Тәңірлік, діни-наным сенімдер. Дін және мәдениет. Исламның таралуы

Раздел История
Класс 7 класс
Тип Другие методич. материалы
Автор
Дата
Формат doc
Изображения Есть
For-Teacher.ru - все для учителя
Поделитесь с коллегами:
Пәні:Қазақстан тарихы

Мектеп №61 орта мектеп

Күні:5.12.2016ж Сынып:7

Мұғалімнің есімі: Кенжебаева Гульжан

Сабақтың тақырыбы:

Тәңірлік, діни-наным сенімдер.

Дін және мәдениет. Исламның таралуы.

Қатысқандар саны:22

Қатыспағандар саны:

Сабақ негізделген оқу мақсаты(мақсаттары)


Қазақстан жеріндегі мемлекеттік діндер туралы мағлұмат білу.

Ислам дініне дейінгі діни нанымдар және ислам дінінің мәдениеттің дамуына тигізетін әсен түсіну.

Ислам дінінің таралған аумақтарын картадан табуды үйрену.

Сабақ мақсаттары

Барлық оқушылар: Қазақстан жеріндегі ислам, христиан, будда діндері туралы мағлұмат біледі. Оқушылардың басым бөлігі: Тәңірге жалбарынудың белгісі ретінде қабір үстіне қойтастардың орнатылуы және адамдардың шығу тегін аңдармен байланыстыратын тотемге табынушылықтың маңызын түсінеді.

Кейбір оқушылар: Қазақстанның Оңтүстігі, Оңтүстік-Шығысындағы Жетісу, Сырдария бойындағы қалалар, Отырар, ҚұйрықтөбеАқбешім, Баласағұн, Шаш, Тараз, Сығанақ, Иран, Ирак, Сирия, Палестина, Египет жерлерін картадан табуды үйрену.

Тілдік мақсат

Оқушылар ............(істей) алады.

Жазба деректерде Сырдария аймағында қойға табыну салтының өріс алғандығын біле алады.

Негізгі сөздер мен тіркестер:

Фарн, манихей, зоороастра

Сыныптағы диалог/жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер:

Талқылауға арналған тармақтар:

Алғашқы дін наным-сенімдердің пайда болуына әсер еткен жағдай.

Алғашқы діни наным сенімдер түрлері.

Қазақ халқында Көк Тәңірі, Көк бөрі ұғымдары.

Ежелден келе жатқан әлемдік діндер.

Сіз неліктен .......екенін айта аласыз ба?

Батыстан Шығысқа қарай христиан дінінің қалай таралғандығын айта аласыз ба?

Айтылым бойынша ұсыныстар:

Тақырыпты оқу кезіндегі түсінігін айта білуі.

Жетістік критерийі

Ежелгі діндер туралы біле алады.

Ислам дінінің қазақ даласына таралу себебінің маңызын түсіне алады.

Ислам дінінің Қазақстан мәдениетіәндегі алатын орны туралы айта алады.

Алдыңғы оқу 4 мин

1.Қазақстанда ғылымның дами бастауына не себеп болды?

2.Әбу Насыр әл-Фараби туралы не білесің?

3.Жазба әдебиет өкілдерінен кімдерді білесің?

Жоспар

Жоспарланған уақыт

Жоспарланған жаттығулар (төменде жоспарланған жаттығулармен қатар, ескертпелерді жазыңыз)

Ресурстар

Басталуы


2 мин

2 мин


Топқа бөлу: Сабақ тақырыбына сәйкес, түрлі-түсті қағаз қиындылары арқылы топқа біріктіріледі.

Жаңа сабаққа кіріспе: Миға шабуыл

Өткен сабақпен байланыстыра отырып сұрақтар қою арқылы тақырыпты ашу.

Алғашқы адамдар өздерінің күнделікті тіршілік жағдайымен ғана шұғылданып, табиғат құбылыстарына көңіл бөлмеген. Тек дамудың белгілі бір сатысында ғана, табиғат құбылыстарының сұрапыл, дүлей күштерінің алдындағы өздерінің әлсіздігін сезіне бастады. Міне осы кезден оларда не пайда болады?

