Андронов мәдениеті туралы мәлімет

Сабақ № 21

6-сынып. Ежелгі Қазақстан тарихы

Сабақтың тақырыбы: § 8. Андронов мәдениеті туралы мәлімет

Сабақтың мақсаты:

1. Андронов мәдениеті туралы толық мәлімет беру

2.Оқушылардың материалды тұжырымдап аяқтап, жүйелі ойлау, өздігінен жұмыс істеу білу дағдыларын дамытады.

3. Білімділікке, ізденімпаздыққа тәрбиелеу

Сабақтың түрі: аралас

Әдісі: баяндау

Көрнекілік: суреттер, қола дәуірі кезіндегі Қазақстанның картасы.

Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру кезеңі

ІІ.Үй тапсырмасын сұрау:

1.Мыс өңдеу мен қоланың пайда болуы еңбек өнімділігіне қалай әсер етті?

2.Андрондықтардың баспаналарына сипаттама бер.

3.Қола дәуіріндегі адамдар салған суреттер қай жерлерден табылған?

Жаңа сабақтың жоспары:

1.Қола дәуірі б.з.б. 2800 жыл -б.з.б. 900 жыл аралығын қамтиды.

2.Андрон тектес қола мәдениеті Орал (Жайық) өзенінен бастап, Енесей өзеніне дейінгі, Батыс Сібір орманды алқабынан бастап, Памир тауларына дейінгі аралыққа тараған.

3.«Андрондықтар мұрынды келген, бет сүйегі шығыңқы емес, көздері үлкен. Кескін-кейпі ірі, дене құрылысы мығым, жігерлі, келбетті адамдар болған».

А) Андрон мәдениетінің ерекшелігі

1. Металл өңдеу игерілді.

2. Мал бағудың көшпелі түріне көшу қалыптаса бастады

3. Жер өңдеудің қарапайым түрі, теселі егіншілік дамыды.

1.Мыс өңдеу мен қоланың пайда болуы еңбек өнімділігіне қалай әсер етті?

2.Картадан Андрон мәдениеті таралған жерлерді тап. Олардың бүгінгі күнде қай мемлекеттердің аумағына жататынын анықта.

3Андрондықтардың баспаналарына сипаттама бер.

4.Қола дәуіріндегі адамдар салған суреттер қай жерлерден табылған?

1.Орталық Қазақстан қола дәуірінің ең соңғы кезеңі Беғазы-Дәндібай мәдениеті деп аталады. Оның хронологиялық ауқымы б.з.б. 12-8 ғасырларды қамтиды.

2.Беғазы-Дәндібай мәдениетіне жататын жерлеу орындарының көпшілігі-обалар. Андрондықтардың ерекшелігі: Беғазы-Дәндібай қорғандары биіктеу болып келеді және ұсақ қиыршық тастар мен топырақтан тұрғызылып, етегі үлкен қақпақтармен бекітілген.

3.Қола дәуірін жоспарлы зерттеу 1946 жылы басталды. Сол жылы қазақтың біртуар энциклопедист ғалымы Әлкей Хақанұлы Марғұлан көне дәуір тарихын зерттейтін археологиялық экспедиция құрды.

Пікір-талас. Беғазы-Дәндібай мәдениетін Андрон мәдениетімен салыстыр.

Тест тапсырмасы бойынша

1. Қазақстан жеріндегі қола дәуірін жоспарлы зерттеу басталған жыл

А) 1946 В) 1931 С) 1938 D) 1954

2. Қазақстан жеріндегі қола дәуірін түбегейлі зерттеуді бастаған ғалым

А) Массон В) Ақышев С) Марғұлан D) Гумилев

3. Қола дәуірі қоныстарының көбінесе орналасқан жері

А) Тау аңғарларында В) Орман арасында С) Жазық далалы аймақтарда D) Өзендердің жағасында

4. Қола дәуірі қауымы ішінде әлеуметтік теңсіздікті тудырған

А) Терімшіліктің дамуы В) Егіншіліктің пайда болуы

С) Рудың қалыптасуы D) Мал-мүлік теңсіздігінің шығуы

5. Мүлік теңсіздігінің қалыптаса бастаған дәуірі

А) Қола дәуірі В) Мезолит С) Неолит D) Темір дәуірі

6. Қола дәуірі кезіндегі жоғары дін басылары

А) Молдалар В) Қарилар С) Абыздар D) Тайпа көсемдері

7. Қола дәуірі абыздарының негізгі міндеттері

А) Салт-дәстүрлердің орындалуын қадағалау В) Әскери істерді қадағалау

С) Ру арасындағы алауыздықтарға жол бермеу D) Жер бөлу ісімен айналысу

8. Андроновтықтардың мойынға таққан тұмаршалары

А) Асыл тастар В) Жыртқыш аңдардың азу тісі С) Мал сүйегі D) Қола салпыншақтар

9. Біздің заманымызға жеткен ежелгі мерекенің бірі

А) Наурыз мейрамы В) Көктеуге шығу С) Қыстауға оралу D) Айдың жаңаруы

10. Тебінді жайылымға байланысты саны артқан мал

А) Сиыр В) Түйе, ешкі С) Сиыр, жылқы D) Жылқы, қой

Дұрыс жауаптары

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

А

С

Д

Д

А

С

А

В

А

Д

V. Сабақты қорытындылау: Оқушылар инсерт стратегиясын толтырады

Бұрыннан білемін

Мен үшін жаңалық

Тереңерек білгім келеді?

VІ. БағалауV Үйге тапсырма: §8. Өзін-өзі тексеру сұрақтары