Тарих пәнінен сабақ жоспар Араб елдері (8 класс)

Сабақтың тақырыбы:

VII-VIII ғасырлардағы араб елдері

Сабақтың мақсаты:

а) Оқушылардың Араб елдері туралы түсінігін кеңейту және тереңдету. Кең көлемді мағлумат беру.

ә) Оқушылардың сабаққа белсенділігін, дүниетанымын, біліктілігін, сауаттылығын дамыту.

б)Оқушыларды іскерлікке, ізденіске, достыққа , Отансүйгіштікке тәрбиелеу.

Көрнекілігі: Дүние жүзінің саяси картасы, араб елдері слайд (араб елдерінің мемлекеттік туы, ел басшылары), сөзжұмбақ, хронологиялық кесте, тест сұрақтары, үлестірмелік тапсырмалар

Сабақтың әдісі: түсіндірмелі, сұрақ жауап

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі:

А) амандасу

Ә) оқушыларды түгендеу

Б) оқушылардың құрал жабдықтарын түгендеу

Г) оқушы назарын сабаққа аудару

II. Үй тапсырмасын сұрау:

Сұрақ жауап.

Сұрақ кезінде оқушы ойланады, еске түсіріп дәл жауабын беруге тырысады

1. Ирандағы Сефевид мемлекетінің әлеуметтік экономикалық жағдайы

2. Сефевид мемлекеті кандай ел болды?

3. Сефевид мемлекетінің құрамына қандай жерлер кірді?

4. Ирандықтар айналысқан кәсіп түрлерін атаңдарИранда XVII-XVIII ғасырларда феодалдық жер иеленудің қандай түрлері болды?

5. Нәдір шах тұсындағы Иранның ішкі және сыртқы жағдайы

6. Нәдір шах қандай елдерге жорықтар жасады?

7. Нәдір шах қай жерде қайтыс болды, мемлекеттің жағдайы?

8. Каджар әулеті билікке қашан келді?

9. Каджар әулетінің астанасы?

10. Билеушісі болып кім тағайындалды?

11. Әкімшілік жағынан қандай бөліктерге бөлінді?

12. Иранда мұсылман дінінің ықпалы қандай болды, негізгі атқарған қызметі?

13. Қандай кәсіп түрлерімен айналысты?

    III. Өткен сабақты пысықтау, қорытындылау:

    Төмендегі сөздерге анықтама бер.

    «Дивани» - ____________________________

    «Хассэ» - ____________________________

    «Райяттар» - ___________________________

    1. Оқиғаларды жылдармен сәйкестендір.

    IV. Мақсат қою кезеңі:

    Жаңа сабақтың мақсаты мен жоспарын түсіндіру

    Берілген тапсырмаларды орындау арқылы араб елдеріне жету

    V. Жаңа сабақ

    Жоспары:

    Өзен.

    1.Араб елдерін картадан көрсетіп, тізімдеп жазу

    2. XVII ғасырдағы араб елдерінің жағдайы

    3. Араб халықтарының феодалдық қанауға қарсы күресі

    4. Мағрибтегі араб елдері

    5. XVII-XVIII ғасырлардағы Мысырдың жағдайы

    6. Францияның Мысырға жорығы

    7. XIX ғасырдағы Мысырдың дамуы

    8.Мұхаммед Әлидің саясаты

    9. Жаңа әлемдегі, бүгінгі күнгі араб елдері

    VI. Жаңа сабақты түсіндіру.

    Араб елдері: Палестина, Ливия, Сирия, Ирак, Иран, Армения, Біріккен Араб Әмірлігі, Тунис, Алжир, Марокко, Йемен, Түркіменстан, Ауғанстан, Египет, Катар, Судан, Индонезия, Малайзия, Израйл, Туркия, Парсы шығанағы

    XVII ғасырдағы араб елдерінің жағдайы

    Араб әлемі Азияның оңтүстік батыс, Африканың солтүстік аймақтарын алып жатты. Нақ ортасында Мысыр елі орналасқан. Шығысында Палестина, Ливан, Сирия, Ирак, Арабия түбегі, Батысында Триполи(қазіргі Ливия), Тунис, Алжир, Марокко, оңтүстігінде Судан сияқты елдер орналасқан.

