КонспектыҚазақ хандығының құрылуы (7 класс)

Пәні: Қазақстан тарихы
Сабақтың тақырыбы § 25 Қазақ хандығының құрылуы

Сабақтың мақсаты:
Білімділік: 1. Қазақ хандығының құрылу тарихымен таныстыру және қазақ хандығының құрылу процесін талдау, қазақ жеріндегі тұңғыш дербес мемлекеттік құрылымы туралы түсінік беру.
2. Оқушылардың логикалық ойлау, шығармашылық қабілеттерін шыңдау ;
3. Тұңғыш қазақ мемлекетінің негізін қалаған қоғам қайраткерлерінің еңбегін бағалауға патриотизмге, өз Отанын, елін - жерін қорғауға тәрбиелеу .
Тұңғыш қазақ мемлекетінің құрылуына негіз қалаған қоғам қайраткерлерінің еңбегін бағалай білуге тәрбиелеу, өз елінің тарихына, адал ұлдарына деген құрмет сезімін қалыптастыру.
Көрнекі құралдар: Карта ,тірек схемалары, хандардың суреттері, әр түрлі кестелер.
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Сабақтың формасы: Топпен жұмыс
Сабақтың әдіс - тәсілдері: Танымдық ойындар, СТО стратегиялары.
Сабақтың барысы:
І - Ұйымдастыру кезеңі: Оқушыларды түгелдеу, зейінді сабаққа аудару.
ІІ - Үй тапсырмасын сұрау

III- Жаңа сабақ

Оқушыларды топтарға бөлу.

1топ. Керей мен Жәнібек

2топ. Тәуке

3топ. Абылай
1- Қазақ хандығының құрылуы
2 - Қазақ хандығының құрылымы

3 -Қазақ хандығының аумағы
Қазақ хандығының құрылуына себеп болған басты шарттарының бірі Әбілхайыр хандығындағы ру - тайпалардың саяси жағдайы, олардың шаруашылық өмірлеріндегі дағдарыстар, хан ұрпақтарының билік үшін таласы, ойрат тайпаларымен соғыста жеңіліске ұшырауы - халық бұқарасының Әбілхайыр ханға наразылығының өрши түсуіне себепші болды. Керей мен Жәнібек сұлтандар бұл тарихи жағдайды дер кезінде, өз мақсаттарына пайдаланып, қазақ тайпаларын бастап, қазақ хандығының болашақ негізін салуға Батыс Жетісуға көш бастады.
1465 - 66 жылдары Қозыбасыда қазақ хандығын құрды. Жаңадан құрылған қазақ хандығының тағына Шыңғыс ханның ұрпағы болғандықтан, Керей мен Жәнібек сұлтандардың екеуінің де отыруға құқы болды. Бірақ тәртіп бойынша жасының үлкендігі де ескерілді, сондықтан хан тағына Керей отырды. Ақылдасар тірегі Жәнібек
ТАПСЫРМАЛАР
Картамен жұмыс
І топ Қазақ хандығының қай жерде және қашан құрылғанын көрсету.
ІІтоп Жәнібек пен Керей сұлтандар қазақ хандығының шекарасын қай жерге дейін кеңейтуге ұмтылды.

Ш топ Қазіргі уақыттағы Қазақстанның жер аумағы

Керей мен Жәнібек тобы:

Керей мен Жәнібек 1465- 1466 жылдары Қозыбасыда Қазақ хандығын құрды. Хандықтың алғашқы құрылған кездегі алып жатқан жері Қозыбасы мен Шу аумағы болған. XV ғасырдың аяғында Қазақ хандығының жері Солтүстігінде Балқаш көлінің Қаратал өзеніне, онтүстік батысында Сырдарияның оң жағындағы қалаларды қамтыған . Жаңадан құрылған Қазақ хандығының тағына, Шыңғыс ұрпағы болғандықтан, Керей мен Жәнібек сұлтандардың екеуініңде отыруға құқығы болды.

Тәуке хан тобы:
Тәуке хан 1680 - 1718 жылдары билік етті.
Тәуке хандық билікті күшейту үшін билер, ру басылары, тайпа және жүз басыларының көмегіне арқа сүйеді. Ол талас - тартыс пен бытыраңқылықты жойып, бір орталыққа бағынған қазақ хандығын құруға күш салды, "Жеті жарғы" атты заң жинағын құрастырды. Әз - Тәуке билік құрған заман "қазақтардың алтын ғасыры, қой үстіне босторғай жұмыртқалаған заман" деп аталады

Абылай хан тобы:
Абылай хан (Әбілмәнсұр)
- Қазақтың ұлы хандарының бірі, аса көрнекті мемлекет қайраткері, қолбасшы және дипломат. 1711 жылы Уәлидің шаңырағында дүниеге келген, әкесі жау қолынан қаза тауып, Ораз аталық дейтін адамның қолында тәрбиеленеді. Жастайынан ақылымен, батырлығы, табандылығымен көзге түседі. 1771 жылы ресми түрде хан сайланады. Абылай өз заманының көреген де, ақылды саясаткері, данқты батыры, өткір ойлы, дарынды дипломаты болған.

Сұрақ-жауап:

Керей мен Жәнібек тобы
1. Керей мен Жәнібек хандарының туыстық жақындығы қандай?
2. Моғолстан ханы Есен - бұғы қазақ сұлтандары Жәнібек пен Керейге қай жерлерден жер бөліп берді

3. Қазақ хандығының құрылуының, нығаюының тарихи маңызы қандай?
4 Алғаш қазақ хандығы құрылған жер.

Абылай хан тобы:
1. Абылай ханның ата тегін ата?
2. Абылай ханның 18 ғасырдағы әлемдік деңгейдегі мемлекет қайраткері, дипломат болғанын қалай дәлелдеуге болады?
3. Әбілхайыр ханның билігінің әлсіреуінің басты себебі не болды?
4. Қазақ тайпалары Әбілхайыр ханға неліктен наразы болды?

Тәуке хан тобы:
1. Жеті жарғы қандай заң?
2. Жеті жарғы заңы неше тараудан тұрады?
3. Ұрлық жасағандарға қандай жаза қолданылды?
4. Моғолстан ханы Есен - бұға Керей және Жәнібек сұлтандарды не себептен құшақ жая қарсы алды?

Сематикалық карта:
Сөзжұмбақ шешу:
1. Абылай хан қазақтың қандай мемлекеттігін сақтауды көздеді?(Алаш)
2. Орта жүз ханы (Әбілмәмбет)
3. Үш жүздің өкілдері қол қойған тау аты қалай аталады?(Ұлытау)
4. Қазақтың соңғы ханы? (Уәлихан)
5. Үш жүздің бірі қалай аталады? (Орта)
6. Қазақстандағы өзен аты?

