Физика пәнін оқытудағы инновациялық технология

ФИЗИКА ПӘНІН ОҚЫТУДАҒЫ

ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯ

Білім-теңіз, оның тереңіне сипатын жетік білетін,

сырын меңгерген, құпиясын ашатындар ғана бойлай алмақ.

Ондай адамды дайындайтын мұғалім.

В.А.Сухомлинский

Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың 2030 жылға арналған стратегиялық бағдарламасында

"Біз өзіміздің болашағымызды", жеке балаларымыздың болашағын қандай күйде көргіміз келс,

осыны айқындап алатын уақыт жетті",- деп көрсеткен. Сондықтан да еліміздегі ұлттық қоғамды

кемелдендіру, ел болашағы - жас ұрпақты жаңа инновациялық әдісте рухтық тәлім және

білім негіздерімен қаруландырып қалыптастыру қажет.

Қазіргі уақытта Қазақстанда білім берудің өзіндік ұлттық үлгісі қалыптасуда. Қазіргі педагогика

ғылымының бір ерекшелігі- баланың тұлғалық дамуына бағытталған жаңа оқыту

технологияларын шығаруға ұмтылуы.

Менің проблемалық тақырыбым:

"Жаңа технологияны қолдану арқылы оқушылардың ойлау қабілетін дамытып, өздігінен жұмыс

істеуге, тұжырымдауға баулу".

Мен "Сын тұрғысынан ойлау" технологиясының әдіс-тәсілдерін сабақта қолданып жүрмін.

"Сын тұрғысынан ойлау" бағдарламасының ерекшелігі мұғалім- "үйретуші", оқушы- "үйренуші"

емес, мұғалім мен оқушының теңдігі.

"Сын тұрғысынан ойлау" бағдарламасында мына мәселелерге назар аударамын:

*Әр оқушының еркін жауап беруіне жағдай жасау;

* Сенімділікке тәрбиелеу үшін баланың жауабын санмен бағаламау;

*Қиялын дамыту үшін "Менің ойымша", "меніңше" деген жауапқа дағдыландыру;

*Тіл байлығын дамыту үшін жауапты соңына дейін тыңдау;

*Оқушының жауабын нақтыламауға, қайталамауға тырысу;

*Жауап беруге тілек білдірмеген баланы өз еркінсіз, қинап сұрамау;

*Жеке тұлға ретінде "Мен" деген ролін көтеру, өз пікірін қалыптастыру;

Сабақ құрылымында 3 кезеңді қолданамын:

1. "Ой қозғау". Бұл кезеңде оқушылардың қызығ,ушылығын ояту үшін әртүрлі жұмыстар беріледі.

2. "Мағынаны тану" кезеңі. Мұнда мәтінді жан-жақты және әр тұрғыдан талдау жұмысы жүргізіледі.

3. "Ой толғаныс" кезеңінде оқушылар сабақ кезінде алған мәліметтерін қорытындылап, ойларын тұжырымдап, әрекет жасайды.

Бұл жұмыстар бар стратегиясына қатысты жүргізіледі. Бірінші сатысы- жеке жұмыс. Екінші сатысы- жұптық жұмыс. Үшінші сатысы- топ аралық жұмыс. Бұл технологияның тиімділігі сабақ үстінде оқушылардың еңбек атқаруын талап етіп, оларды ізденіске, өз ойларын жеткізуге ынталандырады.

физика сабағында бұл технологияның тиімділігі неде?- деген сұрақ тууы мүмкін.

1.Оқушылардың өз бетінше жұмыс істеу, зерттеу жұмыстарын жүргізуі, ізденуі;

2.Жұптық, топтық жұмыс барысында өз білімін, біліктілігін көрсете алуы;

3.Сөйлей білуге, тыңдауға және тыңдай білу дағдысына үйрету;

4.Сабақ үстінде өзін еркін сезінуге, ойын еркін айтуға үйрету;

5.Қателесуден қорықпауға үйрету;

6.Өз ойын дәлелдеуге мүмкіншілік беру;

7.Жазба және ауызекі сөйлеу тілін дамыту.

Адам баласы есту арқылы сөйлеп үйренеді. Көру,сезу, салыстыру арқылы дамиды. Осы орайда "Сын тұрғысынан ойлау" бағдарламасының ассоциялық кластер құрап, Венн диаграмма, т.б. стратегия жаңа сабақты үйренуде, бекітуде, қайталауда жазба жұмыстарына дайындық ретінде өте тиімді.

