XI сыйныфның татар төркеменә татар әдәбиятыннан эш программасы

"Описание материала: Халимова Галия Замиловна работает учителем татарского языка и татарскрй литературы в МБОУ «СОШ №4 ЛМР» РТ с тысяча девятьсот восемьдесят шестого года. Свою работу очень любит,и дети её тоже очень любят и уважают. На уроках татарского языка учитель рассказывает про историю возникновения татарского языка и татарской литературы, и они знакомятся с писателями- земляками татарского народа. Родители благодарны своему учителю, что она, так интересно рассказывает о писателях и тра...
Раздел Иностранные языки
Класс -
Тип Рабочие программы
Автор
Дата
Формат doc
Изображения Нет
For-Teacher.ru - все для учителя
Поделитесь с коллегами:



"Каралган" "Килешенгән" "Раслыйм"

Татар теле һәм әдәбияты Укыту һәм тәрбия бирү 4 нче урта мәктәп директоры

методик берләшмәсе җитәкчесе эшләре буенча директор ________Ю.В.Гаврилов

____Х.М.Ситдыйкова урынбасары_____Г.Җ.Хәлимова Боерык№ 181/1

Беркетмә№__1____ " 31 ".08.2013ел

" 23 "08.2013ел. " 27 ".08.2013ел




Татарстан Республикасы Лениногорск

муниципаль районы Лениногорск шәһәре

4 нче урта гомуми белем бирү мәктәбенең

югары квалификацион категорияле укытучысы

Хәлимова Галия Җәмил кызының

XI сыйныфның татар төркеменә

татар әдәбиятыннан

эш программасы



2013-2014 нче уку елы

Аңлатма язуы

Эш программасы түбәндәге документларны исәпкә алып төзелә:

  • "Мәгариф турында" Россия Федерациясенең Законы( Закон РФ «Об образовании» № 3266-1 ФЗ от 10.07.1992 г. с последующими изменениями (последняя редакция от 18.07.2011г.).

  • "ТР дәүләт телләре һәм ТРда башка телләр турында ТР Законы "(Закон РТ «О государственных языках РТ и других языках в РТ» 8 июля 1992 (в ред. Законов РТ от 28.07.2004 N 44-ЗРТ, от 03.12.2009 N 54-ЗРТ).

  • "Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы" 1-11 нче сыйныфлар. Татарстан Республикасы Мәгариф министрлыгы, Казан, "Мәгариф" нәшрияты, 2010 ел.

  • " Об утверждении базисного , примерных учебных планов для ОУ РТ, реализующих программы среднего (полного) общегообразования"), (приказ МО и Н РТ № 4185\12 от 10.07.2012.)

.





Фәнгә гомуми характеристика

Татар әдәбияты фәне укучыларга рухи , милли һәм әхлак тәрбиясе бирүдә һәм аларны халкыбызга хезмәт итәрдәй шәхес буларак формалаштыруда зур роль уйный.. Әдәбият дәресләре киләчәк яшь буынны мәрхәмәтле, шәфкатьле, туган як табигатен саклаучы һәм яратучы , кешелекнең уңай сыйфатларына ия булган , милләт мәнфәгатьләрен яклардай кеше итеп тәрбияли. 10 сыйныфта игътибар борынгы әдәбиятка, әдәбиятның чорларга бүленешенә, борынгы һәм урта гасыр әдәбиятына, аерым әдәипләрнең тормыш юлы һәм иҗаты белән таныштыруга юнәлтелгән.Дәресләрдә текстлар татар әдәбияты тарихын, хәзерге әдәбиятның гүзәл үрнәкләрен күрсәтерлек итеп сайлана. Укучылар әдәби әсәрләрне укып, аңа үз мөнәсәбәтләрен белдерә алырга тиеш.

Әдәбият укытуның максаты.

Балаларны татар әдәбияты тарихы , татар халкының җыр-музыкасы, театры, сынлы сәнгате белән таныштыру, күренекле язучылар һәм аларның әсәрләрен үзләштерүгә ирешү. Укучыларда ана телен өйрәнүгә кызыксыну, омтылыш,эзләнүгә теләк уяту, үз милләтеңә , телеңә мәхәббәт тәрбияләү.

