Ашық сабақ Қазақ әдебиеті Жамбыл Жабаев Балама хат

Сабақтың тақырыбы: Жамбыл Жабаев « Балама хат»
Сабақтың мақсаты:

• жүз жасаған ақын Жамбыл туралы мағлұмат бере отырып, «Балама хат» өлеңімен таныстыру;

• ата-ананың балаға деген сүйіспеншілік сезімін және Отанды қорғай білуге шақыру, батырлыққа тәрбиелеу;

- салыстыра білуге, поэзиялық шығармаларды талдай білуге қол жеткізу

- оқушылардың әдеби білік дағдыларын: ауызша сөйлеуін, мәнерлеп оқуын, түсініп оқуын, өз ойын жүйелі айта білуін, шығарманы талдай алу және шығармашылық қабілеттерін дамыту;

- Отанды сүюге баулу
Сабақтың түрі: жаңа сабақ
Сабақтың типі: жаңа материалды меңгеру сабағы
Сабақтың көрнекіліктері: Ж.Жабаевтың портреті, сызба, сөздер.
Сабақтың әдістері: түсіндіру әдісі, әңгімелеу, іздендіру, өздігінен білім алу әдісі, талдау әдісі, сөздік жұмысы
Сабақтың барысы
І Ұйымдастыру кезеңі. Амандасу, сабаққа даярлығын тексеру.
ІІ Сабақтың мақсатымен таныстыру.

-дәптерлерін ашып күні мен айын жазу. Сабақ тақырыбын жазу.

Балаларды ынталандыру үшін фильм (Жеңіс туралы) көрсету 2 минут

Связь между темой урока и отрывком из фильма - сын Жамбыла Жабаева Алғадай.

О нем стихотворение «Балама хат»

М.Әуезов «Ақындардың ақыны, айдын көлдей ақылы»

Тұсаукесер 4 минут

• 1846 жылы қазіргі Жамбыл облысы Шу өзені бойындағы Жамбыл тауының баурайында туған;

Ұлы ақын, айтыскер
• оған атақты Сүйінбай ақын ақ батасын берген;
• заман шындығын жырлаған, туған өлкеге, Отанға, қазақ халқының бұрынғы өткен батырларға арнаған, балаларға да арнап жазған;
• 1945 жылы 100 жасқа аяқ басқан шағында Алматы маңындағы өз ауылында қайтыс болды.

Семантикалық кестені толтыру (дәптерде) 5 минут

Жамбыл Жабаев Толғау мен жазған. Бұны келесі бейне фильмнен көреміз.

Толғау - импровизация-размышления

Фильм үзіндісі (Ленинградтық өренім) 4 минуты)
ІІІ Жаңа сөздерді игеру. 2 минут
Жаһан (дүние жүзінен, әлемнен) - здесь во всем мире

мәртебе - слава

айнымай - верен будь

ризамын - я доволен

аянба - не жалей

Ұлы Отан соғысы - Великая Отечественная война

жауынгер - воин

ант - присяга

фильм үзіндісі (соғысқа аттандыру)2 минут и 3 минуты

АТТАНДЫРУ

Атаңнан бата ал, балам
Алшайып атқа мін,балам.
Ақ сақалым желбіреп
Артыңнан қарап мен қалам.

Получив мое благословление,

Садись на коня, сынок.

Белобородый старик, я,

Буду взглядом тебя провожать.

Провожая сына, Жамбыл Жабаев написал:

...Мне покоя гнев не дает

Ночи целые напролет,

Я тревожных мыслей взгляд

Устремляю на Сталинград...

Твердо знают и стар, и млад:

Враг наш скоро будет разбит.

Совесть мира на Сталинград,

Затаив дыханье, глядит.

От седой моей бороды -

Я не белый клок оторвал,

Я родного сына послал,

Сталинградцы, в ваши ряды!

Провожая его в поход,

«Алгадай! - сказал я ему, -

Бей как следует вражий сброд!»...

IV өлеңді мәнерлеп оқу; (Мұғалім оқуы)5 минут (фильм үзіндісі соғыс мезгілдері)домбыра үні!!!!

Письма приходили редко, а потому старый акын радовался каждой весточке от сына:

Как последним письмом, сынок,

Ты порадовал сердце мое!..

Помни, сын мой, слово отца

О приказе родной земли,

Был приказ: стоять до конца!..

Будь бесстрашен, мой Алгадай!

Немцам отдыха не давай!

Если струсишь - не пощажу,

Если выстоишь - награжу,

Тем, что внукам в песнях моих

О твоих друзьях боевых,

О делах твоих расскажу...

сұрақтарға жауап беру. 10 минут
1. Хатты кім жазды?

2. Хат кімге арналған? Оның аты кім?
3. Өлеңде қай уақыт суреттеледі? (Соғыс кезі)

4. Алғадайды кіммен салыстырады? (Сұраншы, Саурық батырлар секілді)

5. Өлеңде Алғадайға қалай айтады? (балам, ботам, Алғадай)
6. сәлемді кім жазды? (Алғадайдың достары)

7. Жамбыл жабаев оларды қалай суреттейді? (3 шұмақ)

Өлеңде етістіктің қандай шағы қолданылған? (бұрыңғы өткен шақ)

Нешінші жақ (2 жақ)

Мысал келтіру

Жедел қткен шақ бар ма?

Нешінші жақ?

Қандай бұйрық береді баласына?

Жамбылдың алты ұлы болған, Үлкен екі баласы ертеректе қайтыс болады. Жамбыл үлкен баласы Алғадайды өзгелерден айрықша жақсы көрген.Алғадай ақылды, адамгершілігі мол, көрікті кісі болды. Балалары ішінде тек соған қана сенеді екен. Қайтыс болғанда қатты қиналғаныда содан ғой. Алғадай дегенде жаны бөлек еді.Үнемі аузына тастамайтын. Ақшаны Алғадайға да санататын. Екі ұлы Ізтелеу мен Алғадай Ұлы Отан соғысына аттанады. 1942 жылы Жамбыл Алғадайды майданға шығарып салады. Алғадай майданға кеткеннен кейін жеті күннен кейін келіні Жәміш ұл туады. 1943 жылы Алғадай ерлікпен қаза тапты деген қара қағаз келеді.

фильм үзіндісі (Алғабайдың өлімі)

Алатауды айналсам,
Алғадайды табам ба?
Сары-Арқаны сандалсам,
Саңлағымды табам ба?

Фильм үзіндісі (Жеңіс)

Сүрақ - жауап

-не үшін Жамбылдың баласы Алғабай қайтты?

V кезең. Шығармашылық кезең.
Бейбіт өмірін соғыс кезімен салыстыра отырып, кемшіліктерін айту, бейбіт өмірінің құнын түсіндіру.
«Біз бейбітшілікті сүйеміз» деген шағын эссе үй жұмысын тексеру

VІ Білімдерін бекіту.

Мен үшін Жамбыл Жабаев - (жалғастыру) жақсы әке, дарынды ақын, батыр, әлемге танымал ақын

Ұлы Отан соғыс кезінде біздің батыл жауынгерлеріміз жаулардан Отанымызды қорғап, зор ерлігін көрсете білді. Келесі ұрпаққа бейбіт өмір, бақыт, береке тілей отырды. Біз жауынгерліміздің ерлігін ешқашан ұмытпаймыз, оларды қадір тұтамыз.

VІІ Қорытынды, бағалау.

Не білдік? Не істедік? Толғау деген не?
VІІІ Үйге тапсырма: . 49- 50 бет. өлеңді мәнерлеп оқу, Жамбылдың өмірбаянын білу.