Оқу орыс тілінде жүретін мектептің 6-сыныбына арналған Жері байдың - елі бай сабағы

Сабақтың тақырыбы: Жері байдың - елі бай

Сабақтың мақсаты: оқушылардың туған жерге деген сүйіспеншіліктерін арттыра отыра туған жеріміздің байлығын, әсем табиғатын қорғай білуге үйрету.

• оқушылардың табиғатқа деген аяулы көзқарастарын қалыптастыру.

• өз жерін, Отанын сүйе білетін азамат болуға тәрбиелеу.

• етістіктің райларын дұрыс қолдана білу.

Сабақтың түрі: практикум сабақ

Сабақтың әдістері: сұрақ-жауап, мұғалім сөзі, сын тұрғысынан ойлау стратегиясының элементтері, мақал-мәтел таңдап айта білу.

Пәнаралық байланыс: қазақ әдебиеті, география

Сабақтың көрнекілігі: суреттер, кеспелер, интерактивті тақта, оқулық.

Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру

Сәлемдесу

Құстардың үні.

Мұғалім сөзі: 1.Сендер нелердің әдемі дауыстарын естідіңдер?

2. Құстар қайда тұрады?

3. Ендеше осы құстар, орманды бәрін бір сөзбен қалай атаймыз?

Табиғат

Жер адам орман жануарлар өзен-көлдер

таулар

пайдалы қазбалар

Мұғалім сөзі: Туған жер табиғаты, жеріміздің байлығы - халқымыздың ұлттық мақтанышы. Сондықтан оны аялап, қорғау, оның байлығын арттырып, оған үлес қосу - біздің азаматтық борышымыз.

Үй тапсырмасы І.«Сіз білесіз бе?» деп аталады. 3 топқа Қазақстанның солтүстік үш аймағының ерекшеліктері туралы мәлімет дайындап келуге тапсырылған болатын.

1-топ. Ақ қайыңдар өлкесі (Нұрила әңгіме, сурет)

2-топ. Қазақтың Швейцариясы (Богдан әңгіме, өлең)

3-топ. Баянауыл ғажайыптары (Влад әңгіме, слайд)

Мұғалім сөзі:Дәптерлеріңді ашып, бүгінгі айы, күнін, тақырыбын,сөйлемді дәптерлеріңе жазып алыңдар.

Сөйлем: Туған өлке ғажайыптарын жерлес-ақын жазушылар талай жырлады.

Сабағымыздың тақырыбы: «Жері байдың - елі бай», осы тақырып бойынша алған білімдеріңді көрсетіп, еліміз жеріміз бай болу үшін біз қандай үлес қосуымыз керек, осы төңіректе ой қозғайтын боламыз.

ІІ .«Адам - табиғаттың бөлшегі»

1-топ. «Жер - ана» мәтінін жалғастырып, өз ойларын білдіреді.

2-топ. Қазақстанның байлықтары (диалог құрастырады)

3-топ. Сөз тіркестерін құрастырып мәтін құрастырады және сурет салады

Мұғалім сөзі:Мыңдаған жылдар бойы адамдар жер байлығын қанша керек болса, сонша пайдалана беруге болады деп ойлады. Уақыт өте келе адамдар жер бетінен көптеген жануарлар түрлерін жойып жіберді.

Соңғы 400 жылда ғаламшарымызда аңдардың 118 түрі, құстардың 127 түрі жойылып кетті.

Қазақстанның өзінде 100-ден астам өсімдіктер мен жануарлардың жойылу қаупі бар.

Сөз құрамына талдау жасайды. (Эвелина)

Жазушылар

ІІІ. Даналық бекеті.

Мұғалім сөзі: Халық пен табиғаттың біртұтас болғандығы соншалықты, қазақтың мақал - мәтелдері де, қанатты сөздері де туған жерімен, табиғатпен тығыз байланысты.

1-топ. Жер - қазына,

Су - алтын,

Мал - байлық.

2-топ. Таза болса табиғат,

Аман болар адамзат.

3-топ. Сулы жер - нулы жер.

Әр топ өзіне берілген мақалдың мағынасын ашып, өз ойларын білдіреді.

Фонетикалық талдау (Влад)

Туған

ІV. Кім зерек?

Етістіктің райлары бойынша тапсырмалар.Етістіктерді тауып, райларын анықтаңдар

1-топ. Айналаңды қоршаған

Табиғатты сйе біл.

Қауіп-қатер төнсе оған,

Қамқорға алып сүйе біл.

2-топ. Жаңбыр жауса - жер ырысы,

Батыр туса - ел ырысы.