Бурычлары:

  • матур әдәбият текстларын форма һәм эчтәлек берлегендә аңлап кабул итү, төп әдәби-тарихи мәгълүматларны һәм әдәби-теоретик төшенчәләрне белү; әдәби-тарихи процесс турында гомуми караш булдыру;

  • гуманлылык карашлары,милли үзаң, гражданлык тойгысы, патриотизм хисләре, әдәбиятка һәм халыкның мәдәни кыйммәтләренә ярату һәм хөрмәт булдыру;

  • укучыларда әдәбиятның үзенчәлекләре турында карашларны, әдәби текстны кабул итү, образлы һәм аналитик фикерләү культурасын, автор позициясен аңлау, әдәби процессның тарихи һәм эстетик нигезләренә төшенү , эстетик һәм иҗади сәләтне, кызыксынуны үстерү ;

  • туган әдәбиятта һәм башка халыклар әдәбиятында чагылыш тапкан әхлакый идеалны үзара бәйләнештә аңлау һәм әдәби-сәнгати фикерләүдәге уртак һәм милли үзенчәлекләрне ачыклау;

  • татар әдәбияты тарихын чорларга бүлә белү

  • . Халык тарихын һәм мирасын өйрәнү аша яшүсмерләрдә Ватанга, халыкка, туган телгә мәхәббәт, олыларга, кечеләргә һәм, гомумән, кешегә ихтирам, мәрхәмәтлелек, шәфкатьлелек тәрбияләү. Шулай ук хезмәт тәрбиясе һәм эстетик тәрбия бирү.

Фәннең базис пландагы урыны.

Укыту программасы буенча 11 нче сыйныфта татар әдәбиятыннан атнага 2 сәгать вакыт бирелә. .. Укыту графигы буенча 10 класста 35 атна, шуның өчен эш программсында дәресләр саны 70 сәгать каралган.



Белем бирү эчтәлеге

Төп темалар

сәг

Эчтәлеге

1.

Татар әдәбияты тарихына кереш. Әдәбиятның чорларга бүленеше. Борынгы, урта гасыр әдәбиятына күзәтү.

1

Чорга кыскача күзәтү. Бу чор әдәбиятында иҗтимагый тормышның, сәяси һәм икътисади хәлләрнең чагылышы

2.

Кол Гали

3

2 Кыйсаи Йосыф"

3.

1940-1950 еллар эдэбияты

2

Бөек Ватан сугышы алды һәм сугыш вакытында татар әдәбияты. Язучыларның сугышка корал һәм каләм белән катнашуы. Тылдагыларның фидакарь хезмәте һәм иҗаты. Шигърият, хикәянең активлашуы.

Илленче елларда да сугыш темасының дәвам иттерелүе.

Илленче еллар урталарында шәхес культының фаш ителүе.

4

1960 еллар .Хэзерге чор эдэбияты

2

Татар прозаикларының тормыш турында объективрак фикер йөртергә омтылулары, тарихи әсәрләр тудырулары. Проза жанрында җәмгыять һәм шәхес мөнәсәбәте проблемасын яңача хәл иткән әсәрләр язылу.Тема төрлелеге.

Язучының тормыш юлы һәм иҗаты белән танышу

5

Поэзия

13

Г. Афзал, Зөлфәт, Р.Харис, Х. Туфан, Ф. Кәрим, с. Хәким, Р. Фәйзуллин, Р.Гаташ поэзиясен өйрәнү, иҗатларына күзәтү ясау,әсәрләрнең төп проблематикасы һәм татар поэзиясенә китергән яңалыгы. Сурәтләү чаралары, аларның әһәмияте.

6.

Проза

23

Г. Кутуй, Ф. Хөсни, Г. Бәширов, Ә. Еники, М. Мәһдиев, Н.Фәттах, М Хәбибуллин иҗатлары турында белешмә, геройларга бәя бирү, язучыларның халыкка биткерергә теләгән уе, геройларның рухи дөньясы, әхлакый сыйфатларның бирелеше.

7

Драматургия

5

Х. Вахит, Т. Миңнуллин иҗаты турында белешмә, темаларны чагылдыру үзенчәлекләре, образларның бирелешләре.

8

Балалар әдәбияты

6

Җ. Тәрҗеманов, Х. Халиков, Җ. Дәрзаман, Ш. Галиев, Р. Миңнуллин иҗатына күзәтү, аларның балалар поэзиясен үстерүдәге роле,шигырьләрнең тематикасы, образлар бирелеше.

9

Бәйләнешле сөйләм үстерү

7

Әңгәмәдә катнашу, язма сөйләмне үстерү, әдби нормаларны саклап сөйләү.

10

Дәрестән тыш уку

6

Әдәби әсәрләрнең эчтәлеген , төзелешен аналызлау

3.

Барысы

68

Укыту - методик комплекты.


