АШЫҚ САБАҚ 7 А СЫНЫП ТАҚЫРЫБЫ МОНҒОЛСТАН

10 «А». Қазақстан тарихы

Нұсқа-001

1. Алғашқы адамдардың бастапқы кезеңдегі топтасу жүйесі:

А) Рулық В) Тайпалық С) Қауымдастық D) Көшпелілер Е) Тобыр

2. Кейінгі темір дәуір кезеңінің аралығы:

А) б.з.б. 8-3 ғасырлар В) б.з.б. 5- б.з. 2 ғасыры С) б.з.б. 3- б.з. 9 ғасыры

D) б.з. 3- б.з.8 ғасыры Е) б.з.б. 3 - б.з. 6 ғасыр

3. Қаңлыларға тән қала:

А) Шірік Рабад В) Алтын төбе С) Бөзөқ D) Қызыл Аңғар Е) Алтын-асар

4. Ежелгі найман, керей, жалайырлардың негізгі мекендеген жерлері:

А) Монғолияның орта және батыс аудандары В) Қытайдың солтүстігі

С) Орталық Қазақстан D) Шығыс Қазақстан Е) Батыс Қазақстан

5. Х ғасырдан бастап Қазақстанда әдеби және ғылыми шығармалар жазылған тіл:

А) Қазақ В) Араб С) Парсы D) Түрік Е) Қыпшақ

6. Ж.Баласағұнға Сүлеймен Арслан ханның берген лауазымы:

А) Әмір В) Мырза С) Бек D) Ұлы хас - хажип Е) Ғалым

7. Алтын Ордада исламды мемлекеттік дін - деп жариялаған хан:

А) Батый В) Берке С) Өзбек D) Тоқтамыс Е) Жәнібек

8. «Ақиқат сыйы» дастанының авторы:

А) Жүсіп Баласағұни В) Ахмет Иүгнеки С) Қожа Ахмет Йасауи D) Махмұт Қашғари Е) Әл-Бируни

9. Ұлы Жібек жолының Шығысқа шығатын басты қақпасы:

А) Жетісу В) Сыр өңірі С) Сарыарқа D) Батыс Қазақстан Е) Оңтүстік Қазақстан

10. Сыр бойындағы қалалардың толығымен моңғолдардың қолына көшуі:

А) 1216-1219 ж.ж. В) 1217-1219 ж.ж. С) 1219-1220 ж.ж. D) 1220-1221 ж.ж. Е) 1220-1223 ж.ж.

11. Қазақ жүздерінің құрылу себебін жазған ғалым:

А) А.Құнанбаев В) Ы.Алтынсарин С) Ш.Уәлиханов D) С.Торайғыров Е) A.Левшин

12. 1745-1759 жылдары қазақ даласы арқылы Орынборға жеткізілген мал басының жалпы құны:

А) 1 млн. сом. В) 2 млн. сом. С) 3 млн. сом. D) 1,5 млн. сом. Е) 2,5 млн. сом.

13. Орта жүздің ханы Әбілмәмбет пен Абылай сұлтан Ресей империясының билігін мойындаған жыл:

А) 1738 ж. В) 1739 ж. С) 1740 ж. D) 1743 ж. Е) 1745 ж.

14. Абылай хан жер өңдеу шаруашылығын дамытуды қолдады:

А) Ертіс бойында В) Шу бойында С) Жайық бойында D) Талас бойында Е) Сырдария бойында

15. «Шаруалардың Жетісуға қоныс аударуы туралы уақытша ережені» қабылдауға ұсыныс жасады:

А) Крыжановский В) Перовский С) Колпаковский D) Веревкин Е) Рукин

16. 1868 ж.«Жетісуда шаруаларды қоныстандыру туралы» ережесіне жан басына берілген жер көлемі:

А) 15 десятина В) 25 десятина С) 30 десятина D) 40 десятина Е) 10 десятина

17. В.И.Дальдің шығармасы:

А) «Қалқаман - Мамыр» В) «Фархад пен Шырын» С) «Сұраншы батыр»

D) «Бөкей мен Мәулен» Е) «Қозы Көрпеш - Баян Сұлу»

