,

Қай қазақтан кем едім?

Бір қазақпен тең едім.

Өздеріңдей хандардың,

Қарны жуан билердің,

Атаңдай даусын ақыртып,

Лауазымын көкке шақыртып,

Басын кессем деп едім.

Еділдің бойы ен тоғай,

Ел қондырсам деп едім.

Жағалай жатқан сол елге,

Мал толтырсам деп едім.

4-оқушы: Патшаны тақтан құлатып, бірімен - бірін қырылыстырып, аяғында жаңа қоғам орнатқан Қызыл Империяның зобалаңы қазақ халқына да тиді. Болашақтан үміт күтіп, сенген қарапайым халық кеңес үкіметінің отаршылдық құрсауына шырмалып, жазықсыз жапа шегіп, адал ұл - қыздарынан айырылды.

1916 жыл. Ұлт - азаттық көтеріліс кезінде 3 мың қазақ құрбан болды. Бұл қозғалыстың ең ірі оқиғаларының бірі Торғай облысында болды. Көтерілісшілер жасағын құрған сарбаз - Амангелді Иманов.

5-оқушы: 1931 - 1933ж. Өркениетті қоғам құру шаралары бүкіл елді тығырыққа тіреді. Аштықтан, түрлі індеттерден халықтың 40 қырылды. Ашаршылықтан 6, 2 млн халықтың 2, 1 млн опат болды. 1 млн 578 мың халық Атамекенін тастап кетті. 40 жылдай уақыт өткеннен кейін ғана бәрі қалпына келді.

1937 - 1938 жылдардағы сталинизм репрессиясын ойласаң жаның түршігеді, халықтың қамын ойлаған зиялы азаматтарымыз бір түнде репрессия құрбандарына айналғандар қаншама? 1937 - 1938ж Лаңкестік жаппай сипат алды. Бұл жылдарда кеңес үкіметін орнату мен нығай туға қатысқан көрнекті қайраткерлер жазаға тартылды. Олар: С. Сейфуллин, Б. Майлин, А. Байтұрсынов. 101 мың қакзақтар «ГУЛАГ» азабынан өтті, 27 мыңнан астамы атылды.

6-оқушы: Ойсыраған орның толмаса да,

Күтті сені қанша жыл - Ел босаға.

Амал нешік?!

Дәстүрден тайды халқым,

Аққуларды атуға болмаса да!

Әлде кімге білгің жақпады ма?

Әлде кімге ұлы ұғым жақпады ма?

Отызға жасы жеткен ағаларды,

Ақ - құрасын айырмай атқаны ма?

7-оқушы: 22 июня 1941 года на рассвете немцы напали на Советский Союз. Тысячи фашистских орудий открыли огонь по нашим пограничным заставам, железным дорогам, городам, по расположениям частей Красной Армии. Стремительно пересекли границу сотни самолётов с фашистской свастикой - знаком в виде креста с загнутыми концами.

Началась Великая Отечественная война.

(голос Левитана)

8-оқушы: Враги рассчитывали расправиться с нашей страной быстро, стремительно, подготовив план «Барбаросса» - блиц - криг. Но они просчитались. Трудными, бесконечно трудными для нашей армии и народа были эти годы. На защиту Родины поднялись все: от мала до велика, дети и старики, мужчины и женщины.

( песня «Вставай, страна огромная!»)

9-оқушы: Миллионы жизней положены за Победу, давшуюся очень высокой ценой. Если за каждого погибшего во второй мировой войне человека объявить минуту молчания, мир молчал бы пятьдесят лет.

Помните!
Через века, через года - помните!
О тех, кто уже не придет никогда, - помните!
Не плачьте!
В горле сдержите стоны, горькие стоны
Памяти павших будьте достойны!
Вечно достойны!
Хлебом и песней, мечтой и стихами,
Жизнью просторной, каждой секундой,
Каждым дыханьем будьте достойны!