  • Рус телендә урта(гомуми) белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы" (Ф.Ф.Харисов, Ч.М. Харисова, Казан. "Мәгариф" нәшрияты, 2010)

Укыту -методик кулланмалар.

- Әдәбиятыбызның җырлы чишмәләре . Казан .Мәгариф, 2001

Урта мәктәптә татар әдәбиятын укыту методикасы. Казан . Мәгариф,2000

Өстәмә әдәбият .

Татар әдәбияты. Теория . Тарих. Казан. Мәгариф ,2004







Мәгълумат һәм белем бирү чыганаклары

УМК

Укытучы өчен методик әдәбият

Укучылар өчен әдәбият

- Программа: Рус мәктәбендә укучы татар балаларына ана телен һәм әдәбиятын укыту программасы. (1-11 сыйныфлар) К.: "Мәгариф" н-ты, 2003.

Дәреслек:

Ф.М.Мусин, З.Н.Хәбибуллина, Ә.М.Закирҗанов. Татар әдәбияты. Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпнең 11 нче сыйныфы өчен дәреслек -хрестоматия (татар балалары өчен). - Казан: "Мәгариф" нәшрияты, 2006

1.Заһидуллина Д.Ф., Закирҗанов Ә.М., Т.Ш. Гыйләҗев. Татар әдәбияты. Теория. Тарих. К.: "Мәгариф" нәш-ты, 2004

2. Хатипов Ф.М. Әдәбият теориясе. К.: ТКН, 2000.

3. Яхин А.Г. Әдәбият дәресләре. К. "Мәгариф", 2003

4. Хөснетдинова Л.К. Әдәбият укыту мәсьәләләре. Яр Чаллы, 2000.

5. Мифтахова М.А. Мәктәптә Хәсән Туфан иҗаты. Алабуга, 2002.

6. Исмәгыйлева С.Г. Мәктәптә Г.Исхакый драматургиясе. Алабуга, 2001.

7. Абдрәхимова Я.Х. Әдәбият дәресләрендә мөстәкыйль һәм иҗади эшләр. К.: "Мәгариф"

8. Абдрәхимова Я.Х. Әдәбият дәресләрендә бәйләнешле сөйләм үстерү. К.:. Мәгариф, 2007.

9. Даутов Р.Н., Нуруллина Н.Б. Совет Татарстаны язучылары. Библиографик белешмә. К.: ТКН, 1986.

10. Татар әдәбияты тарихы. 6 том. 60-90 еллар әдәбияты. К.: "Раннур нәшрияты, 2001.

11. Заһидуллина Д.Ф., Ибраһимов М.И., Әминева В.Р. Әдәби әсәргә анализ ясау.К.: "Мәгариф" нәшрияты, 2005.

12..Гайфуллина Ф.Ә. Әдәбият дәресләрендә. К.:. "Яңалиф" н-ты, 2006.

13. 9.Заһидуллина Д.Ф. Яңа дулкында. К.: "Мәгариф", 2006.

14. Заһидуллина Д.Ф., Ибраһимов М.И., Әминева В.Р. Әдәби әсәр өйрәнәбез һәм анализ ясыйбыз. К.: "Мәгариф" нәшрияты, 2007.

15. «Фән һәм мәктәп», «Мәгариф», "Мәйдан" журналлары, "Мәгърифәт", "Ачык дәрес" газеталары

1. Әдәбият белеме сүзлеге.

2. Исламов. Татар әдәбиятын укытканда милләтара бәйләнеш. К.:2000.

3. Даутов Р.Н., Нуруллина Н.Б. Совет Татарстаны язучылары. Библиографик белешмә. К.: ТКН, 1986.

4. Татар әдәбияты тарихы. 5 том

5. Татар әдәбияты тарихы. 6 том. 60-90 еллар әдәбияты. К.: "Раннур нәшрияты, 2001.

6. Галиуллин Т.Н. Шигърият баскычлары. К.: "Мәгариф", 2002.

7. Җәләлиева М.Ш. Әдәбиятыбызның җырлы чишмәләре. К.: "Мәгариф", 2001.

8. Җәләлиева М.Ш. Әдәбиятта тойгы катламнары. К.: "Мәгариф", 2005.

9.Заһидуллина Д.Ф. Яңа дулкында. К.: "Мәгариф", 2006.

10. .Программа буенча каралган язучыларның әсәрләре

11. «Татарстан яшьләре» , «Шәһри Чаллы» газеталары, «Мәйдан», «Казан утлары» журналлары

11 нче сыйныф укучыларының татар әдәбияты буенча белем, осталык, күнекмәләренә төп таләпләр.

