7 сынып. Орта ғасырлардағы Қазақстан тарихы пәнінен сабақ жоспарлары

Қазақстан тарих 7 сынып

Тақырыбы:Сәулет өнері мен құрылыстың дамуы. Сәндік қолданбалы өнер.

Балалар, төмендегі бос орындарға жауап жазыңдар.

Оң жақ бағандағы тапсырмаларды құрастырушы мұғалімдердің есіне:

І кезең. «Көпір» тапсырмалары. 5-7 минутта.

«Көпір»

тапсырмалары өткен тақырыптар бойынша жаңа сабақты меңгеріге негіз болатын қайталау тапсырмалары

1. Орталық Азияда Ұлы Жібек жолының негізгі күре жолдарын б.з. 6 ғасырынан бастап.................... бақылады. Олар.............. Сауда келісімін жасады. Сауда бағыттары Жетісудан.................. арқылы өтті. Бұл жол.............әлемдік.................... дамуы тарихында үлкен рөл атқарды. ?

Ж:

2. Отырар ............керуен жолдарының торабында орналасқандықтан бір жол Отырардан шыққан............... Шауғарға, екіншісі.............. Васидж қаласына жеткен.

Ж:

3. Оңтүстік Қазақстандағы қалалардың шоғырланған өңірі......................

Ж:

ІІ кезең (топтық жұмыс) жаңа сабақты топтық жұмыс барысында оқушылардың өз бетімен меңгеруіне жағдай жасау: а) оқушылар төмендегі «Білу», «Түсіну», «Талдау», «Жинақтау» тәсілдеріне сәйкес тапсырмаларын өздері толтырады (10 минут); ә) жауаптарын мұғаліммен бірге талдайды (10 минут). Нәтижесі ауызша марапатталады.

Теориясы:«Білу»

(тақырып мазмұны бойынша кім?не?

қандай? қалай?нені? қашан?не істеді сияқты сұрақтарға жауап беретін толық ақпарат іріктеліну керек)

Бос орындарға қажетті сөздерді жаз:

1.Сары топырақты балшық пен.............. қолданбалы өнердің құрылыс материалы болған.

2. Терракота дегеніміз...................................................................................

3. Терракоталардың құрылыста кеңінен қолданыла бастаған кезеңі..............ғасырлар .

4. Мешіт-...........................................................................................................

5. 10-12 ғасырлардағы салынған ғимараттарға жатқызамыз......................,...................,............................

6. ....................... жорықтан тез оралып, Айша- Бибінің басына осы күмбезді тұрғызады.

7. Бабаджан-қатын кесенесі- ............... кірпіштен шаршылап салынған порталдары бар, әсем күмбезді ғимарат.

8. Кесене шамамен .................... ғасырларда салынған.

9. Моншаның жалпы көлемі............................ болып келеді.

Теориясы: «Түсіну»

(неге? неліктен? себебі? не үшін?сұрақтары оқушының жоғарыда берген жауаптарына оларды тереңдету үшінқойылады)

Себебін анықта.

1. 10-12 ғасырларда сәулетті құрылыстар неліктен салына бастады ?

Ж.

2. Мешіт,мұнара салдыру не үшін керек болды?

Ж. Отырардың екінші моншасы неге қаланың оңтүстік рабад аумағында орналасқан?

3. Неліктен қолданбалы өнердің құрылыс материалы сары топырақты балшық пен ғаныш?

Ж.

4. Ғаныш неден жасалған?

Ж..

Теориясы:

«Талдау»

(1.Салыстыр,

2. Айырмашылығы неде?

3. Ұқсастығы неде?

4.Тақырыптың басты идеясын жаз деген тапсырмалар болу керек. Немесе 1-3 тапсырмаларды Венн диаграммасы арқылы қамтуға болады.

1. Венн диаграммасын толықтыр.

Айша- Бибі кесенесі. Ұқсастығы Бабаджа -қатын кесенесі.

2. Тақырыптың басты идеясы неде?

Сәулет өнері мен құрылыстың дамуы.

Ұқсастығы:

Ерекшелігі :

.

Теориясы: «Жинақтау»(Қорытынды шығар,анықтама бер, мазмұнды жүйеле, кестені, тірек сызбаны, сөзжұмбақты толтыр немесе өзің құрастыр тағы с.с. басқа түрдегі тапсырмалар оқушының жоғарыдағы «тақырыптың басты идеясына» жазған жауабына қойылады)

Басқатырғыш. « Сәндік қолданбалы өнер».

Оқулықпен жұмыс (5 минут): төмендегі «Қолдану» және оқушының тақырып мазмұнына «Баға беруі» тәсілдеріне сәйкес, яғни рефлексия жасауға, эссе жазуға арналған, практика жүзінде бекіту тапсырмалары орындалады . Нәтижесі ауызша марапатталады.

Практикасы: «Қолдану»(оқулықпен жұмыс жүргізу барысында тек қарапайым тапсырмалармен бекіту жүргізіледі. Дайын формулалар арқылы есептер шығару орындалады )

Карта мен жұмыс:

1.X-X1 ғасырлардағы сәулет өнері ескерткіші Тараз қаласынан қанша км жерде екенін анықтаңдар?

2.Айша- Биби кесенесіне неше ғасыр болды?

Ж:

Практикасы

«Баға беру» (Сен қалай ойлайсың? Не істер едің? деген тапсырмалар оқушыға жоғарыда алған білімін (теория бойынша) және біліктілігін (практикасы бойынша) өмірдегі жағдаяттарды шешуге бағытталып қойылады

.

