Механикадағы күштер. Бүкіләлемдік тартылыс күші. Бүкіләлемдік тартылыс заңы

-Жер радиусы  -Жерден Айға дейін қашықтық.  тәулік ;    , осыдан ;  R мен Т-ның мәндерін қойсақ, онда ;  ал ,          осыдан   немесе  , демек центрге тартқыш үдеу Жердің центріне дейінгі қашықтықтың квадратына кері пропорционал кемиді. Сонымен қатар  F~Mm ~   немесе G-гравитациялық тұрақты.  G=6,673ּ10-11Нּм2/кг2 Бүкіл әлемдік тартылыс заңы: екі нүктелік денелер арасындағы өзара әрекеттесу күші олардың массаларының көбейтіндісіне тура пропорционал, ал ара қашықтығының квадратына кері пропорционал. G-гравитациялық тұрақты.  G=6,673ּ10-11Нּм2/кг
Раздел Физика
Класс -
Тип Конспекты
Автор
Дата
Формат doc
Изображения Есть
For-Teacher.ru - все для учителя
Поделитесь с коллегами:

Қызылорда облысы, Арал ауданы, №262 мектеп-гимназиясының физика пәнінің мұғалімі Тажимбетова Жанаркул Қарасайқызы

Күні:

9 «А» сынып

Сабақтың тақырыбы

Механикадағы күштер. Бүкіләлемдік тартылыс күші. Бүкіләлемдік тартылыс заңы.

Сілтеме

Жоспар, Презентация, Физика 9 сынып оқулығы, қосымша материалдар.

Сабақтың мақсаты

Оқушыларға бүкіләлемдік тартылыс заңы тақырыбын меңгерту, Оқушының ойлау қабілетін арттыру, өз ойын жүйелеуге, ұқсастықты, қарама-қайшылықты байқауға дағдыландыру және оқушылардың шығармашылық іс-әрекеттерін, ізденімпаздылықтарын дамыту.

Оқыту нәтижесі

  • Оқушылар бүкіләлемдік тартылыс заңы анықтамасын, формуласын меңгереді;

  • Гравитациялық тұрақтының мәнін түсінеді;;

  • Формуланы пайдаланып, тартылыс күшін анықтай алады;

Негізгі идея

Механикадағы күштер. Бүкіләлемдік тартылыс күші. Бүкіләлемдік тартылыс заңы.-Жер радиусы

Механикадағы күштер. Бүкіләлемдік тартылыс күші. Бүкіләлемдік тартылыс заңы.-Жерден Айға дейін қашықтық.

Механикадағы күштер. Бүкіләлемдік тартылыс күші. Бүкіләлемдік тартылыс заңы.тәулік

Механикадағы күштер. Бүкіләлемдік тартылыс күші. Бүкіләлемдік тартылыс заңы.; Механикадағы күштер. Бүкіләлемдік тартылыс күші. Бүкіләлемдік тартылыс заңы. , осыдан Механикадағы күштер. Бүкіләлемдік тартылыс күші. Бүкіләлемдік тартылыс заңы. ; R мен Т-ның мәндерін қойсақ, онда

Механикадағы күштер. Бүкіләлемдік тартылыс күші. Бүкіләлемдік тартылыс заңы.; ал Механикадағы күштер. Бүкіләлемдік тартылыс күші. Бүкіләлемдік тартылыс заңы. , Механикадағы күштер. Бүкіләлемдік тартылыс күші. Бүкіләлемдік тартылыс заңы.

Механикадағы күштер. Бүкіләлемдік тартылыс күші. Бүкіләлемдік тартылыс заңы.осыдан Механикадағы күштер. Бүкіләлемдік тартылыс күші. Бүкіләлемдік тартылыс заңы. немесе Механикадағы күштер. Бүкіләлемдік тартылыс күші. Бүкіләлемдік тартылыс заңы. , демек центрге тартқыш үдеу Жердің центріне дейінгі қашықтықтың квадратына кері пропорционал кемиді. Сонымен қатар F~Mm

Механикадағы күштер. Бүкіләлемдік тартылыс күші. Бүкіләлемдік тартылыс заңы.~Механикадағы күштер. Бүкіләлемдік тартылыс күші. Бүкіләлемдік тартылыс заңы.

Механикадағы күштер. Бүкіләлемдік тартылыс күші. Бүкіләлемдік тартылыс заңы.немесе Механикадағы күштер. Бүкіләлемдік тартылыс күші. Бүкіләлемдік тартылыс заңы.

G-гравитациялық тұрақты. G=6,673ּ10-11Нּм2/кг2

Бүкіл әлемдік тартылыс заңы: екі нүктелік денелер арасындағы өзара әрекеттесу күші олардың массаларының көбейтіндісіне тура пропорционал, ал ара қашықтығының квадратына кері пропорционал.

G-гравитациялық тұрақты. G=6,673ּ10-11Нּм2/кг2

Сабақтың әдісі

Жеке, жұптық, топтық, джигсо, интеллектуалды шеңбер

Сабақтың өту барысы

Уақыт

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Ұйымдастыру

1мин

Сәлемдесу. Оқушылардың түгелдеп, сабаққа дайындығын тексеру.

Сыныптың психологиялық көңіл-күйін көтеру. «Жүректен жүрекке» тренингі Ал ендеше балалар, сендер Ньютонның қандай заңдарын білесіңдер?

Ал ендеше тұрған қалпымызда Ньютон заңдарын ретімен қайталап шығайық. Әрбір бірдей заңдарды қайталаған оқушылар бір топқа бірігіп, 4 топқа бөлініңіздер.

Оқушылар топтағы міндеттерін өзара бөліп алады.

Амандасып, кім жоқтығын айтады.

Жауаптары: Ньютонның бірінші заңы Ньютонның екінші заңы Ньютонның үшінші заңы Ньютонның бүкіләлемдік тартылыс заңы

Үй тапсырмасын сұрау

7 мин

Жеке жұмыс Тест жұмысы арқылы үй тапсырмасы сұралады.

Оқушылар тест тапсырмасына өз жауаптарын береді. Бір-біріне сағат тілі бағыты бойынша ауыстырып, тақтада көрсетілген дұрыс жауаппен салыстырады.

Бағалау критерилерімен танысу

1мин

Оқушыларды бағалау критерилерімен таныстыру. Бағалау критерилерімен танысқаннан кейін бағалау парақтары әрбір топқа беріледі.

  1. Топтағы бақылаушылар топтағы оқушылардың іс-әрекеттерін бағалайды.

Механикадағы күштер. Бүкіләлемдік тартылыс күші. Бүкіләлемдік тартылыс заңы.Критерийлер

Оқушының

аты-жөні

Тақырыпқа өз үлесі

Құнды

идея

Жағымды ахуал

1.

2.

3.

4.

5.


2) Әр топ өздерін бағалау критерийлері бойынша бағалайды.

Критерийлер


Топтың бағасы

Ортақ балы

Тақырыптың ашылуы

Түсініктілігі

Жүйелілігі

Оқушылар бағалау парағымен танысады.





Топтық жұмыс.

12

мин

«Мәтінмен жұмыс» Джигсо әдісін пайдаланып жаңа тақырыпты оқушыларға бөліп беру

Әрбір топқа жасырын парақ таңдап алуды ұсынады.

Таңдау баяндамашыны мұғалім таңдайды Өкіл баяндамашыны топ таңдайды Бәрі бәрі баяндамашы болады Эксперт барлық топтық жұмысын бақылайды

Әр топтан оқушылар парақ таңдап алып, постер қорғауға дайындалады. «Эксперт» тобы оқушылардың айтқан жауаптарын тыңдап, айтылмай қалған жерлерін толықтырады. Қосымша сұрақтар болса алдымен «эксперт» тобына сонан кейін мұғалімге қойылады.

Сергіту сәті

2 мин

«Бегемотик» биі

Оқушылар билеп сергіп алады.

Жұптық жұмыс

5 мин

Мағынаны ашу.

«Кестені толтыр» деңгейлік тапсырмалар

Сұрақтар

Оқушылар жауабы

Бүкіләлемдік тартылыс заңы деген не?

Формуласын жазып, түсіндір.

Гравитациялық тұрақты деген не? Сандық мәні неге тең?

1 есеп. Айдың Жерге тартылу күшін есептеңдер. Айдың массасы 6·1022 кг, ал Жердің массасы 6·1024кг. Жерден Айға дейінгі арақашықтық 384000 км.