Гомуммахсус белем һәм күнекмәләр

  • Халык авыз иҗаты һәм әдәбият;

  • Татар халык авыз иҗаты жанрларыннан бәет, дастан, риваятьләр турында мисаллар китереп, аларга аңлатма бирә белү;

  • Аларның текстларыннан өзекләр китереп, мәгънәсен ачыклап бирә белү;

  • әдипләрнең тормыш юлы һәм иҗаты турында тулырак мәгълүмат бирә белү;

  • татар әдәбияты тарихын чорларга бүлә белү;

  • 5-9 нчы сыйныфларда үзләштергәннән тыш, {XIX-XX татар әдәбияты турында өстәмә туплап, аңлатып бирә алу;

  • әдәби әсәрләрдән сурәтләү чараларын метафора, эпитет, чагыштыру, җанландыру, гипербола, аллегория һ.б. белү һәм мисаллар белән дәлилли белү;

  • әдәби төрләр һәм жанрлар;

  • әдәби әсәрләрнең эчтәлеген һәм төзелешен (тема, идея, сюжет, композиция, образлар системасы һ.б.) анализлый белү;

  • матур темадагы мәңгелек темалар, әдәбиятның башка сәнгать төрләре белән бәйләнеше.

Сөйләм эшчәнлегенә таләпләр:

  • текстның исеме, андагы таныш исемнәр ярдәмендә укучыларның эчтәлекне аңлаулары

  • укылган текст буенча әңгәмәдә катнаша алу

  • өйрәнелгән язучылар турында сөйли белү

  • укылган текстның эчтәлеген сөйли һәм нәтиҗә ясый белү, аңа үз мөнәсәбәтеңне белдерә алу

  • тәкъдим ителгән ситуация, тема яки рәсем буенча 12-14 җөмләдән торган текст белән сөйли белү;

  • уку һәм сөйләм барышында орфоэпик нормаларны саклау;

  • балалар өчен басылган вакытлы матбугат материалларын уку һәм файдалана алу;




Тематик планлаштыру

тема

Сәг. саны

план

факт

искәрмә

1

1917 елдан соңгы әдәбият. Әдәбиятта көрәш темасы

1

2

1917 елдан соңгы әдәбият. Проза әсәрләре

1

3

1920-30 еллар әдәбиятына күзәтү

1

4

1920-30 еллар әдәбиятына күзәтү. Яңа газеталар, әдәби төркемнәр.Һ. Такташ иҗаты.

1

5

1940-50 еллар әдәбиятына күзәтү.

1

6

1940-50 еллар әдәбиятына күзәтү. Муса Җәлил.

1

7

Р. Мостафин. Өзелгән җыр эзеннән. Д.Т.У

1

8

1960 еллар әдәбиятына күзәтү.

1

9

1960 еллар әдәбиятына күзәтү. Әдәбиятта яңа темалар.

1

Поэзия- 13 сәг. Б.сү - 1сәг

10

Ф. Кәрим иҗаты.

1

11

Ф. Кәрим шигырьләре

1

12

Ватанны ярату турындагы иҗаты. Разведчик яэмалары.

1

13

Гамил Афзал. Иҗаты, сатирик шигырьләрен уку

1

14

Гамил Афзал. Иҗаты, сатирик шигырьләрен уку

1

15.

Ренат Харис иҗаты

1

16

Х.Туфан тормыш юлы.,иҗаты.

1

17

Х.Туфан тормыш юлы, тоткынлык чоры иҗаты.

1

18

Х.Туфан иҗатының әдәбиятка китергән яңалыгы.

1

19

Сибгат Хәким - туган як җырчысы.

1

20

Сибгат Хәким иҗатында лиризм.

1

21

Яшел даруханә. Б.С.Ү.

1

22

Равил Файзуллин тормышы, иҗаты, шигырьләре.

1

23

Рәдиф Гаташ тормышы иҗаты, шигырьләре.

1

Проза 23 сәг .Б. С.Ү-3сәг, Д,Т.У.-4сәг

24

Гадел Кутуйның тормыш юлы, иҗат үзенчәлекләре

1

25

"Тапшырылмаган хатлар"повестеның жанр, сюжет-компози-ция үзенчәлеге һәм проблематикасы

1

26

Яраткан язучым.Б.С.Ү

1

27

Фатих Хөсни. Иҗаты турында белешмә

1

28

Ф. Хөсни Утызынчы ел .К.Т.У.