Қорытынды:
Тақырыпты қалай меңгергенін білу үшін, шығу парағын пайдаланамыз. Әр оқушыға шығупарағы таратылады, сол параққа олар бүгінгі тақырыптан не түсінді, барлығын қағазға жазып, тақтадағы ілініп тұрған конвертке апарып салады.
Бағалау. Жеңімпаздарды анықтап, баға қою.
Үй тапсырмасы: «Егер мен хан болсам.....» деген тақырыпта ой толғау жазу

7-сынып Қазақстан тарихы

1-нұсқа

1.Түрік қағанатының құрылған жылы

А.542ж

В.**552ж

С.545ж В.553ж

Д.563ж

2.Түрік қағанатының ыдыраған жылы

А.552ж

В.545ж

С.563ж

Д.581ж

Е.**603ж

3.Батыс Түрік қағанатында 610-618 жылдары қай қаған билік етті?

А.Тардуш

В.**Шегу

С.Тон

Д.Ешбар Елтеріс

Е.Үшлік

4.Түргеш қағанатының құрылған жылы

А.741ж

В 751ж

С.756ж

Д. **.704ж

Е.749ж

5.Соғдылардың Жетісуға қоныс аударған кезеңі

А.ІІ-ІVғ.

В ХІ-ХІІғ.

С.ІХ-ХІІғ.

Д. **VІ-VІІІғ.

Е.V-VІІғ.

6.Қарлұқтардың Ұйғыр қағанатына қарсы күресі қанша жылға созылған?

А.2ж.

В.10ж.

С.**20ж.

Д.15ж.

Е.25ж.

7.Қағанаттар халқының айналысқан негізгі шарушылық түрі

А.аңшылық пен балық аулау.

В.**көшпелі және жартылай көшпелі мал шарашылығы

С.жібек өндіру.

Д.тоқыма өнеркәсібі.

Е.металл қорыту.

8.Жанып тұрған оттың арасынан өткен Византия елшісі

А.Сюань Цзянь.

В.Сұлу қаған.

С.Баға тархан.

Д.**Земарх.

Е.В.В.Вартольд.

9.Оғыздарда жоғарғы билік иесі қалай аталды?

А.күл-еркін.

В.атабек.

С.**жабғу

Д. инал.

Е.сюбашы.

10.Оғыздарда кәсіпшілік пен қолөнердің басты, дамыған түрі

А.құмыра жасау, көзешілік.

В.**малдан алынған өнімді өңдеу

С.зергерлік бұйымдар жасау.

Д.темір ұсталығы.

11.Қимақ елінің құрамында жеті тайпа болғанын жазған ортағасырлық тарихшы

А.**Гардизи.

В. Сыма Цянь.

С.Масуди.

Д.Махмуд Қашқари

Е.Жамал Карши.

12.Малды қолға үйрету қай тарихи кезеңде басталды?

А.ерте палеолитте.

В.ерте палеолиттің мустье кезеңінде

С**қола дәуірінде.

Д.темір дәуірінде.

13.Түріктер асыл тастар мен маталарды қай елден әкелген?

А.Батыс елдерден.

В**Орта және Таяу Шығыстан

С.Үндістаннан.

Д.Византиядан.

14. «Сардоба» деген қандай құрылыс?

А.тұрғын үй.

В. мешіт

С.малға арналған қора.

Д. **құдық үстіне салынған ғимарат

15.Материалдық мәдениет дегеніміз не?( Жазбаша жауап )

16.Түрік жазба әдебиетінің көне ескерткіштері

А. **«Күлтегін» және «Тоныкөк» жазулары.

В. «Оғызнама»

С «Қорқыт ата»

Д.руна жазулары

17.Қарахан мемлекетінің құрылуында басты рөлді атқарған тайпа

А.жікіл тайпасы

В.яғма тайпасы

С**қарлұқ тайпасы

Д.оғыз тайпасы

18.Қархан мемлекетінде Ислам дінінің мемлекеттік дін болып жарияланған жылы

А. **960ж

В.987ж

С. 955ж.

Д.1043ж

19. «Қара бұдүұ», «тат» деген сөздердің мағынасы нені білдіреді?(жазбаша жауап)

20.Тарихшы әл-Марвази қарлұқтар қанша қанша тайпадан тұрады деп жазған?

А.8

В.10

С. **.9

Д.7

Е.5

21.Ежелгі түріктер неге табынған? (жазбаша жауап )

22.Архитектура деген не?( жазбаша жауап)

23.Діни ғимаратқа нені жатқызуға болады?

А.сардобаны

В.театрды

С Ақыртасты

Д. **мешітті

24. «Қорқыт ата» кітабы неше жырдың қосындысынан тұрады?

А.8

В.16

С.**12

Д.14

25.Қарлұқ қағанаты қанша жыл үстемдік құрды?

А.150ж

В. Ақыртасты

С250ж

Д.**200ж .

2- Нұсқа

1.Қай қағанның кезінде жужандар бас көтерместей болып жеңілді?

А.**Бумын

В.Анағұй

С.Қара Еске

Д.Мұқан

Е.Иштеми

2.Батыс Түрік қағандығының орталығы қай қала?

А.Сауран

В.Тараз

С.Испиджаб

Д**.Суяб

3.Шығыс Түрік қағандығы қай жылдарда өмір сүрді?

А.615-725ж.ж.

В.635-784ж.ж.

С.**682-744ж.ж.

Д..625-752ж.ж.

4.Батыс Түрік қағанатының қалыптасқан жылы

А.**603ж.

В.553ж.

С.545ж.

Д.553ж.

Е.536ж.

5.Түрік қоғамында «тат» деп кімді айтқан?

А.жоғарғы билеушіні

В.ақсүйектерді

С.**құлды

Д.әскерилерді

6.Сұлу өаған орданы қай қалаға көшірді?

А.Суяб қаласына

В.**Талас қаласына

С.Күнгіт қаласына

Д.Баласағұн қаласына

7.Қарлұқ қағанатының құрылған жылы

А.749ж.

В.753ж.

С. 940ж

Д.**756 ж..

8.Атлах шайқасы қай жылы болды?

А.725ж.

В.851ж.

С.**751ж.

Д.712ж.

9.Ежелгі түріктердің наным-сенімі

А.**отқа табыну

В.пұтқа табыну

С.қасиетті орындарды құдірет тұту

Д.табиғатқа табыну

10.Рухани мәдениет дегеніміз не? ( Жазбаша жауап)

11.Оғыз мемлекетінің орталығы қай қала?

А.Қарнақ

В.Суяб

С**.Янкигент

Д.Мспиджаб

Е.Сүткент

12.Оғыз жабғуы Киев кнәзі Святославпен Хазарларға қарсы қай жылы әскери одақ құрған?

А.985ж.

В.**965ж.

С.1041ж.

Д.958ж.

Е.764ж.

13.Оғыздар «сюбашы» деп кімдерді айтқан?

А.мұрагерлерді

В.**әскербасын

С.кеңесшілерді

Д.қара халықты

14.Қимақ қағанатының билеушісі қалай аталған?

