Температура. Абсолют температура. Абсолют температура-молекулалардың орташа кинетикалық энергиясының өлшеуіші

Пәні

Физика және астрономия

Тобы

1аФК

Уақыты

Сабақтың тақырыбы

Температура.Абсолют температура .Абсолют температура-молекулалардың орташа кинетикалық энергиясының өлшеуіші

Сабақтың құзыреттілікке жеткізетін мақсат-міндеттері

А)ақпараттық құзыреттілік

Ә)коммуникативтік құзыреттілік

Б)проблемалық құзыреттілік

МКТ-нің негізгі ережелерін қайталай отырып, жылулық қозғалыс жөніндегі білімдеріне сүйе-ніп,температураның ғылыми анықтамасы жылулық тепе-теңдік ұғымын енгізу;

-абсолют температураның физикалық мағынасын ұғындыру;

Температураны өлшейтін құрал термометрдің жұмыс істеу принципі мен олармен температураны өлшеу қабілеттерін нығайту

Тақырып бойынша алған білімдерін пайдалана отырып,проблема туғызып оны шешу тәсілін таба білуге көмектесу;

Сабақтың типі

Аралас

Сабақтың әдісі

Репродуктивтік,ішінара зерттеу

Сабақта қолданылатын ПТ

Ұжымдық, топтық, проблемалық

Оқыту құралдары

3Д,физикалық құралдар, кестелер

Сабақтың барысы

Оқытушының қызметі

Оқушының қызметі

Күтілетін нәтиже

Ұйымдастыру

-оқушылармен амандасу;

-аудитория тазалы ғына назар аудару;

-оқушыларды түгендеу;

-сабақ мақсатымен таныстыру;

-оқытушымен амандасу;

-кезекшілік қызметін атқару;

-зейіндерін сабаққа аудару;

-аудиторияда психологиялық жағдай орнауы;

Үй тапсырмасын тексеру

-жаппай сұрау арқылы;

-перфокартамен жұмыс;

-үй тапсырмасын қайталай отырып,ауызша жауап береді;

-перфокартамен жұмыстанады;

-үй тапсырмасын ұқып ты және ықыласпен орындауы;

-материалды меңгеру дегі күшті және осал жақтарын көре білу;

Өткен материалды қайталай отырып жаңа материалды меңгертуге дайындық

Топтарға сұрақ беріледі:

-МКТ-ның үш негіз гі қағидасын ата;

-газ тәрізді, сұйық және қатты денелерді құрайтын бөлшектердің қозғалыс ерекшеліктерін ата;

- бөлшектердің қозғалыс жылдамдығы дененің температурасымен байланысты ма?

-сұраққа жауап береді:

1)зат бөлшектерден тұрады(атомдар не месе молекулалар)

2)бұл бөлшектер үздіксіз хаосты қозғалыста болады;

3)бұл бөлшектер өзара әсерлеседі

-газ молекулалары өзінің қозғалыс бағыты мен жылдамдығын өзгертеді;

Сұйық молекулалары тығыз орналасады

Қатты денелердің молекулалары қатаң тәртіппен орналасады

- байланысты

-өткен білімдерін жаңа біліммен байланыстыра білулері;

-жаңаны тереңірек түсінуі;

Жаңа материалды меңгерту

Жаңа материалдың жоспары:

1.Температура .Температура және жылулық тепе-теңдік

2. Абсолют температура

3. Абсолют температура- молекулалардың орташа кинетикалық энергиясының өлшеуіші

4. Температураны өлшеу

5. Термометрлер және термометрлік шкалалар

Топтарға тапсырмалар береді.

Тапсырманы орындау туралы әдістемелік нұсқау ,бағдар береді.

Демонстрациялық көрсетілім

Проблема:Денің қаншалықты қызғандығын айқын көрсететіндей қасиетін немесе белгісін қалай табуға болады

Әр топ тапсырмаларын алды;

-тапсырманың нақты мақсатын ажыратады;

-тапсырманы орындау жоспарын құрады;

-оқулықпен ,электронды оқулықты пайдаланып,өз беттерімен жаңа тақырыптың өздеріне тиісті бөлігін оқып, тірек сызбаларды дәптерлеріне сызады;

-қысқаша конспект жасайды;

Демонстрациялық көрсетілімді мұқият қарайды.