Мен физика сабағында осы СТО технологиясын қолдана отырып, бірнеше сабақтар бердім. Атап айтқанда, 7-сыныпта "Масса және күш тарауын қайталау", "Қысым және оның бірліктері" тақырыбын өтуде, 9-сыныпта "Тербелістер мен толқындар" тарауын қайталау, 11-сыныпта "Ядролық энергияны қолдану", "Ядролық қару" тақырыбын өткізгендегі осы технологияның өте қолайлы, тиімді екендігіне көз жеткізе отырып, оқушы белсенділігін, қызығушылығына үлкен жол ашады деп сенімді түрде айта аламын. Жаңа технологиялардың басқа да түрлерін қолдана отырып, сабақ өткізу мұғалімнің шеберлігін шыңдайды, оқушының қызығушылығын арттырады деп ойлаймын.

Физиканы меңгеруде қосымша сабақтардыңда ықпалы өте зор. Осыған байланысты элективтік курстар 10-11 сыныптарда өткіземін. "Физика әлемінде"10 кл, "Физика біздің ортада"11 кл. Үйірме сабақтар өткізіледі "Жас физик" 8-9 сыныптарда. Факультативтік сабақтар "Күрделі есептерді шешу"11 кл, "Электромагниттік тербелістер" 10 кл. өткіземін. Ақылы сабақ

7 ә сыныбында "Қысым қызықтары".

Енді төмендегі көрсетілген кестеге назар аударсақ интерактивті тақтаның білім беру процесінде үлкен мүмкіншіліктерге ие екенін байқауға болады.

Интерактивті тақтаның оқытушы мен оқушыға тиімділігі.

Оқытушылар үшін тиімділігі

Білім алушылар үшін артықшылығы

Жаңа материалды сыныптың ортасында тұрып түсіндіруге, үлкен аудиториямен жұмыс істеу мүмкіндігі.

Сабақты қызықты етеді және мотивацияны дамытады.

Кез-келген қосымшаның жоғарғы жағына өз ойын жазуға, сурет салуға мүмкіндік береді және импровизация мен икемділікті мадақтайды.

Ұжымдық жұмысқа қатысуға көп мүмкіндік береді, жеке және әлеуметтік дағдыны дамытады.

Сабақ барысында кез-келген сөзді сақтауға тақтадан көрсетуге және материалдың меңгеру деңгейін жеңіл тексеру мүмкіндігі

Материалдың анық, тиімді және серпінді берілуі нәтижесінде күрделі сұрақтарды тез қабылдайы және игереді.

Оқытушылар дайын материалдарымен алмасуға және оларды қайтадан пайдалану мүмкіндігі.

Білім алушылар өз-өздеріне сенімді болады және шығармашылықпен жұмыс істейді.

Оқытушыларды оқытудың жаңа жолдарын іздеуге ынталандырады, кәсіби жағынан өсуге ұмтылдырады.

Оқушылар жекелеген қажеттілікке сәйкес белгілі бір ресурстарға сүйеніп, оқудың түрлі әдістерін қолданады.

Мұғалім тақта алдында тұрып, бір мезетте мәтіндік, аудио, бейне құжаттарды DVD,CD-ROM және интернет ресурстарын қолдана алады.

Интерактивті тақта - оқытушыға оқыту үрдісін оңтайландыруға, білім алушының танымдық белсенділігін дамытып, мазмұнды және көрнекі тапсырмалар құруға, сабақты құрылымдауға, сабақ барысы мен қарқының жақсартуға мүмкіндік беретін жаңа ақпараттық технологиялық құрал екеніне көз жеткіземіз.

Интерактивті құралдарды сабаққа пайдаланғанда дидактикалық бірнеше мәселелерді шешуге көмектеседі.

*Пән бойынша базалық білімді меңгеру;

*Алған білімді жүйелеу;

*Өзін-өзі бақылау дағдыларын қалыптастыру;

*Жалпы оқуға деген ынтасын арттыру.

Қытайдың бір нақыл сөзіне көңіл аударсақ: «маған айтшы- мен ұмытып қаламын, маған көрсетші- менің есімде қалады, өзіме істетші- мен сонда түсінемін» делінген.

Яғни, оқушылардың көпшілігі естігенінің 5%-н және көргенінің 20%-н есте сақтайтыны белгілі. Аудио және видеоақпаратты бір мезгілде қолдану есте сақтауды 40-50% дейін арттырады. Осы сөздерден интерактивті оқытудың мәні өз көрінісін табады.

Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың 2030 жылға арналған стратегиялық бағдарламасында

"Біз өзіміздің болашағымызды", жеке балаларымыздың болашағын қандай күйде көргіміз келсе,осыны айқындап алатын уақыт жетті",- деп көрсеткен. Сондықтан да еліміздегі ұлттық қоғамды кемелдендіру, ел болашағы - жас ұрпақты жаңа инновациялық әдісте рухтық тәлім және білім негіздерімен қаруландырып қалыптастыру қажет.

Қазіргі уақытта Қазақстанда білім берудің өзіндік ұлттық үлгісі қалыптасуда. Қазіргі педагогика ғылымының бір ерекшелігі- баланың тұлғалық дамуына бағытталған жаңа оқыту

технологияларын шығаруға ұмтылуы.