Паскаль тілінде мәліметтерді енгізуді және шығаруды ұйымдастыру

Информатика 9 сынып

Сабақтың тақырыбы: Паскаль тілінде мәліметтерді енгізуді және шығаруды ұйымдастыру.

Сабақтың мақсаты:
1. Білімгерлерді мәндерді оперативті жадыға еңгізу және экранға шығару процедураларымен таныстыру, сызықтық құрылымды программаларды құруды үйрету.
2. Оқушылардың компьютермен жұмыс істеу дағдыларын қалыптастыру, ойлау қабілеттерін дамыту.
3. Оқушыларды іскерлікке, компьютерлік сауаттылыққа тәрбиелеу.

Сабақ көрнекілігі: флипчарттар, слайдттар

1. Ұйымдастыру кезеңі

2. Үй тапсырмасын тексеру:

   1. Паскаль программалау тілі қай жылдарда пайда болды, авторы кім?

   2. Паскаль тілінің жазылу ережесі ?

   3. Программа қандай бөліктерден тұрады?

   4. Паскаль тілінің алфавті және сөздігі

   5. Меншiктеу операторы.

   6. Атаулар /идентификатор/ жазылу ережесі

   7. Begin және end операторларының қызметі

Меншiктеу операторының көмегiмен айнымалыға немесе функцияға есептелiп отырған өрнектiң мәнi меншiктеледi. Ол үшiн ":=" белгiсi қолданылады. Бұл белгiнiң сол жағында айнымалының немесе функцияның аты, ал оң жағында олардың қабылдайтын мәндерi немесе сол мәндердi есептейтiн өрнек жазылады.

Begin және end операторлық жақшаларға алынған орындалатын операторлардың тiзбегiнiң жиынтығы құрылымды операторды сипаттайды:

Жаңа тақырып

Есептi шешу үшiн қолданылатын арифметикалық әрекеттердi сипаттайтын құрылымдарды операторлар деп атайды.. Бұл операторлар бiр-бiрiнен ";" тыныс белгiсiмен ажыратылады. Паскаль тiлiнiң барлық операторларын екi- жәй және күрделi- топтарға бөлуге болады.

Стандартты енгізу файлы болып пернетақта, ал шығару файлы болып дисплей экраны саналады

Read (ln)- сандық мәндерді, символдарды, жолдарды клавиатурадан енгізеді.
Жазылу форматы : Read (ln)(айнымалылар тізімі);

Жазылу түрлері:
Read операторы орындалған соң курсор сол жолда қалады.
Readln-операторы жаңа жолға түсіп айнымалы мәнін ендіруді сұрайды.

Паскаль тілінде нәтижені экранға шығару үшін WRITE (жазу) операторы қолданылады. Айнымалының мәнін, өрнектің мәнін, тексті экранға шығарады.

жазылу форматы: WRITE (ln) (параметр);
Жазылу түрлері:
WRITEln (өрнек) - өрнектің мәнін экранға шығарады
WRITEln (х)-х айнымалының мәні экранға шығады.
WRITEln ('текст')-апостроф ішіндегі сөзді экранға шығарады. Мысалы WRITEln ('сәлем');

Шығарылатын параметрлер бір-бірімен үтір арқылы ажыратылады.
Жаттығу программалары:/оқушылар программаны мұғаліммен бірге орындайды /

1-тапсырма
5+3 қосындысын табу программасы

Program kosyndy;
Begin
Writeln(5+3);
End.

2-тапсырма

Сәлем!
Мен Паскальмын.
Дос болайық! деген тексті шығару бағдарламасы

Program text;
Begin
Writeln('Сәлем');
Writeln('Мен Паскальмын');
Writeln('Дос болайық');
End.

Компьютерде тапсырма орындау

Program Perimetr;
Var A,B,C,P: Real;
Begin
Writeln(' үшбұрыш қабырғаларының мәнін енгіз…');
Read (A,B,C); {алғашқы мәнін беру}
P:= A+B+C; {периметрін есептеу}
Write ( 'Үшбұрыш периметрі P='P); {жауабын жаздыру}
End.

Тақырыпты бекіту сұрақтары:

2. 2. 1. Енгізу, шығару операторларының негізгі қызметі қандай?

      2. Адамдар мен компьютер арасында мәлімет алмасу мақсатында қолданылады.

      3. Read (ln)- сандық мәндерді, символдарды, жолдарды клавиатурадан енгізеді

      4. Паскаль тілінде нәтижені экранға шығару үшін WRITE (жазу) операторы қолданылады. Айнымалының мәнін, өрнектің мәнін, тексті экранға шығарады.

Үйге тапсырма
Шеңбер ұзындығын есептеу программасын жазу
Енгізу-шығару операторлары / оқуға/