1

29

Ибраһим Гази. Иҗаты турында белешмә

1

30

Мәхмүт Хәсәновның тормыш һәм иҗат юлына күзәтү ясау. "Язгы аҗаган" романын өйрәнә башлау.

1

31

Романдагы образлар системасы. Гази образы

1

32

М. Хәсәнов Язгы аҗаган.К.Т.У.

1

33

Г. Бәширов иҗаты

1

34

Г. Бәширов иҗаты. Җидегән чишмә

1

35

Романдагы образлар системасы

1

36

Күңелемдә мәңге калыр туган җирем.Б.С.Ү.

1

37

Әмирхан Еникинең тормыш юлы һәм иҗат үзенчәлекләре

1

38

"Әйтелмәгән васыять" хикәясенең сюжеты.

1

39

Хикәядә образлар системасы

1

40

Туган як моңнары.Б.С,Ү.

1

41

Мөхәммәт Мәһдиевнең тормыш юлы һәм иҗаты

1

42

"Бәхилләшү" повестеның идея-эстетик үзенчәлекләре.

I бүлеккә анализ

1

43

"Бәхилләшү" повестеның идея-эстетик үзенчәлекләре.

IX бүлеккә анализ

1

44

М.Мәһдиев. "Торналар төшкән җирдә"К.Т.У.

1

45

Нурихан Фәттахның иҗаты турында белешмә

1

46

"Әтил суы ака торур" романының сюжет-композициясе

1

47

Романның идея-проблематикасы. Әсәрдәге образлар

1

48

Романның идея-проблематикасы. Әсәрдә кеше язмышы бирелеше

1

50

Мөсәгыйть Хәбибуллин иҗаты белән танышу

1

51

"Кубрат хан" романында борынгы бабаларыбыз тарихы

1

52

"Кубрат хан" романыннан өзек. Кубрат хан образы

1

53

Ккубрат хан" романыннан өзек. Тарихны бирүдәгн яңалык.

1

54

М. Хәбибуллин. "Кубрат хан".К.Т.У.

1

Драматургия-5сәг, Б.С.Ү-1сәг

55

Хәй Вахит. Иҗаты турында белешмә. "Беренче мәхәббәт" драмасының төп тема-проблемасы, сюжет-композиция үзенчәлеге

1

56

Драмада образ-характерлар

1

57

Туфан Миңнуллин. Иҗаты турында белешмә.

1

58

"Үзебез сайлаган

язмыш" драмасының сюжет-композициясе

1

59

Төп геройларның характер үзенчәлекләре

1

60

Һөнәр сайлау.Б.С.Ү

1

Балалар әдәбияты -6сәг , Б.С.Ү-2сәг ,ДТУ-1сәг

61

ШәүкәтГалиев иҗаты

1

62

Ш.Галиев шигырьләрендә шәхес формалашуның бирелеше

1

63

Җ. Тәрҗеманов иҗаты

1

64

Батырлар даны мәңгелек. Б.С.Ү.

1

65

Х. Халиков иҗаты

1

66

Җ. Дәрзаман иҗаты

1

67

Чит илләрдәге милләттәшләребезю Б.С.Ү.

Т. Әйди . Йөртә безне язмышлар КДТ.У.

1

68

Р. Миңнуллин иҗатына күзәтү

1







































Татар теле һәм әдәбияты Укыту һәм тәрбия бирү 4 нче урта мәктәп директоры

методик берләшмәсе җитәкчесе эшләре буенча директор ________Ф.Ә.Кашапова

____Х.М.Ситдыйкова урынбасары_____Г.Җ.Хәлимова Боерык№ 292

Беркетмә№__1____ " 31 ".08.2011ел

" 23 "08.2013ел. " 27 ".08.2013ел





Татарстан Республикасы Лениногорск

муниципаль районы Лениногорск шәһәре

4 нче урта гомуми белем бирү мәктәбенең

югары квалификацион категорияле укытучысы

Хәлимова Галия Җәмил кызының

XI сыйныфның татар төркеменә

татар теленнән

эш программасы



2011-2012 уку елы



Аңлатма язуы

Эш программасы түбәндәге документларны исәпкә алып төзелә:

  • "Мәгариф турында" Россия Федерациясенең Законы( Закон РФ «Об образовании» № 3266-1 ФЗ от 10.07.1992 г. с последующими изменениями (последняя редакция от 18.07.2011г.).


