Комплексный анализ текста по хакасскому языку для 5 класс

Комплексный анализ текста по хакасскому языку для 5 класса содержит три текста на тему «Времена года». К текстам прилагаются задания по развитию речи, учащиеся должны определить тему, идею, тип речи, стиль текста; дана словарная работа, имеются грамматические задания, а также пятиклассники должны написать сочинение на предложенную тему.  Подобранный в текстах и заданиях материал знакомит учеников с народными приметами, пословицами и может быть использован как на уроках изучения нового, так и для...
Раздел Физика
Класс 5 класс
Тип Тесты
Автор
Дата
Формат doc
Изображения Нет
For-Teacher.ru - все для учителя
Поделитесь с коллегами:

Текст 1.

Кeскeде кeн чахайаuы хатап jyнензе, узах кeскe полар.

Хакасиядаuы таuларныy паза суuларныy аттары кjбiзi хакас тiлiнеy адалuаннар. Мында хас-хаxаннаy сыuара хакастар чуртапчалар. Аннаyар ол таu-суuларныy аттары хайдаy сыхханын паза ол сjс ниме таныхтапчатханын пiлерге кeстенiyер.

Пос чирiн, аныy аuас-суuларын паза мал-хустарын тиреy eгрензе, ол пiлiс постыy кiчiг чир-суун хайраллирuа , нааxыцлирuа полыс турар. (С.Н.Султреков.)

Позыyарныy чирiн хайдаu ползын тiп саuынчазар? Аныy eчeн ниме идерге кирек?

































Рабочая тетрадь

5 класс

Тексттby комплекснай анализb

Текст 1.

_____________________________


Хысх_ чит килгенде, ибiре прай ниме соох_а тооп парuанuа тjjй пiлдiрче. Хатыu халын хар прай чирнi пeргебiскен. Хай пiрее чирде соох порааннар, харны хазып, пjзiк кjртiкт_р ит салuаннар. Тураларн_y кjз_нектерiне читiре хар тир_y чатча. Пестерн_y ызы тура пазынаy инiс арах тигiрз_р тартылча. Ол чылыu поларынаyар таныхтапча. Аал ибiре, хыролал парuан, ах пjрiкт_г аuастар турчалар.

Аалuа толдыра палаларныy jт_г табызы истiлче. Олuаннар таuдаy соорахн_y сананаy чылчалар. Пeeн оларныy каникуллар пасталыбысхан_ар

(Н.П.Токмашева.)

1. Текстке ат пирbyер.

2. Пас салыyар, ноuадаyар пу текст полча. ______________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3. Тексттby темазын чарыдыyар. _______________________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

4. Тексттby jjн саuызын чоохтап пирbyер. _______________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

5. Тексттby стильbн табыyар. Ноuа пу стиль полчатханын чарыдыyар.

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

6. Чоохтыy кjрbмbн чарыдыyар. Ноuа bди саuынчазар чарыт пирbyер. _____________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

7. Читпинчеткен таныuларны турuызыyар. Иртbрbл парuан букваларны пас салыyар.

8. Пу сjстерге синонимнер табыyар:

тjjй - _______________

чоохтирuа ________________

9. Пу сjстерге антонимнер табыyар:

соох- _______________

тонанарuа - ________________

10. Пирbлген сjстерге тема хоостыра 5-6 сjс хоза пазыyар. Оларнаy тузаланып, 5 олаyай чоохтаu пeдbрbyер.

1. Хар, кjртiк, …., …, …, …., …

2. Хыролап парuан, , …, …, …, …, …

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

11. Пирbлген сjстер аразында «артых» сjстернb табыyар, ол сjстb алтынаy сиип салыyар.

1) кjртiк, пус, наyмыр, хыро;

2) пустыu, харлыu, тамxыхтыu, кjртiктiг;

3) чeгeрерге, одынарuа, тоyарuа, чыларuа.

12. Пирiлген сjспектернi читiре пас сал.

Арuаасха кeн узун, кeлeкке кeн ____________________________.

(хайдаu?)

Тузаланxаy сjстер: хыныu, хысха, хатыu, аар.

Пу сjспек нимедеyер:

1) eгренbстеyер

2) кип-азахтаyар

3) тоuыстаyар

4) сjбbреyер

13. Чон таныuларын пbлчезby ме:

Хар jдiкке чапсынза: а) айас кeн полар;

б) соох кeн полар;

в) чылыu полар.

