Сабақ жоспары Pascal тілінде программалау. Программалау тілдері

Cабақ №____ күні________ сыныбы_____өткізген А.Б.Султанова тексерген Сакен С.С.

Сабақ тақырыбы: Pascal тілінде программалау. Программалау тілдері.

Сабақтың мақсаты:

Білімділік. Оқушыларды «Программалау тілдері» ұғымын қалыптастыру, тілдің алфавиті және синтаксимен таныстыру.

Дамытушылық. Паскаль программалау ортасында жұмыс істей алу дағдыларын дамыту, программалау ортасымен жұмыс істеу кезіндегі қолданылатын негізгі бұйрықтардың қызметін пайдалана білуге үйрету.

Тәрбиелілік. ЕТ кабинетінде ҚЕ-рін сақтауға, уақытты тиімді пайдалануға, компьютерде орындалатын тәжірибелік жұмысты мұқият, өз бетімен орындауға тәрбиелеу.

Оқушылар білуі тиіс: Паскаль программалау тілінің құрылымын, орындалу ретін.

Оқушылар үйренуі тиіс: программалау барысында кездесетін кілттік сөздерді дұрыс жаза білуді, паскаль программалау ортасында еркін жұмыс істеуді.

Сабақ түрі. Жаңа сабақ.

Сабақ әдіс-тәсілдері: көрсетіп-түсіндіру, сұрақ-жауап, тәжірибелік.

Көрнекіліктер: ДК, экран, таратпа материалдар, Паскаль программалау ортасы.

Сабақ барысы:

І. Ұйымдастыру.

Оқушылармен сәлемдесу, сынып тазалығын қадағалау, сынып оқушыларын түгендеу, назарларын сабаққа аудару.

ІІ. Өткенді қайталау.

А) тест жұмысы.

1. ОЖ-нің пайда боуының негізгі себептерін көрсетіңдер:

А. Бір компьютерде бір-неше адамның жұмыс іс-теу қажеттілігі

В. Мәселелер мен қолда-нушылар арасында ре-сурстарды бөлу қажет-тілігі мен күрделі сырт-қы құрылғылардың пай-да болуы

С. Программалау мүм-кіндігі

Д. ІІІ буынды компью-тердің пайда болуы*

2. ОЖ қызметіне не жатпайды?

А. Интернет желісінде қоданушының жұмысын ұйымдастыру*

В. Енгізу-шығару және мәліметтерді басқару

С. Программалауды өңдеу үдерісін ұйымдастыру және жоспарлау

Д. Программаларды орындауға жіберу

3. ОЖ қайда сақталады?

А. Кез-келген сыртқы тасымалдауышта сақталуы мүмкін

В. Винчестерде

С. Процессорда

Д. Компьютердің жедел жадында*

4. ОЖ жүктеу дегеніміз не?

А. ОЖ-нің компьютердің жедел жадында орна-ласуы*

В. Компьютердің жұмыс істей бастауы

С. Сыртқы тасымал-дауыштан ақпаратты салыстырып оқу

Д. Ақпаратты ТЖҚ-дан салыстырып оқу

5. Алғашқы ОЖ-нің интерфейсі қандай болды?

А. Графикалық

В. Қолданушылық

С. Бұйрықты жолдар*

Д. Ыңғайсыз

6. Графикалық ОЖ-нің арқасында қандай құрылғы пайда болды?

А. Пернетақта

В. Тінтуір*

С. Модем

Д. Принтер

7. ОЖ-ге қойылатын кеңеюшілік талабы:

А. ОЖ өзгертулер мен қосымшаларды енгізу ыңғайлылығын қамта-масыз ету керек*

В. ОЖ бір ақпараттық платформадан екіншісіне тасымалдау мүмкіндігін қамтамасыз етеді

С. ОЖ ішкі және сыртқы қателерден, іркілістерден және тоқтаулардан қор-ғаныс жасайды

Д.ОЖ ресурстарды бір қолданушыдан екінші-сінен қорғау құралда-рынан тұру керек

8. Қазіргі заманғы ОЖ-ге қатысты тааптарға жатпайтынды таңдаңдар:

А. Үйлесімділік

В. Төзімділік

С. Ыңғайлылық *

Д. Кеңеюшілік

Б) бұйрықты жолдар интерфейсі бар ОЖ қазіргі кезде қандай жағдайларда қолданылады?

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ІІІ. Жаңа сабақ. ІІІ тарау. Pascal тілінде программалау. §8. Программалау тілдері.

Ой толғау:

 компьютерде ақпарат қалай беріледі? Компьютерде кез-келген ақпарат 0 мен 1-лердің тізбектері, яғни екілік код түрінде берілетіндігі естеріңде ме?

FAR программасын іске қосу. 18-сурет. Екілік кодты түсіну қиын, программаны да мұндай тілде жазу қиын. Сондықтан, адамды машиналық кодтардан құтқару үшін программалау тілдері жазылған.

Программалау тілінде адам прграмманың «түпнұсқа» д.а. мәтінін жазады, ал бұл мәтін компьютерге түсініксіз. Осы келесі қадамда, программаны орындау барысында тағы бір программа іске қосылады, ол осы мәтінді 2-лік кодқа ауыстырады. Мұндай программалау компилятор деп аталады, яғни

Компиляция дегеніміз-бұл программаны программалау тілінен екілік кодқа ауыстыру жүйесі.

Қандай программалау тілдерін білесіңдер?

Pascal тіліндегі программа- Паскаль тііндегі компилятор; 19-сурет

Basic тіліндегі программа-Бейсик тіліндегі компилятор; компилятор жұмысы

Delphi тіліндегі программа-Дельфи тіліндегі компилятор.

Тілдің алфавиті мен синтаксисі.

Программаны жазу үшін тілдің синтаксисін, яғни, бұйрықтарды жазу ережесін білу керек, сондықтан тілмен танысуды бастау керек. Программаау тілінің алфавиті- ол белгілі бір символдар жиынтығы. Осы симводардың көмегімен идентификаторлар, өрнектер және тілдің операторлары.

Идентификатор-әріптердің, цифрлардың және сызу символының жиынтығы. Бастысы латын әріптері қолданылу керек.

Оператор-алгоритмді жүзеге асыру барысында орындалатын іс-әрекеттерді анықтайтын тілдің қарапайым сөйлемі, бұйрықты орындау қызметін атқарады. Мысалы, BEGIN, WRITE, READ, END.

Бос орынға(пробел) ерекше назар аудару керек. Ол «жоқ» дегенді емес, символды білдіреді.

Орыс әріптері тек қатарлық өрнектер үшін қолданылады, мысалы: экранға түсіндірулерді шығару үшін.

Арнайы символдардың қызметтері, 2-қосымша, көшірмесін тарату.

Комментарийлерді белгілеу түрлері:

бұл комментарийлер!

(*комментарийерді осылай жазуға болады*)

// осындай амал

// егер комментарий болса, ыңғайлы

// бернеше жолға орналастыру керек

Pascal программалау жүйесінің мүмкіндіктерін зерттеу. КТЖ.

5-кесте. Файлдармен жұмыс істеу кезінде қолданылатын негізгі бұйрықтар(46-бет).

Pascal программалау ортасында жұмыс істеу, көшірме(49-бет).

IV. Бекіту. КТЖ.

VI. Бағалау.

Үйге тапсырма. §7- оқу, 5-кестені, 2-қосымшаны, Edit редакциялау тармағында орналасқан бұйрықтарды жаттау.