| загрузка... Мәдениеттi зерттеудiң терең философиялық дәстүрлері бар, ол басқа ғылымдардың, ең алдымен археология, этнография, тарих, психология, әлеуметтану ғылымдары өкiлдерiнiң қызығушылығын тудырды. Тек XX ғасырдың ортасында ғана мәдениеттi пән аралық зерттеу басталады.
Мәдениеттi қазiргi кезеңдегі түсiнігі оның дағдарысын, адам мен табиғат арасында үйлесiмнiң мүмкiн болмайтындығын ұғыну ретiнде қалыптасты. Қазiргi уақытта мәдениеттердiң алуан түрлi типiн енгiзуге, мәдениеттiң негiздерi туралы теориялық ойлардан нақты мәдениеттану зерттеулерiн өткiзуге көшу мүмкiндiгiне жол ашылды.
Сөз жоқ, мәдениеттанушы, ең алдымен мәдени қызметтiң нәтижелерiмен (мәдени шығармашылықтар тақырыбымен, өнiмдерiмен - мысалы, музыкамен, сурет өнерiнiң туындыларымен) айналысады, сондай-ақ музыкатанушылар, өнертанушылар қандай теориялық позицияны ұстанатындығына тәуелсiз, мәдениет рухын (менталитетiн, мәдени парадигманы) игеруге бет бұрғанда мәдениет танушыларға айналады. Бұл жағдайда екiншi - мәдениеттің коммуникативтiк тобы пайда болады (қарым-қатынас жасау деңгейi, бiлiм беру және тәрбиелеу институттары). Ең соңында, оның ядросы, архетипi - мәдени шығармашылық қызметінің құрылымы анықталады.
Мәдениеттану философиядан бөлiнiп шығып, өзiнiң зерттеу тақырыбына ие болады, «мәдениет археологиясына» көңiл аударады, оның генезисiн, жұмыс iстеуiн және дамуын анықтайды, мәдени мұрагерлiк және тұрақтылық тәсiлдерiн, мәдени даму «кодын» ашады. Ол келесi функцияларды қамтамасыз етедi:
- мәдениеттi, оның ауызша және символдық қабықшада жасырынған базалық негiздерiн сақтау;
- мәдениеттiң, жаңару, инновация институттарының қалыптасуы;
- мәдениет трансляциясы - мәдениеттiң заттану әлемi индивидтiң әлеуметтенуы мен мәдениеттiң даму әлемi ретiнде.
Барлық үш деңгей форма құрудың кең спектрiн сипаттайды (ғылым, техника, өнер, дiн, философия, саясат, құқық, экономика және т.б.), бұл сонымен бiрге қызмет құрылымын, бейнесiн, мәдениеттiң тұтастығын анықтап көрсетуге мүмкiндiк бередi және оның жетiстiктерiн суреттеуден тұрады, бiрақ осындай тұтастықты жаңғырту проблемасын қояды мен концептуальды шешудi болжайды. Мәдениеттанудың мiндетi - мәдениет «генетикасын» құру, ол нақты көркемдік iске асырудың тарихи - мәдени процесiн ғана түсiндiрiп қоймай, мәдениеттердiң әртүрлi типтi модельдерiн жаңғыртып, оларға салыстырмалы талдау жүргiзуге мүмкiндiк берер едi |