14. Адалыстарны падеж хоостыра хубулдырыyар:

Падежтер

Хозымнар

Адалыстар

Адалuы

-

хыро

кjртiк

Тартылuы

-тыu, -тbг,-ныu,-нbг,-лыu,-лbг

Пирbлгb

-ха, -ке, -uа, -ге, -а, -е

Кjрbмгb

-ты, -тb, -ны, -нb

Орынuы

-та, -те, -да, -де

Сыuынuы

-таy, -теy, -даy, -деy

Ызылuы

-сар, -сер, -зар, -зер

Пeдbргb

- наy, -неy

Тиyнестbрbс

-xа, -xе

Сылтаuлыu

- таyар,-теyер,-даyар,-деyер

15. Тексттегb сjстернеy тузаланып, таблицаны толдырынар. Пbрее чоох чардыuы чох полза, аны иртbрbyер.

Чоох чардыuы

Сурыuлар

Кjзbдbмнер

Адалыс

Кем? Ниме?

Кемге? Нимее? …

Идbлbс

Ниме итче?

Ниме иткен?

Ниме идерге?

Пbлдbрbс

Хайдаu?

Кемни? Нимени?

Числительнай

Нинxе?

Нинxенxb?

Наречие

Хайди?

Хаxан? Ноuа?

Местоимение

Кем? Ниме?

Кемнb? Нименb?...

Причастие

Хайдаu?

Деепричастие

Хайди?

Союз

----------

Кизегес

----------

Послелог

----------

Пbлbзbyернb сыныхтаyар.

1. Сурыuларuа толдыра нандырыyар.

1). Хысхы айлар аттарын пас салыyар. Хайдаu тус хысхы? ______________________________________________________

_____________________________________________________________________________

2). Чир-чайаанда хысхызын хайдаu алызыuлар пол парча? ____________________________________

_____________________________________________________________________________

3). Чон хысхызын хайди тонанча? Ниме кисче? _________________________________________________

_____________________________________________________________________________

4). Аалдаuы чон хысхыда иб аразында хайдаu тоuыстар итче? ___________

_____________________________________________________________________________

5). Олuаннар хысхы каникулларны хайди иртiрче? _____________________________________________

__________________________________________________________________________

2. «Хысхы тус» тема хоостыра аймах чоох чардыхтарынаy тузаланып, кjрбин - 20 сjске чаuын пас сал.

«5» - 15-20 сjс «4» - 10-14 сjс «3» - 5-9 сjс.

3. Чоохтаuларны хыuыр.

Кeскeде торым хузуuы кjп полза, соох харлыu хысхы полар.

Орта нандырыuны сиип сал.

1. Соох харлыu хысхы полар, торым хузуuы кjп полза:

А) кeскeде Б) хысхыда В) часхыда

2. Кeскeде торым хузуuы кjп полза, хысхы полар:

А) аар Б) соох В) хар чох

3. Соох харлыu хысхы полар:

А) торым хузуuы кjп полза;

Б) торым хузуuы полза;

В) кeскeде торым хузуuы кjп полза

4. «Хысхы» тема хоостыра улуu нимес чайаачы тоuыс пас сал.

«5» - 7-8 чоохтаu «4» - 5-6 чоохтаu «3» - 3-4 чоохтаu.

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


Текст 2.

______________________

Пiстiy чирде полбаан кiзiлер: «Сiрернiy Хакасияда чыл ибiре хысхы ла полча, неке», - тiп чоохтанчалар. Че пiстiy чирде часхы даа, чайuы даа, кeскe дее паза хысхы даа полча. Итсе-де, хысхы пiстiy узун, пис айxа пол парча. Иy соох кeрген айы. Киинiy сооuы хырых градусха чит парча. Кeннер хысхаxах пол парчалар. Че чайuызы пiстiy iзiг. Киинiy чылии ортымахти 20 градус азыра кjдiрiл парча.