А.Жабғу

В Имек байғу

С.Шах

Д**Қаған

Е.Хан

15.Қимақтар қай ғасырдан ислам дінін қабылдай бастады?

А. .**Хғ.

В. VІғ.

С.ІХғ.

Д.VІІІғ.

Е.ХVІғ.

16.Жартылай көшпелі мәдениет дегенді қалай түсінесің? (Жазбаша жауап)

17.Ерте ортағасырларда сауданың қандай түрлері болған?( Жазбаша жауап)

19.Сайрам қаласы ертеде қалай аталған?

А.Отырар

В**Испиджаб

С.Сауран

Д.Сығанақ

20.Жеріміздегі сәулет өнерінің тамаша ескерткіштерінің бірі

А.Қостөбе

В.**Ақыртас ғимараты

С.Якка сардобалары

Д.Білеулі ғимараты

21.Жартылай отырықшы шаруашылық дегеніміз не?( Жазбаша жауап)

22.Түріктердің әліпбиі ненің негізінде жасалған?

А.**ру-тайпаларының таңбалары

В.соғды жазуы

С.қытай иероглифі

Д.руна жазуы

23.Түріктер отбасына шапағатын тигізеді деп кімге табынған?

А.табиғатқа

В. Тәңірге

С.Көк бөріге

Д.** Ұмай анаға

24.Қарахан мемлекетінінің негізін кім қалады?

А.Білге Құл Қадыр-хан

В. Оғұшақ

С. **.Сатұқ Боғра-хан

Д. Арслан

25.Қорқыт күмбезі қай жерде? ?( Жазбаша жауап)

3-нұсқа

1. Найман мемлекетінінің орталығы:

А.Үзкент

В.**Балықты

С.Қарақорым

Д.Баласағұн.

2.Ұлыстардың ішкі істерін кім жүргізді?

А.түменбасы

В.хан

С**.шерби

Д.мыңбасы

3.Қарақытай мемлекетінің басшысы қалай аталды?

А.Шах

В**Хан

С.Гурхан

Д.Гуньмо

4.Орыс деректерінде қыпшақтарды қалай атаған?

А**.половшылар

В.ғұндар

С.командор

Д.кундар

5..Жібек жолы қайдан басталды?

А.**Қытайдағы Хуанхэ өзенінің аңғарындағы аймақтан

В.Сырдарияның төменгі ағысынан

С.Қара теңіз жағалауынан

Д.Үнді өзенінің бойынан

6.Қазакстанның қай аумағы Жібек жолының Шығысқа шығатын негізгі қақпасы саналды?

А .Сыр өңірі

В.**Жетісу жері С.Батыс Қазақстан аумағы

Д.Сарыарқа

7.Қазақстанның аумағында дамыған орта ғасырларда қанша қала болды?

А.30 Б.9 В**.37 Д.73

8.Ташнау деген не?

А.мал қора

В.** канализацияның қарапайым түрі

С. тандыр.

Д.ошақ

9.Максидидің жазбасында Таразда айырбас саудасы немен жүргізілген?

А.қару-жарақпен

В.ер-тұрманмен

С.**ешкі түбітімен

Д.астықпен

10.Х-ХІІ ғасырларда қандай архитектуралық құрылыстар салу ерекше дамыды?

А.**діни кешендер

В.сауда орындары

С.сарайлар салу

Д.қамалдар тұрғызу

11.Адамдардың шығу тегін белгілі бір аңмен байланыстыратын наным-сенім:

А.мазда

В.**тотемизм

С.зороастризм

Д.тәңірлік

12.Араб қолбасшысы Кутейба ибн Муслимнің Шашты басып алған жылы:

А.633ж.

В709ж.

С.751ж.

Д.**714ж.

13. «Диуани луғат ат-түрк» еңбегінің авторы кім?

А.**Махмуд Қашғари

В.Жүсіп Баласағұни

С.Ахмет Иүгнеки

Д.Әл-Макдиси

14.Монғол империясының құрылған жылы:

А.1155ж.

В.1076ж.

С.1239ж.

Д.**1206ж.

15.Монғолдардың Жетісу жеріне енген жылы:

А.1218ж.

В.1219ж.

С**.1217ж.

Д.1211ж.

16.Алтын Орда қай ұлыстың орнына құрылды?

А.**Жошы ұлысының

В.Шағатай ұлысының

С.Үгедей ұлысының

Д.Төле ұлысының

17.Қай қалалардан моншалардың орны аршылған?

А.Алматы,Талхир

В.**Тараз,Отырар

С.Шаш,Сауран

18.Шыңғысханның бала күнгі аты кім?

А.Шағатай

В Жошы

С.Үгедей

Д. **Темүжін

19.Отырар қаласы моңғолдарға қарсы қанша уақыт қарсыласты?

А.**6ай

В. 2жыл

С.9ай

Д. 1жыл

20.Шағатай ұлысына Қазақстанның қай аумақтары қараған?(Жазбаша жауап)

4- нұсқа

1.Керейіттер туралы жазған тарихшы:

А.әл-Марвази

В.Қадырғали би Қосымұлы

С.**Рашид ад-Дин

Д.Әбілғазы

2.Қидандардың Ляо мемлекетінің өмір сүрген жылдары:

А.876-931ж.ж.

В.**924-1125ж.ж.

С.981-1076ж.ж.

Д.1284-1435ж.ж.

3.Қарақытай мемлекетінің құлаған жылы:

А**1213ж.

В.1210ж.

С.1141ж.

Д.1137ж.

4.Қыпшақтар Қазақстанның оңтүстігіндегі қалаларға шығу үшін кімдермен соғысты?

А.салжұқтармен

В.қарақытайлармен

С.қаңлылармен

Д.**оғыздармен

5.Жібек сатуда Қытай мемлекетімен бәсекеге түскен қай ел?

А.Иран

В.**Соғды

С.Батыс елдері

Д.Кавказ жері

6.Қандай оқиғаға байланысты сауданың қарқыны бәсеңдей бастады?

А.салықтың шектен тыс салынуынан

В. жібектің жетіспеушілігінен

С.қолөнердің құлдырауы

Д.** монғол шапқыншылығына байланысты

7.Қай қаланың көлемі 30 гектардан асты?

А.**Отырар

В.Бурух

С.Қарпақ

Д.Шауғар

8.Х-ХІІ ғасырлардағы қалалық отырықшылық мәдениеттің дамығандығын білдіретін

басты көлсеткіш не болды?

А.сауданың дамуы

В.қолөнердің жетілуі

С.егіншілік, жер өңдеу кәсібі

Д.**сәулет өнері

9.Ғаныш деген не?

А**. шикі кірпіш

В.сары топырақ

С.сылақ

Д. күйдірілген бор тас

10.Белгілі адамдардың зиратының басына тұрғызылған құрылыс қалай аталады?

А.ескерткіш

В.**кесене

С.сардоба

Д.мұнара

11.751ж. Атлах шайқасында арабтармен бірлесіп Қытай әскеріне қарсы тұрған қай тайпа?

