Урок Қазақстан территориясындағы көне түрік қағанаты 5 класс

Пән: Қазақстан тарихы

Сынып: 5 «а»

Күні: 20.10.2016

Сабақтың тақырыбы: Қазақстан территориясындағы көне түрік қағанаты

Сабақтың мақсаты: Көне Түрік қағанаты туралы түсініктері молаяды, билеушілері туралы ақпарат алады, территориясы мен шаруашылығына баға бере алады.

Сабақтың көрнекілік: атлас, оқулық, интерактивті тақта, электрондық оқулық т.б

Оқушыларды топқа бөлу: Ал, балалар бүгін бізге сабаққа аққала келіп отыр, демек оның бізге әкелген қызықты тапсырмалары бар шығыр, онда сандығын ашып көрелік. Жақсы жұмыс істеу үшін алдымен сендерді топқа бөліп алмақшы. «ежелгі», «түріктер»Үй тапсырмасын сұрау: «Өрмекші торы»

Сабақ барысы:

1топ. Мына ұғымдарға анықтама бер:

Түрік .....................................................

Жужандар ............................................

Қаған .........................................................

2 топ. Мына ұғымдарға анықтама бер:

Тат .....................................................

Эфталиттер............................................

«Ашина» .........................................................

1т. Қатардағы артық есімді сызып, ел билеген ретімен жаз:

ҚАРАЕСКЕ - ШАРЫШ - МҰҚАН - БУМЫН

2т. Қатардағы артық есімді сызып, ел билеген ретімен жаз:

ҚАРАЕСКЕ - ЕДІЛ - МҰҚАН - БУМЫН

3т. Мына суретте Түрік қағанатының туы көрсетілген, не себептен қасқыр аңын құрмет тұтады:

4т. Сызбаны толықтыр: «Түріктердің көршілері»

Түріктерді қоршаған

этностар

солтүстігінде

батысында

шығысында

Сергіту сәті: «Мексикандық жауын».

5т. Сызбаны толықтыр: 1 топ

Қағанат халқының негізгі кәсібі

5т. Сызбаны толықтыр: 2 топ

Қағанат халқының негізгі кәсібі

6 т. Түсіп қалған даталарды орнына қойып, сөйлемді толықтырып жаз:

....ғасырларда Орталық Азияда түркі этносы тарих сахынасына шықты. ............жылдары басталған соғыста жужандар талқандалды. Түрік қағанатының негізін қалаушы .......жылы қаған лауазымын алған Бумын қаған деп есептеледі. Оның мұрагері Қараеске қаған ............... ж.ж. мен Мұқан қаған ........... ж.ж. жужандарды толығымен күйретілді. ҮІІІ ғасырдың басында түркілер екі бағытта соғыс жүргізуге мәжбүр болды. Батыстан ............ жылдары Сырдарияға дейін жеткен арабтар, ал шығыстан Жетісуға басып кірген қытайлықтар қауіп төндірді.

7т. Мына пікірлермен келісесің бе ? «ИЯ», «ЖОҚ»Қытайлықтар түріктерді ғұндардың ұрпақтары деп есептеді.

• Орталық Азия жерінде түрік тайпалары жиырмаға жуық мемлекет құрды.

• Түрік - ашына елінде ҮІІ ғасырдың ортасында Бумын бірінші Түрік мемлекетінің негізін қалады.

• ҮІ ғасырлардың ортасына дейін түркілер жужандардың қол астына қарады .

• Түрік қағанатының құрамына қырғыз, сақ, қыпшақ, оғыз, авар, қай, қидан сияқты халықтар кірді.

Қосымша тапсырма: 8,9

8т. Көне түркілердің этникалық құрамы тауып жаз:

9т. Кестенің ұяшықтарындағы сөздерді мағынасына қарай сәйкестендір: 1 топ

9т. Кестенің ұяшықтарындағы сөздерді мағынасына қарай сәйкестендір: 1 топ

Бағалау:

Үй тапсырмасы: 8 тақырыпты оқып келу.

• Төмендегі түркі ұлы тұлғаларының бірін таңдап алып, ол туралы әңгіме дайындаңдар.

• -Бумын қаған

• -Тоныкөк

• -Күлтегін

Кері байланыс: «Бағдаршам». Аққалаға рахмет!

Пайдаланылған әдебиеттер:

1. Бакина Н.С, Жанақова Н.Т Орта ғасырлардағы Қазақстан тарихы. Жалпы білім беретін мектептің 7- сыныбына арналған оқулық- Алматы «Атамұра» 2012ж -9 бет.

2. Артықбаева Ж.О, СабданбековаӘ.Ә, Әділ А.Е. Қазақстан тарихынан әңгімелер

Жалпы білім беретін мектептің 5- сыныбына арналған оқулық- Алматы «Атамұра» 2015ж-40 бет.

Облыс: Солтүстік Қазақстан

Аудан: Қызылжар

Мектеп: Петерфельд орта мектебі

Мұғалімнің аты - жөні: Алькенова Айдана Жанатовна

Туған жылы: 20.02.1983 жыл

Білімі: жоғары

Бітірген оқу орны: СҚМ университетін (2005ж)

Мамандығы: тарих және география пәнінің мұғалімі

Педагогикалық еңбек өтілі: 9 жыл

Санаты: екінші