Часхызын паза чайuызын кeннер узун полыбысчалар. Кeн, ирте сыuып, орай хонча. Аннаyар кeннiy чылыu сустары чирнi чахсы чылытчалар. Че чыл сай кeннер пiр тиy полбинчалар. Пiрее чылда хысхы соох турча, че пiрееде чылыu. Чайuызын даа пiрееде хуруu паза iзiг кeннер турыбысчалар. Андада jзiмнер Кeск_ читсе, прай чир eст_ тiрiг нимелер хысхыuа тимненч_лер. Тайu_да хурт-хоостар аy-хустар кiзjк чiли тоuынчалар. Олар хысхыuа азых тимнепч_лер. Чистект_р мискел_р хузухт_р eренн_р чыыпчалар. Кем хайди тимненiп алар, iдjк хысхын_ иртiрер. Пiстiy чирлерд_ хысхы соох узун хатыu полча.

(Н.П.Токмашева.)

1. Текстке ат пирbyер.

2. Пас салыyар, ноuадаyар пу текст полча. ______________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3. Тексттby темазын чарыдыyар. _______________________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

4. Тексттby jjн саuызын чоохтап пирbyер. _______________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

5. Тексттby стильbн табыyар. Ноuа пу стиль полчатханын чарыдыyар.

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

6. Чоохтыy кjрbмbн чарыдыyар. Ноuа bди саuынчазар чарыт пирbyер. _____________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

7. Читпинчеткен таныuларны турuызыyар. Иртbрbл парuан букваларны пас салыyар.

8. Кeн хайдаu полча? Килiскек прилагательнайларны табыyар, кeннi хоостап пас салыyар.

Кeн: чарых, айас, чиллiг, …, …, ..., …

9. Пу сjстернi тузаланып, чаuын-туuаннарыyа, таныстарыyа, jjрелерiyе пiчiк (письмо) пас салыyар.

Аарлыu, паарсастыu, чалахай.

10. Пирbлген сjстерге тема хоостыра 5-6 сjс хоза пазыyар. Оларнаy тузаланып, 5 олаyай чоохтаu пeдbрbyер.

1. Мискелер, чистектер, …., …, …, …., …

2. Хурuапча, сарuалча, …, …, …, …, …

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

11. Пирbлген сjстер аразында «артых» сjстернb табыyар, ол сjстb алтынаy сиип салыyар.

1) кjртiк, пус, наyмыр, хыро;

2) пустыu, харлыu, тамxыхтыu, кjртiктiг;

3) чeгeрерге, одынарuа, тоyарuа, чыларuа.

12. Пирiлген сjспектернi читiре пас сал.

Тоuыс кiзiнi азырапча, арuаас ____________________________.

(ниме итче?)

Тузаланxаy сjстер: тоuынча, ардатча, ойнапча, сарнапча.

Пу сjспек нимедеyер:

1) eгренbстеyер

2) кип-азахтаyар

3) тоuыстаyар

4) сjбbреyер

13. Чон таныuларын пbлчезby ме:

Хаар jдiкке чапсынза: а) айас кeн полар;

б) соох кeн полар;

в) чылыu полар.

14. Адалыстарны падеж хоостыра хубулдырыyар:

Падежтер

Хозымнар

Адалыстар

Адалuы

-

Тартылuы

-тыu, -тbг,-ныu,-нbг,-лыu,-лbг

Пирbлгb

-ха, -ке, -uа, -ге, -а, -е

Кjрbмгb

-ты, -тb, -ны, -нb

Орынuы

-та, -те, -да, -де

Сыuынuы

-таy, -теy, -даy, -деy

Ызылuы

-сар, -сер, -зар, -зер

Пeдbргb

- наy, -неy

Тиyнестbрbс

-xа, -xе

Сылтаuлыu

- таyар,-теyер,-даyар,-деyер

15. Тексттегb сjстернеy тузаланып, таблицаны толдырынар. Пbрее чоох чардыuы чох полза, аны иртbрbyер.

Чоох чардыuы

Сурыuлар

Кjзbдbмнер

Адалыс

Кем? Ниме?

Кемге? Нимее? …

Идbлbс

Ниме итче?

Ниме иткен?

Ниме идерге?

Пbлдbрbс

Хайдаu?

Кемни? Нимени?

Числительнай

Нинxе?

Нинxенxb?

Наречие

Хайди?

Хаxан? Ноuа?

Местоимение

Кем? Ниме?

Кемнb? Нименb?...

Причастие

Хайдаu?

Деепричастие

Хайди?

Союз

----------

Кизегес

----------

Послелог

----------

Пbлbзbyернb сыныхтаyар.