А.үйсіндер

В.**қарлұқтар

С.ұйғырлар

Д.түргештер

12.Отырар қаласында туған шығыстың аса көрнекті ғалымы:

А.Жүсіп Баласағұни

В.Махмуд Қашғари

С.**әл-Фараби

Д.әл-Максиди

13.Қожа Ахмет Йасауиден қалған ұлы мұра:

А. «Ақиқат сыйы»

В. **«Диуан-и хикмет»

С. «Құтадғу білік»

Д. «Диуани луғат ат-түрк»

14.Ислам діні қай кезде қабылданды?

А.980ж Б 845ж В.1001ж. Д. .**960ж. .

15.Ертеде оғыздар неге табынған?

А. **қойға

В. тауға

С.суға

Д.қасқырға

15.Тараз қаласынан табылған моншаға суды қайдан алған?

А. құдықтан

В.**тау өзенінен

С.арықтан

Д.көлден

16.Монғол мемлекеті қанша түмен әкімшілік билікке бөлінген?

А.59

В.80

С.**95

Д.55

17. «Отырар опаты» қашан болды?

А.1218ж.

В.**1219ж.

С.1217ж.

Д.1211ж

18.Алтын Орда мемлекеті кімнің басқаруымен құрылды?

А.Беркенің

В.Жошының

С.**Батыйдың

Д.Төленің

19.Алтын орда мемлекеті қай ғасырда мұсылмандық мемлекетке айнала бастады?

А.ХVғ.

В. Хғ.

С.ІХғ.

Д. **ХІVғ

20.Жошы ұлысына Қазақстанның қай өңірі кірді? (Жазбаша жауап)

5- нұсқа

1.Алтын Орда қай ұлыстың орнына құрылды?

А.*Жошы ұлысының

В.Шағатай ұлысының

С.Үгедей ұлысының

Д.Төле ұлысының

2.Қай ханның тұсында Ислам мемлекеттік дін болып жарияланды?

А. Батыйдың

В.Жошының

С*. Беркенің

Д.Төленің

3.Есім ханның ел билеген жылдары:

А.1523-1518ж.ж.

В.1538-1380ж.ж.

С.1582-1598ж.ж.

Д.*1598-1628ж.ж.

4.Моғолстанның құрылуында басты рөл атқарған тайпа:

А.қаңлы тайпасы

В.үйсін тайпасы

С.арлат тайпасы

Д*.дулат тайпасы

5.Әмір Темірдің Мауараннахрдағы билікті басып алған жылы:

А.*1370ж.

В.1336ж.

С.1376ж.

Д.1405ж.

6.Ноғай Ордасының іргесін кім қалады?

А.Ноғай

В.*Едіге

С..Нұрад-дин

Д. Жаңбыршы

7. «Шыңғыснама» тарихи шығармасының авторы кім?

А.Мұхаммед Хайдар Дулати

В.Әбілғазы

С.Ануш-Мұхаммед

Д.*Өтеміс қажы

8.Екі түреп шайқасында кім жеңіске жетті?

А.Тоқа-Темір

В.* Әбілқайыр хан

С.Мұстафа

Д. Ұрұс хан

9.Хандық өкімет билігіндегі жоғарғы әскери атақ:

А.би

В.мырза

С*.бек

Д.әмір

10.Мұрагердің, яғни хан баласының тәрбиешісі кім?

А.*атабек

В.көкілташ

С.наиб

Д.миршикар

11. «Қатаған» қырғыны қай жылы болды?

А.1621ж.

В.*1627ж.

С.1624ж.

Д.1598ж.

12.Сақ, сармат, үйсін тайпаларының келбеттері кімдерге ұқсаған?

А.монғолдарға

В*.андрондықтарға

С.славяндарға

Д.оғыздарға

13.Тәуке хан ел билеуде кімдерге арқа сүйеді?

А *билерге.

В. сұлтандарға

С.ақсақалдарға

Д.батырларға

14. «Алаш» сөзін қай аңызда жиі кездестіруге болады?

А. «Жошы ханның жортуылы»

В. «Қорқыт ата»

С. *«Алаша хан»

Д. «Оғызнама»

15.Ауылды кім басқарған?

А.ақсақал

В.*ауылбасы

С.би

Д.рубасы

16.Сәулет өнерінің ескерткішінің қайсысы монғол шапқыншылығынан кейін салынған?

А.*Арыстан-баб кесенесі

В. Айша-бибі кесенесі

С.Білеулі ғимараты

Д.Ақыртас ғимараты

17.ХІV-ХV ғасырларда далалық сәулет өнері үлгісінде салынған ескерткіш:

А. Аяққамыр күмбезі

В.*Алаша хан кесенесі

С.Мырзарабат сардобасы

Д. Дың ескерткіштері

18.Қазақ хандығының құрылуына Қазақстанның қай аумағында негіз қаланды?

А.*Батыс Жетісуда

В.Орталық Қазақстанда

С.Шығыс Қазақстанда

Д. Орта Азияда

19.Маусымды көші- қон қанша мезгілге бөлінді?

А.екі

В.үш

Сбес

Д.*төрт

20.ХVІ ғ. соңында Қазақ хандығының астанасы қай қала болған?

А.Сығанақ

В.Сайрам

С*Түркістан

Д.Сауран

21.Қасым ханның таққа отырған жылы:

А.1480ж.

В.1506ж.

С*.1511ж.

Д.1509ж.

22.Қасым ханның әскерінің саны қанша болған?

А.200 мың

В*.300 мың

С.150 мың

Д.50 мың

23.Хақназар ханның ел билеген жылдары:

А.1500-1508жж.

В.1511-1518жж.

С.*1538-1580жж.

Д.1557-1582жж.

24.Тәуекел хан қай жылдары ел басқарды?

А.1511-1518жж.

В.1523-1532жж.

С.1532-1537жж.

Д.*1582-1598жж.

25.Есім ханның ең жақын жорық жырауы кім?

А.Шалкиіз

В.Сыпыра жырау

С*.Марғасқа

Д.Доспамбет

6- нұсқа

1.Алтын Орда мемлекеті кімнің басқаруымен құрылды?

А.Беркенің

В.Жошының

С.*Батыйдың

Д.Төленің

2.Ақ Орданың орталығы қай қала?

А. *.Сығанақ

В.Отырар

С. Сарайшық

Д.Шаш

3.Есім хан Имамқұли басқарған Бұхар әскерін қай жылы жеңді?

А.*1611ж.

В.1613ж.

С.1624ж.

Д.1598ж.

4. «Батпақ шайқасында» кім жеңіске жетті?

А.Әмір Темір

В.Қызыр-Қожа оғлан

С*.Ілияс Қожа хан

Д.Қамар ал-дин

5.Тәуке хан қай жылдары ел биледі?

А.1523-1538ж.ж.

В.1582-1598ж.ж.

С.1598-1628ж.ж.

Д.*1680-1715ж.ж.