10-оқушы: The Jeltoqsan or "December" of 1986 were riots that took place in Alma-Ata, Kazakhstan in response to General Secretary Mikhail Gorbachev's dismissal of Dinmukhamed Konayev, the First Secretary of the Communist Party of Kazakhstan and an ethnic Kazakh, and the subsequent appointment of Gennady Kolbin, an outsider from the Russian SFSR. Some sources cite Kolbin's nationality as Russian, others as Chuvash.

The events lasted from 16 December until 19 December 1986. Demonstrations started in the morning of 17 December 1986 as an initial number of 200-300 students gathered in front of the Central Committee building on Brezhnev square to protest the decision of the CPSU to replace Kunayev with Kolbin. The number of protesters increased to 1,000-5,000 as students from universities and institutes joined the crowd on Brezhnev square.

11-оқушы: The writer Mukhtar Shakhanov claimed that a KGB officer testified that 168 protesters were killed, but that figure remains unconfirmed as most material about Jeltoksan is in Moscow, locked in Communist Party of the Soviet Union and KGB archives. Kazakh students Qayrat Rısqulbekov and Lazat Asanova were among the victims.

Proud to be called of what I am

Proud of the nation of what it retains

The dream of conversion is not far away

Proud of its people who do what it takes.

Бейнематериал: «Желтоқсан желі»

12-оқушы: Тәуелсіздік бізге оңай келмеді,

Жұртым менің не қиындық көрмеді.

Жылап тұрып Аналарым бұл жолда

Сан перзентін қара жерге жерледі.

Бақтың құсы әр адамға қонып бір,

О, Тәңірім бізді баққа жолықтыр!

Бүгін, міне Тәуелсіздік ағайын

Әр қазақтың жүрегі деп соғып тұр.

13-оқушы: Я прошлым Родины своей горжусь,

Истоки языков познать стремлюсь.

Хочу, чтоб в будущем мой Казахстан

Стал сильным и великим среди стран.

14-оқушы: On the 25th of October 1990, date of the Independence of Kazakhstan. The declaration of Independence was a legal, political and ideological document of human existence, human rights and protection of freedom.

Kazakhstan has a presidential form of government. N. Nazarbaev became the first president and soon begun a gradual movement toward privatization of the economy. Feedback on the lecture "Kazakhstan on its way to the knowledge society " delivered by President Nursultan Nazarbayev at Nazarbayev University. "The new economy and life of the 21st century are based on knowledge and on science, these are the means to preserve and develop the pace of economic growth.", said the President.

Kazakhstan declared its independence on December 16, 1991 and became a member of the Commonwealth of Independent States.

15-оқушы: Достоянием, сокровищем любого государства являются люди, населяющие его, помогающие ему стремиться вперед в своем развитии. Но для этого люди должны быть грамотными, образованными, целеустремленными. Ведь будущее Казахстана - это современное образованное общество. В своем Послании народу Казахстана наш Президент Н.А.Назарбаев особенно выделяет такие сферы, как образование, наука и культура. Огромное значение придается культурному проекту «Триединство языков», который гласит, что новое поколение казахстанцев должно быть, по меньшей мере, трехязычным, свободно владеть казахским, русским и английским языками.

16-оқушы: Елбасының «Қазақстан-2030» стратегиялық Жолдауында: «Жастарды қазақстандық патриотизм мен шығармашылық жағынан дамыған жеке тұлға ретiнде тәрбиелеу аса қажет. Олар қазақ, орыс, ағылшын тiлдерiн бiрдей жақсы меңгеретiн болады. Олар осы арқылы және өзiнiң бейбiт әрi қарқынды дамыған елiнiң патриоты болады» деген болатын. Ал әлемдiк дамудың талабына сай бәсекеге қабiлеттi ұлт боламыз десек, оның қатаң талаптарына да күш салуымыз керек.

17-оқушы:There are no handles upon a language

Whereby men take hold of it

And mark it with signs for its remembrance.

It is a river, this language,

Once in a thousand years

Breaking a new course

Changing its way to the ocean.

2-жүргізуші: А теперь вам предоставляется возможность, применив все свои знания, доказать, что у Казахстана подрастает достойное поколение. Следующее задание - это фрагмент игры «Лидер XXI века».