1. Сурыuларuа толдыра нандырыyар.

1) Кeскe айлар аттарын пас салыyар. Хайдаu тус кeскe? ______________________________________________________

_____________________________________________________________________________

2) Чир-чайаанда кeскeзiн хайдаu алызыuлар пол парча? ____________________________________

_____________________________________________________________________________

3) Ноuа чонда кeскeнi алтын тiп адапчалар? _________________________________________________

_____________________________________________________________________________

4) Аалдаuы чон кeскeзiн хайдаu тоuыстар итче? ___________

_____________________________________________________________________________

5). Аy-хустар кeскeзiн хысхызынuа тимненчелер. Хайди олар тимненчелер? _____________________________________________

__________________________________________________________________________

2. «Кeскe тус» тема хоостыра аймах чоох чардыхтарынаy тузаланып, кjрбин - 20 сjске чаuын пас сал.

«5» - 15-20 сjс «4» - 10-14 сjс «3» - 5-9 сjс.

3. Чоохтаuларны хыuыр.

Оттар, хуруп, салыхчалар, пeрлер, сарuалып, чирзер тeсчелер. Пeрлер аuас пазынаy сарuалза, хысхаxах кeскe полар, алтынаy - узун кeскe.

Орта нандырыuны сиип сал.

1. Пeрлер аuас пазынаy сарuалза:

А) кeскe хысхаxах полар. Б) кeскe узун полар. В) кeскe орай полар.

2. Пeрлер аuас алтынаy сарuалза, кeскe полар:

А) хысхаxах Б) орай В) узун.

3. Кeскe хысхаxах полар:

А) пeрлер аuас алтынаy сарuалза;

Б) пeрлер аuас пазынаy сарuалза;

В) пeрлер аuас ортызында сарuалза.

4. «Кeскe» тема хоостыра улуu нимес чайаачы тоuыс пас сал.

«5» - 7-8 чоохтаu «4» - 5-6 чоохтаu «3» - 3-4 чоохтаu.

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Текст 3.

___________________________

Пiст_y чирд_ чайuызын кjп чистект_р пыс парчалар. Оларны прайзы даа пiлч_: чир чистегi ноyных аuас чистег_ тиин хады тоо ырuай мeнд_ргес паза даа пасхалары.

Чистект_р, кiзiл_рге дее паза аy-хустарuа даа, ч_xеy ниме полып, туза полч_лар.

Чистект_р пысхан туста тайu_ларзар паза арыuларзар кjп кiзiл_р парчалар. Хай пiреелерi, маyзырап, читiре дее пыспаан чистект_рнi теерчелер. Iди олар чир-чайаанuа улуu eр_г итч_лер.

Аннаyар Хакасияда чыл сай чистект_р алай хузух теерерге jнетiн тус пирiлче. Ол тустаy азынада чистек теерерге алай хузух идерге чарабас. Чистект_рнi холнаy сиберли теер турарuа кирек. (С.Н.Султреков.)

1. Текстке ат пирbyер.

2. Пас салыyар, ноuадаyар пу текст полча. ______________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3. Тексттby темазын чарыдыyар. _______________________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

4. Тексттby jjн саuызын чоохтап пирbyер. _______________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

5. Тексттby стильbн табыyар. Ноuа пу стиль полчатханын чарыдыyар.

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

6. Чоохтыy кjрbмbн чарыдыyар. Ноuа bди саuынчазар чарыт пирbyер. _____________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

7. Читпинчеткен таныuларны турuызыyар. Иртbрbл парuан букваларны пас салыyар.

8. Чистектер аттарын пас салыyар.

Пiстiy чирде чайuызын кjп чистектер jсче: …, …, …, …

Орыс тiлiнге чистектер аттарын тiлбестеп салыyар.

__________________________________________________________________________ ,

__________________________________________________________________________ .

9. Пу сjстерге антонимнер табыyар:

тадылыu - _______________

jрiнче - _________________

10. Пирbлген сjстерге тема хоостыра 5-6 сjс хоза пазыyар. Оларнаy тузаланып, 5 олаyай чоохтаu пeдbрbyер.

1. чахсы , …, …., …, …, …., …

2. хайраллирuа, типсебеске, …, …, …, …, …

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

11. Пирbлген сjстер аразында «артых» сjстернb табыyар, ол сjстb алтынаy сиип салыyар.