  • "ТР дәүләт телләре һәм ТРда башка телләр турында ТР Законы "(Закон РТ «О государственных языках РТ и других языках в РТ» 8 июля 1992 (в ред. Законов РТ от 28.07.2004 N 44-ЗРТ, от 03.12.2009 N 54-ЗРТ).

  • "Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы" 1-11 нче сыйныфлар. Татарстан Республикасы Мәгариф министрлыгы, Казан, "Мәгариф" нәшрияты, 2010 ел.

  • Базис укыту планы (Региональный базисный учебный план для общеобразовательных учреждений на основе БУП РТ -2011), (приказ МО и Н РТ от № 1312 от 09.03.2004.)





Фәнгә гомуми характеристика

Татар теле - иң камил һәм төзек телләрнең берсе.Төрки телдә сөйләшүче 150 миллионнан артык халык татарча сөйләшеп аңлаша ала.

Рус мәктәбендәге татар теле дәресләрендә татар балаларына ана теленнән системалы, фәнни, ныклы белем бирелә, тел һәм сөйләм күнекмәләре булдырыла, танып белү, гамәли юнәлештәге эш тормышка ашырыла. Бу исә үз телеңне камил белү, башка фәннәрне яхшырак үзләштерү өчен дә нигез булып санала. Татар теле дәресләрендә укучыларга ана телен өйрәнүгә кызыксыну тәрбияләп,тел бунча белемнәрне арттырырга мөмкин. Укучыларда татарча әйтмә ,язма сөйләм культурасы тәрбияләү сөйләү, уку, язу күнекмәләрен көндәлек ихтыяҗга әйләндерүгә ярдәм итә.

Татар теле укытуның максаты укучыларда лингвистик(тел), аралашу(коммуникатив), этнокультура өлкәсенә караган (культуралогик) компетенцияләр булдыру.

Бурычлары:


  • Укучыларда татар теленә хөрмәт һәм аны ярату, рухи кыйммәт һәм кешелек дөньясының аралашу, белем алу чарасы буларак аңлы караш тәрбияләү;

  • Укучыларның сөйләү һәм фикерләү сәләтен үстерү, аларны татар әдәби телен тормышның төрле өлкәләрендә ирекле куллана алырлык шәхесләр итеп тәрбияләү; дөрес сөйләм эшчәнлегенең үзара аралашу чарасы икәнен белдерү;

  • Татар теле, аның төзелеше, кулланылышы турында мәгълүмат алу; татар әдәби теленең төп нормаларын һәм стилистик мөмкинлекләрен ачык күзаллау, аларны тиешенчә куллана белү; сүз байлыгын арттыру, сөйләмдә кулланыла торган грамматик чараларны төрлеләндерү;

  • Телне өйрәнгәндә үзләштергән белем һәм күнекмәләрне сөйләмдә дөрес куллана белү

Фәннең базис пландагы урыны

"Рус телендә (урта)гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы" 1-11 нче сыйныфлар. Татарстан Республикасы Мәгариф министрлыгы(Казан, "Мәгариф" нәшрияты, 2010 ел) нигезендә

(Ф.Ф.Харисов, Ч.М. Харисова,В.А. Гарипова, Р.Р. Җамалетдинов, Р.Ф.Җ) татар теле дәресләренә барлыгы атнасына 2 сәг .(68сәг) бирелгән. 2011-2012 елда расланган базис планда татар теленә атнасына 1 сәгать барлыгы 34 сәгатьбирелә. Шуның өчен программада бирелгән сәгатьләр саны түбәндәге таблицада күрсәтелгәнчә үзгәртелде. Кара белән бирелгән сәгатьләр бу эш планына туры килә.

  • Өйрәнелә торган материалның сәгатьләр бүленеше .

Бүлекләр

Программа буенча

Мәктәпнең укыту планы, эш программасы буенча

Үзгәреш

1

Сүз төзелеше һәм сүз ясалышы

8

3

5

2

грамматика

4

2

2

3

морфология

18

8

10

4

синтаксис

23

17

6

5

Стилистика , сөйләм культурасы

8

3

5

6

кабатлау

7

1

6

7

барлыгы

68

34

34

Белем бирү эчтәлеге

Грамматика 2сәг. Грамматика турында төшенчә, аның бүлекләре.,нигез салучы галимнәре.

Сүз төзелеше, ясалышы. 3сәг. Сүз ясалу ысуллары. Сүзнең тамыры, нигезе, кушымчалары.сүзләрнең төзелешен, ясалышын тикшерү.

