Презентация по физике на тему Күш. Дефформация

7-сынып.

Сабақ тақырыбы: §33, 34. Күш. Деформация.

Сабақ мақсаты:

1. Күш, күштің өлшем бірлігі, күшті өлшейтін құралдар, деформация туралы түсінік беру.

2. Мысалдар келтіре отырып, оқушы ойын дамыту, ғылыми ой қорытындыларын жасауға жетелеу.

3. Еңбекке баулу, жауапкершілігін арттыру, ғылыми дүниетанымын қалыптастыру.

Сабақ түрі: аралас

Сабақ әдісі: баяндау, сұрақ-жауап, топтастыру.

Сабаққа қажетті құрал-жабдықтар: слайд, видеобейнелер, шар, динамометр.

Техникалық қүрал-жабдықтар: компьютер, видеопроектор, экран.

Сабақ барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі. Сыныпты екі түсті таттілер арқылы «Масса» және «Тығыздық» деп екі топқа бөлеміз.

ІІ. Оқушылардың үйге берілген тапсырмаларды қалай меңгергендерін тексеру. «Масса» тобына: Массадан Күшке жету үшін физикалық шамаларды берілген уақыт ішінде айтып шығу керек.

Күш

т

кг

м

Масса

с

см

мин

м³

кг/м³

м/с

«Тығыздық» тобына: Тығыздықтан Күшке жету үшін физикалық шамалардың өлшем бірліктерін берілген уақыт ішінде айтып шығу керек.

m

Тығыздық

Күш

V

x

t

S

ІІІ. Жаңа сабақ.

Күш - денелердің өзара әрекеттесуін сипаттайтын шама.

Әр түрлі денелердің қозғалыс жылдамдығын бірдей шамаға өзгерту үшін оған әр түрлі күштер түсіруіміз керек. Мысалдар:

69 - сурет

Күш сандық мәнімен және бағытымен сипатталатын физикалық шама.

Сызбада күш ұшында бағыты көрсетілген түзу кесінді түрінде беріледі.

Күш векторлық шама. Ол ағылшынның әрпімен белгіленеді.

Күштің өлшем бірлігі ретінде халық аралық бірліктер жүйесінде - Ньютон (Н) алынған. Бұл күш бірлігі ағылшынның ұлы физигі Исаак Ньютонның күшті зерттеуге үлкен үлесін қосқандықтан, соның құрметіне күштің өлшем бірлігі ретінде Ньютон деп аталған.

• Динамикада үш заңы бар.

• 1687 ж. БӘТ заңын ашты.

• Оптикада ақ жарықтың спектрге жіктелуін ашты.

• Диаметрі 2м. айналы телескоп жасады.

• Планеталар қозғалысын, кометалар жолын, мұхиттардың тасуы мен қайтуын математикалық жолмен дәлелдеген ғалым

1 Н - 1 с ішінде массасы 1 кг дененің жылдамдығын күштің әрекет ету бағытында 1 м/с-қа өзгертетін күш. Сонымен, 1Н = 1кг*м/с².

Күшті өлшейтін құрал - динамометр деп аталады.

Дене пішінің немесе өлшемдерінің өзгеруін деформация ( латынша деформация - өзгеру) деп атайды.

Деформация түрлері: пластикалық және серпімді.

Күштің әрекеті тоқтағаннан кейін, дене өзінің пішіні мен өлшемін өзгертетін болса, мұндай деформация пластикалық деп аталады.

Мысалы, пласталин немесе саздан көп күш түсірмей-ақ қандай да бір пішіндегі дене жасауға болады.Ал қолымыздың пластилинге әрекет етуі тоқтағаннан кейін ол өзінің жаңа пішінін сақтайды.

Күштің әрекеті тоқтағаннан кейін дененің бастапқы пішіні мен өлшемі қайтадан қалпына келетін болса, мұндай деформация серпімді деп аталады. Дененің деформациялануы кезінде серпімділік кұші пайда болады.

Мысалы, допты тепкен кезде, ол өзінің пішінін өзгертеді, яғни деформацияланалы. Күш әрекеті тоқтағаннан кейін ол қалпына келеді.

Серпімділік күші - дененің деформациялануы кезінде пайда болатын күш және деформациялану кезінде ол дене бөлшектерінің ығысу бағытына қарама - қарсы жаққа қарай бағытталған. Серпімділік күшін деп белгілейді. Серпімділік күші денені қысқанда, созғанда, майыстырғанда, игерде пайда болады.

IV. Физикалық диктант. «Масса» тобына

1. Денелердің өзара әрекеттесуін сипаттайтын шама . . . . . деп аталады.

2. Күштің өлшем бірлігін . . . . . . . . дейміз.

3. Дене пішінінің немесе өлшемдерінің өзгеруін . . . . . . . . .деп атаймыз.

4. Күштің әрекеті тоқтағаннан кейін, дене өзінің бастасқы пішіні мен өлшемін өзгертетін болса, мұндай деформацияны . . . . . . . . деп атаймыз.

5. 1 килоНьютон = . . . . . . . .Ньютон

1 мегаНьютон=. . . . . . . . . Ньютон

1 миллиНьютон= . . . . . . . Ньютон

6. 8 кг керосин сиятын құтының көлемі неге тең? Керосиннің тығыздығы 800 кг/м³.

«Тығыздық» тобына

1. Күштің әрекеті тоқтағаннан кейін дененің бастапқы пішіні мен өлшемі қайтадан қалпына келетін болса, мұндай деформация . . . . . . . . деп аталады.

2. Күшті өлшейтін құрал . . . . . . . . . . деп аталады.

3. Күш . . . . . . . . . . . шама.

4. Күштің белгіленуі . . . . .. . . . . . .

5. 1 Ньютон = . . . . . . . .килоНьютон

1 Ньютон =. . . . . . . . . мегаНьютон

1 Ньютон = . . . . . . . . . .миллиНьютон

6. Көлемі 0,2 м³ бөшкеге 180 кг машина майы сыиды. Машинаның тығыздығы қандай?

Күш

Физикалық шамаV.Қорытындылау. Сызбаны толтыру.

F

Белгіленуі

Ньютон (Н)

Өлшем бірлігі

Не білдік?

динамометр

Өлшейтін құрал

Масса, тығыздық

Басқа шамалармен байланысы

VІ. Үйге тапсырма. §33.34. Күш. Деформация.

VІІ. Бағалау.