18. IV Мемлекеттік Думада 1916 ж.көтеріліс жазалаушыларын әшкерелеп, патша өкіметін сынаған:

A) В.И.Ленин B) А.Ф.Керенский C) М.В.Фрунзе D) А.И.Миронов E) С.М.Киров

19. 1916 жылғы ұлт-азаттық қозғалыстың тарихи маңызы:

A) Қазақ халқымен санасу керек екенін көрсетті. D) Уақытша үкіметке қарсы ірі көтеріліс

B) Отаршылдыққа қарсы қарулы күрес жүргізе алатын күш екенін көрсетті

C) Халықтың өзін-өзі басқаруына жол ашты E) Қазақ жумысшыларының ең ірі бас көтеруі

20. 1917-1918 ж.ж. қазақ, ұйғыр, орыс еңбекшілер қатынастарды жақсартуға үлес қосқан қайраткер:

A) М.Масанчи B) А.Розыбакиев C) С.Сейфуллин D) Т.Бокин E) Б.Әшекеев

21. 1939 жылы қалаларда тұрған қазақтардың саны:

A) 235 мың B) 280 мың C) 300 мың D) 353 мың E) 375 мың

22. Рейхстагка жеңіс туын тіккен қазақстандық:

A) Т.Бигелдинов B) С.Луганский C) И.Кожедуб D) Р.Қошқарбаев E) Қ.Қайсенов

23. 1955 жылы төртініші сайланған Қазақ КСР Жоғары Кеңесінің құрамында болды:

A) 300 депутат B) 400 депутат C) 500 депутат D) 450 депутат E) 350 депутат

24. 1960 жылдары Социалистік Еңбек Ері атағын алған жазушы:

А) Ғ.Мүсрепов В) С.Мұқанов С) Ж.Молдағалиев D) М.Мағауин Е) Ә.Нұрпеисов

25. Хронологиясы бойынша ертерек болған оқиға:

А) Денсаулық жылы В) Қазақстан Республикасы БҰҰ құрамына кірді D) Мәдениет жылы

С) Жаңа Конституция қабылданды Е) Елдің жаңа ордасы Астана болып аталуы

10 «А». Қазақстан тарихы

Нұсқа-002

1. Қаңлыларды "Вэсаканың ер жүрек ұлдары, Канха қамалының алдында құрбандық берді"-деп жазылған:

А) "парсы жазбалары" В) "тарих жазбалары" С) "қаңлы жылнамасы"

D) "Цянь Ханьшу" Е) "Авеста"

2. Ғұн державасының негізін қалаған:

А) Чжи-Чжи В) Мұқан С) Аттила D) Бумын Е) Мөде

3. "Хұсрау мен Шырын" шығармасының авторы:

А) Дүрбек В) Кутб С) Хорезми D) Баласағұни Е) Әли ақын

4. Моғолстан ханына қарсы соғыстарда Хақназардың айырылып қалған жерлері:

А) Батыс Қазақстан В) Шығыс Қазақстан С) Жетісудың біраз жері

D) Сырдария бойы Е) Орталық Қазақстан

5. Жоңғарлардың 1680 жылы шабуылынан аман қалған қала:

А) Сығанақ В) Сауран С) Сайрам D) Созақ Е) Түркістан

6. 1643 жылы жоңғар әскерлеріне қарсы шыққан хан:

А) Тәуке хан В) Есім хан С) Жәңгір хан D) Шығай хан Е) Абылай хан

7. Ташкент, Бұхар, Қоқан және Қашғар көпестері жиі келетін сауда орталығы:

А) Семей В) Өскемен С) Бұқтырма D) Торғай Е) Петропавл

8. Жәміш (Ямышевск) бекінісі салынған жыл:

А) 1715 жыл В) 1716 жыл С) 1717 жыл D) 1718 жыл Е) 1720 жыл

9. Е.Пугачев көтерілісіне қатысқан қазақ жүздері:

А) Ұлы және Кіші жүз В) Кіші және Орта жүз С) Орта және Ұлы жүз

D) Барлық үш жүз Е) Тек Кіші жүз

10. С.Датұлы бастаған көтеріліс кезінде халықтың жағдайын нашарлатқан жұт болды:

А) 1783-1784 ж.ж. В) 1790-1791 ж.ж. С) 1796-1797 ж.ж. D) 1802-1803 ж.ж. Е) 1785-1786 ж.ж.