Морфология . 8 сәг.сүзләрне төркемләү принциплары, сүз төркемнәре: исем,сыйфат, сан, рәвеш, алмашлык, фигыль,аваз ияртемнәре, хәбзрлек сүзләр, бәйлекләр, теркәгечләр, кисәкчәләр, ымлыклар.сүзләргә морфологик анализ ясау. Бу өлкәдә эәләүче галимнәр, аларның төп хезмәтләре.

Синтаксис. 17 сәг. Сүз, сүзтезмә, җөмлә, җөмлә кисәкләре, текст . гади җөмлә синтаксисы. Кушма җөмлә синтаксисы. Текст синтаксисы. Туры сөйләм, кыек сөйләм, алар янында тыныш билгеләре. Җөмләләргә синтаксик анализ ясау. Рус һәм татар телләрендә синтаксис һәм пунктуация.

Стилистика һәм сөйләм культурасы.3 сәг. Стилистиканың башка тел тармаклары белән бәйләнеше. Язма телгә, сөйләм теленә хас үзенчәлекләр. Бу өлкәдә эшләүче галимнәр, аларның төп хезмәтләре.

Укыту - методик комплекты.

-Программа " Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы" (Ф.Ф.Харисов, Ч.М.Харисова, В.А. Гарипова, Р.Р.Җамалетдинов,Г.Ф.Җамалетдинова. Казан "Мәгариф"нәшрияты,2010)

-Дәреслек11 нче сыйныфта татар теле дәреслеге. (Р.Ә. Асылгәрәева, Н.З. Зиннәтова. Казан, "Мәгариф" , 2010)

Укыту -методик кулланмалар.

- сузык авазлар таблицасы;

- тартыклар таблицасы;

- исемнәр таблицасы;

- фигыльләр таблицасы;

- җөмләнең баш кисәкләре таблицасы;

- 5-11 сыйныфлар. Диктантлар җыентыгы.З.Н.Хәбибуллина, Г.Ш. Нәбиуллина. Казан, "Мәгариф", 2001

- диктантлар җыентыгы.З.Н.Хәбибуллина, Р.С.Мәҗитова.Казан, "Мәгариф", 1993 ел

- изложениеләр җыентыгы, З.Н. Хәбибуллина, И.Г. Гыйләҗев. Казан, "Мәгариф", 2003.

Өстәмә әдәбият.

  • Я.Х.Абдрәхимова "Татар теленнән мөстәкыйль эшләү өчен күнегүләр", "Мәгариф"нәшрияты, 2008

  • В. Максимов. Татар теленнән тестлар. Казан, "Мәгариф", 2002, 2008.

  • "Мәгариф"җурналлары

  • Ф .С. Сафиуллина, М.З. Зәкиев."Хәзерге татар әдәби теле". Казан, "Мәгариф", 1994

  • Татар теле грамматикасы. Фонетика һәм морфология. Казан, "Татарстан китап нәшрияты", 1970

  • Ф.Ф.Харисов, Ч.М.Харисова "Татар теленнән күнегүләр һәм тестлар", "Яңалиф" нәшрияты, 2006

  • Ч.М.Харисова. Татар теле. Анализ үрнәкләре. Казан, "Мәгариф", 2009 ел

11нче сыйныф укучыларының татар теле фәне буенча белем, осталык, күнекмәләренә төп таләпләр.


  • ана теленең төп берәмлекләрен һәм аларның билгеләрен белү;

  • телдән һәм язма сыйләм, диалог, монолог, аралашу ситуацияләрендә тел стильләре, текст төшенчәләрен аңлау һәм гамәлдә дөрес куллану;

  • тыңлап аңлау һәм уку буенча телдән һәм язма рәвештә (радио, телеведениедән һ.б.) хәбәр ителгән мәгълүматны аңлау;

  • сөйләү һәм язуда татар әдәби теленең төп нормаларын (орфоэпик, лексик, грамматик, орфографик һәм пунктацион)саклау һәм сөйләм әхлагы нормаларын үтәү;

  • татар теленең фонетик, лексик системаларын һәм грамматик төзелешен үзләштерү;

  • сүзләрне төзелеше һәм ясалышы буенча тикшерә белү;

  • текст төзелешен һәм тел үзенчәлекләрен билгели белү;

  • сөйләм стиле, фәнни, публицистик, рәсми-эш, матур әдәбият стильләрен аерырга өйрәтү;

  • ана теленең грамматик категорияләрен белү;

  • грамматик үзенчәлекләренә карап, сүз төркемнәрен аера белү;

