Программа по татарскому языку для русских групп 8 класса

Аңлатма язуы

8нче сыйныфның рус төркемендә татар теле фәне буенча эш программасы түбәндәге документларны исәпкә алып төзелде:

1. Рус мәктәпләрендәге рус төркеме укучыларына татар теленнән гомуми белем бирүнең дәүләт стандарты, Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы. - Казан, 2005 ел

2. ТР мәгариф һәм Фән министрлыгы боерыгы №499/09 "Белем бирүнең вакытлы дәүләт стандартларын раслау турында"

3. ТР Мәгариф һәм Фән министрлыгы тарафыннан рөхсәт ителгән «Рус телле балаларга татар телен һәм әдәбиятын коммуникатив технология нигезендә укыту программасы" (1 -11 нче сыйныфлар) / Төз. Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева. - Казан: Татарстан китап нәшрияты, 2011

4. 2014-2015нче уку елына мәктәпнең базис укыту планы;

1992нче елның 8нче июлендә"Татарстан Республикасы халыклары турында"гы Татарстан Республикасы Законы кабул ителде. Аның нигезендә татар, рус телләре тигез хокуклы дәүләт телләре булып расланды. Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле Мәгариф министрлыгында расланган махсус программа буенча укытыла. "Татар теле 8 нче сыйныф"дәреслеге шушы программага нигезләнеп төзелгән. Татар теле атнага 3 тапкыр, әдәбияты 1 тапкыр үткәрелә. Татар теле һәм әдәбияты укыту программасында 8 сыйныфта барлыгы 136 сәгать бирелә. Шуларның 102 сәгате татар теленә һәм 34 сәгате татар әдәбияты предметына бүленә. Эш программасы белем бирү учреждениесенең гамәлдәге укыту планы буенча татар теле атнага 3 сәгать исәбеннән төзелә, барлыгы 105 сәгать бирелә. Шул сәбәпле программаның эчтәлеген тулысынча саклап, эш программасына кайбер үзгәрешләр кертелә."Күп укыган күп белер" бүлегенә 1 сәгать, "Татарстанның күренекле әдипләре"бүлегенә 1 сәгать өстәлә. Калган бүлекләрдә сәгать саны үзгәрешсез кала. Әлеге үзгәреш теманың эчтәлеген тулысынча ачарга ярдәм итә. Өстәлгән дәрес календарь-тематик планда курсив белән күрсәтелгән.

Эш барышында түбәндәге кыскартылмалар кертелде: Бәйләнешле сөйләм үстерү - БСҮ, Хаталар өстендә эш - ХӨЭ

8 нче сыйныфта рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укытуның төп максаты һәм бурычлары.

1. укучыларның башлангыч мәктәптә үзләштергән белемнәрен һәм сөйләм күнекмәләрен камилләштерү;

2. татар теленең орфоэпик, орфографик, лексик, грассатик нигезләрен системалы рәвештә үзләштерү;

3. укучыларның иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлекләрен үстерү, үз фикерләрен дәлилләргә күнектерү;

4. укучыларда тел сиземләү күнекмәләре булдыру;

5. татар теленең башка телләр арасындагы урыны, татар дөньясы турында мәгълүмат бирү;

6. халыкларның үзара аңлашып һәм хезмәттәшлек итеп яшәвенә омтылыш тәрбияләү;

7. укучыларның татар телен өйрәнүгә ихтыяҗын арттыру.

Биремнәр фәннилек, системалылык, аңлаешлылык принципларын искәалып тупланды. Программа буенча 8 сыйныфта өйрәнелергә тиешле барлык темалар кертелде. Биремнәр сайлаганда, түбәндәгеләр истә тотылды:

-текстның укучыларның танып-белү сәләтен үстерүдәге роле; аның шәхесен формалаштыруга, аны тәрбияләүгә уңай йогынтысы;

-укучының гомуми үсешенә hәм аны тәрбияләүгә уңай тәэсире;

-рус балаларының хәзерлек дәрәҗәсенә туры килүе, алар өчен кызыклы булуы.

