1837-1847 жылдардағы Кенесары Қасымұлы бастаған ұлт-азаттық қозғалыс

Тақырыбы 1837-1847 жылдардағы Кенесары Қасымұлы бастаған ұлт-азаттық қозғалыс

Сыныбы: 8-сынып.

Тақырыбы: 1837-1847 жылдардағы Кенесары Қасымұлы бастаған ұлт-азаттық қозғалыс

Сабақтың мақсаты:

Білімділігі:Оқулықтан тыс қосымша тарихи шығармалар, тарихи құжаттар мен дерек терден ұлт-азаттық қозғалыстың алғы шарттарын, сипатын, ерекшелігін, мақсатын ашып көрсете отырып, Кенесары Қасымұлы өзі батыр, өзі хан, өзі көсем, өзі дипломат халқының бостандығы мен тәуелсіздігі үшін күрескен мемлекет қайраткері екендігін түсіндіру.

Дамытушылық:1837-1847 жылдары Кенесары бастаған ұлт-азаттық қозғалыс тақырыбын қортындылай келіп, түйіткілдерді сұраққа жауап беру барысында оқушыларды әлеуметтік - экономикалық және саяси дамудың тарихи құбылыстардың күрделі кешендері талдай білуге және олардың арасындағы байланыстарды айқындай білуге, идеологиялық құбылыстардың таптық мәнін аша білуге баулу.

Тәрбиелік: 1837-1847 жылдары Кенесары бастаған ұлт-азаттық қозғалыс тақырыбын қортындылай келіп, түйіткілдерді сұраққа жауап беру барысында оқушыларды әлеуметтік - экономикалық және саяси дамудың тарихи құбылыстардың күрделі кешендері талдай білуге және олардың арасындағы байланыстарды айқындай білуге, идеологиялық құбылыстардың таптық мәнін аша білуге баулу.

Сабақтың көрнекілігі: Қазақстан картасы, сызбалар, интер активті тақта , аудио

Сабақтың түрі: аралас,ізденіс-жарыс сабақ.

Көрнекілік: (слайдтар.бейне ролик, тұлғалардың суреттері, сөзжұмбақ.)
4) Қазақ хандары, батырларының фото - суреті.

Сабақтың барысы:

І.Ұйымдастыру кезеңі: (амандасу, оқушылардың сабаққа қатысу деңгейін анықтау, құрал жабдықтары тексеру, топқа бөлу) 2 мин

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау: Қызғушылығын ояту. 3 мин

Қазақ дейтін бастау үшін бар көшті,

Елі үшін жорық жасап жан кешті.

Бөгенбай да, Қабанбай да, Абылай,

Тәуелсіздік жолын іздеп жан кешті

Әбілқайыр Абылай хан (1711-1781) Сырым Датұлы (1712-1802)

• Тұлғаларын тану тапсырмасы

ІІІ. Білімді жан-жақты сұрау, тексеру: 5 мин

Сұрақтары:

1. Бөкей ордасында неше мыңдай отбасы жер тапшылығынан зардап шекті? (2000).

2. Бөкей сұлтанның қоластындағы қазақтар орналасқан аймақ қалай аталады?(Бөкей неме Ішкі орда)

3. Бөкей сұлтанға хан атағы қашан берілді? (1812ж)

4. Бөкейдің мұрагері кім? (Жәнгір)

5. Жәнгір ресми түрде қай жылы таққа отырады? (1823ж 22 маусым)

6. 1836-1838 жылдардағы ішкі ордадағы көтерілістің басшысы кімдер? (И. Тайманов , М. Өтемісов)

7. 1836-38 жж. Соғыстың басты мақсат? (хан озбырлығына шек қою, шаруалар жағдайын жақсарту)

8. Соғыстың нәтижесі?( Бірнеше уақытқа салық тоқтатып желерін қайтып алды+)

9. И. Тайманов қай жерде қайтыс болды?( Ақбұлақ деген жерде+)

10. М. Өтемісұлының өмір сүрген жылы?( 1803-1846жж+)

ІV. Жаңа материалға меңгеруге дайындық кезеңі: Қызығушылықтарын оятуынта зейіндерін жаңа тақырыпқа аудару. 5 мин

Сөзжұмбақ шешу «Кенесары».

Сөзжұмбақ

1. 1.Қай жүзде Сырым Датұлы басқарған көтеріліс болған? (Кіші жүзде)

2. 1815ж 12 мамырда қайтыс болған тұлға? (Бөкей))

3. Әбілқайыр хан өлген соң таққа оның ұлы кім отырады? (Нұралы)

4. Ресей патшалығы отаршылдық саясатын жүргізу үшін нелер сала бастады? (Бекіністер)

5. Өзінің ұлы Сейдалыны бас етіп, Пугачевке көмек ретінде ... қарулы топ жөнелтті (Досалы)

6. 1832 жылы құрылғын бекініс? (Ақмола)

7. 1791 жылы Нұралының орнына Кіші жүздің ханы кім болды? (Ералы)

8. Бөкей ханнан кейін таққа отырған хан? (Шығай)

ІV. Жаңа білімді түсіндіру, қабылдау кезеңі:20 мин

1. 1382 жылы Алтын орданың ханы Тоқтамыс Мәскеуді өртеп жіберді. Оның мақсаты елінің билігін нығайтып, қарсыластарының алдында күштілігін дәлелдеу. Арада 500 жылдай уақыт өткеннен кейін тағы бір қала Мәскеудің күйін кешті.

Сұрақ:Өртенген қай қала? Оны өртеген адамның мақсаты қандай?

Жауабы:

Ақмола бекінісі. 1838 жылы 26 мамырда Кенесары Қасымұлы патшаның отарлау сайысатына қарсылығын осылай бастады

• Келесі кезекте бейне ролик көрсетіледі «Кенесары Қасымов» (5 мин)

• Топтық тапсырма (3 мин әр топқа) дайындалуға (5 мин)

• Оқулықты пайдаланып оқушыларға топтық тапсырма беріледі

Мағынаны түсіну:

І топ:

Кенесары Қасымұлы көтерілісінің

себептері неде? (147-148 бет)

ІІ топ:

Кенесары Қасымұлы көтерілісіні

мақсаты неде?(148-149 бет)

ІІІ топ:

Кенесары Қасымұлы көтерілісіне

кімдер қатысады?(149-150 бет)

ҮІ. Жаңа сабақты түсінгенін тексеру:( 3 мин)

1802-1847 жж. Сұлтан 1837-1847 жж.

Хан

Батыр

Қолбасшы саясаткер

Дипломат

ҮІІ. Жаңа сабқты бекіту: «Венн диограммасы» (2 мин)

VIII:Үй тапсымасын хабарлау:§25-26 , тест, мазмұн Қосымша сұрақтарға жауаптар жазу.

Тексерілді: