Физика пәнінен сабақ жоспары Өткізгіштерді тізбектей және параллель қосу. Токтың жұмысы мен қуаты. Джоуль –Ленц заңы. (8 класс)

8-сынып.

Сабақ тақырыбы: §§41,42. Өткізгіштерді тізбектей және параллель қосу. Токтың жұмысы мен қуаты. Джоуль -Ленц заңы.

Сабақ мақсаты:

1. Электр тізбектері туралы ұғымды қалыптастыруды жалғастыру, өткізгіштерді тізбектей және параллель жалғау, токтың жұмысы, қуаты олардың бірліктері, Джоуль-Ленц заңы туралы түсінік беру.

2. Оқушыларды ғылыми ой қорытындыларын жасай білуге дағдыландыру.

3. Жауапкершілікке, тиянақтылыққа, еңбекқорлыққа тәрбиелеу.

Сабақ түрі: аралас

Сабақ әдісі: баяндау, сұрақ-жауап

Сабаққа қажетті құралдар: компьютер, слайдтар, видеопроектор, ток көзі, амперметр, вольтметр, жалғағыш сымдар, электр шамдары, кілт.

Сабақ барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Оқушылардың үйге берілген тапсырмаларды қалай меңгергендерін тексеру.

ІІІ. Жаңа сабақ.

Ток көзі және оның полюстерін қосатын өткәізгіш тұйық электр тізбегін жасайды.

Электр құрылғыларын тізбектей қосу.

г ь

Өткізгіштерді тізбектей жалғағанда ток күштері тең, ал тізбектегі жалпы кернеу оның бөліктеріндегі кернеулердің қосындысына тең болады, ал жалпы кедергі әрбір өткізгіштің кедергілерінің қосындысынан тұрады:

U=U₁+U₂+U₃+…

I₁=I₂=I₃=…

R=R₁+R₂+R₃+…

Электр құрылғыларын параллель қосу.

Өткізгіштерді параллель жалғағанда, тізбектің барлық бөліктерінде кернеу бірдей, ал жалпы ток күші әрбір өткізгіштегі ток күштерінің қосындысына тең, жалпы кедергі әрбір өткізгіштің кедергісінен кем болады.

I=I₁+I₂+I₃+…

U₁=U₂=U₃=…

1/R=1/R₁+1/R₂+1/R₃+…

А-электр өрісіндегі заряд орын ауыстырғанда атқарылатын жұмыс,

q - заряд;

U -кернеу.

Электр тогының жұмысы -ток күші, кернеу және жұмысты істеуге кеткен уақыттың көбейтіндісіне тең.

ХБЖ-де электр тогының жұмысы 1Дж=1Аּ1Вּ1с.

Токтың қуатын табу үшін өткізгіштегі ток күшін және кернеуді өлшеп, олардың көбейтіндісін табу керек.

ХБЖ-же қуат бірлігі 1Вт.

1Вт=1Аּ1В.

Өткізгіштердің қызуы олардың кедергілеріне тәуелді болады; өткізгіштің кедергісі неғұрлым үлкен болса, ол соғұрлым қатты қызады.

Джоуль-Ленц заңы:

Өткізгіш бойымен ток жүрген кезде, өткізгіште бөлінетін жылу мөлшері ток күшінің квадартына, өткізгіш кедергісіне және токтың жүру уақытына тура пропорционал болады:

IV. Есептер шығару. 20-ж. №1, №3, №

V. Қорытындылау.

VІ. Бағалау.

VІІ. Үйге тапсырма: §§41,42. №2, №4, №6.