Қазақ тілі-мемлекеттік тіл

Мұғалім:

А.Шаяхметов

Земные языки

Когда с природой я наедине,

То различаю языки земные:

Беседуют деревья в тишине.

Друг с другом птицы говорят лесные,

Есть говор свой у волн вдали,

Насвистывает что-то тихий ветер...

Мне не узнать всех языков Земли

За краткий срок,отпущенный на свете.

Так тяжко на Земле без языка!

Не высказать ни счастья,ни печали...

Безмолвны горы долгие года.

О чем они, возвысясь,замечали?

Все в языке: рожденье ,первый шаг,

Любовь и смерть, и жизнь на новом взлете.

И если вдруг исчезнет мой язык.

То и меня вы больше не найдете!

Оқушы: Қайырлы күн! Ассалаумағалейкум,аманбысын,халқым менің!

Кең пейілді,қонақжай, қазақ елім!

Мұғалім: Здраствуйте уважаемые учителя,ребята!

Жители необъятного Казахстана! Все мы родились в этой одной прекрасной стране, а говорим на разных языках. И все потому,что Казахстан многонациональное госудаоство.

Сегодня мы празднуем день языков.

22 сентября в нашей стране отмечается праздник -День языков народов Казахстана.

Функционирование языков на территории Республики Казахстан регулируется 93 статьей Конституции Республики Казахстан.

11 июля 1997 года принят Закон Республики Казахстан « О языках в Республике Казахстан» в котором сказано ; «Язык-выдающееся достижение народа и его неотъемлемый и неотделимый признак. Развитие языка целиком и полностью связано с развитием национальной культуры и в этом плане язык выполняет свою общественную функцию»

Оқушы: . Закон обеспечивает одинаково уважительное отношение ко всем , без исключения , употребляемым в Республике Казахстан языка каждого из 130 народов , населяющих нашу страну.

Мұғалім: . Таковы основопологающие принципы и правоустанавливающие документы функционирования языков в нашей республике.

Государственным языком нашей республики является казахский язык.

Оқушы: Я люблю свой родной язык.

Он понятен для всех.

Он певуч...

Хочешь -песни,гимны пиши,

Хочешь- выскажи боль души,

Будто хлеб ржаной , он пахуч,

Будто плоть земли , живуч.

Мұғалім: Сегодня на нашем мероприятии участники покажут знание государственного языка.

Біздің сайыстың атауы «Қазақ тілі-мемлекеттік тіл»

Бұл сайысқа екі топ қатысады 11-сынып оқушылары және жас ұстаздар.

Сайысымызды бастар алдында әділқазылармен танысайық.

1. Қазақ тілі пәнінің мұғалімі: Кабдушев Аскар Сапарович,

2. География пәнінің мұғалімі Галицкая Любовь Петровна.

3. Тарих пәнінің мұғалімі Ярошинская Светлана Эдмундовна.

4..Ағылшын пәнінің мұғалімі Воложина Надежда Антоновна

Сайысқа қатысушылар:

1. Чернецкая Диана Болеславовна -ағылшын тілі мұғалімі

2.Лучук Алена Николаевна - орыс тілі мен әдебиет мұғалімі

3. Тасбулатова Гаухар Каримовна мектепалды дайындық сыныбының мұғалімі

4. Монастырский Александр Брониславович -математика пәнінің мұғалімі

5.Новицкая Надежда Викторовна-орыс тілі мен әдебиет мұғалімі

2-топ. 11 сынып оқушылары

1.Василевская Екатерина

2.Самигатова Галиябану

3.Фялковский Евгений

4.Пономаренко Людмила

5.Андроник Виталий

1-сайыс Танысу. Қатысушылар өзі туралы қазақша айтып берулері керек.

1-представление. Участики команд должны представиться и рассказать о себе на государственном языке.

Оқушы: Тілім барда қазағым,бар халқым бар,

Дәстүрім бар, ата жолы ,салтым бар.

Кең даладай жиналмаған шалғайы

Аңқау ,ашық,жібек мінез халқым бар.

Мұғалім: 2-салт-дәстүрлер сайысы-конкурс национальных обычаев и традиций.

Ответить на вопросы о национальных традициях и обычаях казахского народа.

Украшением любой семьи является ребенок, наследник семьи .

Казахская пословица гласит « Балалы үй -базар, баласыз үй-мазар»

Жас балаға арналған қандай салт-дәстүрлерді білесіңдер?

Назовите традиции, посвященные ребенку.

Оқушы:

. Любой язык по своему велик,

Бесценное наследство вековое .

Так берегите свой родной язык,

Как самое на свете дорогое.

Мұғалім: 3- мәнерлеп оқу сайысы. Выразительное чтение стихотворения.

Келесі 4-тапсырма. «Ұстамын деп жең түріп,үлгісіз тон пішпеңіз».