Контроль биремнәр, программага нигезләнеп, рус сыйныфларында үзләштерелергә тиешле барлык грамматик кагыйдәләрне истә тотып тәкъдим ителә. Аларга укучыларның күнекмәләрен ныгыту hәм шомарту, шулайукаларны системага китерү hәм гомумиләштерү максаты.

Бу максатка ирешү өчен, түбәндәге бурычларны хәл итү сорала:

1) татар сөйләмен тыңлап аңларга күнектерү;

2) татар этикеты тәгъбирләрен кертеп, бирелгән ситуация буенча диалогик сөйләм оештырырга өйрәтү;

3) программада күрсәтелгән лексик темалар буенчат елдән яки язмача сөйләм булдыруга ирешү;

4) карап чыгу, танышу, эзләнү, максаты белән уку төрләрен кулланып, төрле жанрдагы текстларны аңлап уку үнекмәләрен үстерү;

5) тәкъдим ителгән текстларны яттан өйрәнү;

6) фразеологик берәмлекләрнең, мәкальләрнең рус эквивалентларын табарга hәм чагыштырырга өйрәтү;

7) татар телендәге сөйләмне фонетик, лексик, грамматик яктандөрес төзергә күнектерү;

8) татар халкының фән, сәнгать, мәдәният өлкәсендәге казанышлары, күренекле шәхесләре белән таныштыру;

9) халыкларның үзара аңлашып тату яшәвенә омтылышт әрбияләү.

8нче Б сыйныф укучылары өчен белем дәрәҗәсенә таләпләр

• татар теленең төп берәмлекләрен һәм аларның билгеләрен белү;

• татар теленең фонетик, лексик системаларын, грамматик төзелешен үзләштерү

• грамматик үзенчәлекләренә карап, сүз төркемнәрен аера белү;

• җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләре арасындагы мөнәсәбәтләрне аңлау, бәйләнеш чараларын күрсәтү

• текст төзелешен, текстның тел үзенчәлекләрен билгеләү;

• сөйләм стиле, фәнни, публицистик, рәсми эш, матур әдәбият стильләрен аера белү

Татар теленнән гомуми төп белем бирү (8 сыйныф) баскычында формалашырга тиешле күнекмәләр:

• телдән һәм язма сөйләм, диалог һәм монолог, аралашу ситуациясе, тел стильләре, текст төшенчәләрен аңлау һәм га-мәлдә дөрес куллану;

• төрле стиль һәм жанрдагы текстларны сәнгатьле итеп уку күнекмәләре булдыру;

• текстның эчтәлеген телдән яки язмача төгәл итеп, сайлап яки кыскача сөйләп бирү, текст буенча куелган сорауларга төгәл җавап бирү;

• бирелгән темага, куелган максатка яраклы рәвепггә, төрле ситуацияләрдән чыгып, тасвирлау яки хикәяләү характерын-дагы текстларны телдән яки язмача әзерләү;

• текстның планын төзү яки эчтәлеген конспект рәвешендә язу;

- тормыш-көнкүреш, уку, иҗтимагый, мәдәни темаларга-әңгәмә кору,үз фикереңне яклап, әңгәмә-бәхәс формасында сөйләшү күнекмәләренә ия булу;

сөйләү һәм язуда татар әдәби теле нормаларын (орфографик, орфоэпик,лексик, грамматик, пунктуацион) саклау һәм сөйләм этикеты нормаларын үтәү;

- тәкъдим ителгән текстларны рус теленнән татар теленә һәмтатар теленнән рус теленә тәрҗемә итү.

Татар теленнән гомуми төп белем бирү (8сыйныф) баскычында укучыларга җиткерелә торган мәгьлүматлар:

• татар теленең тулы бер система булуы, аның тармаклары;

• телнең лексик һәм грамматик чаралар байлыгы, аларның тел ситуациясенә бәйле үзгәреше;

• тел системасы, аның усеш-узгәреше, тел берәмлекләрен тирәнген анализлау өчен кирәк булган өстәмә теоретик мәгълүмат;

• төрле типтагы сүзлекләр һәмбелешмәләр, электрон чыганаклар.