2 есеп. Жердің массасын анықтаңдар. Жердің радиусы 6,4·106 м.

Оқушылар бүгінгі алған білімдерін пайдаланып, кестені толтырады. Оның ішінде дарынды оқушылар есептерді қосымша анықтамалар, өтілген тақырыптар бойынша игерген білімдері көмегімен шығаруға тырысады.

Бекіту

7 мин

«Интеллектуалды шеңбер» арқылы жаңа тақырып бекітіледі.

Оқушылар екі шеңберге бөлініп, жаңа тақырып бойынша түсінгердерін айтады. Келесі шеңбердегі оқушылар оны қайталайды.

Бағалау

6 мин

Критерий бойынша топ, топтағы оқушылар өзара бағаланады.

Оқушылар пағалау парақтарын толдырады

Сабақты қорытындылау

3 мин

Маған ұнады? Маған қиын болды?

Оқушылар өз ойын қағаз бетіне түсіріп кетеді.

Кейінгі тапсырма

1 мин

12-жаттығу, №3, №5

Тапсырмаларды үйден орындап келеді.

Кейінгі оқу

§15. Бүкіләлемдік тартылыс заңы.

Сабақ бойынша мұғалім жазбалары:

I. Деңгейлік тест тапсырмалары

Тест жұмысы. 9-сынып

1. Халықаралық бірліктержүйесінде 1 Дж

А)1 В.с2 Б)1Н· м 2 В)1кг · м/с2 Г)1кг·м22

2. Ньютонның екінші заңы бойынша денеге Ғ күш әсер еткенде а үдеу алатын дененің массасы

А)m=F/g Б)m=a/F В)m=F/a Г)m=pV

3. Джульмен өлшенбейтін шама

А)жұмыс Б)кинетикалық энергия В)қысым Г)жылу мөлшері

4. СИ жүйесінде күштің өлшем бірлігін көрсетіңіз

А)Джуль Б)Ватт В)Метр Г)Ньютон

5. Ньютонның екінші заңы төмендегі формулалардың қайсысымен өрнектеледі?

А)F=mg

Б)F=ma

В)F=kx

Г)F=uV

6. 9 м/с жылдамдықпен қозғалатын 6 кг дененің кинетикалық энергиясы неге тең?

А)245Дж

Б)244Дж

В)243Дж

Г)242Дж

7. Автомобиль радиусы 100м айнала жолмен 36 км/сағ жылдамдықпен жүріп келеді. Оның центрге тартқыш үдеуін анықта.

А)а=1 м/с2

Б)а=2 м/с2

В)а=1,5 м/с2

Г)а=2,5 м/с2

8. Бір дене басқа денемен әсерлескенде олардың алатын үдеуі әсер етуші күшке тура пропорционал, ал олардың массасына кері пропорционал. Бұл Ньютонның қай заңы?

А)Бірінші заңы

Б)Екінші заңы

В)Үшінші заңы

Г)Бүкіләлемдік тартылыс заңы

9. Кез келген дене оған басқа денелер әсер етіп және оны осы күйден шығарғанша өзінің алғашқы салыстырмалы тыныштығын немесе түзу сызықты және бір қалыпты қозғалысын сақтап қалады. Бұл Ньютонның қай заңы?

А)Бірінші заңы

Б)Екінші заңы

В)Үшінші заңы

Г)Бүкіләлемдік тартылыс заңы

10. Автомашина 1500 м жолды 10 м/с жылдамдықпен жүріп өтті. Осы жолды жүруге кеткен уақытты анықта.

А)2мин 30с Б)30мин В)25мин Г)40мин

Деңгейлік есептер шығару.

Берілгені

ХБЖ

Талдау

Шешуі

1.

mA=7·1022кг

mЖ=6·1024кг

R=384000 км=384·106м

G=6.67·10-11 Н·м 2 /кг2

Т/к: F-?


F=G m mЖ/R2

F= 2·1020Н7

2.

Берілгені

ХБЖ

Талдау

Шешуі

R=6,4·106м=640·104м

g=9.81м/с2

G=6.67·10-11Н·м2/кг2

Т/к: Мж=?

F=mg

F=G m MЖ/R2

mg=G m MЖ/R2

MЖ=gR2/G

MЖ=6·1014кг









Таңдау



Өкіл

Бәрі

Эксперт

© 2010-2022