Разработка урока казахского языка в 8 классе

8 сыныпта «Қоршаған ортаны қорғау» тақырыбы бойынша қазақ тілі сабағы.

Сабақтың мақсаты:

-Білім берулік:

-Оқушылардың экологиялық мәселелер бойынша түсүніктерін кеңейту.

-Дамытатын:

-Оқушылардың шығармашылық қаблеттерін дамыту;

-Теңей білу, салыстыру қаблеттерін дамыту және осы тақырып бойынша өз ойын көрсете білу.

-Тәрбиешілік:

-Экология мәселелеріне оқушылардың назарын аудару;

-Табиғатқа сүйіспеншілікті, ұқыпты болуды тәрбиелеуге ықпал ету.

Сабақтың міндеті:

-Осы тақырыптың шеңберінде лексикалық-грамматикалық материалды жетілдіру, бағынқы қосымша сөйлемдерді қайталау - шартты және себепті, олардың қолдануын және қазақ тіліне аударуын жаттықтыру;

-Мәтінді тыңдап ұғуды және естігеннен қажетті ақпаратты таба білуді үйрету;

-Негізгі мазмұнды түсінумен оқуды жаттықтыру;

- Монологтық және диологтық сөздердің дағдыларын дамыту.

Сабақтың құралдары:

-мультимедиалық проектор;

-экран;

-компьютерлер.

Сабақтын барысы

1. Сабақтың басталуы. Амандасу. Мақсатты қою.

Сәлеметсіздерме бе балалар. Бүгін ауарайы өте жақсы .Қысқы табиғат тамаша. Айнала аппақ. Жерде, үйлердің төбелерінде, ағаштардың бұтақтарында қар жатыр. Ауа райы тамаша. Сіздер менімен келісезідер ме?

Бірінші оқушы: Сен қалай ойлайсың?

Екінші оқушы: Саған қысқы ауа райы ұнай ма?

Мұгалім: Балалар терезенің сыртына қарандар. Ауылдың табиғаты әдемі. Бұл ұмытылмайтын нәрсе. Біздің жеріміз сондай әдемі. Біз бұл сұлулықты сақтап қалуымыз керек. Енді біз осы сұлулықты қалай сақтап қалу жайында сөйлесеміз.

2. Лексиканы оқуды белсенділендіру. Қосымша

Мұғалім: Өз дәптерлеріңде ассоциограмма сызып «Жер» түсінігіне сөздер жазыңдар

жер

Мұғалім: Біздің білуіміз ше біздің жерге қауіп төніп тұр. Қоршаған ортаның заманауй мәселелері:

Ауаның ластануы

Судың ластануы

воды

Өсімдіктердің және жануарлардың қырылуы

Қышқыл жауындар

Азон тесіктері

Қоқыс карьерлері, шахталар

Ормандарды кесу

Қоршаған ортаны қорғау мәселелері

Мұғалім: Сәйкестіктерді табыңдар.

1. Төңіректе қорғау

2. Табиғат қар бар

3. Жануарлар қамқор болу

4. Ауа тазалау

5. Су ластамау

6. Құстар тамақтандру

7. Көше көгалдандыру

3. Граматика. Мезгіл, қарсылықты сабақтас құрмалас сөйлем.

Мұғалім: Берілген сөйлемдердің түрлерін анықтаңдар және аударыңдар.

1. Бурабай ауасы жанға жайлы болғандықтан , бұл жерге демалуға Қазақстанның әр жерінен адамдар келеді.

2. 1938 жылы Бурабай суіреті Нью-Юоркте көрмеге қойылғаннан бері «Қазақстанның Швейцариясын» әлем таныды.

3. Мен өткен жазда осы сауықтыру орнына барып, жақсы демалып келдім.

4. Бұл жерге біз отбасымызбен демалу үшін жылда келіп тұрамыз.

5. Біздің елде басқа демалыс орындары болғанмен, мен Бурабайға келгенді ұнатамын.

6. Сіз осында келсеңіз демалып, емделіп қайтасыз.

4. Оқу.

Мәтіндерді оқып шығыңыздар және А - Е тақырыптық атаулармен 1 - 5 мәтіндердің арасындағы сәйкестіктерді табыңдар.

Әрбір тақырыптық атау текқана бір мәтінге сәйкес, сондықтан біреуі артық. Өз жауаптарыңды кестеге жазыңыздар.

А. Ауаны ластау.

В. Суды ластау.

С. Жануарлар әлемі.

Д. Ормандарды кесу.

Е. Қышқыл жауындар.

1. Ормандардың жойылуының негізгі себептері - ауаның ластануы. Автомобильдер, заводтар, фабрикалар үйлерді жылыту ауаға зиянды газдар шығарады. Оларда мыңдаған тонна улы заттар бар, ауада олар сумен араласады. Ағаштарды өлтіретін, одан басқа әртүрлі ауырулар әкелетін қышқыл жауындар пайда болады.

2. Біздің өміріміз суға тәуелді екеніне қарамастан , біз оны толығымен ұқыпты қолданбаймыз. Бұрын адамдар суға зыянды заттарды төгіп тастай беретін, оған табиғаттың шамасы жететін. Адамдар өсімдіктерге, балықтарға, және басқа суқөректілерге химикаттар себетін және олардың өмірлеріне зиян келтіретін.

3. Ит адамның досы және ермегі, тотықұстармен сөйлесеміз, мысықтар таңқалдыруға және сыйпауға ниеттендіреді. Адамдарға не болған, көршілерімен әлде балаларымен сөйлесудің орынына жануарлармен көбірек сөйлеседі.Философ Герхард Бюлов біздің қоғамымыздың осы феноменін талдап зерттемекші.

4. Дәретқана қағазын, салфеткаларды және қағаз орамалдарды жасаушылар макулатураны қолданады. Тек Европа нарығында жылына 25 миллион тонна ағаш кесіледі.Аталған заттарды қысқа мерзімде қолдану үшін барлық ағаштар кесіліп жатыр.

5.Жазу.

Мұғалім: Кәзір сіздер үлгілі экологиялық мәселелер туралы мәтіндер аласыңдар. Бірақ бұл мәтіндерде кейбір сөздер жоқ, сөздің орынына суірет көрсетілген. Мәтінді оқып тіиісті жоқ сөздерді қойыңыз.

1. Жануарлар, өсімдіктер және қыйын жағдайға тап болды.

2. зиянды қолдан жасалған заттарды қолданады.

3. Зиянды газдар О₃ тесіктерін жасайды.

4. Улы заттар ластайды.

5. 60% ауыруға шалдыққан, көбі қыиын жағдайда.

6. Жауындар жоюда.

7. Біз үнемдеуіміз керек.

( 1 - жәндіктер, 2- адамдар, 3 - азон, 4 - өзендерді, 5 - жануарлар, 6 - өсімдіктерді, 7 - суды.)

6.Сабақтың соңғы бөлімі. Сабақты қортындылау.

Мұғалім: Сабақ бітті.

Ал енді келесі фразаны жалғастырыңыз: «Мен бүгін сабақта ................................білдім/ қайталадым/ оқыдым».

7.Үй тапсырмасы.

Біздің ауданымызда қандай экологиялық мәселелер барын жазыңыз, оларды қалай шешуге болады және ол үшін оқушылар нақты не істей алады.