Татар теленнән гомуми төп белем бирү (8сыйныф) баскычында предметара эшчәнлек:

• татар теленең башка фәннәрне өйрәнү һәм белем алу чарасы икәнен аңлау:

• татар телен әдәбият белән бәйләп, тел чараларының матур әдәбият әсәрләренең тәэсир көчен, сәнгатьлелеген булдыру-дагы ролен ачыклау;

• телне мәдәният белән бәйләп, татар теленең байлыгына һәм матурлыгына хөрмәт, зәвык тәрбияләү;

• татар телен рус теле белән бәйләп, телләр һәм халыклар арасындагы уртак хәзинә - рухи кыйммәтләргә ихтирам, баш-ка милләт вәкилләренә карата түземле - ихтирамлы мөнәсәбәт тәрбияләү;

• телне тарих, җәмгыять белеме фәннәре белән бәйләп, дөнья, кешелек җәмгыяте, аның үсеше турында күзаллау форма-лаштыру;

• татар теле дәресләрендә алган белем һәм күнекмәләрне телнең кеше һәм җәмгыять тормышында тоткан урынын аң-ларга ярдәм итү.

Татар теленнән гомуми төп белем бирү (8сыйныф) баскычында укучыларның шәхси үсеш-үзгәреше:

• баланың акыл, мөстәкыйль фикерләү эшчәнлеген активлаштыру;

• баланың үзен тәрбияләү, үзе белән идарә итү, үз фикерен яклый алу сәләтен үстерү;

• сөйләм эшчәнлегенең үзара аралашу чарасы икәнен аңлау;

• укучының үзаңын үстерү, милләтне, ватанны яратырга өйрәтү, горурлык һәм гражданлык хисләре тәрбияләү;

• җәмгыятьтә яшәү кагыйдәләренә, әхлак нормаларына төшендерү.

Программаның эчтәлеге

№

Сәгать саны

Тема

Грамматика

1

23

Күп укыган күп белер

• Фигыль. Билгесез үткән заман хикәя фигыль.

• Үтенү, теләк белдерү фигыль формалары (фигыльнең йөкләтү юнәлеше)

• Үтенү, белдерү фигыль формалары (фигыльнең уртаклык юнәлеше)

• Шарт фигыль. Барлык-юклык формасы

• Шарт фигыльнең зат-сан белән төрләнеше.

• Ия белән хәбәр арасында сызык куелу очрагы.

• Сүзләргә аффикслар ялгану тәртибе.

• Боерык фигыль.

• Билгесез үткән заман хикәя фигыль.

• Билгеле үткән заман хикәя фигыль.

• Фигыльлнең теләк бирү формасы.

• Билгесез киләчәк заман хикәя фигыль.

• Билгелекиләчәк заман хикәя фигыль.

• Антонимнар.

2

24

Мин һәм минем яшьтәшләрем

Сыйфат. Ясалышы.

• бәйлек сүзләр.

• Сыйфат фигыль.

• Хәл фигыль.

• Исем фигыль.

• Әйтү максаты ягыннан җөмлә төрләре.

• Исемнәрнең тартым белән төрләнеше.

• Тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнеше.

• Исемнәрнең тартым белән, тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнеше

• Исем ясагыч кушымчалар

• Җөмлә. Җыйнак һәм җәенке җөмләләр.

• Килешләр. иялек килеше

• Язуда килеш кушымчалары ялгану

• Билгеле үтәүчеле, билгесез үтәүчеле җөмләләр.

• Гомуми үтәүчеле җөмлә.

3

17

Буш вакытымны мин ничек үткәрәм?

• Хикәя фигыльнең тәмамланмаган үткән заман формасы.

