- Преподавателю
- Физика
- Открытый урок по физику на тему Скорость
Открытый урок по физику на тему Скорость
Раздел | Физика |
Класс | 7 класс |
Тип | Другие методич. материалы |
Автор | Оразова Ж.Б. |
Дата | 24.12.2015 |
Формат | docx |
Изображения | Есть |
Күні:
Пәні:Физика
Сабақтың тақырыбы: §24. Бір қалыпты және бірқалыпты емес қозғалыстар. §25. Жылдамдық.
Сабақтың мақсаты:
б) Бірқалыпты және бірқалыпты емес қозғалыстар туралы түсіндіру.
д) Оқушылардың ой-өрісін дамыту.
т) Күнделікті тұрмыспен байланыстыру, еңбекпен ұштастыру.
Білімділік:
Дамытушылық:
Тәрбиелік:
Сабақтың түрі: Жаңа материалмен таныстыру.
Көрнекіліктер: слайдтар
Сабақтың жоспары:
ұйымдастыру кезеңі (5 мин)
өткен тақырыпты қайталау (5 мин)
физикалық диктант
өткен тақырыпты бекіту
жаңа тақырыпты түсіндіру (10 мин)
бекіту ( 15 мин)
-тест
-жай есептер
-күрделі есептер
қорытындылау, бағалау (5 мин)
Сабақтың барысы:
ұйымдастыру кезеңі (5 мин)
Сәлеметсіздерме! Бүгінгі біздің сабағымыздың тақырыбы: " Бір қалыпты және бірқалыпты емес қозғалыстар. Жылдамдық ". Сабақтың мақсаты: Бірқалыпты және бірқалыпты емес қозғалыстар Жылдамдық туралы түсіндіру . Сабақ қалай өткендігі туралы суреттер арқылы түсіндіресіздер. Қажет емес суретті сызып тастау керек.
-сабақ ұнады.
-сабақ ұнаған жоқ.
-сабақ орташа өтті.
Жұмыс түрі
1 Физикалық диктант
2Жай есептер
3 Күрделі есеп
Бағасы
Өткен тақырыпты қайталау (5 мин)
-физикалық диктант
-
Бірнеше оқушыларға кеспе материалдар тарату.
-
Материялық нүкте деген не?
-
Қозғалыс троекториясы деп нені айтамыз?
-
Орын ауыстыру деп нені айтамыз?
-
Жүрілген жолдың орын ауыстырудан айырмашылығы неде? (мысал келтір)
-өткен тақырыпты бекіту
Сонымен, өткен тақырып бойынша физикалық диктант өткіздік. Енді маған мынадай сұрақтарға жауап беріндер:
Материялық нүкте, қозғалыс траекториясы дегеніміз?
Жаңа тақырыпты түсіндіру (10 мин)
Біз тақырыпта материялық нүкте қозғалыс траекториясына, жол және орын ауыстыру деген тақырыптарымен таныс болдық.
Бүгін сіздермен «Бір қалыпты және бірқалыпты емес қозғалыстар» Жыл-дамдық және оның бірліктері» - деген тақырыптармен танысамыз.
Алуан түрлі қозғалыстардың арасында кез-келген уақыт аралығында, бірдей жол кесінділерін жүріп өтетіндей қозғалыстар кездеседі.
* Дене тең уақыт аралығында ұзындығы бірдей жол жүрсе, ондай қозғалыс бірқалыпты қозғалыс деп аталады.
Мыс: поезд темір жолдың тегіс бөлігінде бір қалыпты қозғалады; бұл кезде доңғалақтары рельстің түйіскен жерінде сығылғанда шығатын дыбыста бірдей уақыт аралығында естіледі. Терезеден қарағанда бағандарда бірдей аралықта тұсымыздан өтіп артта қалып жатады.
Сол сияқты моторы өзгеріссіз жұмыс істейтін автомобиль жолдың түзу бөлігінде, конькиші немесе жаяу жарысқа түскен спортшы жүргізу аралығының орта тұсында бірқалыпты қозғала алады.
Бірқалыпты қозғалысқа тағы да толып жатқан мысалдар келтіруге бола-ды. Стакандағы судан шыққан газ түйіршігі, жаңбыр тамшысы, т.б
Бірқалыпты қозғалыс табиғатта өте сирек кездеседі, көпшілігі бірқалып-сыз болады.
Мысалы: поезд орнынан қозғалғанда өзара тең уақыт арлығында барған сайын ұзағырақ жол жүреді.
