Открытый урок по историй Қазақстан жеріндегі ғұн тайпалары. Еділ – Ғұн мемлекетінің әйгілі билеушісі (5 класс)

Солтүстік Қазақстан облысы

Тайынша ауданы, Теңдік ауылы

«Теңдік орта мектебі» КММ

Тарих пәні мұғалімі

Жапенова Гульмира Жикеновна

5-сынып. Қазақстан тарихынан әңгімелер

Сабақтың тақырыбы: Қазақстан жеріндегі ғұн тайпалары. Еділ - Ғұн мемлекетінің әйгілі билеушісі.

Сабақтың мақсаты: Ғұн елінің қалыптасу тарихы, шаруашылық өмірі, тұрмысы мен Еділ патша кезіндегі ғұн мемлекеті туралы білу.

Тренинг: "Алғашқы мемлекет" (Бір оқушы - тобыр, екінші оқушының иығынан ұстап, ру құрайды. Үшінші оқушыны қосып, ру бірлестігі, төртінші тайпа құрып, оқушылардың саны өскен сайын алғашқы мемлекет қаланады.)

• Тобыр - 1

• Ру - 2

• Ру бірлестігі - 3

• Тайпа - 4

• Тайпа бірлестігі - 5

• Алғашқы мемлекет - 6

Жұпқа бөлу: "Алтын асық" Оқушылар асық алып бір-біріне тілек білдіру.

Қызыл - 1, жасыл - 1, қоңыр - 2, сары - 2, қара - 3, ақ - 3

Бағалау критерийлер: «Бағалау парағы »

Сабаққа белсеңді қатысу.

Тапсырмаларды дұрыс, толық орындау.

Сұрақтарға дұрыс, нақты жауап беру.

Сұрақтарды дұрыс қою.

Үй тапсырмасы: жеке жұмыс

3 тест сұрақтар құру. Сұрақтар мен тапсырмалар / бет 60. Білімпаздар үшін «Алтын киімді адам»

Бағалау: «Бағалау парағы»

Жеке тапсырма: Тізбек сөздер "Ұлы Қытай қорғаны"

СКИФХАОМАВАРГМАССАГЕТЖАУЫНГРТҰМАРАБЫЗСАҚКИРТИГРАХАУДСПАРГАПИСХАОМАШЫРАҚПАТШАПАРСЫОБАПАРАДАРАЙАҒҰН

Бағалау: «Бағалау парағы»

Жұптық тапсырма: «Ғұн» ( мазмұндау)

• Ғұн мемлекеті

• Ғұндардың шаруашылығы

• Ғұндардың тұрмысы

Бағалау: «Бағалау парағы»

Жұптық тапсырма: оқулықпен жұмыс "Тұлғалар" (ұғымдарға түсініктеме беру)

• Еділ

• Құдайдың қаһары

• Ши-Хуанди

• Бледа

• Тұман

• Мөде

Бағалау: «Бағалау парағы»

Сергіту сәті: «Биле,биле!» Видео көрсету.

Арнайы сұрақтар:"Сен білесің бе?" Видео сұрақтар.

Сарыбай Н. 11-сынып қояды.

Бағалау: «Бағалау парағы»

Сабақты бекіту:

Жеке тапсырма: "Өзіңді тексер!"

1. Қытай деректерінде "ғұн" атауының пайда болған кезі: б.з.б. ІІІ ғ. аяғы

2. Қытай деректеріндегі ғұн басшысы лауазымы: "Шаньюи"

3. Ғұндар туралы дерек беретін: қытай деректері

4. Ғұндар кезеңін қамтитын аралық: б.з.б. ІV ғ.-б.з. ІІІ ғ.

5. Ғұн державасының негізін қалаған: Мөде

6. "Жер дегеніміз - мемлекеттің негізі, оны қалай береміз" деген ғұн басшысы: Мөде

7. Енисей жағалаулары мен Алтайды мекендеген ежелгі тайпа: ғұндар

8. Ғұндар мемлекеті әскери жүйе бойынша: 3 қанатқа бөлінген

9. Ғұн шаньюйінің жақын туыстары иеленген лауазым: "Түменбасы"

10. Ғұн мемлекетіндегі ру саны: 24

11. Ғұн мемлекетіндегі Түменбасы әскерінің құрамы: 10 мың атты әскер

12. Ғұн мемлекетінде ақсақалдар кеңесі жылына : 3 рет шақырылды

13. Ғұн мемлкетінің оңтүстік және солтүстік болып бөлінген мерзімі: б.з.б. 55 жыл

14. "Халықтардың ұлы қоныс аударуын" бастаған : Ғұндар

15. Рим империясына қауіп туғызған ғұн басшысы: Еділ

16. Ғұн билеушісі Еділдің қайтыс болған уақыты: 453 жыл

17. Аттиланың (Еділ) шамамен өмір сүрген жылдары : 400-453ж.

18. "Еділ" (Атилла) атымен аталатын өзен: Волга

19. Ғұн әскерлерінің негізгі құрамы : Атты әскерлер

20. Ғұндар өсірген үй малдары: Малдың барлық түрін

21. Ғұндардың негізгі баспанасы: киіз үйлер

22. Ғұндармен көршілес болған тайпалар: қаңлылар, савраматтар

23. Ғұндардағы биліктің берілу жүйесі: Мұрагерлікпен берілді

24. Ғұндарда опасыздық жасағандарға берілген жаза түрі : өлім жазасы

25. Ғұндардың негізгі өмір салты: көшпелі өмір

26. Ғұндар бұйымының бетіне түрлі-түсті заттарды жапсыру стилі: "Полихромдық стиль"

27. Ғұндарда бұйым бетіне алтын түйіршіктерді дәнекерлеу әдісі: Зерлеу

28. Ғұндарда бұйымдарды безендіру үшін қолданылған негізгі бейне: Жабайы аңдар

29. Ғұндардың жүннен киім тоқып кигендігін көрсететін негізгі дәлел: Ұршық бастары

30. Ғұндардың ру көсемдері: Ақсақалдар

Бағалау: «Бағалау парағы»

Рефлексия: «Бүгін мен не үйрендім?» , "Бес жұлдыз"

Үй тапсырмасы:

• Сұрақтар мен тапсырмалар / бет 65

• Эссе: Ғұн қоғамы қандай жетістіктерге қол жеткізді?

• "Ұлы Қытай қорғаны" туралы мәлімет дайындау.

Бағалау парағы

Қазақстан жеріндегі ғұн тайпалары. Еділ - Ғұн мемлекетінің әйгілі билеушісі.

Оқушының аты-жөні:________________________

Үй тапсырмасы:

«Ұлы Қытай қорғаны»

Жұптық тапсырма: «Ғұн»

Жеке тапсырма: «Тұлғалар»

Арнайы сұрақтар: «Сен білесің бе?»

Сабақты бекіту: «Өзіңді тексер!»

Барлық ұпай:

10 ұпай - өте жоғары

8-9 ұпай - жоғары

4-7 ұпай - орташа

2-3 ұпай - төмен

0-1 ұпай - өте төмен