Ою кесу.сайысы Кім жылдам және әдемі оюды кеседі? Кто быстро и аккуратно вырежет орнамент

5.Мақал-мәтелдер сайысы. Үй тапсырмасы. «Өнер алды-қызыл тіл» дейді қазақ халқының мақалы.

Тілге байланысты мақал-мәтелдер айту. Қысқаша мақал-мәтелдердің орысша баламасын тауып берулерің керек. Вы должны найти русское соотношение казахских пословиц.

6. Капитандар сайысы.

Саңырауқұлақтар сөзінен зат есімді сөздер құрастыру.С буквами данного слова составить слова сущ.

7. Келесі сайыс. « Филолог»

Берілген сөздерді орыс тілінен қазақша және ағылшын тіліне аудару.Слова перевести на казахский и англиийские языки.

Осы 8-сайыста әр командаға мәтін беріледі.

Мәтінге коллаж жасау. Ол үшін мәтінді аудару керек.

Раздаю командам бумажку с текстом. Вам нужно составить коллаж к тексту

9-сайыс.Қазақ халқының ұлттық ойындарын атаңдар.

Кто больше назовет казахских национальных игр.

Мұғалім: Главное богатство любой страны-человек.

У каждого народа свой характер и он определяет лицо страны. Русский характер -это удаль,великая сила,стремительный бег тройки,широта души.

Казахский характер-это бескрайние степи,байга и гостеприимство.

Хотите принять участие в нашей «Байге»?

1. Главный город Казахстана (Астана)

2. Кто написал «Путь Абая»?(М Ауезов)

3. Когда поют «Жар-жар» ?(в день свадьбы)

4. Что добывают на западе Казахстана(нефть)

5. Сорт яблок которым славится Алматы (Апорт)

6. Основатели казахского ханства (Султаны Жанибек и Керей)

7. Из каких частей состоит юрта? (шанырак,кереге,уык)

8. Кто такие акыны ?(народные певцы)

9. Родина Магжана Жумабаева (Северо-Казахстанская область)

12.Кто являетсы автором гоударственного флага РК( Шакен Ниязбеков)

Мұғалім:Жюри ,подведите итоги.

Итак,мы сегодня убедились: язык-это оружие дружбы, и с тех пор как стоит мир, лучшего

орудия никто не придумал.

Сұлтанмахмұт Торайғыров.

«Шығамын тірі болсам адам болып»

Шығамын тірі болсам адам болып,

Жүрмеймін бұл жиһанда надан болып.

Жатқаным көрде тыныш жақсы емес пе,

Жүргенше өмір сүріп надан болып.

Мен-балаң, жарық күнде сәуле қуған,

Алуға күнді барып белді буған.

Жұлдыз болып көрмеймін елдің бетін,

Болмасам толған айдай балқып туған.

Бұл сөзім асып айтқан асылық емес,

Ойында оты барлар асылық демес.

Тебем деп тірі болсам надандықты,

Серт етіп, өзіме-өзім еткем егес!

Мағжан Жұмабаев

«Сен сұлу»

Білем анық: жанға жайлы май сұлу,

Жарқ-жұрқ еткен майда нажағай сұлу.

Қызықты орман,көңілді еркін кең дала,

Күміс табақ көкте жүзген ай сұлу.

Кешкі ескен жібек жылы жел сұлу,

Хош иісті түрлі-түсті гүл сұлу.

Әдемі аспан -төбедегі көк шатыр,

Асқар тауы , дариясымен жер сұлу.

Сылқ-сылқ күліп сылдыр қаққан су сұлу,

Көлге қонып, қаңқылдаған қу сұлу.

Бейне айнадай жарқыраған айдыннан,

Күн шығарда көтерілген бу сұлу.

Жақсы сөз-жарым ярыс (Доброе слово-половина блага)

Сөз қадірін білмеген , өз қадірін білмейді. (Кто слов не ценит сам себя не ценит)

Жақсы сөз-жан азығы.( хорошее слово-душе опора)

Айтылған сөз-атылған оқрен бірдей.(Сказанное слово-вылетевшая пуля)

Ойнап айтсаң да ойлап айт.(даже говоря в шутку-подумай)

Тамшы тас жарады, тіл бас жарады.(Капля камень расколет,слово-голову)

өнералды-қызыл тіл (Начало искусства-красноречие)

САҢЫРАУҚҰЛАҚТАР

---------------------------------------------

САҢЫРАУҚҰЛАҚТАР

Дерево, красивый, день, труд, свекла, тетрадь,

жизнь, зеленый, библиотека, лодка

Дом, высокий, месяц, дождь, помидор, книга,

земля, голубой, столовая, судьба

«№1 Чкалов орта мектебі» КММ

сайыс

«Мемлекеттік тіл-менің тілім»

Өткізген: қазақ тілі мен

әдебиет мұғалімі

Қалтаева А.С

2013 жыл