Бейнелеу өнерінің жанрлары ( 2 сынып)

Подстепный №1 жалпы орта білім беретін мектебі.

Ашық сабақтың тақырыбы:

Өткізген: Бейнелеу пәнінің мұғалімі Каймулдинова А.А.

2015 оқу жылы.

Ашық сабақтың тақырыбы: Бейнелеу өнерінің жанрлары.
Сабақтың мақсаты:

1. Оқушыларға бейнелеу өнерінің қыр-сырын жан-жақты үйрету. Олардың дүние танымын, эстетикалық талғамын кеңейту.

2. Сурет салу дағдысын, логикалық ойлау, еске түсіру, елестету қабілеттерін және шығармашылығын дамыту. Оқушылардың байқағыштығын, көру арқылы қабылдауын дамыту.

3. Жалпы өнерді құрмет тұту, оған сүйіспеншілігін арттыру. Өнерге баулу, шығармашылыққа тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: ашық сабақ
Сабақтың әдісі: сұрақ - жауап
Сабақтың көрнекілігі: репродукция, тақта, слайд, шағын көрме.
Сабақтың барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі
Сәлемдесу. Оқушы назарын сабаққа аудару. Сабақтың тақырыбын жариялау.
Силуэт суреттерге қарап отырып негізгі сөзіміз «Бейнелеу» сөзін құрастыру ( бесік, ерін, ине, нан, етік, лақ, екі, уық ) Оқушыларды сабақтың мақсатымен таныстыру.
2. Өткен тақырыпты қайталау.
- Балалар, бүгін біз Ашық сабағымызда «сиқырлы кілемге» жайғасып Бейнелеу өнерінің жанрларына саяхатқа шығамыз. Алдымызда бейнелеу өнері жанрлары жинақталған «пейзаж» , «натюрморт», «протрет», «анамалистік жанр», сол мұражайларға жетіп кіру үшін берілген тапсырмаларды орындау қажет, сұрақтарға дұрыс жауап беру керек.
- Балалар өткен сабақта бейнелеу өнерінің жанрлары «пейзаж», «натюрморт» туралы өткен болатынбыз дұрыс па? Ал,қане кім айтады «Натюрморт» дегеніміз не? Қандай жанр?

- Қозғалмайтын әр түрлі заттар, жемістер т.б. бейнелейтін жанр.

Ал, «Пейзаж» жанр дегеніміз не?

- Табиғатты бейнелейтін жанр.
- Ия, дұрыс балалар. Өткен тақырыпты ұмытпапсыздар.

3.Жаңа тақырып.

- Шығарманың жанрын анықтау үшін біздер қайда қараймыз? «Суретші салған шығармасында нені бейнелеген ?» деген сұраққа жауап беру керекпіз. Сонда біздер қандай жанр екенін анықтаймыз.Оқушылар бүгінгі сабақта бейнелеу өнерінің пейзаж, натюрморт жанрлары сияқты тағы да бейнелеу өнерінің тағы да жанрлары портрет және анималистік жанр деп аталады.

Жануарларды бейнелейтін жанр анималистік жанр деп аталады. Кітаптарымыздың 38 бет ашыңыздар. Жануарларды тікелей өзіне қарап салған дұрыс. Бірақ олар қозғалмай тұра алмайды. Сондықтанда олардың суретіне қарап салуға болады. Жануарлар көптеген ертегілер мен мільтфильмдердің кейіпкерлері болып жүр .Олардың кейіптерін анималист суретшілер салады.

Оқушылар, кітабымыздың 34 бетін ашыңыздар .Қаңдай сурет көріп тұрсыздар. Ия қазақ әйелі мен кішкентай сәбиді . Яғни адамдарды көріп тұрсыздар. Қазақтың белгілі суретшісі Үкі Әжіұлы Әжиевтің «Қазақ мадоннасы» деп аталады. Ол кісі көптеген тамаша портреттердің авторы. Егерде суретте адам бейнеленсе Портрет жанры деп атаймыз. Портрет жаныры латын тілінен аударғанда адамды бейнелеу деп аударылады. Портретте жалғыз адамды сонымен екі-үш адамдарды және толық бойымен салуға болады . Интерактивті тақтада портретті салу кезеңдері бейнеленген. Кіта тарымыздың 35 бетін қараңыздаршы әлемдегі ең танымал әрі таңғажайып туынды «Жаконда» портреті. Оны салған итальяндық суретші Леонарда да Винчи. « Жаконданы» Париж қаласындағы әйгілі Лувр мұрайжайынан тамашалауға болады.