* Дене тең уақыт аралығында әр түрлі жол жүріп өтсе, ондай қозғалысты бірқалыпты емес қозғалыс деп атайды.
Мысалы, мынадай тәжірибені қарастыруға болады. Тамызғыштан арбаның үстіне орнатылған өзара тең уақыт аралығы өткен сайын, су тамшылап тұрады. Арбаша қозғалғанда қағаз бетіне тамған тамшылардың ара қашықтықтары бірдей, демек арбаша бірдей уақыт аралығында ұзындықтары бірдей жол жүреді, яғни бірқалыпты қозғалады.
Енді бірқалыпты емес қозғалысты қарастырайық, бұл жағдайда тамшы іздерінен қозғалыстың бірқалыпты емес екендігін байқауға болады.
Қозғалыстағы алуан түрлі денелердің бірдей уақыт ішіндегі орын ауыстырулары түрліше болуы мүмкін. Олар бірдей орын ауыстыруы үшін әр түрлі уақыт жұмсайды.
Мыс: Жаяу адам 1минутта 100 метр жол жүреді. Жердің жасанды серігі бір минутта 500 км жол жүреді, ал радиодабыл немесе жарық дабылы 1 минутта 18 млн км жол жүреді.
Әр түрі қозғалыстар аралығындағы айырмашылықты сипаттау үшін қозғалыс жылдамдығы деп аталатын жаңа физикалық шама енгізіледі. Айырмашылық -Олардың жылдамдықтарында.
* Бірқалыпты қозғалыстан дененің жылдамдығын анықтау үшін оның бірлігін уақыт ішіндегі орын ауыстыруын сол уақыт аралығына бөлу керек:
Жылдамдық =
Бірқалыпты қозғалыстың анықтамасына жүгінсек мұндай қозғалыстың жылдамдығы тұрақты шама.
Айталық t1 уақыт мезетінде кординатасы Х1
t2 уақыт мезетінде уақыт кординатасы Х2
болсын. Демек t2 - t1 аралығында дененің орын ауыстыруы Х2-Х1 шамаға өзгереді.
Сонда, формуласымен өрнектеледі.
t2 - t1= t. ал = L деп алсақ, онда
Бірқалыпты түзу сызықты қозғалыстағы дененің L - орын ауыстыруы, оның S- жүрген жолына тең.
Сондықтан алуға болады.
Бірліктердің халқаралық жүйесінде (Sl)
жылдамдықтың бірлігіне секундына метр (м/с) алынады. Бұл жылдамдық бір-қалыпты түзу сызықты қозғалатын нүктенің 1с ішінде 1м орын ауыстыратынын білдіреді.
Егер, Х2-Х1 және L >0 болса, жылдамдық оң болады.
Х2-Х1 және L <0 болса, жылдамдық теріс болады.
1. 2. 3.
Ал енді осы тақырыпқа есептер шығарайық.
Бекіту (20 мин)
-жай есептер. (Тақтаға оқушы шығарылады. Есептің шартын оқып, берілгенің жазады және формуланы пайдаланып, есепті шығарады)
№1.
Бер: 180 км формула шешуі:
t = 2,5 сағ.
т/к: - ?
жауабы:
72 км = 72000м;
1 сағ = 3600 с.
№2.
Бер:180 км/с. формула шешуі:
t = 45 мин. 30 км/с =
т/к: - ? 45 мин = 45 · 60 с = 2700 с.
S = 30000 м/с · 2700 с = 81000 000 м = 81 000 км
жауабы: S = 81 000 км
№3.
Бер:1500 м формула шешуі:
= 36км/сағ 36 км/сағ =
т/к: - ? t =
жауабы: t = 2 мин 30 с.
-күрделі есеп. (Тақтаға оқушы шығарылады. Есептің шартын оқып, берілгенің жазады және формуланы пайдаланып, есепті шығарады)
7-жаттығу. (1)
Бер:1,3 м/с. формула шешуі:
t = 10 с. S = 1,3 м/с · 10 с = 13 м
т/к: - ?
жауабы: S = 13 м
қорытындылау, бағалау (5 мин)
Сонымен, " Бір қалыпты және бірқалыпты емес қозғалыстар Жылдамдық" тақырыбын меңгердік. Жылдамдықтың формуласы қандай болып шықты?
-Сабақты бағалау журналға қою.
Үй тапсырмасы: § 38, 15 жаттығу 1,2 есептер, 13 тапсырма.