Қағаз қиындылары

Ортасы









15 мин



2 мин


10 мин


Қазақстанның оңтүстігіндегі және Жетісуда жүргізілген зерттеу жұмыстары қала тұрғындарының арасында әр түрлі діни наным-cенімдердің болғандығын білдіреді. Сырдария аймағында қойға табыну салты өріс алған. Ортағасырлық қалаларда отқа табыну әдеті кең таралған. Құйрықтөбе мен Отырардағы үйлердің ошақтары ерекше безендірілген. Жетісу аймағында ертедегі діни сенім дәстүрлері кең тараған. Тәңірге жалбарынудың белгісі, христиандықтың белгілері табылған.

Ислам діні Орта Азия мен Қазақстанға арабтардың жаулап алуынан бастап ене бастады. Әл-Макдиси өз деректерінде,

10 ғасырда Оңтүстік Қазақстан мен Жетісудың қалаларында мешіттердің көптеп салына бастағанын жазған. Құйрықтөбе қала жұртындағы зираттарды зерттегенде адамдардың мұсылманша жерленгендігі анықталды. Адамның басы құбылаға қаратылып, жанына ешбір зат қоймай жерленген.

12 ғасырдың екінші жартысында қыпшақ ақсүйектерінің Хорезммен жақындасуына байланысты қыпшақтар арасына ислам діні кең түрде ене бастады. Қыпшақтардың орталығы Сығанақ қаласында мешіт, медреселер салынды. Ислам дінінің нығаюы қазақ жерінде ғылым мен білім салаларының дамуына да ықпал етті.

Топтық жұмыс

І,ІІ-топ Ислам дініне дейінгі діни нанымдар.

ІІІ, IV-топ Ислам дінінің мәдениеттің дамуына тигізген әсері.

"Джигсо" әдісі арқылы жүреді

Екі жұлдыз, бір ұсыныс арқылы бағалау

Кері байланыс

1.Жұмыс барысында топтағы қарым - қатынас тапсырманың орындалуына қалай әсер етті?
2. Тапсырма орындау барысында топта ауызбіршілік сақталды ма?

3. Топтық жұмыс жасау кезінде қиындық келтірген тұстарыңыз

болды ма?

Жұптық жұмыс Сәйкестендіру.Зороастризм

ертедегі шығыс халықтарының дуалистік діні

Зорастрлық фарн

ертедегі парсылардың үй жануарларына табынған наным - сенімдері

Тотем

адамдардың шығу тегін жануарлармен, өсімдіктермен немесе табиғат құбылыстарымен байланыстыру негізінде қалыптасқан сенім.

Ұмай ана

ежелгі түрік тайпасының құты (тотемі)

Ислам

дүние жүзіне кең тараған діни сенімдердің бірі.

Құран

мұсылман қауымының ең басы, қасиетті кітабы

Жұптарда өзара бағалау

Карта



Үлестірмелі парақшалар

Аяқталуы

10 мин



Жеке жұмыс Мағынасын табуЖібек жолы бойымен Иранда III ғасырда қалыптасқан дін

Манихейлік

Ислам дінінің бес парызының бірі

Намаз

Дүние жүзіне кең тараған діни сенімдердің бірі

Ислам

Қарахан мемлекетінің - негізін салушы

Сатұқ

Ертедегі шығыс халықтарының тарының дуалистік діні

зороастризм

Манихейлік дінді таратуда кімдер жетекші рол атқарды

Соғды

Зоороастризм діні қай жерде қалыптасты

Иран

Дұрыс жауап арқылы бағалау

Рефлексия

Әр саусақтың - өзінің орны /позициясы/ бар,

Тәңірлік, діни-наным сенімдер. Дін және мәдениет. Исламның таралуы.солар бойынша өз оларыңызды айтасыздар.

Бас бармақ - мен үшін маңызды және қызық

Сұқ саусақ - маған қиын болды

Ортаншы саусақ - қандай жетістікке

жеттім

Төртінші саусақ - менің көңіл күйім

Бесінші саусақ - менің ұсынысым

Жұмыс дәптері

Қосымша ақпарат

Саралау-Сіз қосымша көмек көрсетуді қалай жоспарлайсыз?Сіз қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделендіруді қалай жоспарлайсыз?

Бағалау-Оқушылардың үйренгенін тексеруді қалай жоспарлайсыз?