6.Батыс Сібір қай жылы Әбілқайыр ханның қарамағына өтті?

А.*1428ж.

В.1468ж.

С.1481ж.

Д.1495ж.

7.Әбілқайыр қай жылы хан сайланды?

А.1382ж.

В.1479ж.

С*.1428ж.

Д.1516ж.

8.Әбілқайыр қанша жыл хандық құрды?

А.20ж

В.*40ж.

С.35ж.

Д.60ж.

9.Тәуке ханның тұсында жасалған заң қалай аталды?

А. «Қасқа жол»

В. *«Жеті жарғы»

С. «Ескі жол»

Д «Билік кесім»

10.Отырықшы жер шаруашылық қай аймақта басым дамыды?

А.Батыс қазақстанда

В.Орталық Қазақстанда

С.Солтүстік Қазақстанда

Д.*Оңтүстік Қазақстанда

11.Қазақтарда тұрғын үйдің қанша түрі болған?

Абір

В.үш

С.*екі

Д.төрт

12.Қай оқиға қазақ халқының халық болып қалыптасуын 150-200 жылға кешеуілдетті?

А.араб шапқыншылығы

В.*монғолдардың жаулап алуы

С.ғұндар шабуылы

Д.феодалдық бытыраңқылық

13. «Қазақ» атауы ХІІІ ғасырға дейін қандай мағыныада қолданылып келді?

А.*еркін адамдар

В.жауынгерлер

С.көшпелілер

Д.бақташылар

14. «Бүкіл қазақ даласы ән салып тұрғандай көрінеді» деп кім жазған?

А.Ромен Роллан

В*.Г.Н.Потанин

С.Әбілғазы

ДМакдиси

15.Орта ғасырлардағы қазақтар туралы қай шығармада жазылған?

А. «Шыңғыснама»

В*. «Тарих-и Рашид»

С. «Алтын сақа»

Д. «Арғымаққа оқ тиді»

16.Әмір Темірдің бұйрығымен қай кесене тұрғызылды?

А.Алаша хан кесенесі

В*.Қожа Ахмет Йасауи кесенесі

С. Боран мұнарасы

Д.Бабаджа-қатын кесенесі

17.Қазақ хандығының құрылуының алғышарттары қай екі мемлекттердің күйреуіне бай-

ланысты болды?

А.Ақ Орда мен Алтын Орда

В*.Әбілқайыр мен Моғолстан хандықтары

С.Ноғай Ордасы мен Ақ Орда

18.ХV ғасырдың басында Әбілқайыр хан кімдерден жеңіліске ұшырады?

А.орыстардан

В*. ойраттардан

С. қытайлардан

Д.моғолдардан

19.Қазақ хандығының құрылуы туралы қай тарихшы жазды?

А.әл-Марвази

В.Идриси

С*.Мұхаммед Хайдар Дулати

Д.Рашид ад-Дин

20.Керей хан қай жылы Түркістан қаласын Қазақ хандығына қосты?

А*.1470ж.

В.1482ж.

С.1485ж.

Д.1466ж.

21.Қасым ханның кезінде Қазақ хандығының халқының саны қаншаға жетті?

А.700 мыңға

В.300 мыңға

С.8000 мыңға

Д*.1 млн-ға

22.Хақназар хан кіммен «дос болып өзара көмектесуге» шарт жасасты?

А.Баба сұлтанмен

В. Абдар-Рашидпен

С. Шайбани ханмен

Д*. ІІ Абдаллахпен

23.Тәуекел хан Баба сұлтанды қай жылы өлтірді?

А.1587ж.

В.1582ж.

С*.1598ж.

Д.1645ж.

24.Қасым ханның қасқа жолы дегенді қалай түсінесің? (Жазбаша жауап)

25.Қазақ хандығы қай жерде, қашан құрылды? (Жазбаша жауап)

7-сынып Қазақстан тарихы

1-нұсқа

1.Түрік қағанатының құрылған жылы

А.542ж

В.**552ж

С.545ж В.553ж

Д.563ж

2.Түрік қағанатының ыдыраған жылы

А.552ж

В.545ж

С.563ж

Д.581ж

Е.**603ж

3.Батыс Түрік қағанатында 610-618 жылдары қай қаған билік етті?

А.Тардуш

В.**Шегу

С.Тон

Д.Ешбар Елтеріс

Е.Үшлік

4.Түргеш қағанатының құрылған жылы

А.741ж

В 751ж

С.756ж

Д. **.704ж

Е.749ж

5.Соғдылардың Жетісуға қоныс аударған кезеңі

А.ІІ-ІVғ.

В ХІ-ХІІғ.

С.ІХ-ХІІғ.

Д. **VІ-VІІІғ.

Е.V-VІІғ.

6.Қарлұқтардың Ұйғыр қағанатына қарсы күресі қанша жылға созылған?

А.2ж.

В.10ж.

С.**20ж.

Д.15ж.

Е.25ж.

7.Қағанаттар халқының айналысқан негізгі шарушылық түрі

А.аңшылық пен балық аулау.

В.**көшпелі және жартылай көшпелі мал шарашылығы

С.жібек өндіру.

Д.тоқыма өнеркәсібі.

Е.металл қорыту.

8.Жанып тұрған оттың арасынан өткен Византия елшісі

А.Сюань Цзянь.

В.Сұлу қаған.

С.Баға тархан.

Д.**Земарх.

Е.В.В.Вартольд.

9.Оғыздарда жоғарғы билік иесі қалай аталды?

А.күл-еркін.

В.атабек.

С.**жабғу

Д. инал.

Е.сюбашы.

10.Оғыздарда кәсіпшілік пен қолөнердің басты, дамыған түрі

А.құмыра жасау, көзешілік.

В.**малдан алынған өнімді өңдеу

С.зергерлік бұйымдар жасау.

Д.темір ұсталығы.

11.Қимақ елінің құрамында жеті тайпа болғанын жазған ортағасырлық тарихшы

А.**Гардизи.

В. Сыма Цянь.

С.Масуди.

Д.Махмуд Қашқари

Е.Жамал Карши.

12.Малды қолға үйрету қай тарихи кезеңде басталды?

А.ерте палеолитте.

В.ерте палеолиттің мустье кезеңінде

С**қола дәуірінде.

Д.темір дәуірінде.

13.Түріктер асыл тастар мен маталарды қай елден әкелген?

А.Батыс елдерден.

В**Орта және Таяу Шығыстан

С.Үндістаннан.

Д.Византиядан.

14. «Сардоба» деген қандай құрылыс?

А.тұрғын үй.

В. мешіт

С.малға арналған қора.

Д. **құдық үстіне салынған ғимарат

15.Материалдық мәдениет дегеніміз не?( Жазбаша жауап )

16.Түрік жазба әдебиетінің көне ескерткіштері

А. **«Күлтегін» және «Тоныкөк» жазулары.