11. Ішкі Орданы құру туралы жарлыққа қол қойған орыс патшасы:

А) І Александр В) ІІ Екатерина С) ІІ Александр D) І Николай Е) І Павел

12. «Қозы Көрпеш - Баян Сұлу» жырының ең көркем нұсқасын таратқан эпик ақын:

А) Сүйінбай ақын В) Шортанбай ақын С) Шернияз ақын D) Шөже ақын Е) Дулат ақын

13. 1822 жылы «Сібір қазақтарын басқару туралы Жарғысының» басты мақсаты:

А) Суландыру жүйесін жүргізу В) Денсаулық сақтау жүйесін орнату

С) Әкімшілік, сот, саяси жағынан басқаруды өзгерту

D) Ауылдардың санын көбейту Е) Мәдени орталықтардың санын көбейту

14. Орынбор-Ташкент темір жолы пайдалануға берілді:

А) 1901 жылы В) 1903 жылы С) 1905 жылы D) 1906 жылы Е) 1907 жылы

15. Батыс Сібір географиялық қоғамының Семей бөлімшесіне мүше болып сайланған:

А) Ж.Ақбаев В) А.Байтұрсынов С) Ш.Құдайбердиев D) А.Құнанбаев Е) Ш.Уалиханов

16. «Жас тұлпар» ұлттық демократиялық бейресми ұйымының басты ұйымдастырушысы:

A) Е.Бекмаханов B) Ә.Марғұлан C) Қ.Сәтбаев D) А.Жұбанов E) М.Әуезов

17. Индустрияландыру кезінде Орал-Ембі мұнайлы ауданын зерттеген академик:

A) Қ.И.Сәтбаев B) И.М.Губкин C) Н.С.Курнаков D) А.Панкратова E) А.И.Миронов

18. Днепр үшін ұрыстарда 18 жасар ең жас қазақстандық Кеңес Одағының Батыры атанды:

A) Т.Бигелдинов B) Қ.Аухадиев C) Қ.Қайсенов D) Р.Қошқарбаев E) Ж.Елеусізов

19. Дүние жүзі қазақтарының тұңғыш құрылтайында сөз сөйлеген Түркиядан келген қадірменді қария, «Алаш» сыйлығының иегері:

А) Мұстафа Өзтүрік В) Аман Төлеев С) Халифа Алтай D) Мұстафа Шоқай Е) Хасен Оралтай

20. Қазақстан кәсіподақтарының республикалық І конференциясы өтті:

A) 1945 ж. B) 1946 ж. C) 1947 ж. D) 1948 ж. E) 1949 ж.

21. 1960-1970 жылдары генетика мен микробиология саласында қомақты табыстарға жеткен ғалым:

А) Д.В.Сокольский В) У.М.Ахметсафин С) Е.А.Букетов D) Ә.Х.Марғұлан Е) М.А.Айтхожин

22. Дүние жүзі қазақтарының тұңғыш құрылтайы өтті:

А) 1991 ж.қазан, қараша В) 1992 ж.қыркүйек, қазан С) 1992 ж.қыркүйек, қараша

D) 1994 ж.қазан, қараша Е) 1996 ж.қазан, желтоқсан

23. Республика атауын өзгерту туралы заң қабылданды:

А) 1990 ж. 10 желтоқсан В) 1992 ж. 10 желтоқсан С) 1988 ж. 10 желтоқсан

D) 1991 ж. 10 желтоқсан Е) 1989 ж. 10 желтоқсан

24. Елде барлық тауарларға жаппай зәрулік неден туды:
А) Зауыттар,фабрикалар тоқтап қалды В) Өндіріске шикізат жетіспеді С) Тауарлар экспортқа шықты
Д) Тауар өндіру шектен тыс көбейіп кетті Е) Ақша саны мен сапалы тауар саны арасындағы алшақтық
25. Қазақстанға ең жақын орналасқан экологияны бұзушы ядролық сынақ полигоны:
А) Мороруа В) Невада С) Лобн ОР Д) Новая Земля Е) Бабье Яр