1) хузух, миске, аба, чистек;

2) махачы, матыр, улуu, чалтанмас, киртiнмес, туртухпас;

3) сарнир, кjглир, ырлир, тахпахтир, телбектенер.

12. Пирiлген сjспектернi читiре пас сал.

Кирек устаy - ____________________________.

(ниме итче?)

Тузаланxаy сjстер: тисче, хорыхча, jсче, тобырча.

Пу сjспек нимедеyер:

1) eгренbстеyер

2) кип-азахтаyар

3) тоuыстаyар

4) сjбbреyер

13. Чон таныuларын пbлчезby ме:

Тубан кjп полза, : а) хузух полар;

б) чистектер кjп полар;

в) мискелер кjп полар.

14. Адалыстарны падеж хоостыра хубулдырыyар:

Падежтер

Хозымнар

Адалыстар

Адалuы

-

мискелер

чистектер

Тартылuы

-тыu, -тbг,-ныu,-нbг,-лыu,-лbг

Пирbлгb

-ха, -ке, -uа, -ге, -а, -е

Кjрbмгb

-ты, -тb, -ны, -нb

Орынuы

-та, -те, -да, -де

Сыuынuы

-таy, -теy, -даy, -деy

Ызылuы

-сар, -сер, -зар, -зер

Пeдbргb

- наy, -неy

Тиyнестbрbс

-xа, -xе

Сылтаuлыu

- таyар,-теyер,-даyар,-деyер

15. Тексттегb сjстернеy тузаланып, таблицаны толдырынар. Пbрее чоох чардыuы чох полза, аны иртbрbyер.

Чоох чардыuы

Сурыuлар

Кjзbдbмнер

Адалыс

Кем? Ниме?

Кемге? Нимее? …

Идbлbс

Ниме итче?

Ниме иткен?

Ниме идерге?

Пbлдbрbс

Хайдаu?

Кемни? Нимени?

Числительнай

Нинxе?

Нинxенxb?

Наречие

Хайди?

Хаxан? Ноuа?

Местоимение

Кем? Ниме?

Кемнb? Нименb?...

Причастие

Хайдаu?

Деепричастие

Хайди?

Союз

----------

Кизегес

----------

Послелог

----------

Пbлbзbyернb сыныхтаyар.

1. Сурыuларuа нандырыyар.

1). Чир- чайаан паза кiзi хайди палuалыстыuлар? ______________________________________________________

_____________________________________________________________________________

2). Ноuа чир-чайаанны хайраллирuа кирек? ____________________________________

_____________________________________________________________________________

3). Хакасияда хайдаu ис-пайлар пар? _________________________________________________

_____________________________________________________________________________

4). Полuан на чыл тузыныy позыныy сiлии, ис-пайы пар. Иy пай чыл тузынаyар пас салыyар. ____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

5). Чир-чайааннаyар хайдаu сjспектер (сиспектер, тахпахтар, кибелiстер) шлчезер? Саuысха кирiп, пас салыyар.

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

2. «Чир-чайаанны хайраллаyар» тема хоостыра аймах чоох чардыхтарынаy тузаланып, кjрбин - 20 сjске чаuын пас сал.

«5» - 15-20 сjс «4» - 10-14 сjс «3» - 5-9 сjс.

3. Чоохтаuларны хыuыр.

Аuас - пiстiy пайыбыс. Ниме ле итпинчелер аuастаy. Аuастар киинi арыuлапчалар, суuларны соол парарларынаy хайраллапчалар паза хазыр чиллер чир тобыраuын eбeр парыбызарынаy арачылапчалар. Аuастар аразында хустар паза аyнар чуртапчалар. Аннаyар полuан на аuасты хайраллирuа кирек.

Орта нандырыuны сиип сал.

1. Пiстiy пайыбыс:

А) аuастар Б) суuлар В) чиллер

2. Аuастар киинi :

А) хайраллапчалар Б) арыuлапчалар В)

3. Полuан на аuасты:

А) jскiрерге кирек;

Б) хайраллирuа кирек;

В) арыuлирuа кирек.

4. «Чир-чайаанны хайраллаyар» тема хоостыра улуu нимес чайаачы тоuыс пас сал.

«5» - 7-8 чоохтаu «4» - 5-6 чоохтаu «3» - 3-4 чоохтаu.

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


© 2010-2022