• Күптән үткән заман хик.фиг.

• Кабатлаулы үткән заман хикәя фигыль.

• Сүз мәгънәсе.Сүзлекләр

• Хәбәрлек сүзләр.

• Җыйнак һәм җәенке җөмләләр.

• Рәвеш.

4

13

Табигать һәм кеше

• Җөмләнең баш кисәкләре.

• Сүз төркемнәрен кабатлау.

• Шарт фигыль

• Шарт фигыльнең зат-сан белән төрләнеше.

• Бәйлек сүзләр

• Аналитик фигыльләр

5

13

Без Татарстанда яшибез

• Сыйфат ясагыч кушымчалар.

• Килешләр

• Тамырдаш сүзләр

• Ия белән хәбәр арасында сызык.

• Алмашлык. Билгеләү алмашлыклары

6

15

Татарстанның күренекле әдипләре

• Туры сөйләм. Туры сөйләм янында тыныш билгеләре.

• Фигыль. Фигыль заманнары.

• Исем. Исемгә кушымчалар ялгау.

• Исемнәрнең сан сүз төркеме белән килүе

• Сан.

• Тартым һәм килеш кушымчаларының ялгану тәртибе

• Ымлыклар

105

Барлыгы

Мәгълүмат һәм белем бирү чыганаклары

УМК

Укытучы өчен методик әдәбият

Укучылар өчен әдәбият

Программа: Татарстан Республикасы Мәгариф Министрлыгының "Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәпләре өчен» 1-11 сыйныфларда татар теле һәм әдәбияты укытуның үрнәк программасы, Казан - Татарстан китап нәшрияты, 2011ел. Төзүче-авторлары: Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева

Дәреслек:Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева «Татар теле 8 сыйныф» Казан, 2008

1.А.Ш.Асадуллин, Р.А.Юсупов «Рус телле балаларга татар телен укыту методикасы нигезләре» Казан, «Мәгариф» нәшрияты,1998

2.Д.Ф.Заһидуллина «Урта мәктәптә татар әдәбиятын укыту методикасы», Казан, Мәгариф, 2000

3. Татар әдәбияты дәресләрендә әсәрләргә филологик анализ, З.М.Сафина, Г.А.Гайнетдинова, Г.Г.Гатауллина, Яр Чаллы, ӨПББИ, 2008

4. Татар теле дәресләре өчен кулланма, 10 кл., Казан, Мәгариф, 2009

5. Р.З.Хайдарова «Научно-педагогические аспекты билингвального образования в Республике Татарстан» Набережные Челны, 2006

6. Ф.Ф.Харисов «Татар теленчит тел буларакөйрәтүнең фәнни-методик нигезләре» Казан, "Мәгариф", 2002.

7. «Фән һәм мәктәп», «Мәгариф»журналлары, "Мәгърифәт", "Ачык дәрес" газеталары

Интернет-ресурсы:

Татарский интернет портал. tatarlar.narod.ru/Татарская электронная библиотека. kitap.net.ru/Татар әдипләре. adiplar.ru/

1. Ф.С.Сафиуллина «Базовый татарско- русский и русско-татарский словарь для школьников» Казань, ТаРИХ, 2007

2. Программа буенча каралган язучыларның әсәрләре

3. «Татарстан яшьләре» , «Чулман Энҗеләре"» газеталары, «Мәйдан», «Казан утлары» журналлары

№

Тема

Дәрес

тибы

Сәг. саны

Үткәрү вакыты

Көтелгән нәтиҗәләр

Үзләштерү дәрәҗәсен тикше-рү

Махсус белем һәм күнекмәләр

Гомумкүнекмәләр һәм уку эшчәнлеге ысуллары

план

чын.

Күп укыган күп белер -23

1

Хикәя фигыльнең хәзерге заман формасы

ГКФ

1

Хәзерге заман хикәя

фигыльләрнең зат-сан белән

төрләнешен үзләштерү һәм

аларны сөйләмдә дөрес

куллану.