  • сүз, сүзтезмә, җөмләләрдәге хаталарны төзәтү;

  • җөмләгә синтаксик анализ ясау;

  • төрле стиль һәм жанрдагы текстларны тиешенчә уку күнекмәләре булдыру;

  • төрле сүзлекләрдән һәм белешмә характерындагы китаплардан, массакүләм мәгълүмат чараларыннан урынлы файдалану;

  • синтетик һәм аналитик иярченле кушма җөмләләрне сөйләмдә куллана белү;

  • бирелгән темага, куелган максатка ярашлы рәвештә, төрле ситуацияләрдән чыгып, сурәтләү яки хикәяләү характерындагы текстларны телдән яки язмача әзерләү;

  • туры һәм кыек сөйләмнән урынлы файдалану, алар янына тиешле тыныш билгеләрен кую;

Бәйләнешле сөйләм үстерү

  • Фәнни стильдә доклад ясарга өйрәтү.

  • Сочинениегә анализ ясау.

  • Интервью алу стена газетасында бастыру.

  • Конспектлар төзү,тезислар язу.иҗади язма эшләр, изложениеләр язу.

  • Эш кәгазьләре белән эшләү.

  • Текстлар тәрҗемә итү.

Тематик планлаштыру

Дәрес темасы

Сәг саны

план

факт

искәрмә

Грамматика -2сәг

1

Грамматика

1




2

Грамматикага нигез салучы галимнәр

1



Сүз төзелеше, сүз ясалышы- 3сәг

3

Сүз төзелеше

1



4

сүз ясалышы

1



5

Б.С.Ү

1



Сөйләм культурасы. Стилистика .-3сәг

6

Төрки телләр һәм татар теле.

1



7

Функциональ стильләр

1



8

Сөйләм культурасы

1



Морфология- 8 сәг


9

Исем, сыйфат һәм аларның грамматик категорияләре.1

1




10

Сан һәм алмашлык аларның грамматик категорияләре.

1




11

Фигыль һәм аның емтөркчәләре

1




12

Фигыль һәм аның грамматик категорияләре

1




13

Рәвеш һәм аның төркемчәләре,

1




14

Бәйлек , бәйлек сүзләр,хәбәрлек сүзләр. теркәгечләр,аваз ияртемнәре

1




15

модаль сүзләр,кисәкчәләр , ымлыклар.

1




16

Диктант язу

1




Синтаксис-17сәг

17

Хаталар өстендә эш. Синтаксис. Җөмләдә сүзләр бәйләнеше.Ияртүле, тезүле бәйләнеш

1




18

Сүзтезмә һәм аның төрләре. Сүзтезмә һәм тезмә сүз.

1




19

Гади җөмлә синтаксисы. Ия, хәбәр аларның ярашуы һәм алар арасында сызык куелу очраклары.

1




20

Изложение язу

1



21

Хаталар өстендә эш Аергыч һәм тәмамлык аларның белдерелүе

1



22

Хәлләр һәм аларның белдерелүе

1



23

Аныклагыч һәм аныкланмыш.

1



24

Диктант язу.

1




25

Хаталар өстендә эш. Җөмләнең модаль кисәкләре.Эндәш сүзләр

1



26

Әйтелү максаты ягыннан җөмлә төрләре. Җыйнак һәм җәенке җөмләләр.

Тулы һәм ким, раслау һәм инкярь җөмләләр

1



27

Гади һәм кушма җөмләләр.

Ике составлы һәм бер составлы җөмләләр.Бер составлы җөмләләрне төркемләү.

1



28

Изложение язу.

1




29

Хаталар өстендә эш. Сүз җөмләләр .Атау җөмләгә охшаш төзелмәләр

1



30

Бер составлы җөмлә белән ике составлы җөмлә синонимлыгы.Татар Һәм рус телләрендә бер составлы җөмләләр

1



31

Сүзләрнең уңай һәм кире тәртибе.Җөмлә кисәкләренең кире тәртибе.

Җөмләдә сүз тәртибе һәм логик басым.Татар һәм рус җөмләләрендә сүз тәртибе

1



32

Хаталар өстендә эш. Теркәгечле һәм теркәгечсез тезмә кушма җөмләләр һәм алар янында тыныш билгеләренең куелышы

1



33

Иярченле кушма җөмләләрнең төзелеше. Синтетик һәм аналитик төзелмәләрнең үзенчәлекләре

1



Кабатлау -1 сәг

34

Гомумиләштереп кабатлау

Б.с.ү

Йомгаклау

1






© 2010-2022