Ғұндардың шаруашылығы. Қоғамдық құрылысы. ашық сабақ

Раздел История
Класс 6 класс
Тип Рабочие программы
Автор
Дата
Формат docx
Изображения Нет
For-Teacher.ru - все для учителя
Поделитесь с коллегами:

Бекітемін МДОІЖО Г. К. Ибрашева

Күні: 07.03.2017 ж 6 «а» класс пәні: Ежелгі Қазақстан тарихыСабақтың тақырыбы: Ғұндардың шаруашылығы. Қоғамдық құрылысы.

Сілтеме:

6-сынып оқулығы,Ежелгі қазақстан тарихы (оқыту әдістемесі)

Сабақтың мақсаты:

Ғұн атауы, «халықтардың ұлы қоныс аударуындағы» ғұндардың рөлі, ғұн мемлекеттік бірлестігінің қалыптасу тарихы туралы білу;

Ойын элементтері арқылы жас ұрпақтың функционалдық сауаттылығын кеңейту,өз бетінше білім деңгейін жетік және тез қабылдауға, іскерлік әрекеттерге баулу арқылы тарихи сана қалыптастыру. Диалогтық оқыту арқылы орданың ішкі және сыртқы саясатына талдау жасай отырып,қоғамдық құрылымы туралы ойларын жинақтау.

Міндеттері:

Тарих сабағында топтық жұмысты ұйымдастыра отырып ынтымақтастық пен сенім орнатуға дағдыландыру.

Күтілетін нәтиже:

Тарихтағы ғұндардың рөлі туралы біледі; өз бетінше білім деңгейін жетік және тез қабылдауға үйренеді;алған білімін практикада қолдана алады.

Сабақтың түрі:

Аралас сабақ

Әдіс-тәсілдері:

СТО технологиясы- қысқа да нұсқа,миға шабуыл,қалғаны-үйде,екеуі-қонақта, «Понтамимо»ойыны, «Капитан» ойыны

Пәнаралық байланыс:

Әдебиет, қазақ тілі, география

Ұйымдастыру кезеңі 2 мин.

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

  1. Сәлемдесу

  2. Ұйымдастыру

«Капитандар» ойынымен топқа бөлу. Сыныптағы 3 топ басшыларын сайлау. Топта жұмыс жасау ережесін ескерту.

  1. Топқа бөлу,жұп

  2. Сабақ барысымен таныстыру.

  3. Бағалау парағын таныстыру.

  4. Балалардың назарын сабаққа шоғырландыру

Сәлемдесу

Өздерін ретке келтіру

«Капитандар» ойынымен топқа бөліну

Кітап құралдарын, дәптерлерін, қалам қарындашын дайындыққа келтіру.

Үй тапсырмасын тексеру 2 мин

«ИӘ» немесе «ЖОҚ» ойыныПІКІРЛЕР

Иә

Жоқ

1

Ғұн билеушісін «хан» деп атаған

+

2

Ғұн мемлекеті 24 тайпадан құралды.

+

3

Цинь патшалығы сақтардан қорғану үшін Ұлы Қытай қорғанын салды

+

4

Шаньюден кейінгі басты тұлға «түменбасы» болды.

+

5

«Халықтардың ұлы қоныс аударуын бастаған» қаңлылар

+

6

Ғұндардың негізгі өмір салты -көшпелі өмір болды.

+

7

Халықтардың ұлы қоныс аударуы б.з.б II ғасырда басталып б.з. IV ғасырына дейін созылды.

+


  1. Б.з.б 55

  2. 24

  3. Шаньюи

  4. Түменбасы

  5. Мөде

  6. Аттила

  7. 4000

  8. Ғұн

  9. Қытай қорғаны

Қызығушылықты ояту 2 мин

Бейнефильм арқылы жаңа сабақ тақырыбын анықтау.

Тапсырма:

Бейнефильм арқылы , жаңа тақырыпты анықтайды.

Мағынаны тану (Мұғалім жаңа тақырыпқа шығады. Бүгінгі сабақтың мақсаты мен міндеттеріне тоқталады.)

Сабақтың негізгі бөлімі 15 мин

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Сабақты «Екеуі -қонақта» әдісімен топтарға бөліп беру.

Тарихи терминдер:

Жүзбасы - жүз адамдық әскердің басшысы.

Патриархалды билік- ер адамдардың билігінің жоғары болуы.

Тәлімді егіншілік -қолдан суарылмайтын егін.

