Қазақ елінің тарихы туралы сайыс

Тақырыбы: «Ел тарихын білейік»
Мақсаты:
Білімділік: оқушылардың Қазақстан тарихынан алған білімдерін толықтыру, жан-жақты дамыту
Дамытушылық: оқушылардың логикалық ойлау, есте сақтау, топпен жұмыс істеу қабілеттері мен дағдыларын дамыту
Тәрбиелік: оқушылардың Қазақстан тарихына деген құрмет сезімдерін арттыру, азаматтық, патриоттық тәрбие беру
Сабақтың түрі: сайыс сабағы
Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, карта, топпен жұмыс
Сабақтың көрнекілігі: тақырыптық слайд, суреттер, бейне материалдар, Қазақстан картасы
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі:
1. амандасу
2. сайысқа қатысушы топтарды орындарына отырғызу
І кезең «Миға арналған жаттығу» Командаларға 7 - сұрақ қойылады, көп ұпай алған команда ойынды бірінші бастауға мүмкіндік алады. Бұл кезеңде оқушының ойын жинақтау мақсатында өткен материалдар қамтылады

Сұрақтары:
1. Қазақстан Республикасының тәуелсіздігі туралы Заң қашан қабылданды? (1991 жылы 16 желтоқсан)
2. Абылай ханның шын есімі? (Әбілмансұр)
3. "Қазақстан болашағы - қазақ елінде", "қазақ қазақпен қазақша сөйлессің" деген нақыл сөздердің авторы кім? (Н.Ә.Назарбаев)
4. Қазақстан Республикасы қандай елдермен шектеседі? (Қытай, Ресей, Қырғызстан, Өзбекстан, Түркіменстан)
5. Абылай ханға Сабалақ деп ат қойған кім? (Төле би)
6. Қазақстан қандай халықаралық ұйымдарға мүше? (БҰҰ, Шанхай ынтымақтастық ұйымы, Ислам ұйымы)
7. 1729 жылы Аңырақай шайқасында Абылай жекпе-жекте өлтірген жоңғар батырының есімі? (Шарыш)
8. Қазақстан Республикасының мемлекеттік Елтаңбасының авторлары? (Ш.Уәлиханов, Ж.Мәлібеков)
9. Абылай хан жерленген кесене? (Қожа Ахмет Йассауи кесенесі)
10. Қазақстан Республикасының ұлттық валюта күні қашан? (15 қараша)
11. Абылай ханның билік құрған жылдары? (1771-1781)
12. Астана қаласының символы? (Бәйтерек)
13. Абылай ханның кеңесшісі болған "көмекей әулие( атанған жырау кім? (Бұхар жырау)
14. Тұңғыш Президент күні қашан? (1 желтоқсан)
15. Қазақстан Республикасының Конституциясы неше бөлімнен, баптан тұрады? (9 бөлім, 98 бап)
16. Қазақстан Республикасының қазіргі әнұраны қашан қабылданды? (2006 жылы)
ІІ кезең «Ел тарихының білгірлері» бұл кезеңде әр топқа ел тәуелсіздігіне байланысты үш сұрақ қойылады:
І топ:
1. Қазақстан қашан өз тәуелсіздігін жариялады? /1991 жыл, 16 - желтоқсан/
2. Қазақстан республикасының рәміздері қабылданған жыл? /1992 жыл/
3. Астананың тұсаукесері қай жылы өтті? /1998 жыл, 10маусым /
ІІ топ:
1.«Тәуелсіздік монументінің» ұшар басындағы бейнелер? / алтын адам және жолбарыс/
2. Бүкілхалықтық Президент сайлауы қай жылы өтті? /1991 жылы, 1 желтоқсан/
3. Қазақ елінің тұңғыш астанасы болған қала? /Орынбор/
ІІІ топ:
1. Тұңғыш қазақ даласынан ғарышқа аттанған кім, қай жылы?/Т. Әубәкіров, 1991 жыл 2 - қазан//
2. Еліміз тәуелсіздік алғаннан кейін түсірілген, қазақ тарихынан мағлұмат беретін фильм? /Көшпенділер/
3. Қазақстан Республикасының Ата Заңы неше бөлім, неше баптан тұрады?/9 бөлім, 98 бап /
ІІІ кезең: «Дархан даламның батыр бабалары» бұл кезеңде қазақ даласында әр кезеңде өмір сүрген қазақ батырлары туралы білгендерін ортаға салады? Әр топқа екі сұрақтан қойылады:
І топ:
1. Жаугершілік заманында 50 - жылдан астам уақыт қазақ қолын бастаған батыр?/Бөгенбай батыр/
2. Абылай хан бұл батырды тапқырлығы, алғырлығы үшін ерекше бағалаған, бұл қай батыр? /Баян батыр/
ІІ топ:
1. Тәуке ханның «Жеті Жарғысын» жасауға қатысқан қазақ батыры кім??/Бөгенбай батыр/
2. 7 - жасынан жетім қалған қазақтың дарабоз батыры кім? /Қабанбай батыр/
ІІІ топ:
1. Ұлы Жүздің шапырашты руынан шыққан батыр кім? /Наурызбай батыр/
2. Қазақ халқының азаттығы туралы жырлаған батыр кім? /М. Өтемісұлы/

