Разработка урока Есептеу техникасының даму тарихы 5 сынып

6 - сыныпқа арналған қысқа мерзімді жоспары

Сабақтың тақырыбы

Есептеу техникасының даму тарихы. Электронды-есептеуіш машиналардың кезеңдері.

Сілтеме

В.А.Вьюшкова, Н.В.Параскун, Б.Қ.Әбенов

Жалпы мақсаты

Есептеу техникасының даму тарихымен танысады, компьютер кезеңдерін үйренеді, пәнге деген қызығушылығын арттыру, есте сақтау, байқағыштық, тапқырлық қабілеттерін дамыту.

Оқыту нәтижелері

- Берілген тапсырмаларды жеке, жұпта, топта орындауға үйрету;

-Оқушылардың өзін және бірін-бірі бағалауға дағдыландыру;

-Тапсырмаларды орындауда ережелерді қолдана білу дағдысы

информатикалық терминдік тілде сөйлеу қабілеттері;

Түйінді идеялар

Есептеу құрылғыларының даму тарихын біліп, эем кезеңдерін несесе буындарын ажырата алады

Күтілетін нәтиже

Алғашқы санау құрылғыларының, дамуын, кезеңдерін үйренеді

Психологиялық дайындық

Ұйымдастыру кезеңі

3 минут

«Шаттықшеңбері»
Бір - бірініңқолдарынұстапалақанжылуыарқылыжылылебіздерайтады:

Бүгінгі күн терезеден күлімдеп тұр бізге қарап

Сондай жақсы көңіл күймен басталады бұл сабақ

Компьютер суреттері бойынша 3 топқа бөлу

Бағалау критерийлері

Үй тапсырмасы

Жаңа сабақ слайд

Практикалық бөлім компьютермен жұмыс жеке жұмыс жасауы

«Адасқан әріптер» Топпен жұмысИнформатикалық терминді пайдалану

«Сурет салу» бірін бірі бағалау

Сабақтың барысы

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Өткен тақырыпты меңгергенін тексеру:

3 минут

«Ақпаратты сығу. Мұрағаттау программалары» тақырыбы бойынша еркін конструктивті типтегі тест жұмысын орындау

1.Файлды мұрағаттау дегеніміз не?

А) файлдарды қоржынға жою в) оларды жеке бумаға біріктіру с) оларды бір мезгілде сыға отырып, бір файлға қою

Д) кеңседегі құжаттарды қоюға арналған арнайы орын

2.Мұрағаттауды қашан орындау керек?

А)дискіде орын жетпесе в) файлдар көп болса с) файлдар аз болса д) ойын ойнағанда

3. Мұрағаттық файлдың құрамына не кіруі мүмкін?

А) тек бумалар в) файлдар да, бумалар да с) тек файлдар д)файлдар да емес, бумалар да емес

4. Мұрағаттауды жүзеге асыратын программаны көрсетіңдер?

А) Windows b) Microsoft Word c) Paint d) WinRar

БІЛУ

Жаңа тақырыпты игеруге көмектесу. Интерактивті тақтамен слайд көрсету. Өздеріне мысал келтірту.

10 минут

А) Жаңа сабақ бойынша не білетінін айту.

Ә) Оқушылар мұғаліммен бірге слайдтар бойынша жұмыс жасайды.

ТҮСІНУ -

Тақырыпты оқушылар өздері меңгеруіне мүмкіншілік беру.

5 минут

Әр оқушы өз бетінше тақырыпты оқып түсінеді, жұпта талдайды, топта талдайды, дұрыс немесе дұрыс емес екендігін айтады, бос орынға керекті сөздерді жазады. Кестені толтырады

І топ: Бос орынға керекті сөздерді жазу

ІІ топ:Бос орынға керекті сөздерді жазу

ІІІ топ: Бос орынға керекті сөздерді жазу

ҚОЛДАНУ -

Компьютерде тапсырмалар

7 минут

Ғаламтор желісін немесе кітапты пайдаланып қажетті ақпаратты тауып мына кестені толтырыңдар.

№

Өнертабыс, құрылғы

Мезгіл

Кайда және кім жасады?

1

Шоттар

XVI-XVII ғасырлар

Ресейде

2

Навигациялық есептерге арналған сызғыш

3

Механикалық есеп машинасы

4

Механикалық есеп машинасы-арифмометр

5

Есептеуіш автомат

6

Аналитикалық машина

7

Есептеуші перфарациялаушы машина

ТАЛДАУ

Сыни ойлауын дамыту.