Проблемалық сұраққа жауап беріп ,өздері қортынды жасайды.

Қыздырғанда олардың көлемі ұлғаяды.

Соғұрлым молекулалары мен атомдарының тәртіпсіз қозғалысы күшті болады.

-ең бастысын ажырата білулері;

-басқа ақпарат көздерін пайдалана білулері;

-өздерінің ойларын топта жеткізе білулері;

Бекіту

-тәжірибе арқылы:

«Енді не сездің»деп сұрайды

-Температура нені анықтайды?

-Кельвин шкаласы мен Цельсий шкаласы арасындағы байланыс формуласы

практикалық жұмыс

Оқулықтан есептер беру №5,6,7,8,11,12,

_1.=2400 м/с. Осы жағдайда 1 см³ көлемдегі молекула саны қанша?

3.Көлемі V=0,02 м3 ыдыстағы азот молекулаларының ілгерілемеліқозғалысының кинетиктік энергиясы =5 кДж, молекулаларының орташа квадраттық жылдамдығы =2*10³ м/с. Ыдыстағы азоттың массасын және газдың қысымын тап.

Кестемен жұмыс

4. Азот молекуласының жылдамдығы 430 м/с. Молекуланың импульсін тап.

бөлме температурасындағы суы бар ыдысқа және ысытылған суы бар ыдысқа қолдарын батыру арқылы жылулықты , салқындықты сезгендерін айтады

Есептің шартын,шығару жолын тақтада түсіндіріп, орындайды

Шешуі.

Молекулалық-кинетиктік теорияның негізгі теңдеуінен /2.26/ көлем бірлігіндегі молекулалар саны /концентрациясы/ сутегі молекуласының массасы , мольдік масса =2*10^-3 кг/моль, N_А=6,02*10²³ моль^-1. Қысым сынап бағанасының мм-мен өрнектелген:1 сын.бағ. мм=133,32 Па, демек, Р=200 сын.бағ.мм=/200*133,32/ Па=2664,5 Па=2,7*10⁴ Па; онда 1 м³ көлемдегі молекулалар саны

1 см³ көлемде молекулалар саны

2. Көлемі 2 л ыдыста қысымы 9,07*10⁴ Па 10 г оттегі бар. Осы газдың тығыздығын және молекулаларының орташа квадраттық жылдамдығын анықтаңдар.

Шешуі:

1) Газдың тығыздығы /1.12/ формула бойынша

2) /2.29/ формула бойынша газдың молекулаларының орташа квадраттық жылдамдығы

3.

Шешуі:

1) /2.27/ формула бір молекуланың орташа квадраттық энергиясы =m₀, егер газда N молекула болса, онда кинетиктік энергиясы , мұндағы - газдың массасы, демек, =m₀. осы теңдеуден ыдыстағы азоттың массасы

2) /2.28/теңдеу бойынша газдың қысымы

немесе /2.27/ формула бойынша

Шешуі.

Молекуланың импульсі , бір молекуланың массасы , демек

5. Массасы 20 г, температурасы 20⁰ С оттегінің моллекулаларының жылулық қозғалысының энергиясы неге тең?

Шешуі:

/2.34/ формула бойынша бір молекуланың орташа кинетиктік энергиясы . Газ массасы m болса, онда молекулалар саны , мұндағы бір молекуланың массасы , демек, . Сондықтан массасы m газдың молекуларының жылулық қозғалысының энергиясы

-есеп мазмұнына бағдар жасай білулері;

-белгілі мен белгісіз шамаларды ажырата білулері;

-өз іс-әрекеттерін нақтылай алулары;

-есептің шартын ,шыға- ру тәсілдерін меңгеруі

Үйге тапсырма беру.

Қорытындылау

§6,7,8-оқу Оқулықтан №14,15

«Термометрдің шығу тарихы» реферат дайындау

Студенттердің сабаққа дайындығын, қатыстарын айту

Бағалау

Теориялық білімдерін қолданып тапсырмаларды орындайды.

Оқу материалының бір жүйеге келтірілуі;

Өз беттерінше жұмыс жасау деңгейлерінің көтерілуі