Открытый урок по физике Силы в механике (7 класс)

Күні: 18.01.2016

Сынып:7

Сабақтың тақырыбы: Механикадағы күштер

Сабақтың мақсаты:

Білімділік:Оқушыларға жаңа физикалық шама-күш ұғымы мен оның түрлері, деформация және күштің векторлық шама екенін түсіндіру,терең мағлұмат беру;

Дамытушылық:Оқушылардың білім сапасын, ойлау қабілетін, өз ойларын сөзбен жеткізе білуге,сыни ойлауға үйрету;

Тәрбиелік: Оқушылардың күш ұғымын өмірмен байланыстыра білуіне, адамгершілікке, тәрбиелікке балу.

Сабақ барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі

2. Үй жұмысын тексеру

3. Жаңа сабақ түсіндіру

4. Тапсырмалар орындау

5. Қорытындылау

6. Бағалау

7. Үй жұмысын беру

Кері байланыс, үй тапсырмаларын сұрау.

1. "Физика" қай елдің сөзінен шыққан, мағынасы қандай?

2. Физика қандай құбылыстарды зерттейді?

3. Табиғат құбылыстары дегеніміз не, табиғат құбылыстарына нелер жатады?

4. Материя дегеніміз не?

5. Астрономия қандай ғылым?

6. Жылдамдық түрлері ...

7. Заттың күйлері ...

8. Күн тобындағы планеталар .

9. Заттың ең ұсақ бөлшегі. Диффузия құбылысы

10.Инерция дегеніміз не?.

11.Масса деген не?.

12..Тығыздық. Тығыздықтың формуласы

Жаңа сабақ:

Ребусты дұрыс шешсек бүгінгі сабағымызда талқыланатын тақырып шықпақшы ...

,,

Бұл ғалымды «сэр» деп атаған

• Оны «классикалық механиканың

атасы» деп атаған

• Ол «Бүкіл әлемдік тартылыс

заңының» авторы

• Оның құрметіне күштің

өлшем бірлігі берілген

Деформация түрлері

Созылу Сығылу Жылжыту Бүгілу Ширату

Осының нәтижесінде біз: Деформация нәтижесінде пайда болған, денені қайта қалпына қайтаруға талпынған күш серпімділік күші деп аталады

Серпімді деформацияның шамасы (ұзаруы немесе сығуы) көрсетілген күшке пропорционал

k - серпімділік коэффициенті (қаттылық), Н/м;

l - деформирленген дененің ұзындығы, м;

l○- дененің бастапқы ұзындығы , м;

Тартылыс құбылысы.

• денелерге Жер тарапынан күш әрекет етеді.

• Жер барлық денелерді өзіне тартады.

• денелердің бір-біріне тартылуы бүкіләлемдік тартылыс деп аталады

• Ағылшын ғалымы И.Ньютон бұл құбылысты зерттеп, табиғаттың ұлы заңы-Бүкіләлемдік тартылыс заңын тұжырымдады.

Ауырлық күші

• денелердің Жерге тартылу күшін ауырлық күші деп атайды

• ауырлық күшін F_a әрпімен белгілейді.

• ауырлық күшінің дене массасына қатынасы тұрақты

• Бұл тұрақты шаманы g әрпімен белгілейді

• ауырлық күші дене массасына тура пропорционал: F=mg

• Тұрақты g-дің шамасы жуықтап алғанда 9,8 немесе 10 Н/кг тең.

• Өлшем бірлігі [Н] (Ньютон)

Басқа планеталардағы ауырлық күші

• Әр түрлі планеталарда массалары бірдей денелерге әрекет ететін ауырлық күші де түрліше болады

• Планетаның массасы неғұрлым аз болса, оның ауырлық күші соғұрлым аз болады

• Әр түрлі аспан денелері үшін тұрақты g- ның мәні түрліше болады.

• Жерде g= 9,8 Н/кг

• Меркурийде g= 3,7 Н/кг

• Шолпанда g= 8,8 Н/кг

• Марста g= 3,8 Н/кг

• Юпитерде g=24 Н/кг

• Сатурнда g=9,1Н/кг

• Уранда g= 9,8 Н/кг

• Нептунда g= 13,5 Н/кг

Бір дене екінші дененің бетімен қозғалған кезде пайда болатын күш үйкеліс күші деп аталады. Үйкеліс күшін F_үйк әрпімен белгілейді.

Үйкелістің түрлері:

• Сырғанау

• Домалау

• Тыныштық

Үйкеліс табиғатына мысалдар

Үйкелісті азайтудың жолдары

• Үйкелетін беттерді өңдеу

• Үйкелетін беттерді майлау

• Сабын көпіршіктерін пайдалану

Тапсырмалар орындау.

Кім жылдам?

Есептер шығару

1. 1.Массасы 40кг шкафты орнынан жылжыту үшін қандай күш жұмсау керек? Үйкеліс коэффициенті 0,3

(жауабы: 12 Н)

2. 2. Массасы 0,25кг бақаға әсер ететін ауырлық күші неге

3. тең?

( Жауабы: F=2,45Н)

4. Ауырлық күші 980 Н болатын арыстанның массасы

5. қандай болады? (Жауабы: 100 кг)

6. Массасы 20 кг денеге әрекет ететін ауырлық күшін анықтаңдар. g - 9,8 Н/кг (Жауабы: 196Н)

7. Массасы 50кг дене 200 Н күштің әрекетінен жазық бетте бірқалыпты қозғалып келеді. Үйкеліс каэффийиенті неге тең?

(Жауабы: 0,4)

8. 3.Денеге бір түзудің бойымен бір бағытта әрекет ететін күштер: F 1= 50H F2 = 100 H F3 = 150 H

9. олардың тең әрекетті күші неге тең?

(Жауабы: 300Н)

Қорытындылау.

1.Денелердің өзара әрекеттесуін сипаттайтын

шама ...

2.Күш немен сипатталады?

3.Күш бірлігі ретінде не қабылданған?

4.Күшті өлшейтін құрал қалай аталады?

5.Күш қандай шама?

6.Қандай күш 1Н - ға тең?

7. Бүкіл әлемдік тартылыс заңын ашқан физик кім?

8. Үйкеліс күшінің түрлерін ата ...

9. Денені Жер бетінде қандай күш ұстап тұрады?

10.Күштер бір-бірінен қалай ажыратылады?

Үйге тапсырма:

Механикадағы күштер тақырыбын оқу,

Табиғаттағы күштерге эссе жазу.