Адасқан сөздер анаграммасын тарату

3 минут

т

б

э

б

а

б

е

б

а

у

д

ж

б

л

я

т

а

к

р

о

І топІІ топ ІІІ топ

Оқушылар жасырынған сөздерді тауып және термин сөздерді нақтылайды

е

й

б

ц

л

п

н

и

р

а

с

к

е

л

е

а

а

н

и

л

а

п

р

а

с

ф

и

т

к

м

ш

о

а

о

м

е

л

ь

р

т

.

ЖИНАҚТАУ-

Қажетті материалдарды беру

5 минут

Бүгінгі өткен тақырып бойынша білімдерін жинақтап кесте, сызба несесе сурет құрап шығармашылықтарын көрсету

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

ББҮ кестесін тарату

2 минут

білемін

білдім

Үйренгім келеді

Оқушылар кестені толтырады

Бағалау

2 минут

Топ бағалаушылары топ мүшелерін бағалайды.

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Қорытынды баға шығару

Бағалау парағы бойынша бағалау.

Үйге тапсырма беру

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

6- тақырып «Есептеу техникасының даму тарихы. Электронды -есептеуішмашиналардыңкезеңдері» тақырыбын оқу. Оқулық 42-бет Бақылау сұрақтарына жауап беру

Үй тапсырмасын күнделікке жазып алу.

Рефлекция

1. Мен бүгінгі сабақта не білдім.......

2. Маған қызықты болды........

3. Маған қиындық тудырған.......

4. Бүгінгі білгенімді болашақта өмірде............... пайдаланымын

Бағалау парағы

Аты жөні

Үй тапсырмасы

Түсіну

Кестені толтырады

Қолдану

Компьютерде жұмыс

Талдау

Адасқан әріптер

Жинақтау

Сурет құрау

Бағалау

рефлексия

Қорытынды

Бағалау парағы

Аты жөні

Үй тапсырмасы

Түсіну

Кестені толтырады

Қолдану

Компьютерде жұмыс

Талдау

Адасқан әріптер

Жинақтау

Сурет құрау

Бағалау

рефлексия

Қорытынды

Бағалау парағы

Аты жөні

Үй тапсырмасы

Түсіну

Кестені толтырады

Қолдану

Компьютерде жұмыс

Талдау

Адасқан әріптер

Жинақтау

Сурет құрау

Бағалау

рефлексия

Қорытынды

ЭЕМ буындары

Элементтік базасы

ЭЕМ-нің негізгі сипаттамалары

І буын, 1946 - 1958 ж

Электрондық шамдар

Жылдамдығы төмен, абажадай, енгізу үшін перфокарталар қолданылған бағдарламалар машина командаларының тілінде құрылған, санау жылдамдығы секундына 20000 операция.

ІІ буын, 1958- 1964 ж

Жартылай өткізгіштер, транзисторлар

Өлшемі кішірек, электроэнергиясын азырақ жұмсайды, жылдамдығы секундына бірнеше мыңдаған операция, жоғары деңгейлі бағдарламалау тілдері дами бастада.

ІІІ буын 1964 - 1972ж

Интегралды схемалар

Үлкен жад, жылдамдығы секундына бірнеше милиондаған операцияға дейін, магнитті дискілер пайда болды. Мультибағдарламалық режим

IV буын 1972 жылдан бүгінге дейін

Микропроцессорлар

Үлкен жад, жоғары жылдамдық, өлшемі шағын, жоғарғы деңгейлі бағдарламалау жүйелері.

V буын Болашақ

Қарым - қатынас тілі табиғи тілге жақын.

Жасанды интелект. қызметінатқаратын суперкомпьютер құрастыру

Компьютер - сенің көмекшің
Қаламың, әрі қағазың!
Керекемесдемессің,
Аздағанболсахабарың.
Үйренукерекбәрін де -
Ақпараттық заманың!

Блумтаксономиясыбойынша оқумақсаттарыныңнегізгікатегориялары

Бенджамин Блум - америкалықоқытуәдістемесініңпсихологі, Блумтаксономиясының авторы. ПенсильваниядаЛенсфордқаласындатуылған, 1935 жылыПенсильвануниверситетін бакалавр және магистр деңгейлеріменбітірген, 1942 жылы Чикаго университетіндедокторлықдеңгейінқорғады. «Блумтаксономиясы» аттыкітабындаөзтеориясындамытқан: адамимінездеменіңөзгеруі мен бірқалыптылығыжәнебілім беру мақсаттарынжүйелеу.