Сергіту сәті: «Понтомимо» ойыны

  1. Егінші

  2. Әскер

  3. Балық аулау

  4. Толқын

  5. Оқушы

  6. Жебе

  7. Кілем

  8. Ағаш

  9. Ат

  10. Сырға

Топта оқып,талдайды,әр топтан 1 оқушы келесі топқа барып түсіндіреді.


Оқушылар ым - ишарамен аталған сөздерді көрсетіп, соны тобындағы оқушылар табуы керек

Ой толғаныс 15 мин

  1. Мәтінге ат қою:

  1. Ғұндар негізінен киіз үйлерде тұрды. Үй жихаздарынан ағаш төсек және күнделікті тұрмысқа қажетті бұйымдар жасаған. Ғұн қол өнер шеберлері жүннен төсеніш пен кілемдер тоқыған.Киіз үйдің төріне қамшы, ағаштан жасалған қынабы бар семсер садақ тағы басқа іліп қоятын болған. Аммиян Марцеллин ғұндар туралы: "Ғұндар жақсы шыныққан, олар оттыда қажет етпейді. Тау мен орманда көшіп жүреді, жас кезінен ыстық суыққа, шөлге үйренген" деп пайымдайды.

  2. Ғұндар - көшпелі патриорхалды ел. Оларды ақсақалдар кеңесі басқарды. Елді Шанью биледі. Ғұндардың өзіндік құқық қорғау жүйесі болған. ауыр қылмыстармен опасыздық жасағандарға өлім жазасы кесілген, ал ұсақ қылмыстар үшін айыптының бетін тілген және т.б жазалар қолданған.

  3. Көшпелілердің зергерлері алтын әшекей жасауда тамаша жетістіктерге жеткен. Олар бұйымның бетіне алтын түйіпшіктерді дәнекерлеуді білген. Мұндай шеберлікті зерлеу деп атаған. Бұйымға ширатылған ұзын сымды дәнекерлеп жапсырған. Әшекейлеудің тағы бір түрі безендіру кезінде бұйымға сәндік үшін түрлі түсті заттар жапсырған. Ғалымдар мұндай стилді "полихромдық стил" деп атаған. Ғұндар алтын,күміс сияқты бағалы заттардан әшекей бұйымдар жасаған. Ауқатты адамдардың зираттарынан алтын сырғалар, жүзіктер, әшекейлеп жасалған кемер белдіктер кездеседі. Бұйымдарды безендіру үшін жабайы аңдардың бейнесі қолданылған

Топ ішінде белсенділік көрсету. Ойынға қатысушылар екі топқа бөлініп қарама- қарсы қатар түзеп тұрады. Топ мүшелері тарихи оқиғаларды айтып бір топтан екінші топқа доп лақтырады. Қате болған жағдайда сол тақырыптан сұрақ қойылады.

Қорыту. Күтілетін нәтиже 3 мин.

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

  1. «Домино» ойыны

  2. Сабақты пысықтауға арналған тест тапсырмасы.

  1. Ғұндардың негізгі шаруашылығы:

А) аң аулау Ә) балық аулау Б) мал шаруашылығы

2. Төсеніш пен кілемдерді неден жасаған?

А) жүннен Ә) теріден Б) шөптен тоқыған

3. Ыдыс-аяқ жасауға төмендегі материалдардың қайсысын пайдаланған?

А) тас Ә) темір Б) ағаш

4. Бұйымның бетіне алтын түйіршіктерді дәнекерлеу әдісі қалай аталған?

А) зерлеу Ә) безендіру Б) полихромдық стиль

5. «Ғұндар төзімді келеді.Ат үстінде ұйықтап түс те көреді» деп сипаттаған Рим тарихшысы кім?

А) Прииск Ә) Геродот. Б) Аммиан Марцеллин

6. Өлім жазасына қандай қылмыс жасағандар кесілген?

А) ауыр қылмыс Ә) жеңіл қылмыс Б) мал ұрлаған

7. Ғұн әйелдерінің құлағына таққан әшекей заты:

А) білезік Ә)сырға. Б) түйреуіш

8. Қолдан суарылмайтын егіншілік қалай аталады?

А) көгенді Ә) суармалы Б) тәлімді

9. Бағалы заттар кімдердің қабірлерінен табылған?

А) қарпайым адамдардың Ә) үстем тап өкілдерінің Б) құлдардың

10. Қорамсақ деген не?

А) жебе салатын сауыт Ә) садақтың аты Б) ер тоқымның түрі

Әр топ бір-бірінің тестін тексереді.