10 «А». Қазақстан тарихы

Нұсқа-003

1. Ұзындығы 1-2 сантиметрдей ұсақ жаңқа тастардан жасалған құрал:

А) Қырғыш В) Тескіш С) Жебе ұшы D) Гарпун Е) Микролит

2. Қызылорда облысындағы неолит дәуірінің тұрағы:

А) Сексеуіл В) Пеньки С) Зеленая балка D) Усть-Нарым Е) Шебір

3. Грек тарихшысы Геродоттың сақтарды атауы:

А) Сақ-парадарайя В) Сақ-хаумаварга С) Массагеттер D) Дайлар Е) Исседондар

4. Аттила қайтыс болған жыл:

А) 450 жыл В) 453 жыл С) 456 жыл D) 470 жыл Е) 473 жыл

5. «Ақ жалды жүйрік аттардың иелері» деп аударылған тайпа аты:

А) Исседондар В) Қаңлылар С) Үйсіндер D) Дайлар Е) Аргиппейлер

6. Қимақтар елінің құрамында жеті тайпа болғанын жазған:

А) Геродот В) Сыма Цянь С) Махмуд Қашғари D) Гардизи Е) Масуди

7. 1538-1580 жылдары билік еткен қазақ ханы:

А) Қасым хан В) Есім хан С) Тәуекел хан D) Хақназар хан Е) Тәуке хан

8. Айғыржар жеріндегі қазақ-бұхар арасындағы алғашқы шайқас болған жыл:

А) 1603 жылы В) 1605 жылы С) 1607 жылы D) 1609 жылы Е) 1611 жылы

9. 1785 жылы көтеріліс барысында Айшуақ сұлтанды тұтқынға алған майор:

А) Г.А.Потемкин В) М.Назаров С) О.А.Игельстром D) Казак атаманы Донсков Е) А.А.Пеутлинг

10. Кенесары Қасымұлы қырғыз жеріне басып кірді:

А) 1843 жылы В) 1844 жылы С) 1845 жылы D) 1846 жылы Е) 1847 жылы

11. Тұзға салынған мың шыбықпен дүре соғылып, Сібірге айдалған Исатай серіктерінің бірі:

А) Бекен Сарыұлы В) Танрық Нұржанұлы С) Ұса Төлегенұлы

D) Смайыл Өтемісұлы Е) Балабек Нұржанұлы

12. 1867-1868 ж.ж. реформа бойынша Түркістан генерал-губернаторлығының құрамына кірген облыстар:

А) Ақмола және Семей В) Орынбор және Торғай С) Павлодар және Өскемен

D) Жетісу және Сырдария Е) Омбы және Семей

13. XIX ғ. 80-жылдарында Орталық Қазақстанда ерекше көзге түскен жәрмеңке:

А) Қарқара жәрменкесі В) Қоянды (Ботов) жәрмеңкесі С) Ірбіт жәрмеңкесі

D) Крестовск жәрмеңкесі Е) Семей жәрмеңкесі

14. ХІІІ ғ. мәмлүктік Египет мемлекетінің «араб-қыпшақ» сөздігінде «қазақ» сөзіне түсіндірме:

А) Мықты В) Берік С) Алып D) Еркін Е) Қонақжай

15. «Бұқтырмада көп емдеп, көп көмектестім»,-деп жазған декабрист:

А) М.И.Муравьев-Апостол В) А.Горжанский С) Г.Карелин D) А.Янушкевич Е) С.Семенов

16. 1917 жылы Петропавл қаласында құрылған ұйым:

А) «Жас арбакештер одағы» В) «Солдаттардың орыс-мұсылман ұйымы» Е) «Жас қазақ»

С) «Қазақ жастарының революцияшыл одағы» D) «Қара жұмысшылар одағы»

17. Орал қаласын алған ақ казактарға қарсы күресу үшін құрылған әскер:

А) «Мұсылмандар бөлімдері» В) «Сібір армиясы» С) «Шығыс армиясы»

D) «Ерекше армия» Е) «Қызыл әскерлер»

18. Алашорданы тарату туралы шешім қабылданды:

А) 1921 ж.9 наурыз В) 1919 ж.9 наурыз С) 1920 ж.9 наурыз D) 1918 ж.9 наурыз Е) 1917 ж.9 наурыз

19. Республикаға тракторлар әкеліне бастаған кезең:

А) 1922-1923 жж. В) 1923-1924 жж. С) 1925-1926 жж. D) 1927-1928 жж. Е) 1924-1925 жж.

