«Тәуелсіз елдің білімді ұрпақтарымыз» атты интеллектуалды ойыны

Астана қаласы №63 мектеп-гимназиясы

Өткізген тарих-география мұғалімі: Э.Қ.Галижапарова

2015-2016 оқу жылы

Күні: 11.12.2015 жыл

Қатысқандар: 7 а, ә сынып оқушылары

Өткізген жері: №18 тарих кабинеті

Тақырыбы:

«Тәуелсіз елдің білімді ұрпақтарымыз» атты интеллектуалды ойыны.

Мақсаты

Білімділік: Қазақстан тарихынан білімдерін жетілдіру, тіл байлықтарын молайту, сабақ бойынша білімдерін бекіту.

Тәрбиелік: Оқушыларды еңбексүйгіштікке, адалдыққа, отаншылдыққа, туған жерді қастерлеуге тәрбиелеу.
Дамытушылық: Оқушылардың ізденушілік, зертеушілік әрекетін дамыту, дағдыландыру.
Көрнектілігі: Қазақстан картасы, қанатты сөздер, кітаптар, суреттер.
Сабақтың әдіс-тәсідері: ойын сабақ

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі:

Мазмұны: (Оқушылардың назарын аудара, М.Шахановтың «Төрт ана» өлеңінен үзінді оқу).
Тағдырынды тамырсыздық індетінен қалқала,
Әр адамда өз анасынан басқа да
Жебеп жүрер , демеп жүрер арқада
Болу керек құдіретті төрт -ана:
Туған жері-түп қазығы айбынды.
Туған тілі- сатылмайтын байлығы
Туған дәстүр , салт-санасы тірегі,
Қадамына шуақ шашар үнемі
Және туған тарихы, еске алуға қаншама,
Ауыр әрі қасіретті болса да
Төрт анаға өңін жалғай алмаған
Пенделердің басы қайда қалмаған?!
Төрт анасын қорғамаған халықтың
Ешқашанда бақ жұлдызы жанбаған.
Қасиетті бұл төрт-ана- тағдырыңның тынысы,
Төрт ана үшін болған күрес-күрестердің күресі.

Бұл төрт анамызды сақтау үшін мықты елдің лидері, ержүрек батырлары,дарынды , ақылды, білімді оқушы болуымыз керек!

Салеметсіздерме құрметті мұғалімдер , оқушылар. Баршанызғы Тәуесіздік мерекесі құтты болсын! «Тәуелсіз елдің білімді ұрпақтарымыз» атты интеллектуалды ойынымызды бастауға рұқсат етіңіздер.

Ойын шарты:

Ойын 5 кезеңнен тұрады. Әр бөлімнің тапсырмалары әр түрлі.

1 кезең: «Кім жылдым, әрі ұтқыр».

Көрермендерге сұрақ қою арқылы ойын қатысушыларын анықтап аламыз. Барлығы ойынға 8 оқушы қатысады. Әр кезең сайын сұраққа жауап бере алмаған оқушы ойыннан шығып отырады. Әрбір дұрыс жауап 1 ұпаймен бағаланады. Ұпай саның төреші тарих пәні мұғалімі:

Ыбырай Г.К. санап отырады

Кезеңнің тапсырмалары.

1. Тарихтың атасы - Геродот

2. Сақ патшайымы- Томирис

3. Дін уағыздаушы- Миссионер

4. Жүзім су сынын қайнатушы сақтар-Хаумоварга

5. Алтын киімді адам қайдан табылды-Есік қорғанынан

6. Ленинградтық өренім әнінің авторы-Ж Жабаев

7. Сырт мемлекеттен келген зат- Импорт

8. ҚРжоғарғы палатасы- Сенат

9. Шыңғысханның ұлты- Моңғол

10. Абылайдың шын есімі- Әбілмансұр

11. Кіші жүздің биі- Әйтеке

12. Үйсін тайпасының билеушісі- Гуньмо

Ойынға қатысушылыр:

Қойшыбек Ернар,

Марат Ерасыл,

Қабдыразық Райым,

Сағымбаева Аяна,

Джангулова Томирис,

Умиркул Жибек,

Хасенова Динара,

Шомытов Ахметжан

2 кезең: «Тапқыр болсаң тауып көр».