На ваших экранах сейчас появятся вопросы из разных областей. В каждой области по несколько вопросов на казахском, английском. Ваша задача - правильно ответить на вопросы.

Қазақстанда қандай пайдалы қазбалар бар? - (Қазақстанда мұнай, көмір, темір, алтын, күміс бар).

Қазақстан қандай мемлекеттермен шекаралас? - (Қазақстан Қыргыстанмен, Ресеймен, Узбекистанмен, Туркменистанмен, Қытаймен шек теседі)

What is the total area of Kazakhstan? - (The total area of Kazakhstan is about 2.7 mln square km)

What is the capital of Kazakhstan and what is its former name? - (The capital of our republic is Astana, Akmola is its former name)

1. Қазақстан қандай мемлекет? - (Қазақстан егеменді, тәүелсіз көп ұлтты ел.)

2. Қазақстанның мемлекеттік тілі қандай? - (Мемлекеттік тіл - қазақ тілі)

3. When Kazakhstan was declared independent? - (Kazakstan was declared independent in 1991)

4. What nationalities live in Kazakhstan? - (Kazakhs, Russians, Рoles, Byelorussians, Ukrainians, Germans and many others nationalities live in Kazakhstan)

1. «Қазақ хрестоматиясының» авторы Ы. Алтынсарин

2. Autumn қай мезгіл? Күз

3. Автор романа - эпопеи «Путь Абая». М. Ауэзов

4. «Екінші» сөзі ағылшынша қалай? Second.

5. Кому? Чему? Қай падеждің сұрақтары? Дательный

6. «Қозы Көрпеш - Баян сұлу» қандай жыр? Лиро эпостық

7. «Бородино» өлеңінің авторы Лермонтов М. Ю

8. А. Құнанбаев кімнің мысалдарын аударған? Крылов

9. Автор поэмы «Евгений Онегин» Пушкин

10. Қазақ тілінде неше септік бар? Жеті.

1-жүргізуші: «Жеті жұрттың тілін біл»

(мақал ішіндегі белгілі бір сөздің үш тілде аудармасын айту керек)

1. Тіл тәтті, бауыр қатты. ( тіл - язык - hanguage)

2. Егер тілім ертең болса құрымақ

Мен дайынмын өлуге бүгін - ақ ( ертең - завтра - tomorrow)

3. Ақылдың көркі - тіл, тілдің көркі - сөз ( сөз - слова - word)

4. Асыл сөзді іздесең, Абайды оқы, ерінбе ( оқы - читай - read)

5. Ана тілің - арың бұл, ұятың болып тұр бетте. ( бет - лицо - face)

6. Алтын күн бағасыз бір белгі боп,

Нұрлы жұлдыз - бабам тілі сен қалдың. ( күн - день - day )

7. Туған тіліне жаны ашымаған адам - жәндік.

(адам - человек - person)

8. Ана тілін білмеген, ақылы жоқ желік бас

Ана тілін сүймеген, х алқын сүйіп жарытпас.

(халық - народ - people )

9. Шебердің қолы ортақ, шешеннің сөзі - ортақ. (Қол - рука - hand)

10. Ақыл көркі көңіл, тілдің көркі сөз. (Ақыл - ум - mind)

1-жүргізуші: Құя берсін күн нұрын кең далаға,

Күн мен дәнді силаған ел - данаға.

Асқақтаған Алатаудай шыңдары

Қазақстан шарықтасын ғаламда!

2-жүргізуші: Пусть небо будет вечно чистым над тобой!

Цвети мой Казахстан, моя земля,

О, Родина моя, будь счастлива всегда!

3-жүргізуші: The land of my fathers, the land of my choice.

The land in which poets and minstrels rejoice.

I wish you to flourish, be happy and high.

I want you to live and never to die!

1-жүргізуші: Осымен тәрбие сағатымыз өз мәресіне жетті. Барлығыңызға рахмет. Қош сау болыңыздар!

2-жүргізуші: До скорых встреч!

3-жүргізуші: Dear guests and students our lesson is over. Good bye!

Ән: «Қазақ елі»