4.Практикалық бөлімі.

- Оқушылар портрет жанры тақырыбы бойынша сурет саламыз. Яғни өз достарымыздың портретін саламыз. Альбомдарымызды қаңдай бағытта аламыз? Көлдеңінен бе алде тігінен бе? Ия дұрыс суретімізге байланысты. Қазір құралдарымызды дайындап , артық заттарымызды салып , альбомдарымыз алдарыңызға алып суретімізді бастаймыз.

5.Сергіту сәті.

- Оқушылар бәріміз орнымыздан тұрып бір сергіп алайық. (Бейнеролик қосу)

6. Тақырыпты бекіту.

Ал, балалар бәріміз өткен тақырыбымызды бекіт у мақсатында арнайы дайындалған «Жанр» сөзжұмбағымызды шешейік.

1.Табиғатты бейнелейтін жанр.

2.Жануарларды бейнелейтін жанр.

3.Қозғалмайтын әр түрлі заттарда, жемістерді т.б. бейнелейтін жанр.

4.Адам бейнелейтін жанр.

Ж

А

Н

Р

7. Оқушыларды бағалау.
1. Белсене қатысқан оқушыларды марапаттау.
2. Оқушылардың білімін салыстыра отырып бағалау.
Ой толғау
- Мен не білемін?
- Мен не білгім келеді?
8.Сабақты қорытындылау.
Біз бүгін бейнелеу жанрларын еске түсірдік және жаңа жанрлармен таныстық. Суретшілердің шығармаларымен таныстық , олар қоршаған ортаны, табиғатты, өмірдегі құбылыстарды танып білуге, сұлулықты сезіне білуге жетелейді.

Сабақтың тақырыбы: Графика.Графика тәсілімен «Құмыра және алма» натюрморт суретін салу
Сабақтың мақсаты: Білімділік: Сауатты сурет салу, графика өнері туралы мағлұматтар беру
Дамытушылық: Назар аудару, байқағыштық, есте сақтау қабілетін дамыту
Тәрбиелік: Қоршаған шындық пен өнерге эстетикалық қарым - қатынас қалыптастыру.
Сабақтың әдісі: Сарамандық жұмыс
Сабақтың көрнекілігі: Графика туралы суреттер. Оқушылар үшін: альбом, қарандаш, өшіргіш т. б
Сабақтың пәнаралық байланысы: дүниетану
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі
ІІ. Үйге берілген тапсырманы пысықтау

ІІІ. Жаңа сабақ
Графика гректің «жазамын», «суретін саламын» деген сөзінен шыққан. Графика суреті орындалу тәсіліне қарай бірнеше түрге бөлінеді.
Линогравюра - ақ және қара бояудан тұрады, бейне линолеумге салынады.
Литография арнаулы әк тасқа салынады.
Гравюра - ағашқа ойып салынады. Компьютерлік графикада бар. Графика бұл ақ және қара таңба. Графикада қолданылатын құралдар: тущь, сангина, көмір, карандаш, бор.
Графика тәсілімен сурет салу үшін «Құмыра мен алма» натюрмортына көшейік. Натюрморт - қарапайым, күрделі болып екіге бөлінеді. Қарапайым натюрморт екі, үш заттан аспайтын, күнделікті тұрмыста қолданылатын қарапайым заттардан, бұйымдардан тұрады. Ал, күрделі натюрморт көптеген заттардың жиынтығынан құралады. Кейде натюрморттың мазмұнына сәйкес оның кейпі, жан - жануарлар бейнеленуі мүмкін.
Суретші мақсатының бірі - натюрмортта белгілі бір көңіл - күйді бейнелеу.
Кез - келген картина сияқты натюрморт та мерекелік, көңілді немесе мұңлы бола алады.
Натюрморт салу кезінде жарық пен көлеңке, ең бастысы композициялық заңдарға сәйкес орналасу тәртібін сақтау керек. Оқушылар бейнелеу өнерінде сурет салу төрт кезеңнен тұрады.