Тарихи жұмбақтарды шешу

1. Оқушы болсаң жақсы, жылдам зерек

Ондайлар отаныма өте керек

Тәуке хан жазған екен заң жинағын

Тапсаңдар болғандарың асқан зерек

Жеті Жарғы
2. Жиынға жиналыпты бүгін бәрі

Сұрақты қояйық біз сөздің нәрі

Ежелде түрік бабам жазған жазу

Атауы қалай екен білсең кәні

Руно
3. Мерекең құтты болсын ұстаздарым

Оқушы, келім-кетті, бар достарым

Тәуелсіздік заңының қабылданған,

Жылын тап мықты болсаң, біз тосалық

1995жыл
4. Кең байтақ жеріміз бар құшақ жетпес

Қаптаған елді-мекен саны жетпес

Облыстың санын айтшы елімдегі

Егер де білмей қалсаң дымың кетпес

он төрт
5. Қазақтар небір жандар қыршын болды

Солардың арқасында шынындай бақыт қонды

Серігін Исатайдың айтсаң етті

Бүгінгі жиынымыз сонда бір, болар жөнді Махамбет
6. Орынбор болған екен астанамыз

Кейіннен Қызылорда бас қаламыз

Үшінші астананы ел көркейткен

Аташы көп ойланбай қалт қаламыз

Алматы

7. Дұрыс ел ойлайды екен бесігінен

Зұлымдық аттамағын , кет әрі, есігімнен

Студентке білім ал деп шетелдерден

Жол ашқан бағдарлама қандай екен

Болашақ
8. Байқоңыр бар деп бізде мақтанамыз

Көп жылдар ұша алмадық ғарышқа біз

Ғарышқа тұң,ыш ұшқан қазақ ұлын

Білмесең ұят болар болмас негіз

Т.Әубәкіров

3-кезең « Жүздің түсін білгенше, бірдің атын біл»

Оқушылар бұл кім екенін портретіне қарап анықтайды және бұл адам жөнінде қандай мағлұмат білетіні ортаға салады.

1. Ахмет Байтұрсынұлы (5 қыркүйек1872 жыл, қазіргі Қостанай облысы, Жангелді ауданыСарытүбек ауылы - 8 желтоқсан1937, Алматы қаласы) - қазақтың ақыны, әдебиет зерттеуші ғалым, түркітанушы, публицист, педагог, аудармашы, қоғам қайраткері.

2.Абай (Ибраһим) Құнанбаев Құнанбайұлы (1845-1904) - ақын, ағартушы, жазба қазақ әдебиетінің, қазақ әдеби тілінің негізін қалаушы, философ, композитор, аудармашы, саяси қайраткер

3.Абылайхан (шын есімі Әбілмансұр) - 1771-1781 жылдар аралығында билік құрған Қазақ хандығының 18-ші ханы. Қазақ Ордасының тарихындағы ең ұлы хандардың бірі.

4. КенесарыҚасымұлы (1802, Көкшетау өңірі - 1847, Қырғызстан, Кекілік-Сеңгір аңғары) - мемлекет қайраткері, әскери қолбасшы, қазақ халқының 1837 - 1847 жылдардағы ұлт-азаттық қозғалысының көсемі, Қазақ хандығының соңғы ханы (1841 - 1847).

4. Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов (шын есімі Мұхаммед Қанафия; 1835 -1865) - қазақтың ұлы ғалымы, XIX ғасырдың екінші жартысында Қазақстанда туған демократтық, ағартушылық мәдениеттің тұңғыш өкілдерінің бірі, шығыстанушы, тарихшы, фольклоршы, этнограф, географ...

Қаныш Имантайұлы Сәтбаев (1899 жылы, Баянауыл ауданы,Павлодар облысы - 31 қаңтар, 1964 жылы, Мәскеу) - геолог ғалым, минерология ғылымдарының докторы, профессор, академик. Қазақ КСР Ғылым академиясын ұйымдастырушы және оның тұңғыш президенті...

