Урок истории «Ханы и судьи, правители» 5 класс

Пән:Қазақстан тарихы. Сынып : 5 «Г» Мұғалім Хажихан.Б күні 28.11.2013ж

Сабақтың тақырыбы: ҚАЗАҚ ХАНДАРЫ,БИЛЕРІ,БАТЫРЛАРЫ
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Қазақ хандығының нығаюына үлес қосқан хандар , билер ,батырлардың жеріне, еліне сіңірген қызметімен таныстыру.
Дамытушылық: Қазақ хандығы тарихындағы хандар, билер ,батыр тұлғалардың іс-әрекетін бағалауға үйрету, басқару ерекшелігін анықтай білуге үйрету, ой-өрісін кеңейту, тарихи танымын молайту.
Тәрбиелік: Өз еліне деген патриоттық сезімін ояту, ұлтжандылыққа тәрбиелеу.
Сабақтың типі: Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру ізденіс.
Оқу әдісі: Эвристикалық әдіс,АКТ,СТО,дамыта оқыту,жобалау технологиясы.

топтық жұмыс.

Пәнаралық байланыс: Әдебиет,география
Сабақтың көрнектілігі: интер активті тақта ,карта, плакаттар,хандар, билер,батырларлың портреттері
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру.

Оқушылар өздеріне ұнаған санамақ таяқшасы алу арқылы топтарға бөлінеді.

Бағалауды топ басшысы белгілеп отырады.

Мотивация :
ІІ. Үй жұмысын сұрау.

1.Орта ғасырдағы Қазақ мемлекетінің билеушісі аталды:

1. Би

2. Абыз

3. Хан

4. Жасауыл

2.Аңыздарда «Атамыз -Алаш,керегеміз-ағаш» деп атанған заманда өмір сүрген хан:

1. Жошы

2. Керей

3. Алаша

4. Уыз

3.Қазақ хандарының тарихы басталады:

1. Тәуке ханнан

2. Жошы ханнан

3. Уыз ханнан

4. Алаша ханнан

4. «Қасқа жол атты » тұңғыш заң жинаған шығарған хан:

1. Абылай

2. Керей

3. Қасым

4. Есім

5.XVIII ғасырда үш жүздің басын біріктірген хан:

1. Әбілқайыр

2. Қасым

3. Есім

4. Абылай

6.Абылай ханның немересі:

1. Қарахан

2. Есім

3. Кенесары

4. Жәңгір

7.Сәйкестігін тап.

Хандар оқиғалар

1. Абылай 1. «Жеті жарғы» заң

2. Тәуке 2. Хандар әулеті басталды

3. Жошы 3. «Қасқа жол» заң жинағы

4. Керей мен Жәнібек 4.Үш жүздің басын біріктірді

5. Қасым 5. «Ескі жол» заң жинағы

6. Есім 6.Қазақ хандығының негізін қалады

Жауаптары:1-С , 2-С, 3-В, 4-С, 5-D,6-С,7 а-4,в-1,с-2, d-6,е-3,f-5

ІІІ. Жаңа сабақ.

Миға шабуыл: «Көшпенділер» киносынан үзінді көрсету арқылы тақырыпқа шығу
(тақырып, мақсаты, міндеттерін анықтау)

ЖОСПАРЫ:

1.Қазақ хандары.
2. Қазақ билері.
3. Қазақ батырлары.
Ассоциация - кластер:
Қазақ хандығы - қашан?- кім?- қайда?- кімге? кімнен?

Міндеттері:
1.Ел басқарудағы ханның рөлін анықтау
2. Қазақ халқының басын біріктірудегі билердің қосқан үлесін дәлелдеу
3. Қазақ хандығын нығайтудағы қазақ батырларының алатын орны,ерлігін сипататтау

4. Тәуелсіздігін қадір-қасиетін білу
Дамыту кезеңі:

Тірек сөздер: хан, би, батыр, хандық,мемлекет, тәуелсіздік,бірлік

Хан-

Би-

Батыр-

Ондай болса бабалар! Интер белсенді тақтаға назар аударайық.

1."Есте сақтау қабілетің қандай?"
Қазақ хандығының қалыптасуы туралы топқа тапсырмалар.

БИЛЕР ТОБЫНА №1

1.Қазақ хандары

2.Хандар ел басқару да маңызды мәселелерді қалай шешкен?

3.Абылай хан елді біріктіруді қалай ұйымдастырды?

4.Қазақ хандығының әлеуметтік құрылымын жүйеле

ХАНДАР ТОБЫНА №1

1.Қазақтың төбе билері

2.Билер елдің беріктігін нығайту үшін не істеген?

3.Тәуке ханның билеген кез неге «Алтын ғасыр » деп аталады?

4.Қазақ хандарын ретімен орналастыр.

БАТЫРЛАР ТОБЫНА№1

1.Қазақ батырлары

2.Батырлардың қазақ қоғамында алатын орны қандай?

3.Қасым хан қазақ хандығынан іргелі мемлекет құрғанын дәлелде

4.Қазақ хандығының жері мен аумағын көрсет.

