Сабақтың тақырыбы: Кірме сөздер (5 сынып)

Раздел Иностранные языки
Класс 5 класс
Тип Конспекты
Автор
Дата
Формат docx
Изображения Есть
For-Teacher.ru - все для учителя
Поделитесь с коллегами:

Пән: қазақ тілі

Күні: 25.12. 2015ж.

Сыныбы:5 «а» , «ә»

Тақырыбы:

Кірме сөздер (2 сағаты)

Мақсаты:

Басқа тілден енген сөздер туралы білімдерін кеңейту;

Оқушылардың ойлау қабілеттерін, сөздік қорларын дамыту, жүйелі сөйлей білуге баулу;

Тілді құрметтеуге тәрбиелеу, оқушылар бойындағы адамгершілік құндылықтарды жетілдіру

Күтілетіннәтиже

Кірме сөздер туралы білім алады.

Қазақ тіліндегі кірме сөздер мен төл сөздеріміздің айырмашылығын үйренеді;

Сөздердің сипатына қарай өмірде қолданады.

Керекті жабдықтар

Проектор,ресурстар,түрлі түсті стикерлер.

Қолданатын

әдіс-тәсілдер.

Көңіл күй аралына саяхат, топқа бөлу. Сәйкестендіру тесті, аралас кірме сөздік ішінен тиісті теріп жазу,постер,

Есте сақтап айту.кім көп біледі? ойыны

Сабақ кезеңдері

Мұғалім іс- әрекеті

Оқушы

іс -әрекеті

Уақыты

Бағалау

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Сабақтың тақырыбы: Кірме сөздер (5 сынып)

Оқушылармен амандасу. Сыныпты түгелдеу.Сабақтың тақырыбы: Кірме сөздер (5 сынып)

Оқушыларды топқа бөлу.

І топ: «Арабтар» тобы ІІ топ: «Монғолдар» тобы ІІІ топ: «Орыстар» тобы

Оқушыларды ІІІ топқа бөліп отырғызамын. Топқа бөлу үшін кеспе қағаздар сандықшаға салынады, сандықтан алып өз топтарына жайғасады.

Мұғаліммен амандасады.

«Шаттық шеңбері»

Сабақтың тақырыбы: Кірме сөздер (5 сынып)

2 минут

Үш топ бір бірін ауызша белгіленген талапқа сай бағалап отырады.

ІІ.Үй тапсырмасын сұрау.

Сабақтың тақырыбы: Кірме сөздер (5 сынып)

Жинақтау



«Сәйкестендіру тесті»

176-жаттығу. Мәтіннен кірме сөздерді теріп жазу.

Кірме сөздер: мектеп, адам, әдебиет, орыс, мұғалім, пән, емтихан,тамамдап, музыка,теледидар, ғалым

«Сәйкестендіру» тесті. І топ: «Араб» тобы

Аға

Монғол тілінен

Базар

Араб тілінен

Шәйнек

Орыс тілінен

Бұқа

Манғол тілінен

Мақта

Араб тілінен

Аймақ

Монғол тілінен

Ораза

Араб тілінен

Бөтелке

Орыс тілінен

Сот

Орыс тілінен

Трактор

Орыс тілінен



«Сәйкестендіру» тесті. ІІ топ: «Монголдар» тобы

Адам

Араб тілі

Кәмпит

Орыс тілінен

Нөкер

Моңғол тілінен

Қоғам

Араб тілінен

Мектеп

Араб тілінен

Тарих

Араб тілінен

Әдебиет

Араб тілінен

Машина

Орыс тілінен

Самалет

Орыс тілінен

Телефон

Орыс тілінен



«Сәйкестендіру» тесті. ІІІ топ: «Орыстар» тобы

Вертолет

Орыс тілінен

Коллектив

Орыс тілінен

Тәрбие

Араб тілінен

Емле

Араб тілінен

Жәшік

Орыс тілінен

Бәтеңке

Орыс тілінен

Сөмке

Орыс тілінен

Кереует

Орыс тілінен

Самауыр

Орыс тілінен

Медресе

Араб тілінен

Әр топтан өздері үйтапсырмаларын оқып кірме сөздерді айтады.