20. Карлагта ұзақ жылдар азап шеккендер арасында атақты ғалымдар да отырды:
а) А.П. Безруков в) П.С. Степанов с) B.C. Пустовойт
д) К.В. Горбачев е) Л.С. Троцкий

21. Жезқазған мыс кен орындарын зерттеген инженер-геолог:

А) Ә.Марғұлан В) Қ.Сәтбаев С) И.Губкин D) Д.Омаров Е) Н.Тимофеев

22. 1940 жылы 9 ай ішінде халықтық екпінді құрылыс ретінде салынған темір жол:

А) Алматы-Сарыөзек В) Атырау-Орск С) Жамбыл-Алакөл D) Ақмола-Қарталы Е) Мойынты-Шу

23. Қазақ еліне салынған лагерьлік жүйе соғыстан кейін қанша жыл қызмет етті:
А) 10 жылдан астам В) 20 жыл С) 15 жылдан артық Д) 25 жыл шамасында Е) 5 жыл

24. Жаудың 120 танкі мен 800 автомашинаны жойған, 73-гвардия дивизияны басқарған қазақстандық батыр:

А) Ғ.Сафиуллин В) Қ.Аухадиев С) Т.Мырзаев D) З.Тұрарбеков Е) Р.Қошқарбаев

25. Партияның 50-60 ж.ж. ұсақ колхоздар негізінде ірі совхоздар құрудағы мақсаты:
А) Ipi совхоздарға шығын аз кетеді деп есептелді
В) Ірі совхоздар халықты азық-түлікпен тезірек қамтамасыз етуге қабілетті деп табуы
С) Ірі совхоздар тиімді болып көрінді
Д) Ірі совхоздарда жұмыс орны көп болады деп шешілді
Е) Ірі совхоздарды басқару оңай

10 «А». Қазақстан тарихы

Нұсқа-004

1. Төменгі (ерте) палеолит кезеңдері:

а/ 2,5 млн-45-35 мың.жыл. в/ 3,6 млн-50 мың жыл. с/ 2,5 млн-1 млн жыл.

д/ 3,5 млн-45 мың жыл. е/ 4,5 млн-80 мың жыл.