В. «Оғызнама»

С «Қорқыт ата»

Д.руна жазулары

17.Қарахан мемлекетінің құрылуында басты рөлді атқарған тайпа

А.жікіл тайпасы

В.яғма тайпасы

С**қарлұқ тайпасы

Д.оғыз тайпасы

18.Қархан мемлекетінде Ислам дінінің мемлекеттік дін болып жарияланған жылы

А. **960ж

В.987ж

С. 955ж.

Д.1043ж

19. «Қара бұдүұ», «тат» деген сөздердің мағынасы нені білдіреді?(жазбаша жауап)

20.Тарихшы әл-Марвази қарлұқтар қанша қанша тайпадан тұрады деп жазған?

А.8

В.10

С. **.9

Д.7

Е.5

21.Ежелгі түріктер неге табынған? (жазбаша жауап )

22.Архитектура деген не?( жазбаша жауап)

23.Діни ғимаратқа нені жатқызуға болады?

А.сардобаны

В.театрды

С Ақыртасты

Д. **мешітті

24. «Қорқыт ата» кітабы неше жырдың қосындысынан тұрады?

А.8

В.16

С.**12

Д.14

25.Қарлұқ қағанаты қанша жыл үстемдік құрды?

А.150ж

В. Ақыртасты

С250ж

Д.**200ж .

2- Нұсқа

1.Қай қағанның кезінде жужандар бас көтерместей болып жеңілді?

А.**Бумын

В.Анағұй

С.Қара Еске

Д.Мұқан

Е.Иштеми

2.Батыс Түрік қағандығының орталығы қай қала?

А.Сауран

В.Тараз

С.Испиджаб

Д**.Суяб

3.Шығыс Түрік қағандығы қай жылдарда өмір сүрді?

А.615-725ж.ж.

В.635-784ж.ж.

С.**682-744ж.ж.

Д..625-752ж.ж.

4.Батыс Түрік қағанатының қалыптасқан жылы

А.**603ж.

В.553ж.

С.545ж.

Д.553ж.

Е.536ж.

5.Түрік қоғамында «тат» деп кімді айтқан?

А.жоғарғы билеушіні

В.ақсүйектерді

С.**құлды

Д.әскерилерді

6.Сұлу өаған орданы қай қалаға көшірді?

А.Суяб қаласына

В.**Талас қаласына

С.Күнгіт қаласына

Д.Баласағұн қаласына

7.Қарлұқ қағанатының құрылған жылы

А.749ж.

В.753ж.

С. 940ж

Д.**756 ж..

8.Атлах шайқасы қай жылы болды?

А.725ж.

В.851ж.

С.**751ж.

Д.712ж.

9.Ежелгі түріктердің наным-сенімі

А.**отқа табыну

В.пұтқа табыну

С.қасиетті орындарды құдірет тұту

Д.табиғатқа табыну

10.Рухани мәдениет дегеніміз не? ( Жазбаша жауап)

11.Оғыз мемлекетінің орталығы қай қала?

А.Қарнақ

В.Суяб

С**.Янкигент

Д.Мспиджаб

Е.Сүткент

12.Оғыз жабғуы Киев кнәзі Святославпен Хазарларға қарсы қай жылы әскери одақ құрған?

А.985ж.

В.**965ж.

С.1041ж.

Д.958ж.

Е.764ж.

13.Оғыздар «сюбашы» деп кімдерді айтқан?

А.мұрагерлерді

В.**әскербасын

С.кеңесшілерді

Д.қара халықты

14.Қимақ қағанатының билеушісі қалай аталған?

А.Жабғу

В Имек байғу

С.Шах

Д**Қаған

Е.Хан

15.Қимақтар қай ғасырдан ислам дінін қабылдай бастады?

А. .**Хғ.

В. VІғ.

С.ІХғ.

Д.VІІІғ.

Е.ХVІғ.

16.Жартылай көшпелі мәдениет дегенді қалай түсінесің? (Жазбаша жауап)

17.Ерте ортағасырларда сауданың қандай түрлері болған?( Жазбаша жауап)

19.Сайрам қаласы ертеде қалай аталған?

А.Отырар

В**Испиджаб

С.Сауран

Д.Сығанақ

20.Жеріміздегі сәулет өнерінің тамаша ескерткіштерінің бірі

А.Қостөбе

В.**Ақыртас ғимараты

С.Якка сардобалары

Д.Білеулі ғимараты

21.Жартылай отырықшы шаруашылық дегеніміз не?( Жазбаша жауап)

22.Түріктердің әліпбиі ненің негізінде жасалған?

А.**ру-тайпаларының таңбалары

В.соғды жазуы

С.қытай иероглифі

Д.руна жазуы

23.Түріктер отбасына шапағатын тигізеді деп кімге табынған?

А.табиғатқа

В. Тәңірге

С.Көк бөріге

Д.** Ұмай анаға

24.Қарахан мемлекетінінің негізін кім қалады?

А.Білге Құл Қадыр-хан

В. Оғұшақ

С. **.Сатұқ Боғра-хан

Д. Арслан

25.Қорқыт күмбезі қай жерде? ?( Жазбаша жауап)

3-нұсқа

1. Найман мемлекетінінің орталығы:

А.Үзкент

В.**Балықты

С.Қарақорым

Д.Баласағұн.

2.Ұлыстардың ішкі істерін кім жүргізді?

А.түменбасы

В.хан

С**.шерби

Д.мыңбасы

3.Қарақытай мемлекетінің басшысы қалай аталды?

А.Шах

В**Хан

С.Гурхан

Д.Гуньмо

4.Орыс деректерінде қыпшақтарды қалай атаған?

А**.половшылар

В.ғұндар

С.командор

Д.кундар

5..Жібек жолы қайдан басталды?

А.**Қытайдағы Хуанхэ өзенінің аңғарындағы аймақтан

В.Сырдарияның төменгі ағысынан

С.Қара теңіз жағалауынан

Д.Үнді өзенінің бойынан

6.Қазакстанның қай аумағы Жібек жолының Шығысқа шығатын негізгі қақпасы саналды?

А .Сыр өңірі

В.**Жетісу жері С.Батыс Қазақстан аумағы

Д.Сарыарқа

7.Қазақстанның аумағында дамыған орта ғасырларда қанша қала болды?

А.30 Б.9 В**.37 Д.73

8.Ташнау деген не?

А.мал қора

В.** канализацияның қарапайым түрі

С. тандыр.

Д.ошақ

9.Максидидің жазбасында Таразда айырбас саудасы немен жүргізілген?

А.қару-жарақпен

В.ер-тұрманмен

С.**ешкі түбітімен

Д.астықпен

10.Х-ХІІ ғасырларда қандай архитектуралық құрылыстар салу ерекше дамыды?

А.**діни кешендер

В.сауда орындары

С.сарайлар салу

Д.қамалдар тұрғызу

11.Адамдардың шығу тегін белгілі бір аңмен байланыстыратын наным-сенім:

А.мазда

В.**тотемизм

С.зороастризм

Д.тәңірлік

12.Араб қолбасшысы Кутейба ибн Муслимнің Шашты басып алған жылы:

А.633ж.