Содан соң кірме сөздердің ережесін қай тілденген енгендерін айтып жинақтайды.



«Сәйкестендіру» тесті.





ІІІ топқа беріледі. Оқушылар сәйкестендіріп айтады.





7 минут

Үш топ бір бірін ауызша белгіленген талапқа сай бағалап отырады





4 минут

Үш топ бір бірін ауызша белгіленген талапқа сай бағалап отырады

Топтық тапсырма

Әр топ тиістісін теріп жазу Сабақтың тақырыбы: Кірме сөздер (5 сынып)

Араб, парсы тілінен енген сөздер: адам, әлем, ғылым, қоғам, мектеп, білім, тарих, әдебиет, мәдениет, пән, тәрбие, емле, айна, таға, базар, таба, орамал, перде, таразы, мақта, мереке, емтихан, ғылым ,ғалым,медресе, қағаз, қалам, мағлұмат, шариғат, ораза, намаз, аруақ, ақырет.

Монғол тілінен енген сөздер:ұлыс, нөкер, жасақ, аймақ, жарлық, Тарбағатай, Нарынқол, Нұра, Баянауыл, Зайсан, Қордай, Алтай, абдыра, алтын, аймақ, аға, жиен, балта, бұрғы, бура, бұқа.

Орыс тілінен енген сөздер:

болыс, сот, жәшік, кереует, бөтелке, кәмпит, сөмке, тұрба, телефон, телеграф, автомобиль, кірпіш,самауыр, шәйнек, бәтеңке, клуб,институт, комбайн, трактор, колхоз, совхоз, машина,

галөш, үстел, , шкап,өтек.

Оқушылар интербелсенді тақтада көрсетілген сөздердің ішінен әр топ өздеріне тиісті сөздерді теріп жазады.

Үш топ бір бірін ауызша белгіленген талапқа сай бағалап отырады

Оқулықпен жұмысСабақтың тақырыбы: Кірме сөздер (5 сынып)

І топ: 177-жаттығу (ауызша) Кірме сөздер: клуб, концерт, артис, актриса,ғұмыр,

ІІ топ:178-жаттығу (ауызша)Кірме сөздер: ,сахара, , афоризм , автор

ІІІ топ: 179 -жаттығу (ауызша) Кірме сөздер:поэзия ,патриотизм, махаббат.

Әр топтан бір оқушы шығып орындайды.

Тарихи деректер айту.

Сабақтың тақырыбы: Кірме сөздер (5 сынып)















І топ: «Арабтар» тобы. Араб сөздерінің қазақ тіліне енуі туралы тарихи деректер келтіру

ІІ топ: «Монғолдар» тобы.Манғол сөздерінің қазақ тіліне енуі туралы тарихи деректер айту.

ІІІ топ: «Орыстар» тобы Орыс сөздерінің қазақ тіліне енуі туралы тахихи деректер айту.

І топ: «Арабтар» тобы.

Тарихи дерек:

Қазақ даласы Х-ХІІ ғасырларда араб халифатының қарамағында болды. Ислам діні тарады. Ислам мәдениетін жасауда қазақ жерінен шыққан көптеген ақын, ғалым, ойшылдардың үлесі мол болды. Әунасыр әл Фараби, Ғаббас әл Жауһари, әл Сығанақи сияқты тұлғалар шықты. Поэзияда парсы тілі, ғылымда араб тілі басым болғанына қарамастан, Ахмет Иассуаи, Ахмет Иүгенеки, Сүлеймен Бақырғани, Жүсіп Баласағұни, Махмұд Қашқаридай түркі даналары еңбектерін өз ана тілінде жазды.

ІІ топ: «Монғолдар» тобы

Тарихи дерек: 1219 жылы Шыңғысхан Қазақстанның ескі қаласы Отырарды қоршауға алады. Отырар тұрғындары қаланы алты ай бойы қорғайды. Тек бір сатқын қаланы ашып бергеннен кейін ғана монғолдар қаланы жаулап алады. Тек Отырар ғана емес, мұнан кейін Сығанақ, Ашнас, Баршынкент, Үзгент қалаларын тонап, халқын қырғынға ұшыратқан.