ІV кезең: «Біле жүрейін» бұл кезеңде әр топтың басшысына бір мезетте 20 - сұрақ қойылады.
1. Қазақстан Республикасы жерінен көлемінен нешінші орында? /9 орын/
2. Қазақстандағы облыстар саны қанша?/14/
3. Тәуелсіз мемлекеттің негізгі белгілері не?/шекара, ақша, әскер/
4. Атырау қаласының бұрынғы аты? /Гурьев/
5. Алғашқы адамдардың тіршілік етуіне қолайлы болған Қазақстанның қай аймағы? /Оңтүстік Қазақстан/
6. Жер - ұйықты іздеген адам кім? /Асан - Қайғы/
7. «Сарыарқа», «Кішкентай» күйлерінің авторы кім? /Құрманғазы/
8. Хан тұқымынан шыққан атақты күйші кім? /Дәулеткерей/
9. Қазақ хандығы құрылған жылдар? /1465 - 1466 жылдар/
10. Қазақ хандығының іргесін қалаған хандар?/Жәнібек пен Керей/
11. Қазақ хандығының аумағын кеңейткен, үш жүздің басын біріктірген, ұлы мемлекет қайраткері кім? /Абылай хан/
12. Қазақтың төбе биі кім? /Төле би/
13. Елші ретінде Жоңғар хандығына барып Абылайды босатып әкелген қазақ биі кім? /Қазыбек би/
14. Кіші жүздің атақты биі кім?/Әйтеке би/
15. 1680 - 1715 жылдары ел билігін қолына алған қазақ ханы кім? /Тәуке хан/
16. «Қазақтардың қой үстіне бозторғай жұмыртқалаған заманы» қай ханның тұсында болды? /Тәуке хан/
17. Абылай ханның ішкі және сыртқы саясатына мейілінше әсер еткен қазақтың атақты жырауы кім? /Бұқар жырау/
18. Түркі халықтарының ортақ ұлы ойшылы, жырау, қобызшы кім? /Қорқыт ата/
19. Қазақтардың нанымы бойынша отбасы мен балалардың қорғаушысы кім? /Ұмай ана/
20. Қазақ халқы жорыққа шыққанда алып шығатын аспап түрі? /Дауылпаз/

Үкезең «Кім екенін тап» деп аталады
Топқа осы тұлға туралы мағлұмат беріледі. Кім жайлы айтылғанын табу керек. Дұрыс жауап 10 ұпай.
Көрсетілген тұлғалар:
1. Төле би Әлібекұлы Ол(1663-1756) Болат, Әбілмәмбет, Жолбарыс, Абылай хандары тұсында мемлекет басқару ісіне араласқан аса ірі мемлекет және қоғам қайраткері, ойшыл дана. Казіргі Жамбыл облысыңдағы Шу өзенінің жағасында, Жайсаң жайлауында дүниеге келген, 1756 жылы Шымкент облысы, Леңгір ауданының Ақбұрхан ордасында қайтыс болған.

Қосымша көмек: «Жеті жарғы» деп аталатын заңдар кодексін шығарушылардың бірі.
2. Абылай хан Ол (1711-1781) Қазақ Ордасының ханы, қазақ мемлекетінің тарихындағы аса көрнекті мемлекет қайраткері, арғы тегі -Жошы хан. Аңырақай шайқасы болған жылдары жоңғар батыры Шарышты жекпе-жекте өлтірген.

Қосымша көмек: 13 жасында Төле бидің жылқысын бағып Сабалақ атанды.

3.Алматы архитектура құрылыс институтының студенті оған Савицкийді өлтірді деп айып таққан кім Қ. Рысқұлбеков

Бағалау:

Үй тапсырмасы: