Конспект урока по географии

Сабақтың тақырыбы:Оңтүстік Америка жағалауындағы мұхиттар. Ашылу және зерттелу тарихы

Сабақтың мақсаты:

Білімділігі: Оңтүстік Америка материгінің географиялық орнына, зерттелу тарихына сипаттама бере отырып, оның жағалауындағы мұхиттар мен теңіздердің материк табиғаты үшін маңызын түсіндіру.

Дамытушылығы:Оқыту барысында әр түрлі әдіс-тәсілдерді қолдана отырып оқушылардың белсенділігін, қызығушылығын арттыру, картамен жұмыс жасау біліктілігін арттыру.

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың көрнекілігі: Дүние жүзінің және Оңтүстік Американың физикалық картасы, электрондық оқулық, интерактивтік тақта.

Сабақтың барысы

1. Ұйымдастыру кезеңі. Топқа бөлу.

2. Үй тапсырмасын тексеру,сұрақ-жауап

3. Жаңа сабақты түсіндіру.

4. Жаңа сабақты бекіту.

5. Бағалау.

І. «Қызығушылықты ояту» кезеңі

1-бөлім «Кім көп біледі?»

«Лавразия» тобына сұрақтар.

1. Оңтүстік жарты шар материктері ұзақ уақыт бойы қандай материк құрамында болды? (Гондвана)

2. Гондвана қандай тақталарға ажырады? (Америка, Африка-Арабия, Үндістан, Австралия-Антарктида)

3. Тақталардың ажырауына байланысты қандай мұхиттардың табаны ашылды? (Атлант, Үнді)

4. Кейінірек Африка-Арабия және Үндістан плиталары қай материкке жалғасты? (Еуразия)

5. Оңтүстік Америка мен Солтүстік Америка не арқылы бөлініп тұр? (Панама аралы)

6. Қай материктер арасында құрлықтық байланыс үзіліп, бір-бірінен алшақтап кетті? (Австралия, Антарктида)

7. Қай материктерді Оңтүстік тропик шеңбері кесіп өтеді? (Оңтүстік Америка, Африка және Антарктида)

8. Оңтүстік жарты шардағы қай материкті экватор сызығы дәл ортасынан кесіп өтеді? (Африка)

«Гондвана» тобына сұрақтар:

1. Оңтүстік жарты шардағы ең суық материк? (Антарктида)

2. Оңтүстік Америка мен Африканы бөліп жатқан мұхит? (Атлант)

3. Африка материгіндегі және жер шарындағы ең үлкен шөл? (Сахара)

4. Оңтүстік жарты шар материктерінде жер бедерінің қандай түрі басым? (Жазықтар)

5. Материктердегі ірі тау жүйелері материктің қай бөліктерінде орналасқан? (жағалық бөліктерінде)

6. Гондваналық плиталар мұхиттың литосфералық плиталардың түйіскен аймақтарында қандай жас таулар пайда болды? (Анд, Атлас тауы, Үлкен Суайрақ жотасы)

7. Арабия мен Африка плитасының бөлінуінен қандай теңіз пайда болды? (Қызыл теңіз)

8. Оңтүстік жарты шар материктерінің жағалауларында қойнаулар мен шығанақтардың аз болып келу себебі неде? ( Аз тілімденген)

ІІ бөлім: «Сен-маған, Мен-саған» ойыны

Әр топ өз қарсыластарына 5 сұрақтан қояды.

ІІІ. Мағынаны ажырату кезеңі.

Жаңа сабақ жоспары

1. Оңтүстік Америка материгінің географиялық орны.

2. Жағалауларындағы мұхиттар мен теңіздер.

3. Зерттелу тарихы

1. «Лавразия» тобына Оңтүстік Америка материгінің географиялық орнына сипаттама беру тапсырылады.

1 Оңтүстік Американың жер көлемі.

2. Орналасу ерекшелігі.

3. Ең енді жерін анықтау.

4. Материк жағалауының сипаты.

5. Жанып жатқан аралдар мен бұғаздар.

2. «Гондвана» тобына материк жағалауындағы мұхиттар мен теңіздерді анықтау тапсырылады.

3. Екі топ анықтаған мұхиттардың , теңіздердің, аралдардың, шығанақтардың аттарын , шеткі нүктелерін кескін картаға түсіреді.

4 Әр топтан 2 оқушыдан шығып:

а) Солтүстік-Оңтүстік шеткі нүктелерін

б) Батыс-Шығыс нүктелерін картадан анықтайды және координатасын табады.

5. Оқушылар атлас картадан ең шеткі нүктелерінің солтүстіктен-оңтүстікке дейін батыстан-шығысқа дейінгі ара қашықтығын анықтайды.

1. Солтүстік нүктесі Гальинас 12⁰ с.е 72⁰

2. Оңтүстік нүктесі Фроуэрд 54 ⁰ с.е. 71 ⁰

3. Батыс нүктесі Париньяс 5⁰ о.е. 82⁰ б.б.

4. шығыс нүктесі Набу-Бранку 7⁰ о.е. 34⁰б.б.

6. Материктің зерттелу тарихы.

Испан саяхатшысы. Орыс ботанигі Португал саяхатшы

Христофор Колумб Н.И.Вавилов Америго Виспучи

1498 жыл 1932-1933 1501-1502 жыл

Орыс климат зерттеушісі Зерттелу Испан саяхатшысы

А.И.Воейков тарихы Х.Д.Солис

1515-1516

Неміс географ ғалымы Испан саяхатшысы Александр Гумбольдт Ағылшын Фернан-Магеллан

Француз ботанигі теңізшісі 1520

Бонплан Френсис Дрейн

«Лавразия» тобы. Христофор Колумб, А.И.Воейнов және Гумбольдт пен Бонплан саяхаттарын зерттеп әр саяхатшыны 1 оқушыдан шығып хабарлама жасайды

1. «Гондвана» тобы. А.Виспучи, Ф.Магеллан, Н.В.Вавилов саяхаттарын зерттеп хабарлама жасайды

ІІІ. Ой толғаныс кезеңі.

Бекіту сұрақтары.

1. Солтүстік Америкамен Оңтүстік Американы бөліп жатқан канал?

2. Материктің оңтүстігіндегі арал қалай аталады?

3. Материктің солтүстік шеткі нүктесі?

4. Материктің солтүстігіндегі теңіз?

5. Материктегі ең ұзын тау?

6. Оңтүстік Американың батысынан өтетін суық ағыс?

7. Материк табиғатына көп ықпал ететін мұхит?

8. Материк батысындағы атақты шөл?

9. Әр 10-12 жауабының мұхитында қалыптасатын жылы ағыс?

10. Дүние жүзіндегі ең ылғалды материк?

11. Оңтүстік Америка материгіне ең алғаш келген саяхатшы?

12. Дүние жүзіндегі ең суымол өзен?

13. Х.Колумбтан кейін материкке қадам басқан саяхатшы?

14. Европалықтар келгенге дейін жоғары дамыған мемлекет?

15. Атлант мұхиты мен Тынық мұхитын жалғастырып жатқан бұғаз?

16. ХṾІІІ ғасырдың аяғы мен ХІХ ғасырдың басында Оңтүстік Америка табиғатын зерттеген неміс ғалымы?

17. Оңтүстік Америка климатын зерттеген орыс зерттеушісі?

Тест сұрақтары.

1. Оңтүстік Америка құрлығының ауданы

А) 30,3 млн.км² Ә) 24,2 млн.км²

Б) 18,3 млн.км² В) 14 млн.км²

2. Экватор сызығы қай құрлықтың солтүстік бөлігін кесіп өтеді?

А) Солтүстік Америка Ә) Африка

Б) Австралия В) Оңтүстік Америка

3. Анхель сарқырамасының биіктігі

А) 933 Ә) 1054 Б) 120 В) 1610

4. Жер шарындағы ең ұзын тау

А) Анд Ә) Кордильера Б) Гималай В) Тибет

5. Оңтүстік Америка ең .....................материк

А) құрғақ Ә) ыстық Б) ылғалды В) суық

6. «Қаңтар өзені» деген мағына беретін өзен?

А) Ла-Плата Ә) Сан-Франциску

Б) Рио-де-Жанейро В) Ориноно

7. Саргас теңізін ашқан саяхатшы-географ

А) Джон Кобот Ә) Христофор Колумб

Б) Васко да Гамо В) А.Веспуччи

8. Оңтүстік Америка қандай дақылдың отаны?

А) бидай Ә) күріш Б) картоп В) тары

9. Дүние жүзіндегі ең енді бұғаз

А) Беринг Ә) Дрейн Б) Гибралтар В) Суэц

10. Құрлықтың байырғы халқы

А) мулаттар Ә) үндістер Б) аборигендер В) испандар

Жауаптары

1-Б 6-Б

2-В 7-Ә

3-Ә 8-Б

4-А 9-Ә

5-Б 10-Ә

Географиялық диктант

1. Оңтүстік Америка Орталық Америкамен бірге .............деп аталады.

2. Орыс ботанигі ..................Оңтүстік Америка материгінің өсімдіктер дүниесін зерттеді.

3. Анд тауларында дүние жүзіндегі биік тау көлдерінің ең ірісі ................... орналасқан.

4. Анд тауы .............Солтүстік Америкадағы ................ жалғасы болып табылады.

5. Материктің ең тө жатқан нүктесі (-40) ................ түбегінде орналасқан.

Жауабы:

1. Латын Америкасымен

2. Н.И.Вавилов

3. Титинака

4. Кордильера

5. Вальдес

Үйге тапсырма: §37 Оңтүстік Американы зерттеушілердің болған жерлерін кескін картаға түсіріп картадан көрсете білу.

Оқушыларды Бағалау. Қорытынды.

Аты-жөні: Тасқалиев Манарбек Мырзахметұлы

Батыс Қазақстан облысы, Ақжайық ауданы, Есенсай ауылы

Мамандығы: География-биология пәні мұғалімі

Телефон номері: 8711-42-53-4-52, 8778-607-02-63