Сүзлекләр белән

кулланып эш итә

белү.

2

Хикәя фигыльләрне

диалогик сөйләмдә куллану.

ГКФ

1

Фигыльләрне

дөрес тәрҗемә итүгә һәм

аларны сөйләмдә дөрес һәм

урынлы куллануга ирешү.

Өлешчә

эзләнү, биремнәр

үтәү.

3

Хәл фигыль, аның ясалышы.

ГКФ

1

Хәл фигыль формалары. Хәл

фигыльне телдән һәм язма

сөйләмдә куллана белергә

өйрәтү. Хәл фигыльнең

төрләрен белү, сөйләмдә аларны

урынлы кулану күнекмәләре

булдыру.

Күнегүләр эшләү,

җөмлә төзү. Өлешчә

эзләнү, биремнәр

үтәү.

4

Тезмә фигыль

ГКФ

1

Тезмә фигыльләрне җөмләдә һәм сөйләмдә дөрес куллану

күнекмәләрен булдыру.

Күнегүләр эшләү,

җөмлә төзү. Өлешчә

эзләнү, биремнәр

үтәү.

5

Билгесез үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше

ГКФ

1

Билгесезүткән заман хикәя

фигыльләрне җөмләдә һәм

сөйләмдә дөрес куллану

күнекмәләре булдыру, төрләрен аера белү.

Күрсәтмә материаллардан файдалану, җөмлә

төзү.

6

Билгеле үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше

ГКФ

1

Билгеле үткән заман хикәя

фигыльләрне җөмләдә һәм

сөйләмдә дөрес куллану

күнекмәләре булдыру, төрләрен аера белү.

Күрсәтмә материаллардан файдалану, җөмлә

төзү.

7

Кереш контроль эш.7 нче сыйныфта үткәннәрне кабатлау.

ГКК

1

Язма сөйләмдә 7 нче сыйныфта

алган белемнәрен күрсәтү.

Контроль дәрес,

биремнәр үтәү.

Кереш контроль эш№1 (кушымта

№1)

8

ХӨЭ.Үткән заман хик.фиг.

ГКФ

1

Затланышлы,затланышсыз фигыльләр; билгесез үткән заман хикәя фигыль

9

Киләчәк заман хик.фигыль

ГКФ

1

Киләчәк заман хикәя

фигыль. Билгеле киләчәк заман

хикәя фигыльләрне зат-сан белән

төрләндерә белү, киләчәк заман

хикәя фигыльләрне язуда һәм

сөйләмдә дөрес куллану

күнекмәләрен үстерү.

10

Билгеле киләчәк заман хикәя фигыль.

ГКФ

1

Билгеле киләчәк заман хикәя

фигыль. Билгеле киләчәк заман

хикәя фигыльләрне зат-сан белән

төрләндерә белү, киләчәк заман

хикәя фигыльләрне язуда һәм

сөйләмдә дөрес куллану

күнекмәләрен үстерү.

Өлешчә эзләнү ,

бирем белән эш.

11

Билгесез киләчәк заман хикәя фигыль.

ГКФ

1

Билгесез киләчәк заман хикәя

фигыль.Билгесез киләчәк заман

хикәя фигыльләрне зат-сан белән

төрләндерә белү, киләчәк заман

хикәя фигыльләрне язуда һәм

сөйләмдә дөрес куллану

күнекмәләрен үстерү.

Өлешчә эзләнү, бирем белән эш.

12

Хәл фигыль, аның җөмләдә кулланышы.

ГКФ

1

Хәл фигыль формалары. Хәл

фигыльне телдән һәм язма

сөйләмдә куллана белергә

өйрәтү. Хәл фигыльнең

төрләрен белү, сөйләмдә аларны

урынлы кулану күнекмәләре

булдыру.

13

Шарт фигыль, аның зат-сан белән төрләнеше.

