Қайнау. Меншікті булану жылуы

Жакипов Ғалым Жәрдемханұлы

Қызылорда облысы, Шиелі ауданы,Бәйгеқұм ауылы

№ 251 М.Әуезов атындағы орта мектеп

Сабақтың аты

Қайнау.Меншікті булану жылуы

Сілтеме

Жоспар

Жалпы мақсаты

Қайнау.Меншікті булану жылуы туралы ақпарат беру.Меншікті булану жылуының формуласын пайдаланып есептер шығаруға үйрету. Топпен жұмыс жасауға тәрбиелеу.

Күтілетін нәтиже

• Қайнау.Меншікті булану жылуы туралы білетін болады.

• Меншікті булану жылуының формуласын пайдаланып есептер шығаруды үйренеді.

• Топпен жұмыс жасай алатын болады.

Негізгі идеялар

Сұйықтардың қайнайтын температурасы әр түрлі және меншікті булану жылуына тәуелді.

Тапсырмалар

Топтық жұмыс «Мәтінмен жұмыс»

Тапсырмалар

Жұптық жұмыс «Есептер шығару»

Тапсырмалар

Топтық жұмыс «Тұжырымдамалық карта»

Тапсырмалар

Жеке жұмыс «Тест»

Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары: (мұғалім және оқушы немен айналысады)

І.Ұйымдастыру

1.1. Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу

1.2.Табиғат құбылысына байланысты (күннің тұтылуы,күннің батуы,қардың жабуы,найзағайдың ойнауы) суреттердің әрқайсысын беске бөлу арқылы сыныпты 4 топқа бөлеміз. (2 минут)

ІІ. Миға шабуыл (3 минут)

1.Заттың қандай агреграттық күйлерін білесіңдер? (Қатты, сұйық, газ)

2.Затың қатты күйден сұйық күйге өтуі не деп аталады? (балқу)

3.Молекуласы ыдыстың барлық көлеміне таралатын заттың күйі қандай күйге жатады? (сұйық)

4. Сұйық бетіндегі булану не деп аталады? (кебу)

ІІІ. Жаңа сабаққа көшу үшін берілетін сұрақтар (сұрақ қою техникасы) (3 минут)

1. Суретттер қандай құбылысты бейнелейді?

2. Температура өзгерісіне байланысты сұйық ішінде қандай өзгеріс болады?

3. Барлық сұйықтар бірдей температурада қайнай ма?

IV. Топтық жұмыс «Мәтінмен жұмыс» (13 минут)

Берілген мәтінді оқып, топпен бірлесе отырып сұрақтарға жауап береді. Сосын топ мүшелері барлығы бір-бір сұраққа кезектесіп жауап береді. Жауаптарын критериий арқылы формативті бағалайды.

1.Неліктен бу көпіршіктері ұлғаяды және жоғары көтеріледі?

2.Қайнау дегеніміз не?

3.Қандай температура қайнау температурасы деп аталады?

4.Қайнау процесі үзбей жүріп тұру үшін не керек? 5.Заттың булануға қабілеттілігі немен сипатталады?

6.Меншікті булану жылуының белгіленуі мен өлшем бірлігін ата.

7.Массасы m сұйықты буландыруға қажетті жылу мөлшерінің формуласын жаз.

8.Конденсацияның меншікті жылуы неге тең?

V. Жұптық жұмыс «Кестені толтырайық.Есептер шығару» 7 минут

Q

4,6*10⁶ Дж

?

4,5*10⁵ Дж

r

2,3*10⁶ Дж/кг

3,3*10⁶ Дж/кг

?

m

?

0,2кг

0,5кг

Жұптар өз есебін үлгіге қарап бағдаршам арқылы (1-қате жасыл, 2-қате сары , 3-қатеден жоғары қызыл мен)формативті бағалайды.

IV. Топтық жұмыс «Тұжырымдамалық карта.Заттың агрегаттық күйлері туралы не білесің» (Топтар өзара жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалайды). 9минут

VІІ. Жеке жұмыс (тест,сумативті бағаланады: 4-6 дұрыс жауап-3, 10-13 дұрыс жауап-4, 14-15 дұрыс жауап-5 ) (8 минут)

1.Меншікті балқу жылуы қандай әріппен белгіленеді

A. q

B. r

C. λ

D. c

2.Балқу дегеніміз...

A. Сұйықтың буға айналу процесі

B. Заттың қатты күйден сұйық күйге айналу процессі

C. Заттың сұйық күйден қатты күйге айналу процессі

D. Қатты дененің бетінде жүретін булану

3. Меншікті булану жылуының формуласы

A. q = Qm

B. q =

C. r = Qm

D. r =

4.Қайнау температурасындағы 500 гспиртті буландыру үшін қанша жылу жұмсалады?

A. 92 кДж

B. 92 Дж

C. 450 кДж

D. 450 Дж

5. 2 кг алюминий балқығанда қанша энергия жұмсау керек?

A. 7,8 кДж

B. 780 кДж

C. 7,8 Дж

D. 7800 дж

6.Қатаю температурасы дегеніміз

A. Заттың балқу кезіндегі температурасы

B. Заттың қыздыру кезіндегі температурасы

C. Заттың қатаятын температурасы

D. Заттың салқындау температурасы

7.Кебу дегеніміз

А. Будың сұйыққа айналу құбылысы

B. Сұйықтың буға айналу

C. Сұйықтың бетінде жүретін булану

D. Өз сұйығымен динамикалық тепе-теңдікте болатын буды

8. Заттың кебу жылдамдығы неге тәуелді

A. сұйық беттің ауданына,тегіне,салмағына

B. сұйық беттің ауданына,тегіне,температурасына

C. сұйық ,тегіне,температурасына,салмағына

D. сұйық беттің ауданына,температурасына,салмағына

9. Массасы m қатты денені балқытуға қажетті жылу мөлшері

A. q = Qm

B. λ =

C. Q = λm

D. r =

10.Қанықпаған бу дегеніміз

A. Өз сұйығымен динамикалық тепе-теңдікте болатын буды

B. Өз сұйығымен тепе-теңдікте болмайтын,яғни қанығуға жетпеген

C. Өз сұйығымен тепе-теңдікте болмайтын,яғни қанығуға жеткен

D. Өз сұйығымен тепе-теңдікте болатын,яғни қанығуға жетпеген

11.Температурасы 100⁰С,массасы 10г су буы конденсацияланғанда қанша жылу қажет?

A. 23 Дж

B. 23 кДж

C. 2,3∙10⁶ Дж

D. 230 Дж

12.Балқу температурасындағы 100 кг темірді сұйыққа айналдыруға қанша энергия қажет

A. 27 Дж

B. 27 кДж

C. 2,7∙10⁶ Дж

D. 27 МДж

13. Меншікті балқу жылуының формуласы

A. q = Qm

B. λ =

C. Q = λm

D. r =

14.Сұйықтың температурасы неғұрлым жоғары болса, онда....

A. булану соғұрлым бая болады

B. булану болмайды

C. булану соғұрлым тезірек болады

D. булану соғұрлым жай болады

15.Судың қайнау температурасы

A. 0⁰С

B. -100⁰С

C. 100⁰С

D. жауабы жоқ

Кейінгі тапсырмалар

Оқулықтағы есеп шығару үлгісіне қарап 11 жаттығуды шығару.

Кейінгі оқу

Қайнау.Меншікті булану жылуы тақырыбын оқу.

Кері байланыс. Рефлексия.