1. Қағаз бетіне дұрыс орналастыру (компоновка)
2. Тепе теңдік
3. Жарық пен көлеңке
4. Аяқталған жұмыс

Сарамандық жұмыс:
Енді, оқушылар сабақты жақсы түсініп болсақ, сурет салуға көшейік. «Құмыра мен алма» натюрмортын графика әдісімен орындаймыз, қолданылатын құралымыз: жай карандаш пен альбомдық парақтар. Сурет салу барысында оқушылардың әрбір сызығы, әр қимылын жіті қадағалап отырамын, өйткені, сурет салудың бастапқы кезеңінде қателіктер жіберуге болмайды.

Сабақты қорытындылау
Сабақты қорытындылауда оқушылар өздерінің суреттері жайлы әңгімелеп береді, әрине бұл оқушының өз ойын сонымен қатар тіл байлықтарын дамыту мақсатында, тақырыпты дұрыс салғандарын сараптай отырып, оқушыларды бағалаймын.
Үйге тапсырма: Графика әдісімен «Еркін тақырыпта» бейнелеу.

Сабақтың тақырыбы: Қарама-қарсы түстер гаммасының көңіл күйі

Қарама-қарсы түстерді араластыру

Сабақтың білімділігі: Түстер реңктерін шығару.
Дамытушылығы: Оқушылардың байқағыштық қабілетін және түс реңктерін ажырату, шығару дағдысын дамыту.
Тәрбиелілігі: Жұмыс орнын ұқыпты ұйымдастыруға тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Аралас сабақ.
Көрнекілік: Түс спектрі. Нюансты түстер үлгілері.

Сабақтың жүру барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі
2. Үй тапсырмасын тексеру.
3. Жаңа сабақ.
4. Бейнелеу жұмысы
5. Қорытындылау.
1. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру, жұмыс орнын ұйымдастыру.
2. Үй тапсырмасын тексеру.
3. Жаңа сабақты түсіндірмес бұрын оқушылардан бояулар түсі туралы не білетіні сұралады.
Түстер неше топқа бөлінеді?
1. Негізгі: қызыл, сары, көк
2. Қосымша түс негізгі түстердің қосындысы арқылы алынады.
3. Салқын: көк, жасыл, күлгін, көгілдір
4. Жылы: қызыл, сары, қызғылт сары, қоңыр, жасыл
5. Ахромат: ақ, қара
6. Хромат түстер: ақ пен қарадан басқа түстер.
7. Қарама қарсы түстер (контраст) - түс спектрінде аралығында 3 түс орналасқан екі түс.
Бұл мәлімет бастауыш сыныпта беріледі, оны барлық оқушы білуі тиіс.
Бүгінгі танысатынымыз:
8. Туыс түс - түс спектрінде қатар орналасқан 3 түстің реңктері: қызыл мен сары, сары мен жасыл, көкпен жасыл, қызыл мен жасыл.
9. Монохромат нюансты түс деп те айтылады, қанықтылығы мен ашықтығы әртүрлі болатын бір түстің реңктері.
Проблемалық сұрақ
Осы аталған түстерді біздің көңіл - күйімізге әсері бар ма? Қандай түстер бізге
жылылық сыйлайды?
Қандай түстер тыныштандырады?
Қандай түстер тәбетімізді ашады?
Қандай түстер көңіл - күйімізді мұңға бөлейді?
Қандай түстер тез шаршатады?
Қандай түстер ойға бөлейді, яғни арманға бөлейді?
Түсті қағаздарды көрсете отырып, бояулар қалай әсер ететінін оқушылармен бірге талдау.
Сонымен мынадай қорытындыға келдік.
Көңілді түстер: қызыл, сары, күрең қызыл, жасыл, көк
Көңілсіз түстер: суық түстердің қосындысы
Арманшыл түстер: жылы түстер мен суық тістердің солғын реңктері.
4. Бейнелеу жұмысы. Тапсырманы орындамас бұрын қылқаламмен жазу тәсілдерін еске түсіреміз: дақ, кірпіш, вальс, Ван Гог тәсілі және жаңбыр.
Вивальди « Шторм» музыкасын тыңдау. Сұрақ: осы музыка қандай сезім сыйлады? Буырқанған сезімді қандай мазокпен беруге болады?

1. Тапсырма: Түстерді таңда, алған әсеріңді бейнеле.
Бетховен «Лунная соната» музыкасын тыңдау.
2. Тапсырма: осы музыкаға тән бояулар үндестігін бейнеле.
4. Оқушылардың жұмысын тексеру. Бағалау.
5. Үйге тапсырма дәптерге жазылған мағлұматтарды қайталау.