5 - сынып Шоқан Шыңғысұлы Уəлиханов

Тақырып: Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов

Мақсаты: Шоқан Уәлихановтың өмірі мен қызметі шығармаларымен таныстыра отырып, оқушыларға ғалымның өз елі үшін асқан ерлігін дәріптей елжандылыққа,білімді болуға ұлтжандылыққа тәрбиелеу.Оқушылардың өз бетімен зерттеу жұмыцстарына ,ізденуге шығармашылықпен айналысуына бағыт беріп дағдыландыру.

Пәнаралық байланыс: география,Әдебиет,орыс әдебиеті,математика,қоғамтану,сурет

Көрнекілігі:Суреттер,Қазақстан картасы,кесте

Сабақтың түрі: Кіріктірілген сабақ

Әдісі: топпен сайыс

Сабақтың барысы.

1.Ұйымдастыру кезеңі

2.Психологиялық дайындық

3.Оқушыларды «Тарихшылар»,»Географтар»,»Әдебиетшілер» деп 3 топқа бөліп аламын.

Үй тапсырмасын сұрақтар арқылы қайталау.

«Тарихшы» тобына төмендегідей сұрақтар қоямын:

1.Абылайхан қашан туылған?

2.Қай батыр Абылай ханға Нарқызыл атты тұлпарын берді?

3.Қалмақтардың қай батырын жекпе-жекте жеңеді?

4.Абылай хан қай жылдары билік етті?

«Географ» тобына картадан көрсету тапсырмасын берем

1.Абылайхан қай жерде туылған?

2.Жоңғарлар елдің қай жағынан қауіп төндірген?

3.Аңырақай шайқасы қай жерде өтті?

4.Абылайхан қай жерде жерленген?

«Әдебиетшілер» тобына

1.Абылай ханның шын есімін ата?

2.Әбілмансұрдың жанама аты?

3.Жас кезінен әңгімелеу.

4.Абылайханның кеңесшісі болған жырауды және сүйікті ақынын ата?

Жаңа тақырып бойынша оқушылардың өздері ізденіп келген мәліметтерін тыңдау.

Шоқан Уәлиханов 1835 ж қарашада айында Қостанай облысы Құсмұрын бекінісінде дүниеге келген.

Абылайхан Уәли Шыңғыс Мұхаммедханафия

Әжесі Айғанымнан 5 жасынан бастап сауатын ашқұан.Әкесі Шыңғыс орыс зиялыларымен араласып тұруы Шоқанның ғылымға,білімге жақын болуына әсер етті.Әуелі ауылында арбша жазуды,сурет салуды үйренген.12 жасында әкесі оны сол кездегі атаулы оқу орны болған Омбыдағы кадет корпусына оқуға апарады.1847-1853 жж осы оқу орнын әскери офицер корнет атағын алып бітірген.

француз

Араб орыс

Парсы ағылшын

Ұйғыр

неміс

1856ж-Құлжаға барырды.1857 ж Қырғыз еліне барып,Ыстық көлді топографиялық картаға түсіріп,»Манас» жырын қағазға түсірген.1858-1859 жж Марко поло мен Гоестен кейін тұңғыш Қашғарға барып қайтты.Бұл еңбегі Шоқанды әлемге әйгілі етті.1857 ж географиялық қоғамға мүше болды.1859 ж Достоевский мен араласып орыс мәдениетімен танысты.Ол әрі суретші болып 150 суреті қалған.

Халықтың құқығын

Шоқан салт-санасы,діні

Тарихы жайлы мақалалар жазған

Жаңа тақырыпты пысықтау үшін төмендегідей тапсырмалар беремін

Математикалық тапсырма есептеп шыққан сандар бойынша сол жылдарда не болғаны жайлы мәлімет береді

500*2+800+3=

1800+60--=

50*2+160:2=

«Тарихшылар» тобына

1.Шоқан Уәлиханов қай жылы туылған?

2.Қайсы оқу орнында оқыды?

3.1857 ж қандай қоғамға мүше болды?

«Географ» тобына

1.Қай жерде туылғанын картадан көрсет?

2.1847-53ж қай жерде оқығанын картадан көрсету

3. 1858-59 жж қай жерге саяхатқа барғанын картадан көрсету

«Әдебиетші» тобына

1.5 жасында кімнен сауат алды?

2.Қырғыз жерінде қандай жырды қағазға түсірді?

3.Шоқанды әлемге әйгілі еткен еғңбегін ата?

Сабақты ой толғау арқылы бекіту

тарихшы

Ғалым

Географ ағартушы

Фольклор этнограф

Суретші

Сабақта үштілді ұштастыру мақсатында төмендегі сөздерді оқушыларға үйретемін.

Әже-бабушка- grandmother

Ата-дедушка- grandfather

Historian - историк-тарихшы

Shokan is Scholar - ученый -ғалым

Artist - художник-суретші

Қорытындылау

Атақты археолог Әлкей Марғұлан Шоқан Уәлихановтың еңбектерін құрастырып 5 томдық кітабын ғалымның 150 жылдық мерей тойы жылында шығарған.

Оқушылар бір-бірін бағалайды.

Үйге тапсырма: Шоқан Уәлиханов жайлы қысқа әңгіме жазу.

Ә.Қастеев атындағы жалпы орта мектебі

Коммуналдық мемлекеттік мекемесі

Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов

Пән мұғалімі: Джубатова.А.

2015-2016 оқу жылы