Қазақ тілі Омоним 5 сынып

Сабақтың тақырыбы: Омонимдер. 5-сынып

Сабақтың мақсаты: - омоним сөздер туралы бастапқы білімдерін еске ,

түсіру, омоним туралы тереңірек мәлімет беру;

көп мағыналы сөздер мен омонимдерді бір-бірінен

ажыратудың жолдарын түсіндіру;

Дамытушылық мақсаты: оқушылардың таным белсенділігін арттыра

отырып, шығармашылыққа баулу, тіл байлығын,

сөздік қорын дамыту;

Тәрбиелік мақсаты: сөйлеу мәдениетін қалыптастырып , бір-бірімен жақсы

қарым- қатынаста болуға тәрбиелеу.

Сабақтың көрнекілігі: үлестірме қағаздар, компьютер, интерактивті тақта.

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, талдау, қолдану, жинақтау, ой қозғау.

Сабақтың түрі: түсініктерін тереңдету, іскерлік дағдыны жетілдіру.

Пәнаралық байланыс: әдебиет.

Күтілетін нәтиже: оқушы омоним сөздерді күнделікті өмірде дұрыс

пайдалана біледі, мағынасын ажырата алады.

Сабақтың барысы;

І. Ұйымдастыру бөлімі. Оқушыларды топқа бөліп отырғызу.

Дәптерлерін жинап алу. №2 дәптерлерін

үлестіру

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау.

1.Қазақ тілінің қандай тарауын өтіп жатырмыз ?

2.Лексика дегеніміз не?

3.Сөздің қандай мағыналары болады?

4.Тура, ауыспалы мағына дегеніміз не?

5. Көп мағыналы сөздер дегеніміз не? Оларды қалай ажыратамыз?

57,58,59-жаттығулар .

ІІ. Жаңа сабақ

А. Қызығушылықты ояту

"Омоним" сөзжұмбағы (өткен сабақтар бойынша сұрақтар)

О

М

О

Н

И

м

1.тіл дыбыстары туралы ғылым

2.Бір тұтас ойдың жиынтығы

3.Сөз табын зерттейтін сала

4.сөйлем түрін зерттейтін сала

5.Сөз мағынасын зерттейтін сала

6.Тиянақты ойды білдіретін сөздер тобы

- Ерекше тор көзден қандай сөз шықты?

- Омоним

- Омоним туралы не білеміз?

Ереже

Ә. Мағынаны тану

Әр топ берілген сөздер бойынша мағынасын түрлендіріп, сөйлем ойлап жазады.

І топ

ІІ топ

ІІІ топ

Бас Жастық Айтыс

Жерді Адамның Жастық Басы Ертең Олар ұзақ

бас басы шақ жастыққа айтыс айтысты.

тиді. болады.

Үш топқа сөздері мен сөйлемдерін тақтаға жаздырып, ереже шығарту.

// Дыбысталуы бірдей, мағыналары басқа-басқа сөздерді омоним дейміз.

-Көп мағыналы сөз бен омонимді қалай ажыратамыз?

ВЕНН диагр.

Көп мағ. сөз. Ұқсас Омонимдер.

адамның басы Адамның басы

ағаштың басы Жерді бас жұмыстың басы

өзеннің басы

Оқулықпен жұмыс

63- жаттығу. Мәтіннен омоним сөздерді теріп жазып , мағыналарына сөйлем ойлау

І топ

ІІ топ

ІІІ топ

қайшы, ара, түс

ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ ЖҰМЫС

68-жаттығу

Үлгідегі өлеңге ұқсастырып, омоним сөздермен өлең құрау.

Б. Ой толғау

- Сонымен, балалар, бүгінгі сабақтан нені оқып, үйрендік?

Барлық сөз табынан жасалады.

Сұрағы әр түрлі

Қорытынды.

ТЕСТ (Жұптық жұмыс. жауабын қасындағы оқушы тексереді)

1."Биік" сөзінің тура мағынада қолданғанын белгілеңіз.

A) Биік сезім.
B) Биік тау.
C) Биік ой.
D) Биік тұлға.
E) Биік сөз.

2.Сөздің ауыспалы мағынасын табыңыз.

A) Қарындашын ұштау.
B) Найзаны ұштау.
C) Қайланы ұштау.
D) Шеберлікті ұштау.
E) Таяқты ұштау.

3.Көп мағынаға ие болатын сөзді табыңыз.

Өзі бір жүзіктің көзінен өткендей пысық жігіт екен.

А) Жүзіктің.

B) Көзінен.

C) Өткендей.

D) Пысық.

E) Жігіт.

4.Омоним болатын қатарды көрсетіңіз.

А) Жігер, күш.

B) Сыр, шық.

C) Терезе, есік.

D) Оқтау, тұтқа.

5.Көп мағыналы сөздің анықтамасын белгілеңіз .

А) Затты атап білдіретін мағына.

В) Мағынасы басқа - басқа сөздер тобы.

С) Біркелкі дыбысталып айтылатын сөздер.

D) Мағыналары жақын сөздер.

Е) Сөздің екі я одан да көп мағынаға ие болуы.

6. Көп мағыналы сөздің ерекшелігін көрсетіңіз.

А) Бір негізден таралады да, бір сөз табына қатысты болады.

В) Әр заттың өзіне тән мағынасы болады.

С) Мағыналары жағынан соншатылықты алшақ болмайды.

D) Дыбысталуы жағынан әр түрлі болады.

Е) Мағыналары қарама-қарсы болады.

E) Денсаулық көзі.

7. Омоним сөзді көрсетіңіз.

А)кел. В) жер. С) Ат. Д) бір. Е)тура .

8. Омоним болмайтын сөзді көрсетіңіз.

А)көр. В) тер.С) ынтымақ. Д) жарық. Е) арық .

9. Омоним сөзінің жасалу түрін белгілеңіз.

А).Жалғаумен В) Тіркесу. С) Қосарлану арқылы. Д) Туынды күйінде.

10. Көп мағынаға ие болатын сөзді көрсетіңіз.

Жердің бетінде тыныштық бола бергей!

А)Жердің. В)Тыныштық .С) бола . Д) бергей. Е) бетінде.

Жауабы: 1-В. 2- Д. 3- В. 4-В. 5-Е. 6- С. 7-С. 8-Д. 9-Е.

Бағалау_

Үйге тапсырма:

Омоним. 67, 68- жаттығу