Әлкей Хақанұлы Марғұлан (11.5.1904, Павлодар облысы Баянауыл ауданы - 12.1.1985, Алматы қаласы) - әдебиеттанушы, өнертанушы, шығыстанушы,

Ұлттық археология мектебiнiң негiзiн қалаушы.

Нұрсұлтан Әбiшұлы Назарбаев (6 шілде1940 жыл, Шамалған ауылы, Алматы облысы) - Қазақстанның мемлекет қайраткері, ғалым, Қазақстан Республикасыныңтұңғыш президенті.

4 кезең: « Сиқырлы сандар әлемі ». Оқушыларға берілген сандар бойынша тарихта қандай оқиға болғаны жөнінде айтады.

1. 1991 жылы 29 тамызда не жабылды?

29 тамызда Семей полигоны жабылды).

2. 1991 жылы 2 қазанда кім ғарышқа ұшты?

(ТоқтарӘубәкіров)

3. 1991 жылы 1 желтоқсанда не болды?

4. (Тұңғыш Президентіміз сайланды)

5. 1916ж

( ұлт -азаттық қозғалыс)

3. 1937-1938

(Ұлы репсессия кезеңі)

3. 1723-1727

(Ақтабан шұбырынды)
8. 1771

(Абылай хан сайланды)

9) 1841-1889

(Ы.Алтынсарин өмір сүрді)
10)1941-1945жж

(Ұлы Отан соғысы)

5-кезең «Жерұйық» Оқушылар суретке қарап Қазақстанның қай аймағы екенін анықтайды. Мәлімет береді. Қосымша мағлұмат алуға құқығы бар, тек 1 ұпай кемиді.

1. Солтүстік Мұзды мұхит алабында жатқан өзен, Обь өзенінің сол жақ саласы. Қазақстан жерінде Шығыс Қазақстан, Павлодар облыстары арқылы ағады. Жалпы ұзындығы 4248 км, оның 1698 км-і Қазақстан жерінде.

Ертіс өзені

2.Қазақстанның оңтүстік-шығысындағы тұйық көл. Аумағы жөнінен Каспий, Арал теңіздерінен кейінгі үшінші орында. Алматы, Жамбыл, Қарағанды облыстарының шегінде, Алакөл ойысында орналасқан. Қазақстанның жеті өзені құяды.

Балқаш көлі

3. Шарын каньоны - Шарын өзені. Шатқал Алматы қаласынан 195 шақырым шығысқа қарай орналасқан. 2004 жылдың 23 cәуірінде құрылған Шарын ұлттық паркінің құрамына кіреді.

Шарын шатқалы

4.Ақмола облысы Қорғалжын ауданында орналасқан мемлекеттік қорық. 1958 ж. ұйымдастырылған. Оған Теңіз - Қорғалжынкөлдер жүйесінің біразы енеді (Қорғалжын; Теңіз). Жер аумағы 258,9 мың га (2003).

Қорғалжын қорығы

6 кезең: «Аламан».

Ақтық сыңға екі оқушы шығып 1 минут ішінде сұрақтарға жауап береді. Ең көп ұпай жинаған оқушы жеңеді . Ұпай бойынша Қойшыбек Е мен Сағымбаева А тең болғасын үш оқушы финалға шықты.

1.Әр адамның шағын отаны? (отбасы)

2. Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі. (қазақ тілі)

3. Қазақстан Республикасының тәуелсіздігі қашан жарияланды? (1991 жылы 16 желтоқсанда)

4. Қуаныштыкүн. (мереке)

5. ҚазақстанРеспубликасыныңмемлекеттікТуының авторы кім? (ШәкенНиязбеков)

6.Қазақтың ұлттықойындарынатаңдар. (Аударыспақ, Көкпар, Тоғызқұмалақ, Теңгеалу)

7. Қазақхалқыныңжазушыларынатаңдар. (С. Сейфуллин, А.Құнанбаев, Б.Майлин,т.б)

8. ҚазақстанРеспубликасыныңКонституциясықашанқабылданды? (1995 жылы 30 тамызда)

9. Өздеріңеұнайтынбірақынның өлеңінмәнерлепоқыпберіңдер.