Қорытындылау:Жалпы алғанда қазақ тың хандары,билері және батырларының мақсаты елдін бірлігі мен тәуелсізідгін сақтап қалу үшін жан аянбай күресу

СЕРГІТУ СӘТІ

Бекіту. Венн диаграммасы топтарға тапсырма таратып беру

БИЛЕР ТОБЫНА

1.Тапсырма Хан деген кім? Сипаттама (флипчарт)

ХАН

хан

президент

2. Тапсырма

Салыстыру

Салыстыру критериялары:

1. Мемлекет

2.Мемлекеттің құрылымы (басқару жүйесі)

3.Аумағы (қай жерде орналасқан)

4.Сайлау (кім сайлады?)

3.Тапсырма. Отанға байланысты мақал -мәтел

ХАНДАР ТОБЫНА

1.Тапсырма Би деген кім? Сипаттама (флипчарт)

БИ

2.Тапсырма

Салыстыру

Сот билігі

Билер соты

с

Салыстыру критериялары:

1.Қай мемлекеттегі сот жүйесі

2.Қандай мәселелерді шешті?

3.Қандай ғасыр

4.Кім басқарды?

3.Тапсырма. Бірлік-берекеге байланысты мақал -мәтел

БАТЫРЛАР ТОБЫНА

әскер

батыр 1.Тапсырма Батыр деген кім? сипаттама(флипчарт)

2.Тапсырма

Салыстыру

Салыстыру критериялары:

1. Нені қорғайды?

2. Қару жарақтың түрлері

2.Қай кезде әскерге шақырылған?

3.Кім басқарды?

3.Тапсырма.Елмен ер турал мақал-мәтел

R - Хан мен Президент қандай болу керек деп ойлайсыңдар?

- әділ, сыйлы, өнегелі, іскер, саясаткер

СМАЙЛИКТЕР таңдау
Үйге тапсырма: жалпы тақырыпты оқу, қосымша Көшпенділерді оқу
"Бірлік бар жерде - тірлік бар" деген эссе жазу, қазақ жерін картаға белгілеу.
Бағалау. Топ басшылары бағаларын қорытындылайды.

Қорытынды.
"Ханның жақсы болмағы,
Қарашаның елдігі.
Қараша халқы сыйласа
Алтыннан болар белдігі"

Топ басшысы бағаларды жазып қояды. Сонымен бүгін біз мақсатымызға жеттік пе.

Топтың атауы:

Оқушылар

Ү/ж тест

Кластер

құру

Байланыстыру

Анықтама

беру

Топтастыру

Салыстыру

Жалпы ұпай

Баға

ЕСКЕРТУ:1. ү/ж-қате болмаса 10 ұпай, 2 қате-8 ұпай, 3қате-5 ұпай

2.Кластер құру: қате болмаса 3 ұпай

3. Дамыту тапсырмалары қатесіз болса 3 ұпай

4. Анықтама-3 ұпай

5.Топтастыру интер белсенді тақтада- дұрыс -5 ұпай

6. Салыстыру кестені толтыру -3 ұпай

Топтың атауы:

Оқушылар

Ү/ж тест

Кластер

құру

Байланыстыру

Анықтама

беру

Топтастыру

Салыстыру

Жалпы ұпай

Баға

ЕСКЕРТУ:1. ү/ж-қате болмаса 10 ұпай, 2 қате-8 ұпай, 3қате-5 ұпай

2.Кластер құру: қате болмаса 3 ұпай

3. Дамыту тапсырмалары қатесіз болса 3 ұпай

4. Анықтама-3 ұпай

5.Топтастыру интер белсенді тақтада- дұрыс -5 ұпай

6. Салыстыру кестені толтыру -3 ұпай

Топтың атауы:

Оқушылар

Ү/ж тест

Клас тер

құру

Байла ныс тыру

Анықтама

беру

Топтас тыру

Салыстыру

Жалпы ұпай

Баға

ЕСКЕРТУ:1. ү/ж-қате болмаса 10 ұпай, 2 қате-8 ұпай, 3қате-5 ұпай

2.Кластер құру: қате болмаса 3 ұпай

3. Дамыту тапсырмалары қатесіз болса 3 ұпай

4. Анықтама-3 ұпай

5.Топтастыру интер белсенді тақтада- дұрыс -5 ұпай

6. Салыстыру кестені толтыру -3 ұпай

Топтың атауы:

Оқушылар

Ү/ж тест

Кластер

құру

Байланыстыру

Анық тама

беру

Топтастыру

Салыстыру

Жалпы ұпай

Баға

ЕСКЕРТУ:1. ү/ж-қате болмаса 10 ұпай, 2 қате-8 ұпай, 3қате-5 ұпай

2.Кластер құру: қате болмаса 3 ұпай

3. Дамыту тапсырмалары қатесіз болса 3 ұпай

4. Анықтама-3 ұпай

5.Топтастыру интер белсенді тақтада- дұрыс -5 ұпай

6. Салыстыру кестені толтыру -3 ұпай