Сен қалай ойлайсың:

1.Әулиелердің басына түнеу дұрыс па?

Ж:

2. Ежелгі Отырар қаласын қалпына келтіру үшін сен не істер едің?

Ж:

ІІІ кезең (кері байланыс - бағалау кезеңі): Жеке жұмыс. Жоғарыда меңгерген мазмұнды үш деңгейге іріктеп (әр деңгейдің білімділік, біліктілік, яғни құзыреттілік деңгейін анықтайтын тапсырмалар) оларды біртіндеп орындату арқылы балл жинату барысында оқушының құзіреттілік деңгейін анықтап, әділ бағалау жүзеге асырылады. Бұл тапсырмаларды оқушылар сабақтың соңына дейін қалған 15 минуттың 12 минутында орындайды + 3 минут қортынды жасалады. Қалған тапсырмаларлы үйде аяқтап келеді. Қортынды балл саны дәстүрлі бағаға айналдырылып, келесі сабақтың басында сынып журналына қойылады, мониторингке тіркеледі.

І деңгей (5 балл)

Теориясы: «Білу»

(тақырып мазмұны бойынша кім?не?

қандай? қалай? нені? қашан?не істеді сияқты сұрақтарға жауап беретін толық ақпараттар іріктелініп ІІ кезеңдегіге қарағанда керісінше қойылады)

Бос орындарға тиісті сөздерді жаз:

1. ............................. діни аңыздар бойынша Қожа Ахмет Йасауидің ұстазы болған?

2.......................... ел аузында сақталған аңыз бойынша шамамен 10-11ғасырларда өмір сүрген ару қыз.

3. Кесене шатырлы күмбезбен жабылған. Кесене шамамен............. ғасырларда салынған.

4. Кесененің ішінде күйдірілген кірпіштен сатыланып қаланған шағын ................. сақталған?

5. Бұл кесене ...................... ғасырларда салынған деп саналады.

6. Орта ғасырдың дамыған кезінде архитектуралық сәнділігі ерекше көзге түсетіні...................... құрылысы болып табылады.

7. Белгілі адамдардың құрметіне қабір басына тұрғызылған діни құрылыс қалай аталады?

8. Терракота арқылы жасалған кесене ?

9. Сәндік қолданбалы өнер деп нені айтамыз?

Практикасы:

«ҚОЛДАНУ»

(ІІ кезеңдегіге қарапайым тапсырмалар үлгісіндегі тапсырмалар орындалады)

Тарихи диктант : бос орынға тиісті сөздерді жаз:

Ғимарат қабырғаларының қалай қабылдануы оның жобасын жасайтын............... тікелей байланысты болған. Шеберлер кірпішті қырынан немесе көлделеңінен, тігінен қалау арқылы белгілі бір..............жасап , безендіріп отырған. 11ғасырдан бастап сәндік қолданбалы өнерде .......... және .....................кірпіштер кеңінен пайдаланылған.

ІІ деңгей (5 балл + 4 балл = 9 балл)

Теориясы: «Түсіну»

(неге? неліктен? себебі? не үшін?сұрақтары оқушының жоғарыда берген жауаптарына оларды тереңдету үшін қойылады)

Себебін анықта:

1. Неліктен діни кешендер орталық алаңдарға салынған?

Ж:

2. Неге ел ішінде «Арыстан бабқа түне, Қожа Ахметтен тіле»? деген сөз бар?

Ж:

3. Неліктен су қазандықтарға қыш құбырлар арқылы жеткізілген?

Ж:

4. Неге мешіттер,кесенелер оңтүстікте көп салынған ?

Ж:

Теориясы:

«Талдау»

(1.Салыстыр,

2. Айырмашылығы неде?

3. Ұқсастығы неде?

4.Тақырыптың басты идеясын жаз деген тапсырмалар болу керек. Немесе 1-3 тапсырмаларды Венн диаграммасы арқылы қамтуға болады.

2. Кестедегі бос орындарға тиісті сөздерді жаз.

Арыстан баб.

Ахмет Йасауи.

Ұқсас

тығы

Ерек

шелігі

3. Тақырыптың басты идеясы неде? .................................................................................................................

Практикасы:

«ҚОЛДАНУ»

(ІІ кезеңдегіге қарапайым тапсырмалар үлгісіндегі тапсырмалар орындалады)

Дұрыс жауаптарды белгіле:

1.Мұсылман дінінің енуіне байланысты пада болған ғимарат;

А)Қылует Ә) Мешіт Б)Кесене.

2.Бабаджан қатын кесенесі қай облыста орналасқан?

А) Батыс Қазақстанда. Ә) Оңтүстікте. Б).Жамбыл облысы.

3. Ең ертедегі мешіт орны табылған қала?

А) Тараз. Ә.Құйрықтөбе. Б)Құлан.

ІІІ деңгей (9 балл + 3 балл = 12 балл)

Теориясы:

«Жинақтау»

(Қорытынды шығаруға бағытталған:мазміұнды

жүйеле, анықтама бер,

кесте, сызба, ребус шеш. деген сөздер тапсырма шартында болу керек).

Сөзжұмбақты шеш:

Практикасы

«Баға беру»(Сен қалай ойлайсың?Не істер едің?сияқты тапсырмалар өмірдегі жағдаяттарды шешуге бағытталып қойылады

Сен қалай ойлайсың?