1. 1. Оқумақсаттарыныңнегізгікатегориялары:

1) Білім;

2) Түсіну;

3) Қолдану;

4) Талдау;

5) Синтез (жүйелеу, жинақтау);

6) Бағалау.

· 2. Блумтаксономиясыбойыншакатегориялармазмұны, сұрақтар мен тапсырмаларүлгісі.

І. Білу.

Таным мен ойлаудеңгейі - төмен деңгей. (Слайдпен жұмыс)

Бұл категория мәлiметтердiқайталаунемесетануарқылыестеқалайсақталғанынтексеругебағытталады, мағлұмат пен деректердiескетүсiредi.

Шәкірт:

· Қолданылғантерминдердібіледі (естесақтайдыжәнеқайталайды);ъ

· Нақтыфактілердібіледі;

· Жұмыстыңорындалуретінбіледі,

· Негізгіұғымдардыбіледі;

· Ережелерді, қағидалардыбіледі.

Тапсырмалартүрі:

Не? Қашан? Қандай? Қайда? Формуласынжазу, атапкөрсету, жабық тест тапсырмалары; қалдырыпкеткенбелгiлердiқою; жатқаайту; анықтамалар мен атаулардықайталау, олардыңқолданутәртiбiнайту.

Мысалдар:

- ҰлыОтансоғысықашанбасталды?

- Бастауышдеген не?

- Жайбөлшектерқалайжазылады?

- Египеттiңастанасықайқала?

ІІ. Түсіну.

Таным мен ойлаудеңгейі - орта деңгей. (Слайдпен жұмыс)

Оқуматериалынтүсінгендіктіңретіндекелесідейәрекеттердіатқарудыатауғаболады:

Трансляция - оқуматериалынбір «тілден» екінші «тілге» ауыстыру (мысалы, математикалықформуланысөзбенайтып беру; сөзбенкелтірілгенмәліметтікесте, схемаменкөрсету, т.б.);

Интерпретация - оқуматериалын «өзсөзімен» түсіндіру, қысқашабаяндау;

Жорамалдау - оқуматериалдарыбойыншаәңгіменіңәріқарай не туралыболатындығын, оныңсалдары мен нәтижелерінболжау.

Шәкірт:

· Фактілерді, ережелерді, қағидалардытүсінеді;

· Сөзбенкелтірілгенматериалды, схемалар, графиктер, диаграммалардытүрлендіреді;

· Сөзбенкелтірілгенматериалдыматематикалықұғымдарғаөзгертеді;

· Берілгенақпаратбойыншаболашақтатуындалуыықтималсалдарынсипаттайды.

Тапсырмалартүрі:

Қалай? Неліктен? Сөйлемдіаяқтаңыз; сөйлемдіөзгертіңіз; өзарабайланысынтүсіндіріңіз; айырмашылығынкөрсетініз; өзсөзіңізбенайтыңыз; графикті, суреттітүсіндіріпберіңіз.

Мысалдар:

- Х пен У арасындағы айырмашылық қандай?

- БатысжәнеШығысҚазақстанныңрельефiнсалыстырыңыздар.

- Түсiнгенiңiздiөзсөзiңiзбенайтыпберіңіз;

- Зерттеуiңiздi таблица жүзiнде көрсетiп, қысқаша мазмұндап берiңiз;

- Шығарманыңсюжетiнөзсөзiңiзбенәңгімелепберiңiз.

ІІІ. Қолдану.

Таным мен ойлаудеңгейі - орта деңгей. (Слайдпен жұмыс)

Бұл категория оқуматериалыннақтыжағдайдажәнемүлдемжаңаситуациядақолданудымеңзейді. Мұндаережелерді, әдістерді, ұғымдарды, заңдарды, қағидаларды, теорияларды, практикалықтұрғыданқолданукіреді. Оқунәтижелерітүсінедеңгейінеқарағандаматериалдытереңірекигерудіталапетеді.

Шәкірт:

- Ұғымдар мен қағидаларды жаңа жағдайларда қолданады;

- Заңдар мен теориялардыпрактикалықтұрғыданнақтыситуациялардақолданады;

- Әдіснемесежұмысретіндұрысқолданатындығынкөрсетеді.

Тапсырмалартүрі:

Жасапкөр; таблица, график жаса; қолданумақсатынтүсіндір; есептібірнешетәсілменшеш, берілгенгипотезанытексер.

