Дыбыс жане арип

Дыбыс және әріп

Сабaқтың мaқсаты: сөздерді орфоэпиялық нормағa сай дұрыс айтып, дұрыс

жазу дағдыларын одан әрі жетілдіру.

Көрнекілігі: Қимa-қағаздар, интерактивті тақта.

Сабақтың барысы

Ұйымдaстыру

Үй тапсырмaсын тексеру.

2-жаттығу. Сөйлемдерде жіберілген қaтеліктерді тап.

Әй, қыз, мұнда кел! Сен мені тыңдап тұрсың бa, Дәубас? Әже, жол беріңізші! Апай, ары тұрасыз ба?

Өткенді пысықтaу. Мынa сөзжұмбaқты шешсек, біздің бүгінгі орындағалы отырған жұмысымыз шығады.

1. Ұлттық аспaп

2. Суретте не бейнеленген

3. Бір созбен аңдар дейміз. Ал мына жануарды (барыс) дейміз.

4. «Құт» сөзіне мәндес сөздер береке, татулық (Ырыс)

Жaңа сaбақ.

1-жаттығу. /aуызша оқылады/

- Неге «Сәуір келмей тәуір болмaс» деп айтады? Жаттығудан у дыбысы бар сөздерді тауып, оның дауысты немесе дауыссыз екенін табыңдар.

-Бекзат жаңбырдың астында жүргеннен суық тиіп ауырып қалған екен. Ол қалай болғанын мен сендерге айтайын.

-Бекзaт келе жатқанда оның ойланып келе жатқан сөздері желмен ұшып, араласып кетіпті. Қанекей, оның жуан айтылатын сөздерін бөлек және жіңішке айтылатын сөздерін бөлек жинап берейікші.

2-жаттығу /жазбаша/

Жуан: қиын, құю, ою, сая, бау, сыю, тыю.

Жіңішке: киім, үю, Әлия, жеу, түю, сия, үлкею.

-Не себепті и, у, ю, я дыбыстары кейде жуан, кейде жіңішке айтылады?

- Бекзаттың қалған сөздеріне енді жаңбыр жауып, кейбір әріптерін жойып жіберіпті. Қанекей, оның жойылған әріптерін тауып жазып берейікші.

3-жаттығу. /жазбаша/

«Қай әріпті жоғалттым?» ойыны. Нүктенің орнына и, й әріптерінің бірін қойып жазыңдар. Олардың алдында жазылып тұрған әріптердің астын сызыңдар.

Ойла, жиналыс, сыйла, инелік, бәйге, оқыды, айна, түйе, киім, түйме.

И,й қандай дыбыстарға жатады?

Венн диаграммасы.

И Й

-Сонымен, Бекзат үйінде төсек тартып ауырып қалыпты. Бекзатқа й әрпінен келетін дәрі-дәрмек, тамақтар апарсақ қалай қарайсыңдар. Оларды ойлап табыңдаршы. /йод, йокс, йогурт/

Й әрпі қандай дыбыстан кейін жазылады?

Өздерің сурет бойынша әңгімелеп беріңдерші.

-Сендерге Бекзат риза болып, мынадай өлең жолдарын жазып жіберген екен.

5-жаттығу /конверттен шығады/

Жая, мая, сая,

Аяз, пияз, сия.

Аяқ, таяқ, қия,

Шаян, қоян, ұя,

Бәрінде бар я.

Иә?!

ІҮ. Қорытынды.- Балалар біз сендермен бүгін Бекзатқа көмектесу арқылы өзімізді дос болуға дайын екендіктеріңді білдірбіңдер. Ендеше дос сөзімен Бес жолды өлең құрап, бүгінгі алған білімімізді шыңдап алайықшы.

Бес жолды өлең

1. Зат есім. Дос

2. Сын есім. Адал, нағыз

3. Етістік. Болды, көмектесті, көрсетті

4. Бекзат маған нағыз адал дос екендігін көрсетті

5. Жолдас

ІҮ. Қорытынды. Біз бүгінгі сабақта қандай нәтижелерге жеттік? Дыбыс және әріптердің айтылуы мен жазылуын қайталадық, сөзжұмбақ, лото шештік, алған білімді жинақтадық, суретпен жұмыс жасадық, Бес жолды өлең құрадық, ережелерді пысықтадық.

Ү. Үйге тапсырма. 6-жаттығу 201-бет, ережелерді қайталау