Сабақтың тақырыбы: Есімдіктің емлесі. Есімдіктен өткенді қайталау

Сабақтың тақырыбы Есімдіктің емлесі.Есімдіктен өткенді қайталау
Сабақтың мақсаты

Білімділік Оқушылардың есімдіктен алған білімдерін

саралау,тексеру,тиянақтау,пысықтау,теориялық білімін практикамен

ұштастыру,қорытындылау

Дамытушылық Әртүрлі жаттығу жұмыстар арқылы ойлау қабілетін,өз бетінше

ізденуге,табу,қиялдау,ой қорыту,өз ойларын дәлелдей білу

дағдыларын шыңдау,сауатты жазуға дағдыландыру

Тәрбиелік Оқушыларды сыйластыққа,бір-бірінің пікірін тыңдауға,

адамгершілік асыл қасиеттерге, еліне деген сүйіспеншілікке тәрбиелеу

Түрі қайталау сабағы

Типі білімді бекіту

Әдісі талдау.сұрақ-жауап,СТО әдістері

Көрн интерактивті тақта;слаидтар.кеспе қағаздар
пәнаралық байл музыка

Сабақтың барысы
1.Ұйымдастыру
Оқушылардың назарын сабаққа аудару

Шаттық шеңбері арқылы оқушылар бір-біріне тілектер айту

Әрбір тілде сөйле адамды таң қылып,

Ана тілін білмеу қандай заңдылық?!

Өсер балаң,байтақ далаң тұрғанда,

Қазақ тілі жасау керек мәңгілік!

деп қазақ тілі сабағын бастағым келіп тұр.

Үй тапсырмасына не берілді?

196-жаттығуда белгісіздік есімдігін тауып,жасалу жолын табу.

198-жаттығуда болымсыздық есімдігін тауып,жасалу жолын табу.

Үй тапсырмасын әр топ оқушылары бір-біріне сұрақ қою арқылы бекітіледі.

Мұғалімнің сұрағы

1.Қазақ тілінде қанша сөз табы бар?

2.Қандай сөз табын өттік?

3.Есімдік нешінші сөз табы?

Енді есімдіктердің жазылуына мән беріп, есте сақтап жүріңдер.

Емле деген не?Емле туралы не білеміз?

1.Қосарлану арқылы жасалған күрделі есімдіктер дефис арқылы жазылады

Кімде-кім,өзімен-өзі,бірде-бір қандай-қандай

2.Еш,бір,кей,қай,әлде,бір есімдіктері есімдікпен тіркескенде бірге жазылады.

Ешкім,бірнеше,қайбір,әлденеше,бірнеше

3.Осы сөздер зат есіммен,сын есіммен тіркескенде бөлек жазылады.

Еш жұмысым жоқ,кей жылы,қай кезде,әр нәрсе

4.Бір деген белгісіздік есімдігі мына сөздермен тіркескенде бөлек жазылады.

Бейне бір(бейне бір түс көргендей болды),белгілі бір(белгілі бір ережеге сүйенеді).

5.Неше деген есімдікке -інші жұрнағы қосылғанда неше сөзіндегі е дыбысы түсіп қалады.

6.Бірыңғай мүшелерден кейін жалпылау есімдіктері(бәрі,барлығы,баршасы,күллі,бірі )

келсе,олардың алдынан сызықша қойылады.

Асыл,Алмат,Арыс-бәрі алтыншы сынып оқушылары.

203-жаттығу

Берілгені:Мысалдарды емле ережесіне сәйкес жазып шығыңдар.

Еш(кім)-ешкім.Себебі екеуі де есімдік.

Еш(теңе)-ештеңе

Әр(кімнің)-әркімнің

Өз(жері)-өз жері

Әр(қайсысымен)-әрқайсысымен

Кей(біреу)-кейбіреу

Кей(адам)-кей адам

Кей(жері)-кей жері

Кей(бір)-кейбір

Әр(қашан)-әрқашан

Әр(үйдің)-әр үйдің

Өз(алдына)-өз алдына

Бір(күндерде)-бір күндерде

Әр(қайсысы)-әрқайсысы

Әр(қилы)-әрқилы

Әр(түрлі)-әр түрлі

Енді мына мәтінге зер салыңдар

Одан есімдіктің мағыналық түрін табыңдар

Абай Әйгерімді осыдан үш ай бұрын ұзатып әкелген еді.Қазір басында желегі бар жас келіншек қалың қонақ ортасында,Абай қасында отыр.

Бұл екеуінің осы жолғы қонағы да өзгеше.Ол-өңшең қыз-келіншек пен бозбала.Жиын бастығы Абай болып қазіргі сәтте мына ауылдың өзге тірлігінен оқшау бөлінген бір топ тәрізді.Осындай ойын-сауық жиынның ортасында ең қадірлі бір топқонақ бар.Шет елден келген келген қонақ.Бұлар-қазір төрдің тап ортасында,жағалай көрпе үстінде,үлкен ақ жастықтардышынтақтаған сал-серілер.Солардың ішіндегі ең көрнектісі және бар жиынға қадірлі,сүйіктісі-мынау қос ішекті домбыраны безілдетіп отырғанорта бойлы,қызғылт жүзді,кең ақ маңдайлы,нұрлы жігіт.Ол-Арқаға аты шыққан,бүкіл Орта жүзді асыл саз,әсем үнімен ұйытқан Біржан сал.

М.Әуезов «Абай жолы»романы

205-жаттығу

Даналық кітабы

Жаттығудан есімдікті құрамына,жасалу жолына қарай талдау.

Автор орындығы

Оқушыларға 3 топқа суреттер арқылы әңгіме құрау

Ескертетін жайт құраған әңгіме ішінде есімдіктердің мағыналық түрі болуы керек.

Оны автор орындығы арқылы отырып баяндап айтады.

Сергіту сәтін ұйымдастыру

Мына мақал -мәтелдер мен нақыл сөздерге,өлең шумақтарына төменде берілген керекті сөздерді келтіріп жаз.

1 топқа- Жолаушыға жөн сілте тақырыбында диалог құру

2 топқа-Менің сүйікті кітабым

3 топқа-Қонақта

Семантикалық кесте

Мысалдар

жіктеу

сілтеу

сұрау

өздік

жалпылау

болымсыздық

белгісіздік

Мен

Сол

Кімдер

Өздерінің

Барлығы

Әрқашан

кейбіреу

Сәйкестендіру тесті(бірігу арқылы,бөлек жазылатынын табу).

Әр түрлі

Әр қашан

Әр кім

Әр бір

Кім жылдам?

Оқушыларға есімдіктер туралы бірнеше сұрақтар арқылы жауап алу.

Есімдіктердің адам өмірінде маңызы қандай?

Есімдіктерді не үшін қолданамыз?

Тест сұрақтарымен(10 ) қорытындылау.

Бағалау парағы

Оқушының аты

Үй тапсырмасы

Жаттығулар орындауда

Әңгіме,диалог құру

Қорытынды баға

Бағалау парағы

Оқушының аты

Үй тапсырмасы

Жаттығулар орындауда

Әңгіме,диалог құру

Қорытынды баға

Бағалау парағы

Оқушының аты-жөні

Үй тапсырмасы

Жаттығулар орындауда

әңгіме,диалог құру

Қорытынды баға