    Османдарға қараған жерлер: Сирия, Палестинада Халеб, Дамаск, Триполи, Сайда патшалықтары. Мосұл патшалықтары, Арабия түбегінде Хиджаз, Йемен, Африкада Египет, Триполи(Ливия), Тунис, Алжир патшалықтары.

    Көл.

    VII. Хронологиялық кесте

    Араб халықтарының феодалдық қанауға қарсы күресі№

    Жылдар

    Оқиғалар

    1

    1739

    2

    1774

    3

    1780

    Мағрибтегі араб елдері

    XIX ғасырдағы Мысырдың дамуы

    Мұхаммед Әлидің саясаты

    Жаңа сөздер:

    Перғауындар (фараондар) заманындағы осы елді Египет, арабтар дәуіріндегі ел Мысыр деп аталды

    Уакф - діни орындар мен діни адамдарға берілетін меншік

    Хедив - парсы тілінен аударғанда «мырза», «тақсыр» деген мағынаны білдіреді. Бұл атақ Мысыр билеушісін өзге билеушілерден ерекшелеп тұрады.

    VIII. Слайд

    IX. Сабақты пысықтау

    Сөзжұмбақ: «Араб елдері"

    Үлестірмелік тапсырмалар:

    Сұрақтар:

    1. Араб әлеміне қандай елдер жатады?

    2. Бос орынды толтыр.

    Әлеуметтік құрылысы жағынан _____________ феодалдық __________________ , шейхтер басқаратын болып ________________ алым салық төлеп тұрды.

    3. Араб елдерінің феодалдық қанауға қарсы күресі

    4. Хабаш пташалығы жайында не білесіңдер? Араб жерінде қандай әкімшілік бөліктер құрылды?

    5. Османдарға қараған

    6. Төмендегі кестені толтыр

    X. Сабақты бекіту.

    Тест тапсырмалары.

    Сәйкестендіру:

    Франция экспорты -10, импорты 40 есе өсті 1883ж

    Абд әл Қадыр Дамаскіде қайтыс болды 1839ж

    Мысырдың Суданды бағындыруға шамасы жетті 1830-1861ж.ж

    Мысыр мен Туркия арасында соғыс басталып, түріктер жеңілді 1828ж

    Ашық тест:

    • Араб елдеріне жатады

    А) Иран, Судан, Катар Ә) Ирак, Париж, Непал Б) Палестина, Англия, Италия

    • Мысыр мен Түркия арасындағы шайқаста түріктер жеңіліске ұшырады

    А) 1836жыл Ә) 1839жыл Б) 1837жыл

    • Неджде

    А) араб мемлекетінің орталығы

    Ә) араб мемлекетінің оңтүстік батысындағы аудан

    Б) Арабия түбегінің солт.шығысындағы аудан

    • Абд әл Қадыр 1847 жылы қайтыс болды

    А) Дамаск Ә) Тегеран Б) Бағдат

    Жасырын:

    1. Араб әмірлігінің астанасы

    2. Йемен елінің астанасы

    3. Ауғанстан елінің астанасы

    4. Туркия елінің астанасы

    XI. Қорытынды

    1. Құлдық тап өкілдері жойылды

    2. Шаруалар жерін сатуға мүмкіндік алды

    3. Саудаға еркіндік берілді

    4. Шетелдермен саяси экономикалық байланыстар жасауға құқық берілді

    5. Мұражайлар, кітапханалар, баспаханалар жұмыс істей бастады

    6. Жаңа сот орындары дүниеге келді

    7. Түрік фоедалдық билік әлсіреді

    XII. Бағалау

    XIII. Үйге тапсырма