3-топ. Сөйлемдерді қалау райда аяқтаңыздар.

Мен(ің) хайуанаттар бағына бар...

Сен(ің) табиғатты қорға...

Ол(ның) Баянауылға бар...

Морфологиялық талдау (Нұрила)

Жырлады

V. «Дұрыс немесе бұрыс» ойыны.

1. Еліміздің табиғаты тамаша, жері кең және бай.

2. Қазақстанда жердің 10 %-ын таулар алып жатыр.

3. Қазақстандағы ірі көлдер: Есіл, Ертіс, Тобыл.

4. Оңтүстік Қазақстан - астықты өлке.

5. Табиғатты қорғау - әрбір азаматтың борышы.

6. Қазақтың Швейцариясы атанған өлке - Қостанай

7. Солтүстік Қазақстан - мұнайлы жер.

8. «Қазақстан -2030» бағдарламасында табиғат аймақтарын сақтау талап етілген.

9. Қазақстанда 9 мемлекеттік қорық бар.

10. Қазақстанда кен орындары көп орналасқан өлке - Шығыс Қазақстан.

VІ. «Бес жол өлең» құрастыру

Үй тапсырмасы: 1.Сөйлем жазу, 1 сөзге фонетикалық талдау,

1 сөзді құрамына, 1 етістікке морфологиялық талдау.

2. Өткен тақырып бойынша 4 мақал жаттап келу, 1 етістікке морфологиялық талдау

3. Қазақстанда сирек кездесетін аңдар және оларды қорғаудың жолдары.

Бағалау.

Жер - қазына,

Су - алтын,

Мал - байлық.

Таза болса табиғат,

Аман болар адамзат.

Сулы жер - нулы жер.

Айналаңды қоршаған

Табиғатты сүйе біл.

Қауіп - қатер төнсе оған,

Қамқорға алып сүйей біл.

Жаңбыр жауса - жер ырысы,

Батыр туса - ел ырысы.

Сөйлемдерді қалау райда жазыңыздар.

1. Мен хайуанаттар бағына бар...

2. Сен табиғатты қорға...

3. Ол Баянауылға бар...

Жер - ана

Бейбіт бақша ішінде жерді қопарып ойнап жүр еді, бір қария:

• Әй, балам, Жерді неге қорлайсың? Ол сенің анаң ғой, - деді.

Таңғалған Бейбіт:

-Менің анам үйде, аты Зейнеп, - деді.

- Балам, онда сол Зейнеп анаңнан сұра, түсіндіреді, - деп қария кете берді.

Бейбіт үйге келіп, анасынан Жер-ана туралы сұрады.

• Балам -ай, ол кісі саған дұрыс айтқан....

Бейбіт анасының әр сөзін зейінмен тыңдады. Түстен кейін бақшаға барып, шашып ойнаған топырақты тегістеді.

(Қ. Сәрсекеев)

Сөздік

қария - старец шашу - раскидать

қопару - раскапывать тегістеу - выровнять

қорлау - издеваться қажетті - необходимый

таңғалу - удивиться зейін - внимание

себебі - причина

Жер - ана

Бейбіт бақша ішінде жерді қопарып ойнап жүр еді, бір қария:

• Әй, балам, Жерді неге қорлайсың? Ол сенің анаң ғой, - деді.

Таңғалған Бейбіт:

-Менің анам үйде, аты Зейнеп, - деді.

- Балам, онда сол Зейнеп анаңнан сұра, түсіндіреді, - деп қария кете берді.

Бейбіт үйге келіп, анасынан Жер-ана туралы сұрады.

• Балам -ай, ол кісі саған дұрыс айтқан....

Бейбіт анасының әр сөзін зейінмен тыңдады. Түстен кейін бақшаға барып, шашып ойнаған топырақты тегістеді.

(Қ. Сәрсекеев)

Сөздік

қария - старец шашу - раскидать

қопару - раскапывать тегістеу - выровнять

қорлау - издеваться қажетті - необходимый

таңғалу - удивиться зейін - внимание

себебі - причина

«Ақ қайыңдар» тобының бағалау парағы

№

Оқушының аты

тапсырмалар

барлығы

1

2

3

4

5

6

1

Нұрила

2

Оля

3

Олеся

4

Вероника

«Бурабай» тобының бағалау парағы

№

Оқушының аты

тапсырмалар

барлығы

1

2

3

4

5

6

1

Богдан

2

Арман

3

Настя

4

Анжелика

«Баянауыл» тобының бағалау парағы

№

Оқушының аты

тапсырмалар

барлығы

1

2

3

4

5

6

1

Влад

2

Азамат

3

Эвелина

4

Саша