10. Қазақстанастанасының Астана ретіндегітұсаукесеріқашанөтті? (10 маусым 1998 ж)

11. Балалардың журналы. («Балдырған», «Айгөлек», «Мөлдірбұлақ»)

12. Қазақстанданешеқорық бар? (9 қорық)

13.Киізүйдіңтөбесі. (шаңырақ)

14.Келіншектің бас киімі. (кимешек)

Сөз кезегі әділқазыларға беріледі.

Қорытынды. Жеңімпаздарды марапаттау.

Қазақстан тарихы пәнінен Қоғамдық пәндер апталығы аясында 7 сыныптар арасында өткізілген «Тәуелсіз елдің білімді ұрпақтарымыз» атты интеллектуалды ойынынын талдауы

Тәуелсіздік мерекесі қарсаңында қоғамдық пәндер апталығы негізіндежоспар бойынша іс-шаралар жүргізілді. Соның ішінде сыныптан тыс іс-шара 11 желтоқсан 2015 жылы 7 сыныптар арасында өткізілді. Оқушылардың алдыңа мынадай мақсат-міндеттер қойылды. Қазақстан тарихынан білімдерін жетілдіру, тіл байлықтарын молайту, сабақ бойынша білімдерін бекіту. Сабақ барысында мұғалім оқушылардың арасында жарыс ұйымдастыру арқылы жеке тұлға ретінде көрсету, Отанға, елге деген ұлтжандық қасиеттерін дамыту. Оқушылардың елбасымызға деген құрметтілігін айқындау мақсаты жүзеге асырды. Оқушылардың бәсекеге қабілетті тұлға, ұйымдастырушы, осы елдің болашағы екенін айқындайтын іс-әрекеттер жүргізілді. Мұғалім өз алдына қойған міндеттерді сыныптың білім және білік дағдыларын ескере отырып жүзеге асырды. Соның нәтижесінде сабақ қарқынды түрде өтті. Сабақ барысында көптеген әдіс-тәсілдер қолданылды соның ішінде бірнеше кезеңнен тұратын

1 кезең: «Кім жылдым, әрі ұтқыр». Бұл кезеңнін қорытындысы бойынша 8 оқушы ойын ойнауға іріктелді. Олар:

Қойшыбек Ернар,

Марат Ерасыл,

Қабдыразық Райым,

Сағымбаева Аяна,

Джангулова Томирис,

Умиркул Жибек,

Хасенова Динара,

Шомытов Ахметжан

2 кезең: «Тапқыр болсаң тауып көр».

Тарихи жұмбақтарды шешу. Оқушылар логикалық тапсырманы тез

Әрі жылдам шеше білді.

3-кезең « Жүздің түсін білгенше, бірдің атын біл»

Оқушылар бұл кім екенін портретіне қарап анықтады және бұл адам жөнінде қандай мағлұмат білетіні ортаға салады.

4- кезең: « Сиқырлы сандар әлемі ». Оқушыларға берілген сандар бойынша тарихта қандай оқиға болғаны жөнінде айтады. Бұл тапсырманы да жақсы орындап шықты.

5-кезең «Жерұйық» Оқушылар суретке қарап Қазақстанның қай аймағы екенін анықтайды. Мәлімет береді. Қосымша мағлұмат алуға құқығы бар, тек 1 ұпай кемиді. Осы кезеңнің қортындысы бойынша үш оқушы ақтық сыңға шықты

6 кезең: «Аламан».

Ақтық сыңға екі оқушы шығып 1 минут ішінде сұрақтарға жауап берді.Ұпай бойынша Марат Ерасыл ең көп ұпай жинады және Қойшыбек Е мен Сағымбаева А тең болғасын үш оқушы финалға шықты. Ойын қортындысы бойынша ең көп ұпай жинаған оқушы Қойшыбек Е жеңді.
Сабақ психологиялық- эмоциональдық жағынан жағымды болды. Оқушылар көтеріңгі күйде отырғаны байқалды. Мұғалім өз алдына қойған мақсатына жетті.