Бағалау шкаласы 5-6 - «3», 7-8- «4», 9-10- «5»

  1. Постер қорғау

  2. Атилладан хат

Менің жас ұрпақтарым!


  1. «Домино» ойынына сұрақ- жауап дайындау

  2. Тесттерді шешу

  3. Оқушылар өз топтарында постерге түрлі-түсті қағаздарға тақырып бойынша меңгерген,түсінген сөздерін жазып,іледі.Белгі берілген соң топтар қозғалысқа түсіп критерий бойынша бір-бірін бағалайды.

Бағалау 4 мин

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Оқушылардың формативті бағалауымен өз бағасынан ортақ баға қояды .

Оқушылар өз топтарында бақылайды, бағалайды.

Үйге тапсырма 2 мин

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

VІ. Үй тапсырмасы.

1топқа тапсырма.

Қыш ыдыстар, құрбандық шалу діни наным-сенімі туралы, қару-жарақтардың түрлері, егіншілік құралдары, киім-кешектердің түрлері, киіз үй туралы деректер жинау (суреттерін салу).

2 топқа тапсырма.

Төрт түлікке қатысты мақал-мәтелдер жазып келу.

3 топқа тапсырма

Тақырыпқа қатысты 10 сұрақтан тұратын тест тапсырмасын құрастыру.

Тапсырманы күнделіктеріне белгілеп алу,жұмыс дәптеріндегі кестесін орындау.





ПІКІРЛЕР

Иә

Жоқ

1

Ғұн билеушісін «хан» деп атаған

2

Ғұн мемлекеті 24 тайпадан құралды.

3

Цинь патшалығы сақтардан қорғану үшін Ұлы Қытай қорғанын салды

4

Шаньюден кейінгі басты тұлға «түменбасы» болды.

5

«Халықтардың ұлы қоныс аударуын бастаған» қаңлылар

6

Ғұндардың негізгі өмір салты -көшпелі өмір болды.

7

Халықтардың ұлы қоныс аударуы б.з.б II ғасырда басталып б.з. IV ғасырына дейін созылды.



ПІКІРЛЕР

Иә

Жоқ

1

Ғұн билеушісін «хан» деп атаған

2

Ғұн мемлекеті 24 тайпадан құралды.

3

Цинь патшалығы сақтардан қорғану үшін Ұлы Қытай қорғанын салды

4

Шаньюден кейінгі басты тұлға «түменбасы» болды.

5

«Халықтардың ұлы қоныс аударуын бастаған» қаңлылар

6

Ғұндардың негізгі өмір салты -көшпелі өмір болды.

7

Халықтардың ұлы қоныс аударуы б.з.б II ғасырда басталып б.з. IV ғасырына дейін созылды.



ПІКІРЛЕР

Иә

Жоқ

1

Ғұн билеушісін «хан» деп атаған

2

Ғұн мемлекеті 24 тайпадан құралды.

3

Цинь патшалығы сақтардан қорғану үшін Ұлы Қытай қорғанын салды

4

Шаньюден кейінгі басты тұлға «түменбасы» болды.

5

«Халықтардың ұлы қоныс аударуын бастаған» қаңлылар

6

Ғұндардың негізгі өмір салты -көшпелі өмір болды.

7

Халықтардың ұлы қоныс аударуы б.з.б II ғасырда басталып б.з. IV ғасырына дейін созылды.




Р/с

Тапсырма

Мағынасы

Б.з.б 55


    24


      Шаньюи


        Түменбасы


          Мөде


            Аттила


              4000


                Ғұн


                  Қытай қорғаны


                  Р/с

                  Тапсырма

                  Мағынасы

                  Б.з.б 55


                    24


                      Шаньюи


                        Түменбасы


                          Мөде


                            Аттила


                              4000


                                Ғұн


                                  Қытай қорғаны


                                  Р/с

                                  Тапсырма

                                  Мағынасы

                                  Б.з.б 55


                                    24


                                      Шаньюи


                                        Түменбасы


                                          Мөде


                                            Аттила


                                              4000


                                                Ғұн


                                                  Қытай қорғаны


                                                  Егінші

                                                  Әскер

                                                  Балық аулау

                                                  Толқын

                                                  Оқушы

                                                  Жебе

                                                  Кілем

                                                  Ағаш

                                                  Ат

                                                  Сырға


                                                  Ғұндар негізінен киіз үйлерде тұрды. Үй жихаздарынан ағаш төсек және күнделікті тұрмысқа қажетті бұйымдар жасаған. Ғұн қол өнер шеберлері жүннен төсеніш пен кілемдер тоқыған.Киіз үйдің төріне қамшы, ағаштан жасалған қынабы бар семсер садақ тағы басқа іліп қоятын болған. Аммиян Марцеллин ғұндар туралы: "Ғұндар жақсы шыныққан, олар оттыда қажет етпейді. Тау мен орманда көшіп жүреді, жас кезінен ыстық суыққа, шөлге үйренген" деп пайымдайды.

