Қазақ тілінен Зат есімнің сөйлемдегі қызметі 6 класс

Кожагулова Айгүл Асылханқызы

Алматы облысы Жамбыл ауданы

Қазыбек бек бекетіндегі орта мектеп

мектепке дейінгі шағын орталығымен

мемлекеттік мекемесінде

қазақ тілі мен әдебиеті пән мұғалімі

Сабақтың тақырыбы : Зат есімнің сөйлемдегі қызметі

Сабақтың мақсаты :

1. Оқушылардың алдыңғы сабақтан алған білімдерін қорытындылай отырып,жаңа сабақты түсіндіру,жасалу жолындағы ерекшеліктерді меңгерту.

2. Оқушылардың ойлау, есте сақтау қабілеттерін арттыру,сөйлеу мәдениетін дамыту,теориялық білімді практикалық жұмыстарда қолдана білуге бағыттау

3. Оқушыларды даналық сөздерден үлгі ,өнеге алып,ата сөзін есте сақтап қадір тұтуға тәрбиелеу.

Сабақтың әдіс-тәсілдері : тест, топтастыру,салыстыру

Сабақтың көрнекілігі : SmartArt сызбалары, дидактикалық материалдар

Сабақтың түрі : аралас

Пәнаралық байланыс : әдебиет

Сабақтың барысы : 1. Ұйымдастыру кезеңі: Оқушылардың сабаққа назарын аудару

2. Үй тапсырмасы : Зат есімнің жіктелуі тест арқылы қорытындылау

1.Қазақ тілінде қосымша нешеге бөлінеді ?

А. 1

Б. 2

В. 3

Г. 4

2. Қосымша түрлерін көрсет

А. жалғау, есімше

Б. жұрнақ, көсемше

В. жалғау,жұрнақ

Г. сөз түрлендіруші жұрнақ

3. Жұрнақ нені білдіреді ?

А. сөз бен сөзді байланыстырады

Б. сөзге жаңа мағына беріп,туынды сөз жасайды

В. сөз бен сөзді байланыстырмайды

Г. сөз бен сөзді түрлендірмейді

4. Жалғау дегеніміз не ?

А. сөз бен сөзді байланыстырады

Б. сөзге жаңа мағына береді

В. сөзді түрлендіреді

Г. туынды сөз жасайды

5. Жалғаудың неше түрі бар ?

А. 2

Б. 3

В. 4

Г. 5

6. Сөздің жіктік жалғауын қабылдауын қалай атаймыз ?

А. септелу

Б. тәуелдену

В. жіктелу

Г. жай септелу

7. Зат есім неше түрде жіктеледі ?

А. 2

Б. 1

В. 3

Г. 4

8. Зат есім жіктелгенде қай жағының қосымшасы жоқ

А. 1 жақ

Б. 2 жақ

В. 3 жақ

Г. 2 жақ сыпайы

9. Жіктелген зат есімді көрсет

А. оқушымын

Б. айтатынсың

В. күштімін

Г. сезгішпін

10 . Жіктік жалғаулы сөз сөйлемді тиянақтап ,қандай тұрлаулы мүше қызметінде тұрады ?

А. бастауыш

Б. баяндауыш

В. пысықтауыш

Г. анықтауыш

3 . Жаңа сабақ :

1. SmartArt сызбалары арқылы түсіндіру

2. Берілген сөйлемдердің ішінен зат есімнің сөйлемдегі қызметін табыңдар:

• Жел күшейе түсті.Әкем үйге келді.

• Қырда ауылдың малдары жайылып жүр.

• Арман мектептен келді.

• Мен оқушымын.

• Бала - артта қалған із, байлық -қолдағы мұз.

• Ертегімен ұрпағыңды естелікке үйрет.

• Отан үшін аянба.

• Көлеңкеде атам отыр.

• Алма оған алтын сағат сыйлады.

• Аспанға бұлт төнді.

• Дала иісі аңқып тұр.

3. Суретпен жұмыс : «Ерте,ерте,ертеде...» жалғастырып,зат есімнің сөйлемдегі қызметін табыңдар :

4. Оқулықпен жұмыс : берілген жаттығуды ауызша орындау. Аспандағы бұлт қоюланып,ауылға төніп келеді.Серік -ұшқыш. т.б.

5. Даналықтан дән ізде : берілген нақыл сөздерді мағынасына ,сөйлем мүшесіне талдау:

• Білімнен қымбат нәрсе жоқ,көңілде жатса баспай тот. (Н.Байғанин)

• Екеннің тікен болса, орғаның балауса болмас. (М.Әуезов)

• Тәрбиелі-тәртіптің құлы (Б.Момышұлы)

• Жаманмен жолдас болсаң,жаласына қаласың.

Наданмен жолдас болсаң,бәлесіне қаласың.(Халық даналығы)

• Жасыңда қалжың болсаң,
  Өскенде мылжың боларсың. (Халық даналығы)

6. Бекіту : Сөйлемдер бере отырып, жаңа сабақты қорытындылау.

күлімсіреді

өссе,елдің көркі Зат есім қандай қызмет

Кім ? ұзатылды атқарып тұр?

өмірдің қызғалдағы

адам сырын алдырмас.

Қандай ? мінез адамды биіктен көрсетеді. Зат есім қандай

қызмет атқарып тұр

қасиет- мәдениеттіліктің белгісі

7. Үйге берілетін тапсырма : «Менің асыл арманым...» ойтолғау жазу

8. Бағалау парағы :

№

Оқушылардың аты-жөні

тапсырма № 1(тест)

тапсырма №2

тапсырма №3(сурет)

тапсырма №4

тапсырма

№5

тапсырма №6

Қорытынды баға

1

Аман Дархан

10 балл

11 сөйлем талдады

Алдар көсе ертегісін құраст/ды

+

+

+

5

2

Макенова Индира

10 балл

+

+

+

+

+

5