В709ж.

С.751ж.

Д.**714ж.

13. «Диуани луғат ат-түрк» еңбегінің авторы кім?

А.**Махмуд Қашғари

В.Жүсіп Баласағұни

С.Ахмет Иүгнеки

Д.Әл-Макдиси

14.Монғол империясының құрылған жылы:

А.1155ж.

В.1076ж.

С.1239ж.

Д.**1206ж.

15.Монғолдардың Жетісу жеріне енген жылы:

А.1218ж.

В.1219ж.

С**.1217ж.

Д.1211ж.

16.Алтын Орда қай ұлыстың орнына құрылды?

А.**Жошы ұлысының

В.Шағатай ұлысының

С.Үгедей ұлысының

Д.Төле ұлысының

17.Қай қалалардан моншалардың орны аршылған?

А.Алматы,Талхир

В.**Тараз,Отырар

С.Шаш,Сауран

18.Шыңғысханның бала күнгі аты кім?

А.Шағатай

В Жошы

С.Үгедей

Д. **Темүжін

19.Отырар қаласы моңғолдарға қарсы қанша уақыт қарсыласты?

А.**6ай

В. 2жыл

С.9ай

Д. 1жыл

20.Шағатай ұлысына Қазақстанның қай аумақтары қараған?(Жазбаша жауап)

4- нұсқа

1.Керейіттер туралы жазған тарихшы:

А.әл-Марвази

В.Қадырғали би Қосымұлы

С.**Рашид ад-Дин

Д.Әбілғазы

2.Қидандардың Ляо мемлекетінің өмір сүрген жылдары:

А.876-931ж.ж.

В.**924-1125ж.ж.

С.981-1076ж.ж.

Д.1284-1435ж.ж.

3.Қарақытай мемлекетінің құлаған жылы:

А**1213ж.

В.1210ж.

С.1141ж.

Д.1137ж.

4.Қыпшақтар Қазақстанның оңтүстігіндегі қалаларға шығу үшін кімдермен соғысты?

А.салжұқтармен

В.қарақытайлармен

С.қаңлылармен

Д.**оғыздармен

5.Жібек сатуда Қытай мемлекетімен бәсекеге түскен қай ел?

А.Иран

В.**Соғды

С.Батыс елдері

Д.Кавказ жері

6.Қандай оқиғаға байланысты сауданың қарқыны бәсеңдей бастады?

А.салықтың шектен тыс салынуынан

В. жібектің жетіспеушілігінен

С.қолөнердің құлдырауы

Д.** монғол шапқыншылығына байланысты

7.Қай қаланың көлемі 30 гектардан асты?

А.**Отырар

В.Бурух

С.Қарпақ

Д.Шауғар

8.Х-ХІІ ғасырлардағы қалалық отырықшылық мәдениеттің дамығандығын білдіретін

басты көлсеткіш не болды?

А.сауданың дамуы

В.қолөнердің жетілуі

С.егіншілік, жер өңдеу кәсібі

Д.**сәулет өнері

9.Ғаныш деген не?

А**. шикі кірпіш

В.сары топырақ

С.сылақ

Д. күйдірілген бор тас

10.Белгілі адамдардың зиратының басына тұрғызылған құрылыс қалай аталады?

А.ескерткіш

В.**кесене

С.сардоба

Д.мұнара

11.751ж. Атлах шайқасында арабтармен бірлесіп Қытай әскеріне қарсы тұрған қай тайпа?

А.үйсіндер

В.**қарлұқтар

С.ұйғырлар

Д.түргештер

12.Отырар қаласында туған шығыстың аса көрнекті ғалымы:

А.Жүсіп Баласағұни

В.Махмуд Қашғари

С.**әл-Фараби

Д.әл-Максиди

13.Қожа Ахмет Йасауиден қалған ұлы мұра:

А. «Ақиқат сыйы»

В. **«Диуан-и хикмет»

С. «Құтадғу білік»

Д. «Диуани луғат ат-түрк»

14.Ислам діні қай кезде қабылданды?

А.980ж Б 845ж В.1001ж. Д. .**960ж. .

15.Ертеде оғыздар неге табынған?

А. **қойға

В. тауға

С.суға

Д.қасқырға

15.Тараз қаласынан табылған моншаға суды қайдан алған?

А. құдықтан

В.**тау өзенінен

С.арықтан

Д.көлден

16.Монғол мемлекеті қанша түмен әкімшілік билікке бөлінген?

А.59

В.80

С.**95

Д.55

17. «Отырар опаты» қашан болды?

А.1218ж.

В.**1219ж.

С.1217ж.

Д.1211ж

18.Алтын Орда мемлекеті кімнің басқаруымен құрылды?

А.Беркенің

В.Жошының

С.**Батыйдың

Д.Төленің

19.Алтын орда мемлекеті қай ғасырда мұсылмандық мемлекетке айнала бастады?

А.ХVғ.

В. Хғ.

С.ІХғ.

Д. **ХІVғ

20.Жошы ұлысына Қазақстанның қай өңірі кірді? (Жазбаша жауап)

5- нұсқа

1.Алтын Орда қай ұлыстың орнына құрылды?

А.*Жошы ұлысының

В.Шағатай ұлысының

С.Үгедей ұлысының

Д.Төле ұлысының

2.Қай ханның тұсында Ислам мемлекеттік дін болып жарияланды?

А. Батыйдың

В.Жошының

С*. Беркенің

Д.Төленің

3.Есім ханның ел билеген жылдары:

А.1523-1518ж.ж.

В.1538-1380ж.ж.

С.1582-1598ж.ж.

Д.*1598-1628ж.ж.

4.Моғолстанның құрылуында басты рөл атқарған тайпа:

А.қаңлы тайпасы

В.үйсін тайпасы

С.арлат тайпасы

Д*.дулат тайпасы

5.Әмір Темірдің Мауараннахрдағы билікті басып алған жылы:

А.*1370ж.

В.1336ж.

С.1376ж.

Д.1405ж.

6.Ноғай Ордасының іргесін кім қалады?

А.Ноғай

В.*Едіге

С..Нұрад-дин

Д. Жаңбыршы

7. «Шыңғыснама» тарихи шығармасының авторы кім?

А.Мұхаммед Хайдар Дулати

В.Әбілғазы

С.Ануш-Мұхаммед

Д.*Өтеміс қажы

8.Екі түреп шайқасында кім жеңіске жетті?

А.Тоқа-Темір

В.* Әбілқайыр хан

С.Мұстафа

Д. Ұрұс хан

9.Хандық өкімет билігіндегі жоғарғы әскери атақ:

А.би

В.мырза

С*.бек

Д.әмір

10.Мұрагердің, яғни хан баласының тәрбиешісі кім?

А.*атабек

В.көкілташ

С.наиб

Д.миршикар

11. «Қатаған» қырғыны қай жылы болды?

А.1621ж.

В.*1627ж.

