Тербелмелі қозғалыс. Ашық сабақ 9 - сынып

Сабақтың тақырыбы: Тербелмелі қозғалыс. Тербелмелі қозғалысты сипаттайтын негізгі шамалар
Сабақтың мақсаты:
. Білімділік: Тербелмелі қозғалыс жайлы жан-жақты түсінік беру, қозғалысты сипаттайтын негізгі шамалар туралы білім қалыптастырып,білімдерін шыңдау.

Дамытушылық: Оқушылардың өз бетінше жұмыс жасау, ойлау, есеп шығару қабілеттерін арттыру,ойларын қорыта білуге үйрету.
Тәрбиелік:Адамгершілікке,ұйымшылдыққа,ұжымдық жұмыс істеуге,ізденімпаздыққа тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Сабақтың әдісі: сын тұрғысынан ойлау,ақпараттық технологияны қолдану,сұрақ-жауап,есеп шығару.
Сабақтың көрнекілігі: семантикалық карта,кесте,тірек сызба.тест тапсырма

Сабақ барысы:

Блок - схема

Тербермелі қоғалыс. Тербермелі қозғалысты сипаттайтын негізгі шамалар

III cаты

«Болашақта»

I cаты

«Кеше»

II cаты

«Бүгін»

1. Ұйымдастыру бөлімі

2. Үй тапсырмасын тексеру

А) тест жұмысы

6. Жаңа сабақты қорытындылау

Ғ) Семантикалық карта

Д) класстер құрып,қорғау

7. Үйге тапсырма

8. Бағалау

3. Жаңа сабаққа кіріспе.

Ә)Жаңа сабаққа ой тастау

4. Жаңа материалды түсіндіру кезеңі

Б) жаңа сабақты түсіндіру

5. Жаңа сабақты бекіту.

В)оқулықпен жұмыс, есептер шығару

Г) Тербеліс туралы алғаш зерттеуші ғалымдар

І.Ұйымдастыру

ІІ.Үй жұмысын тексеру.

а)Тест жұмысы

1. Грек тілінде impulsus- қандай мағына береді? А) күш, Ә) соққы Б) жылдамдық В)Үйкеліс.

2. Дене массасы мен оның қозғалыс жылдамдығының көбейтіндісіне тең болатын физикалық шама....... деп аталады?

А) уақыт Ә) күш импульсі Б) дене импульсі В) соққы

3. Күш пен оның әрекет ету уақытының көбейтіндісі .... деп аталады?

А) уақыт Ә) күш импульсі Б) дене импульсі В) соққы

4)Күш импульсінің формуласы:

А) Ә) Б) В)

5) Дене импульсінің формуласы:

А) Ә) Б) В)

6) Қозғалыстағы дененің энергиясы?

А) потенциалдық энергия Ә) күш импульсі Б) Кинетикалық энергия

В) дене импульсі

7) Денелердің өзара әрекеттесуіне немесе дене бөлшектерінің өзара орналасуына байланысты болатын энергия?

А) күш импульсі Ә) Потенциалдық энергия Б) Кинетикалық энергия

В) Дене импульсі

8) Энергияның өлшем бірлігі?

А) Джоуль (Дж) Ә) Ватт (Вт) Б) Ньютон (Н) В) Н*с

9) Массасы 2,2кг жүк 8м биіктіктен жерге түскендегі потенциалдық энергиясын тап.

А ) 17,6Дж Ә) 176Дж Б) 1,76Дж В) 1760 Дж

ІII. Жаңа сабаққа кіріспе.

ә)Жаңа сабаққа ой тастау.

Жұмбақтар.

Бұлбұлдың екі құлақ,бір басы бар.

Салдырған сегіз жерден таңбасы бар

Бұлбұлды жолға салып айдағанда

Салатын неше түрлі жорғасы бар. (Домбыра)

Атасы қалғып, мүлгиді,

Әкесі жорға жылжиды,

Інісі жылдам,баласы жүйрік.

Зымырап тұрған. (Жыл,ай,күн,сағат)

IV Жаңа сабақ түсіндіру.

Тербеліс деген өте кең ұғым. Айталық маятник тербелісі, машиналар двигателі, поршеннің қозғалысы, кеменің шайқалысы, көпірдің теңселісі, айнымалы токтың тізбектегі тербелісі, жүрек соғысы, жел соққанда талдың тербелісі және «Тербелер даусым ауада...» деп Сәкен Сейфуллин айтқан ауаның тербелісі, «Желсіз түнде жарық ай. Сәулесі суда дірілдеп» дегендей су бетіндегі тербеліс толқындары, осының бәрі тербелістердің мысалдары бола алады.

Тербеліс деп дененің бірдей уақыт аралығында дәлме-дәл немесе жуықтап қайталанып отыратын қозғалысын айтады.
Гармоникалық тербелістер деп ығысуға пропорционал және оған қарама-қарсы бағытталған күштің әрекетінен болатын механикалық тербелістер.

1. Анықтамасы: Тербеліс жиілігі деп - бір уақыт ішіндегі тербелістер саны

Белгіленуі:

Өлшем бірлігі: [1Гц]

Формуласы: = =

2. Анықтамасы: Тербеліс периоды деп - бір толық тербеліс жасауға кеткен уақыт.

Белгіленуі: Т

Өлшем бірлігі: [1c]

Формуласы: T= T=

3. Анықтамасы: Тербеліс амплитудасы деп -дененің тепе - теңдік күйінің ең үлкен ығысуы

Белгіленуі: А

Өлшем бірлігі: [1м]

V.Сабақты бекіту: Есептер шығару. 21-жаттығу. 1,2,3,4 ; карточкалар

VІ. Тербеліс туралы алғаш зерттеуші ғалымдар.

VІІ.Жаңа сабақты пысықтау.

ғ)Семантикалық картамен жұмыс.

Тербеліс периоды

Механикалық тербеліс

Тербеліс амплитудасы

Тербеліс жиілігі

Дене бірдей уақыт аралығындағы дәлме-дәл және жуықтап қайталанып отырған қозғалысын айтады

Дене қозғалысы толығымен қайталанып отырған ең аз уақыт аралығы.

1 секунд ішінде жасалған айналым саны

Герц(1Гц)

Секунд(с)

=

=

T=

Дененің тепе-теңдік күйінен ең үлкен ығысуының мәнін айтады.

VІІІ. Жаңа сабақты қорытындылау

.

д) 3-топқа тапсырма беріледі. Кластер құру, қорғау.

І-топ. Тербеліс периоды

ІІ-топ.Тербеліс жиілігі

ІІІ-топ.Амплитуда

Тербелмелі қозғалыс

VІІ. Үйге тапсырма беру: §24,25 оқып түсінгенін айту, тербелмелі қозғалыстарға мысалдар ойластырып келу.

VІІІ. Бағалау парағын толтыру.

№

Аты-жөні

Қайталау сұрақтар

Тест

Эксперимент

Есеп шығару

Семантика

лық карта

Қорытынды

Балл

1

2

3

4

5