Пәнаралық байланыс Қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелері АКТ-мен байланыс Құндылықтардағы байланыс

"Джигсо" әдісі

Сәйкестендіру

Мағынаны табу

Екі жұлдыз, бір ұсыныс арқылы бағалау

Жұптардың өзара бағалауы

Дұрыс жауап арқылы бағалау

Қазақстан тарихы әдістеме

АКТ

Карта

Рефлексия

Сабақ/оқу мақсаттары шынайы ма? Бүгін оқушылар не білді.Сыныптағы ахуал қандай болды? Мен жоспарлаған саралау шаралары тиімді болды ма? Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе? Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен?

Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз.Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сәйкес келетін сұрақтарға жауап беріңіз.

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1:

2:

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алады (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1:

2:

Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім?



Жұптық жұмыс Сәйкестендіру.

ежелгі түрік тайпасының құты (тотемі)

Зорастрлық фарн

дүние жүзіне кең тараған діни сенімдердің бірі.

Тотем

мұсылман қауымының ең басы, қасиетті кітабы

Ұмай ана

ертедегі шығыс халықтарының дуалистік діні

Ислам

ертедегі парсылардың үй жануарларына табынған наным - сенімдері

Құран

адамдардың шығу тегін жануарлармен, өсімдіктермен немесе табиғат құбылыстарымен байланыстыру негізінде қалыптасқан сенім.



Жұптық жұмыс Сәйкестендіру.

ежелгі түрік тайпасының құты (тотемі)

Зорастрлық фарн

дүние жүзіне кең тараған діни сенімдердің бірі.

Тотем

мұсылман қауымының ең басы, қасиетті кітабы

Ұмай ана

ертедегі шығыс халықтарының дуалистік діні

Ислам

ертедегі парсылардың үй жануарларына табынған наным - сенімдері

Құран

адамдардың шығу тегін жануарлармен, өсімдіктермен немесе табиғат құбылыстарымен байланыстыру негізінде қалыптасқан сенім.



Жұптық жұмыс Сәйкестендіру.

ежелгі түрік тайпасының құты (тотемі)

Зорастрлық фарн

дүние жүзіне кең тараған діни сенімдердің бірі.

Тотем

мұсылман қауымының ең басы, қасиетті кітабы

Ұмай ана

ертедегі шығыс халықтарының дуалистік діні

Ислам

ертедегі парсылардың үй жануарларына табынған наным - сенімдері

Құран

адамдардың шығу тегін жануарлармен, өсімдіктермен немесе табиғат құбылыстарымен байланыстыру негізінде қалыптасқан сенім.

Жеке жұмыс Мағынасын тап

Ислам дінінің бес парызының бірі

Дүние жүзіне кең тараған діни сенімдердің бірі

Қарахан мемлекетінің - негізін салушы

Ертедегі шығыс халықтарының тарының дуалистік діні

Манихейлік дінді таратуда кімдер жетекші рол атқарды

Зоороастризм діні қай жерде қалыптасты

Жеке жұмыс Мағынасын тап

Ислам дінінің бес парызының бірі

Дүние жүзіне кең тараған діни сенімдердің бірі

Қарахан мемлекетінің - негізін салушы

Ертедегі шығыс халықтарының тарының дуалистік діні

Манихейлік дінді таратуда кімдер жетекші рол атқарды

Зоороастризм діні қай жерде қалыптасты

Жеке жұмыс Мағынасын тап

Ислам дінінің бес парызының бірі

Дүние жүзіне кең тараған діни сенімдердің бірі

Қарахан мемлекетінің - негізін салушы

Ертедегі шығыс халықтарының тарының дуалистік діні

Манихейлік дінді таратуда кімдер жетекші рол атқарды

Зоороастризм діні қай жерде қалыптасты

Жеке жұмыс Мағынасын тап

Ислам дінінің бес парызының бірі

Дүние жүзіне кең тараған діни сенімдердің бірі

Қарахан мемлекетінің - негізін салушы

Ертедегі шығыс халықтарының тарының дуалистік діні

Манихейлік дінді таратуда кімдер жетекші рол атқарды

Зоороастризм діні қай жерде қалыптасты

Жеке жұмыс Мағынасын тап

Ислам дінінің бес парызының бірі

Дүние жүзіне кең тараған діни сенімдердің бірі

Қарахан мемлекетінің - негізін салушы

Ертедегі шығыс халықтарының тарының дуалистік діні

Манихейлік дінді таратуда кімдер жетекші рол атқарды

Зоороастризм діні қай жерде қалыптасты



© 2010-2022