С.1624ж.

Д.1598ж.

12.Сақ, сармат, үйсін тайпаларының келбеттері кімдерге ұқсаған?

А.монғолдарға

В*.андрондықтарға

С.славяндарға

Д.оғыздарға

13.Тәуке хан ел билеуде кімдерге арқа сүйеді?

А *билерге.

В. сұлтандарға

С.ақсақалдарға

Д.батырларға

14. «Алаш» сөзін қай аңызда жиі кездестіруге болады?

А. «Жошы ханның жортуылы»

В. «Қорқыт ата»

С. *«Алаша хан»

Д. «Оғызнама»

15.Ауылды кім басқарған?

А.ақсақал

В.*ауылбасы

С.би

Д.рубасы

16.Сәулет өнерінің ескерткішінің қайсысы монғол шапқыншылығынан кейін салынған?

А.*Арыстан-баб кесенесі

В. Айша-бибі кесенесі

С.Білеулі ғимараты

Д.Ақыртас ғимараты

17.ХІV-ХV ғасырларда далалық сәулет өнері үлгісінде салынған ескерткіш:

А. Аяққамыр күмбезі

В.*Алаша хан кесенесі

С.Мырзарабат сардобасы

Д. Дың ескерткіштері

18.Қазақ хандығының құрылуына Қазақстанның қай аумағында негіз қаланды?

А.*Батыс Жетісуда

В.Орталық Қазақстанда

С.Шығыс Қазақстанда

Д. Орта Азияда

19.Маусымды көші- қон қанша мезгілге бөлінді?

А.екі

В.үш

Сбес

Д.*төрт

20.ХVІ ғ. соңында Қазақ хандығының астанасы қай қала болған?

А.Сығанақ

В.Сайрам

С*Түркістан

Д.Сауран

21.Қасым ханның таққа отырған жылы:

А.1480ж.

В.1506ж.

С*.1511ж.

Д.1509ж.

22.Қасым ханның әскерінің саны қанша болған?

А.200 мың

В*.300 мың

С.150 мың

Д.50 мың

23.Хақназар ханның ел билеген жылдары:

А.1500-1508жж.

В.1511-1518жж.

С.*1538-1580жж.

Д.1557-1582жж.

24.Тәуекел хан қай жылдары ел басқарды?

А.1511-1518жж.

В.1523-1532жж.

С.1532-1537жж.

Д.*1582-1598жж.

25.Есім ханның ең жақын жорық жырауы кім?

А.Шалкиіз

В.Сыпыра жырау

С*.Марғасқа

Д.Доспамбет

6- нұсқа

1.Алтын Орда мемлекеті кімнің басқаруымен құрылды?

А.Беркенің

В.Жошының

С.*Батыйдың

Д.Төленің

2.Ақ Орданың орталығы қай қала?

А. *.Сығанақ

В.Отырар

С. Сарайшық

Д.Шаш

3.Есім хан Имамқұли басқарған Бұхар әскерін қай жылы жеңді?

А.*1611ж.

В.1613ж.

С.1624ж.

Д.1598ж.

4. «Батпақ шайқасында» кім жеңіске жетті?

А.Әмір Темір

В.Қызыр-Қожа оғлан

С*.Ілияс Қожа хан

Д.Қамар ал-дин

5.Тәуке хан қай жылдары ел биледі?

А.1523-1538ж.ж.

В.1582-1598ж.ж.

С.1598-1628ж.ж.

Д.1680-1715ж.ж.

6.Батыс Сібір қай жылы Әбілқайыр ханның қарамағына өтті?

А.1428ж.

В.1468ж.

С.1481ж.

Д.1495ж.

7.Әбілқайыр қай жылы хан сайланды?

А.1382ж.

В.1479ж.

С.1428ж.

Д.1516ж.

8.Әбілқайыр қанша жыл хандық құрды?

А.20ж

В.40ж.

С.35ж.

Д.60ж.

9.Тәуке ханның тұсында жасалған заң қалай аталды?

А. «Қасқа жол»

В. Жеті жарғы»

С. «Ескі жол»

Д «Билік кесім»

10.Отырықшы жер шаруашылық қай аймақта басым дамыды?

А.Батыс қазақстанда

В.Орталық Қазақстанда

С.Солтүстік Қазақстанда

Д.Оңтүстік Қазақстанда

11.Қазақтарда тұрғын үйдің қанша түрі болған?

Абір

В.үш

С.екі

Д.төрт

12.Қай оқиға қазақ халқының халық болып қалыптасуын 150-200 жылға кешеуілдетті?

А.араб шапқыншылығы

В.монғолдардың жаулап алуы

С.ғұндар шабуылы

Д.феодалдық бытыраңқылық

13. «Қазақ» атауы ХІІІ ғасырға дейін қандай мағыныада қолданылып келді?

А.еркін адамдар

В.жауынгерлер

С.көшпелілер

Д.бақташылар

14. «Бүкіл қазақ даласы ән салып тұрғандай көрінеді» деп кім жазған?

А.Ромен Роллан

В.Г.Н.Потанин

С.Әбілғазы

ДМакдиси

15.Орта ғасырлардағы қазақтар туралы қай шығармада жазылған?

А. «Шыңғыснама»

В. «Тарих-и Рашид»

С. «Алтын сақа»

Д. «Арғымаққа оқ тиді»

16.Әмір Темірдің бұйрығымен қай кесене тұрғызылды?

А.Алаша хан кесенесі

В Қожа Ахмет Йасауи кесенесі

С. Боран мұнарасы

Д.Бабаджа-қатын кесенесі

17.Қазақ хандығының құрылуының алғышарттары қай екі мемлекттердің күйреуіне бай-

ланысты болды?

А.Ақ Орда мен Алтын Орда

В.Әбілқайыр мен Моғолстан хандықтары

С.Ноғай Ордасы мен Ақ Орда

18.ХV ғасырдың басында Әбілқайыр хан кімдерден жеңіліске ұшырады?

А.орыстардан

В. ойраттардан

С. қытайлардан

Д.моғолдардан

19.Қазақ хандығының құрылуы туралы қай тарихшы жазды?

А.әл-Марвази

В.Идриси

С.Мұхаммед Хайдар Дулати

Д.Рашид ад-Дин

20.Керей хан қай жылы Түркістан қаласын Қазақ хандығына қосты?

А1470ж.

В.1482ж.

С.1485ж.

Д.1466ж.

21.Қасым ханның кезінде Қазақ хандығының халқының саны қаншаға жетті?

А.700 мыңға

В.300 мыңға

С.8000 мыңға

Д 1 млн-ға

22.Хақназар хан кіммен «дос болып өзара көмектесуге» шарт жасасты?

А.Баба сұлтанмен

В. Абдар-Рашидпен

С. Шайбани ханмен

Д ІІ Абдаллахпен

23.Тәуекел хан Баба сұлтанды қай жылы өлтірді?

А.1587ж.

В.1582ж.

С1598ж.

Д.1645ж.