                                                  Көшпелілердің зергерлері алтын әшекей жасауда тамаша жетістіктерге жеткен. Олар бұйымның бетіне алтын түйіпшіктерді дәнекерлеуді білген. Мұндай шеберлікті зерлеу деп атаған. Бұйымға ширатылған ұзын сымды дәнекерлеп жапсырған. Әшекейлеудің тағы бір түрі безендіру кезінде бұйымға сәндік үшін түрлі түсті заттар жапсырған. Ғалымдар мұндай стилді "полихромдық стил" деп атаған. Ғұндар алтын,күміс сияқты бағалы заттардан әшекей бұйымдар жасаған. Ауқатты адамдардың зираттарынан алтын сырғалар, жүзіктер, әшекейлеп жасалған кемер белдіктер кездеседі. Бұйымдарды безендіру үшін жабайы аңдардың бейнесі қолданылған



                                                  Ғұндар - көшпелі патриорхалды ел. Оларды ақсақалдар кеңесі басқарды. Елді Шанью биледі. Ғұндардың өзіндік құқық қорғау жүйесі болған. ауыр қылмыстармен опасыздық жасағандарға өлім жазасы кесілген, ал ұсақ қылмыстар үшін айыптының бетін тілген және т.б жазалар қолданған.


                                                  Сабақты пысықтауға арналған тест тапсырмасы.

                                                  1. Ғұндардың негізгі шаруашылығы:

                                                  А) аң аулау Ә) балық аулау Б) мал шаруашылығы

                                                  2. Төсеніш пен кілемдерді неден жасаған?

                                                  А) жүннен Ә) теріден Б) шөптен тоқыған

                                                  3. Ыдыс-аяқ жасауға төмендегі материалдардың қайсысын пайдаланған?

                                                  А) тас Ә) темір Б) ағаш

                                                  4. Бұйымның бетіне алтын түйіршіктерді дәнекерлеу әдісі қалай аталған?

                                                  А) зерлеу Ә) безендіру Б) полихромдық стиль

                                                  5. «Ғұндар төзімді келеді.Ат үстінде ұйықтап түс те көреді» деп сипаттаған Рим тарихшысы кім?

                                                  А) Прииск Ә) Геродот. Б) Аммиан Марцеллин

                                                  6. Өлім жазасына қандай қылмыс жасағандар кесілген?

                                                  А) ауыр қылмыс Ә) жеңіл қылмыс Б) мал ұрлаған

                                                  7. Ғұн әйелдерінің құлағына таққан әшекей заты:

                                                  А) білезік Ә)сырға. Б) түйреуіш

                                                  8. Қолдан суарылмайтын егіншілік қалай аталады?

                                                  А) көгенді Ә) суармалы Б) тәлімді

                                                  9. Бағалы заттар кімдердің қабірлерінен табылған?

                                                  А) қарпайым адамдардың Ә) үстем тап өкілдерінің Б) құлдардың

                                                  10. Қорамсақ деген не?

                                                  А) жебе салатын сауыт Ә) садақтың аты Б) ер тоқымның түрі




                                                  Менің жас ұрпақтарым!

                                                  Бүгін мен сіздерге үлкен сенім білдіріп отырмын. Себебі менің заманыммен сіздердің замандарыңызда үлкен белес жатыр. Бірақ қай заман болсада бір арманның соңына ердік. Ол - тәуелсіздік. Мен ешкімге бағынышты болғым келмей көп еңбек еттім. Сіздер бақыттысыздар. Себебі тәуелсіз елде өмір сүріп жатырсыздар осы бақытты бағалай білесіздер деп ойлаймын. Менің осы арманымның орындалғанына менде бақыттымын. Қазіргі сіздердің міндеттеріңіз жақсы оқып білім алу, ал болашақта әр біріңіз елін ойлайтын халық үшін жаралған азамат боласыздар деп сенемін.

                                                  Сәлем жолдаушы Аттила











                                                  Малшылар


















                                                  © 2010-2022