Жер - су атауларының шығу тарихын зерттейтін ғалымдардың пікірінше Тарбағатай монғолдың «тарбаған» (суыр) деген сөзінен шыққан, «тай» тау деген сөз. Сонда Тарбағатай тауының мағынасы «суырлы тау» деп түсіндіріледі. Алтай «заңғар тау, алып тау» деген сөзден шыққан дейді.

Зайсан көлінің аталуы ол аштыққа ұшыраған көптеген адамдардың өмірін тайдай тулаған балығымен сақтап қалуымен байланыстырады. Сонда Зайсанның қазақша аудармасы «игі, игілік, мейірман» деген мағынаны білдіреді.

ІІІ топ: «Орыстар» тобы

Тарихи дерек: Қазақстанның ХІХ ғасырдағы тарихи оқиғалары Ресей үкіметімен тығыз байланысты. Осы кезеңде қазақ даласына қалалар көптеп салынып, орыс қоныстанушыларының саны артып, үлкен өзгерістер болды.70 жыл Ресей отарында болған соң орыс тіліндегі сөздерді тікелей мағынасында қолданып кеттік.

Оқушылар кірме сөздердің қазақ тіліне енуі туралы тарихи деректер келтіріп постер қорғап өз ойларын жеткізеді.



4 минут

Үш топ бір бірін ауызша белгіленген талапқа сай бағалап отырады

Сабақтың тақырыбы: Кірме сөздер (5 сынып)

Есте сақтап айту.



І топ:

ІІ топ:

ІІІ топ:

  1. Мұхамбет

  2. Омар

  3. Оспан

  4. Ғали,

  5. Жүсіп,

  6. Фатима

  7. Айша,

  8. Жұман

  9. Кәрім

  10. Мансұр

  11. Шамши

1.Жамал

2.Бақыт

3.Хамит

4.Әлима

5.Әмина

6.Қайрат

7.Медет,

8.Шапағат

9.Мұхтар

10.Жәмила

11.Зейне.

  1. Диас

  2. Рая

  3. Лариса

  4. Света

  5. Зоя,

  6. Сара

  7. Дина

  8. Марат

  9. Элеонора

  10. Жанна

  11. Луиза

Үш топтың оқушылары интербелсенді тақтадан қарап алып, өшірген соң есінде сақтап айтады.

минут

Үш топ бір бірін ауызша белгіленген талапқа сай бағалап отырады

Ойын. «Кім көп біледі?»

Сабақтың тақырыбы: Кірме сөздер (5 сынып)

  1. Шайыр сөзінің мағынсы? (суырып салма ақын)

  2. Пұл сөзінің мағынасы? (ақша, қаржы)

  3. Ғұлама сөзінің мағынасы ?(ғалым, оқымысты)

  4. Пешене сөзінің мағынасы? (жазмыш, тағдыр)

  5. Ғибрат сөзінің мағынасы ? (үлгі, өнеге)

  6. Сарбаз сөзінің мағынасы? (әскер, жауынгенр)

Оқушылар өздерінің ұяшықтарды таңдап синонимін табады

Шектеусіз

Сергіту сәті.

Оқушыларды шаршағандарын басу мақсатында сергіту жаттығуын орындатамын.

Үйге тапсырма

180-жаттығу. Кірме сөздер туралы түсінік.

Күнделіктеріне

жазып алады


Рефлекция

Бағалау.

Сабақтың тақырыбы: Кірме сөздер (5 сынып)



Білмедім Орташа Білдім

Оқушылар бүгінгі тақырыптан білім нәрінен сусындағанын көрсетіп бағалайды

1 минут

Үздік көшбасшыны анықтау.

Сыныпта ең жақсы қатысып отырған оқушыны анықтау тапсырылады.

Көшбасшыны

өздері анықтайды.

Сабақтың тақырыбы: Кірме сөздер (5 сынып)

Батыс Қазақстан облысы

Теректі ауданы

Шаған жалпы орта білім беретін мектебі.






Сабақтың тақырыбы: «Кірме сөздер»

5 «а» , «ә» сынып



Пән мұғалімі: Ханов Ш.У





2015-2016 оқу жылы.











© 2010-2022