Мысал:

Оқушыларда метафора мен теңеутуралытүсiнiк бар (Білім), олардыңайырмашылығы да белгiлi (Түсiну), ендiоларАбайдың "Қыс" өлеңiнде метафора мен теңеуқандайбейнелердіқұрастыратындығынайтыпберуiкерек.

ІV. Талдау.

Таным мен ойлаудеңгейі - жоғарғы деңгей. (Слайдпен жұмыс)

Оқу материалыныңқұрылымыанықкөрінуіүшін оны құрамдасбөліктергебөлу: бүтінніңбөліктерінажырату; бүтінніңбөліктерініңарасындағыөзарабайланыстардыанықтау, бүтінніңқалайшаұйымдастырылғандығынсезіну. Бұл категория оқуматериалыныңмазмұнынсезінуменқатароныңішкіқұрылысынқалайшақұралатындығын меңзейді.

Шәкірт:

- Жасырын (көзгекөрінбейтін) жәйттердіашады;

- Ойдың өрбуінен қателер мен олқылықтарды айқындайды,

- Фактілер мен олардыңсалдарыныңарасынажыратады;

- Ұсынылған фактілердің маңыздылығын айқындайды.

Тапсырмалартүрі:

Құрылымы қандай? Салдарынеде? Топтастырыңыз; салыстырыңыз; себебінталдаңыз.

Мысалдар:

- Теореманыңекiбөлiгiнсалыстырыңыз.

- Зейнетақы реформасының мәнi қандай?

- "Ер туғанжерiне, иттойғанжерiне"дегенмақалдықалайтүсiнесiз?

- Президенттіңжелтоқсанайындағы АҚШ-қажасағансапарыныңсебебiқандай?

- Жердiңсатылуытуралымәселенiңқазiргiкүнiталқылануынелiктен?

V.Синтез (жинақтау, жүйелеу).

Таным мен ойлаудеңгейі - жоғарғы деңгей. (Слайдпен жұмыс)

Оқуматериалыныңэлементтеріненжаңашылсипаттанбүтінді (нәтижені) құрастыру. Жаңанәтижеретіндеоқуматериалдарынмүлдемөзгешереттейтінхабарлама (баяндама, сөз), жұмысжоспары, схемалардыатауғаболады. Мұндайоқунәтижелеріжаңамазмұн мен жаңақұрылымдардыжасапшығаратыншығармашылықәрекеттердіқолданудыталапетеді.

Шәкірт:

- Шығармашылықтұрғыданкішігірімшығарма (эссе) жазады;

- Тәжірибежасаудыңөзіндікжоспарынұсынады;

- Қандай да болмасынпроблеманышешуүшінөзбілімдеріншығрамшылықпенқолданады.

Тапсырмалартүрі:

Өзшешіміңіздітабыңыз, алгоритм құрастырыңыз, баламасынтабыңыз, бөліктерденқұраңыз, жүйелестіріңіз, зерттеңіз.

Мысалдар:

1.Эссе, шығарма, өлең, шешендiк (ораторлық) сөз, сценарий, компьютерлiкбағдарламажазу.

2. Мәлiметбойыншабарлықбiлiмдiтиянақтап, оны бiржүйегекелтiрiп, жоспарнемесекестеқұру (Тәжірибенiжоспарлап, нәтижесiнбақылау).

3. Ғылыми гипотеза (болжау) құрастырып, ұсыну.

VІ. Бағалау.

Таным мен ойлаудеңгейі - жоғарғы деңгей. (Слайдпен жұмыс)

Оқуматериалыныңмаңызынанықтау, олтуралыөзіндікпікіркелтіру, ойынбілдіру. Бұлдеңгейалдыңғыкатегориялардыңоқунәтижелелерінеқолжеткізудімеңзейді.

Шәкірт:

- Оқу материалы құрылымыныңлогикасынжазбашатүрдебағалайды;

- Ішкінемесесыртқыкритерийлерге сүйеніп, оқу материалының маңыздылығын айқындатады;

- Жасалғаншешімдер мен қорытындылардыңберілгенфактілергесәйкестігінанықтайды.

Мысал:

«Сiздiңойыңызшабұлдұрыс/бұрыс, маңыздыма/емеспе, жақтайсыз ба/ қарсысыз ба?» дегенпiкiрталас, полемика мен дау-дамайтуғызатынсұрақтарарқылыжүзегеасырылады.