2. Сырдың орта ағысындағы,Тянь-Шаньда,Жетісуда сақтардың суреті кездеседі:
а) Персепольдағы Ксеркс сарайы қабырғаларында. в) Мұрғаб өзені жағасындағы тау шатқалдарында
с) Кошо-Цайдама пантеонында. д) Алтай тауларындағы жартастарда. е) Қаратау үңгірлерінде
3. Шырық-Рабат қаласы кімдердің астанасы:
а) Тиграхаудалардың в) Хаомоваргалардың с) Парадараялардың д) Турлардың е) Апасиактардың
4. «Сармат» деген атау көне деректерде белгілі:
а) Б.з.б. III ғасыр в) Б.з.б. VII ғасыр с) Б.з.б. V ғасыр д) Б.з.б. ІV ғасыр е) Б.з.б. VІ ғасыр
5. Шығыс Түрік қағаны Қапаған түркештерді қай жерде женді:
а) Ферғана в) Испиджаб с) Болучу д) Тараз е) Мерв
6. Қимақтардың бағалы аң терілерін пайдалану мақсаты:
а) Киім тігу үшін. в) Сыйлыққа ұсыну мақсатында. с) Басқа елдермен сауда жасау үшін
е) Өзге елден келген елшілерге беру мақсатында
7. Азияда төрт «дүниежүзілік патшалық» ішінде пілдер патшалығы болып танылған:
а) Иран в) Византия с) Қытай д) Үндістан е) Түрік қағандығы
8. 840 жылға дейін Қарлұқ көсемі қалай аталды:
а) Шад в) Тархан с) Елтебер д) Жағбу е) Қаған
9. Испиджаб Қарахан мемлекетінің карамағына енді:
а) 920 жылы в) 960жылы с) 940 жылы д) 990 жылы е) 930 жылы
10. Түрік жазуы қай жазуға ұқсас:
а) Руна в) Согна с) Соғды д) Қытай е) Ұйғыр
11. XV ғасырдың ортасында Хайду мемлекетінен бөлініп шыққан:
а) Мәуереннахр в) Ақ Орда с) Алтын Орда д) Көк Орда е) Моғолстан
12. «Сырлытам» кесенесі:
а) X-XI ғ. в) XIV-XV ғ. с) XI-XII ғ. д) XV-XVI ғ. е) ХІІІ-XIV ғ.
13. Ханның жеке үлесіндегі жер:
а) Харадж в) Мильк с) Сойырғал д) Икта е) Інжу
14. Ортағасырлық тұрғын үйлерде кілеттер мен аулаларда ташнау алаңы болды. «Ташнау»:
а) Су құбыры в) Су құйылған астау с) Су жинаушы ыдыс
д) Лас суды тазартуға арналған қондырғы е) Суды ысытуға арналған астау
15. 1616 жылы Есілде бекіністің салынуының маңызы:
а) Экономикалық дамуына ықпал етті в) Халықаралық қарым-қатынас күшейді с) Халық саны өсті
д) Мәдениет гүлденді е) Жонғарлардың казақ даласына тікелей енуіне тосқауыл қойылды
16. Қазақ-жоңғар тартысын пайдаланған Сібір губерниялық басқармасының мақсаты:
а) Алтай өңірін отарлауды тез аяқтау в) Жоңғарлармен қазақтар соғысын үдету

с) Башкұрттарды айдап салу д) Қытаймен одақтасып, қазақ елін бөлісу
17. 1784 жылы Сағыз өзені бойында Сырымның жасағына қанша адам бірікті:
а) 1200 дейін в) 1500 дейін с) 1700 дейін д) 1000 дейін е) 2000 дейін
18. Ата-аймақ неден тұрады:
а) Жеті атадан қосылатын бірнеше ауылдан тұрады в) Бір атаның баласынан тұрады
с) Екі өзен аралығынан тұрады д) Белгілі жер көлемі кіреді е) Қазақтардың барлык ауылдарынан
19. И.Тайманов көтерілісінің толық жеңілуіне негіз болған алғашқы жеңілісі:
а) Кулагин бекінісіндегі в) Зеленый форпостындағы
с) Жиделі түбінде д) Тастөбе түбінде е) Орал шебінде
20. Әскери губернатордың рұқсаты бойынша, уездік ж/е болыстық тұрғындарға қатысты істерді шешетін:
а) Сот істері коллегиясы. в) Болыстық сот. с) Мемлекеттік Дума. д) Соттардың төтенше съезі
21. А.Иманов көтеріліс барысында тәуелсіздікке жету үшін:
а) Хандық билікке көшу керек деп түсінді. в) Кеңестік үкімет құру арқылы.

с) Автономиялық республика құру нәтижесінде. д) Жаңаша басқару органдарын құру керек деп шешті
22. Н.Нұрмақовтың кызметі:
а) Республика Халық Комиссарлары Кеңесінің төрағасы. в) Халық Комиссарлар Кеңесі төрағасының орынбасары. с) Өлкелік комитет төрағасы. д) Қазақстан халық шаруашылығы кеңесі төрағасы
23. Ұлы Отан соғысы қарсаңында халық шаруашылығында қанша инженер мен техник қызмет етті:
а) 15000 аса в) 17000 аса с) 11000 аса д) 16000 аса е) 13000 аса
24. Қазақстанға тың игеруде атсалысқан республикалар:
а) Молдава, Словения. в) Татарстан, Украина, Белоруссия. с) Ресей Федерациясы, Украина, Белоруссия
25. «Шанхай келісіміне» қатысатын мемлекеттер саны:
а) Бес в) Үш с) Төрт д) Екі е) Алты