MS-DOS-тың утилиттері тақырыбында дәріс

ДӘРІС №10

Тақырыбы: MS-DOS-тың утилиттері.

MS DOS утилитінің үлкен көлемді саны осы жүйе бойынша басқаруда жазылған. 640 Кбайттан артық жадыны қолдануға мүмкіндік беретін және операциялық жүйе құрамына енетін, әсіресе, кеңейтілген оперативті жадылық драйверлердің зор мәні бар.

Жүйеде ерекше рөлді CONFIG.SYS және AUTOEXEC.BAT файлдары атқарады, бұлар жүйе жүктелгенде оқылып, оған конфигурация беретін, жадыға драйверлер жүктелгенде орындалатын қосымша командалар.

CONFIG.SYS утилиті

Ол командалық процессорлар жүктелгенге дейін орындалады және SYS-драйверлерді шақырудан тұрады. Жүктелетін драйверлер DEVICE командасымен орнатылады, одан кейін драйвері бар файлдың толық аты көрсетіледі. Мысалы, тінтуірдің драйверін MOUSE.SYS іске қосу үшін мынандай команда беруге болады: DEVICE=C:\DOS\MOUSE.SYS

MS DOS 4.0 нұсқасынан бастап COM және EXE-драйверінің INSTALL командасының көмегімен жүктелуі қарастырылады. Мысалы, INSTALL=C:\DOS\MOUSE.COM

Компьютердің түрлі типті микропроцессорларымен (80286, 80386, 80486, Pentium) және оперативті жады өлшемдерімен тиімді жұмыс істеу үшін келесі драйверлер қолданылады:

DEVICE=C:\DOS\HIMEM.SYS

DEVICE=C:\DOS\EMM386.EXE NOEMS

DEVICE=C:\DOS\ EMM386.EXE

Сыртқы драйверлердің жүктелуінен басқа, CONFIG.SYS өзінің (ішкі) командаларын жүктейді.

Егер компьютерде қатты дискінің КЭШ-і болмаса онда дискімен жұмысты жылдамдату үшін BUFFERS командасыенгізеді. Буфер - 532 байт өлшемді оперативтік жадының бір бөлігі.

Мысалы: BUFFERS=20

FILES командасының көмегімен жүйеде және бағдарламада бір мезетте қолданылатын файлдардың санын көрсетуге болады.

DOS командасы операциялық жүйе модульдерін және 640 Кбайттан жоғары жадыаймағының кейбір драйверлерін жүктеуге мүмкіндік береді. Мұндай іс-әрекет бос базалық жадының өлшемін кеңейтеді және де оның бірнеше қолданбалы бағдарламалар үшін маңызы зор.

PC 386 үшін төменде типтік файлдар конфигурациясына мысалдар келтірілген:

REM Типтік CONFIG.SYS

DOS=HIGH, UMB

REM Мүмкіндігінше операциялық жүйе модульдерін және REM МДД кейбір драйверлерді жүктеу

REM және UMB (640 кбайт және 1 Мб аралығындағы жады аймағының блоктары)

FILES-20

REM 20 файлға дейін бір мезгілде ашылуы мүмкін

BUFFERS=5

REM Қатты дискіде файлдармен жұмыс істеу үшін 5 буферді қолдану қажет

DEVICE=C:\DOS\HIMEM.SYS

REM 1 Мбайттан жоғары жады менеджерін жүктеу

DEVICE=C:\DOS\EMM386.SYS NOEMS

REM Кеңейтілген жады менеджерін жүктеу

REM UMB бірге қосулы тұрған жұмысты құптау

DEVICEHIGH=C:\WINDOWS\MOUSE.SYS

REM «маус» типті манипулятор драйверін жүктеу

REM UMB-да

DEVICE=C:\STACKER\STACHIGH.SYS

REM дискілермен жұмысты құптау драйверлерін жүктеу

REM деректер компрессиясын қолдану.

Компьютердің бастапқы жүктелуіне AUTOEXEC.BAT файлының әсері мол. AUTOEXEC.BAT файлында әрбір жұмыстың басында қолмен ендірілуі қажет болатын командалар жазылған. Мысалы:

C:\KEYRUS

REM бағдарламаны іске қосу, пернетақтадан орысша ендіру және экранға шығару.

C:\DOS\MOUSE

REM «тінтуір» типті манипулятор драйверін іске қосу

PROMPT $P$G

REM DOS командалық жолдың түрін орнату

PATH C:\; C:\DOS\; C:\NC; C:\TOOLS

REM орындалуға шақыратын, файл бағдарламаларын іздеудің жолын орнату

SET TEMP=C:\DOS

REM жолды көрсететін орта айнымалысының мәнін орнату

REM уақытша файлдарға NC

REM NORTON COMMANDER файл-менеджерін іске қосу.