Коспект по информатике на тему Maglumatlary tertipleşdirmek (11-synp)

51-nji sapak.

Senäsi: ___ ____ 20 __ ýyl 11-nji "a","b","ç" synplar

Sapagyň temasy: §27. Maglumatlary tertipleşdirmek

Sapagyň maksady: Maglumatlary tertipleşdirmek barada düşünje bermek.

Sapagyň terbiýeçilik ähmiýeti: Okuwçylary watançylyk, zähmetsöýerlik, beýik adamkärçilik ruhunda terbiýelemek, kompýuter tilisimatynyň inçe syrlaryny dünýä ülňülerine laýyk derejede öwretmek.

Sapagyň görkezme esbaby: Atalyk kitaplary, okuw kitaby we kompýuter prezentasiýalary.

Sapagyň gidişi:

1. Guramaçylyk döwri.Okuwçylaryň gatnaşygynyň derňewi.

2. Öý işleriniň barlygy. Okuwçylary bahalandyrmak.

Temanyň gysgaça beýany:

Maglumatlary tertipleşdirmek

Microsoft office Access programmasy formanyň aşaky boleginde «поиск» meydancasynda maglumat bazasyndaky meydancalaryň yazgylaryny dolulygyna ya-da bolekleyin gozlemage mumkinciligi bar. Eger «Mekdep» maglumat bazasyndaky «Mugallymlar» tablisasyndan «familiyasy» Meydanca- syndan kimdir biriniň doly familiyasy yadymyza duşmese, onda birinji, ikinji we ş.m. harplaryny girizmek arkaly tapyp bileris. «Mekdep» maglumat bazasyny acýarys we penjiraniň çep tarapynda «Область переходов» panelini işjeňleşdirýaris (49-njy surat).

49-njy surat

50-nji surat

Cykan sanawdan «Таблицы и связанные представления » setirine bellik goýýarys we açylan penjiredäki «Mugallymlar », soňra «Mugallymlar: таблица» geçýäris. «Mugallymlar » tablisasy acylar. Gözleg geçirmek üçin «Главная» menýuda «Найти» ady bilen berlin gurallar paneli bar. toplumdan düwma basanymyzda «Поиск и замена» penjiresi peýda bolar (50-nji surat).

«Образец» meydancasynda mysal ucin:«Muhammedow» diylen familiyany girizyaris, «Поиск в:» meydancada tablisanyň adyny saylamaly, «Совпадение» meydancasynda «C «С любой частью поля» saylap «Найти далее» duwma basyarys. Netijede, «Muhammedow» yazgy saylanar we tapawutlandyrylar. Eger tablisada «Muhammedow » familiyasy birnace bolsa, onda «Найти далее» duwma basanymyzda tertip boyunca soňky «Muhammedow» familiyalar

meydancada gorner. Maglumat bazalarynda suzgucleriň komegi bilen gozleg

işlerini amala aşyrmaklygyň has giň mumkincilikleri bar. Suzgucler yazgylary kabir berlen şertler boyunca gozlemekligi amala aşyryarlar. Yazgylary saylamaklygyň şertleri deňeşdirme operatorlary (=, >, < we ş.m.) peydalanyp doredilyar. Bir meydancanyň yazgylaryny saylamak ucin şertler yonekey suzguclerde doredilyar. Birnace durli meydancalaryň yazgylary ucin cylşyrymly suzgucler doredilyar. Cylşyrymly suzgucler ulanylanda bir

wagtda hemme şertleri kanagatlandyryan yazgylar meydancada peyda bolar. Cylşyrymly suzguclerdaki şertler ozara logiki kopeltmek amallary arkaly baglanyşyarlar.

51-nji surat

Süzgüjiň kömegi bilen maglumatlary gözlemek «Главная » menýuda düwmä

basanymyzda «Сортировка и фильтр» açylan gepleşik penjiresindäki gurallar toplumynyň kömegi bilen amala aşyrylýar. Süzgüje geçmezden öň, maglumatlary süzmek üçin meýdança tapawutlandyrylýar. Süzgüç saýlanylanda meýdancalarda saklanylyan maglumatlaryň giňeltmesine (ýazgy ýa-da san) baglylykda birinji ýa-da ikinji gepleşik penjireleri açylýar. Eger meýdançada maglumatlar ýazgy giňeltmesinde bolsa, onda «текстовые фильтры» penjire çykar, eger maglumatlar san giňeltmeli bolsa, onda «числовые фильтры» penjire çykar (51-nji surat).

52-nji surat

Tablisanyň birnäçe meýdançasynda birbada süzgi geçirmek üçin ilki bilen tutus tablisany tapawutlandyrmaly we «Сортировка и фильтры» gurallar toplumyndan «Дополнительно» düwmä basyp çykan sanawdan «Расширенный фильтр» düwmä basmaly. Işjeň penjiräniň aşaky böleginde çylşyrymly süzgüji saýlamak üçin tablisa peýda bolar. Şol tablisanyň «Поле» setirinde saýlama geçirjek meýdançamyzyň adyny; «Сортировка» setirinde saýlamanyň görnüşini; «Условие» setirinde saýlamanyň şerti girizilýär. Şundan soň «Применить фильтр» düwmä basmaly.

53-nji surat

Maglumatlar bazasy ýüzlerçe, müňlerçe ýazgylary saklap bilýär. Köplenç ýagdaýlarda, ýazgylary tertipleşdirmeli, ýagny kesgitli tertipde ýerleşdirmeli bolýar. Ýazgylary tertipleşdirmeklige süzmek hem diýilýär. Ýazgylary süzmek haýsy hem bolsa bir meýdança boýunça geçirilýär. Meýdançadaky ýazgylaryň bahalary meýdançanyň giňeltmesi boýunça kesgitlenen tertipde ýerleşdirilýär: - elipbiý boýunça, eger meýdança ýazgy (текстовое) görnüşli;

- san ululyklary boýunça, eger meýdança san (числовое) görnüşli;

- senesi boyunca, eger meydanca Sene /Wagt (Дата/ Время) görnüşli bolsa

we ş.m. Ýazgylary süzmek meýdançanyň bahalarynyň artýan ýa-da kemelýän tertibinde amala aşyrylýar. Ýazgylar süzülende olaryň bitewüligi doly saklanylýar, ýagny ýazgylar tablisanyň bir ýerinden başga bir ýerine geçirilýär.

Amaly işler: 1. Taýýar maglumat bazasynda tertipleşdirme geçiriň.

4. Temany berkitmek: Okuwçylar bilen sorag-jogap alyşmak. 1. Maglumatlary tertipleşdirmek diýmek näme? 2. Tertipleşdirmekligiň tertibi nähili kesgitlenilýär? 3. Siz tertipleşdirmekligiň haýsy görnüşlerini bilýärsiňiz?

5. Öýe ýumuşlar: Temany okap gelmeli. § 26 Sah 123

Mugallym: ____________

Mekdep müdüriniň okuw

işleri boýunça orunbasary: _________