ГКФ

1

Шартфигыль, аның зат-сан

белән төрләнеше. Шарт

фигыльнең теләкне һәм үтенечне

белдерү формаларын телдән һәм

язма сөйләмдә куллана белергә өйрәнү.

Тыңлап аңлауны

бәяләү.

Аудирование

14

Шарт фигыль, зат-сан белән төрләнеше(юклык форма)Сүзлек диктанты.

ГКК

1

Шарт фигыль, аның зат-сан

белән төрләнешен җөмләләрдә

куллану.(юкл.форма)

Сөйләм телен баету.

Сүзлек диктанты №1 Р.З.Хәй

дәрова, Г.М

Әхмәтҗа

нова "Татар теленнән

контроль

эшләр", Яр Чаллы 2010.

13нче бит

15

Хөэ. Җөмләнең баш кисәкләре

ГКФ, ГКК

1

Хаталарны булдырмау өстендә

эшли белү.Җөмлә кисәкләре.

Җөмләнең баш һәм иярчен

кисәкләрен таба белү.

күрсәтмә материаллардан файдалану.

16

Җөмләнең иярчен кисәкләре

1

Җөмләнең баш һәм иярчен

кисәкләрен таба белү.

күрсәтмә материаллардан файдалану

17

Ия белән хәбәр арасында сызык.

ГКФ

1

Ия беләнхәбәрарасындасызыккуелу очрагы. Җөмлә кисәкләрен тану белән бәйләп, тыныш

билгеләрен дөрес куярга өйрәтү.

Сүзлекләр белән

кулланып эш итә

белү.

18

Боерык фигыль.

ГКФ

1

Боерык фигыльләрнең зат-сан белән төрләндерә белү;

басымны дөрес куеп, боерык

фигыльләрне сөйләмдә актив

куллана белү.

дәреслек белән эшләү. Боерык фиг. булланып җөмләләр төзү.

19

Татар телендә фразеологизмнар.

ГКК

1

Фразеологизмнарның русча эвивалентын табу.

20

"Татарстан Милли китапханәсе"

Текстында боерык фигыльләрне билгеләү.

ГКК

1

Яңа лексиканы сөйләмдә куллану.Боерык фигыльләрнең зат-сан белән төрләндерә белү;

басымны дөрес куеп, боерык

фигыльләрне сөйләмдә актив

куллана белү.

дәреслек белән эшләү.

21

Сүзтезмәләр. Исем сүзтезмәләр.

ГКК

1

Яңа лексиканы сөйләмдә куллану

22

Мөстәкыйль эш. Җөмләдә фигыльне дөрес куллану.

ГКК

1

Фигыль формаларын кабатлау.

Фигыльләрне сөйләмдә актив

куллануга ирешү,

дөрес тәрҗемә ясау

Мөстәкыйль эш(кушымта №1)

23

ХӨЭ. Теләк белдерү формалары.

ГКК, ГКФ

1

Фигыльләр темасы буенча

белемнәрне ныгыту, хаталарны

булдырмау өстендә эшли белү.

Теләкне белдерүче

конструкцияләр,( -ыйм/-им,

-ыйк/-ик )

Игътибарлылыкны, эзләнүне сөйләмдә

үстерү.

Мин һәм минем яшьтәшләрем- 24

2424424

Теләк белдерү формалары.

ГКФ

1

Уңай һәм тискәре формалары.

25

Бәйлекләр һәм бәйлек сүзләр

ГКФ

1

Бәйлекләрне сөйләмдә дөрес

куллану, тексттан табу. Бәйлек

сүзләрне бәйлекләрдән аера алу.

Бәйлек һәм бәйлек сүзләрне

сөйләмдә һәм язуда дөрес куллана белү.

Бәйлекләрне гамәлдә

кулланып дөрес

тәрҗемә итә белү.

26

Алмашлыклар. Билгеләү алмашлыклары.

ГКФ

1

Һәркем, һәркайсы, һәр, һәрбер -

билгеләү алмашлыкларын аера белү һәм сөйләмдә куллану,

билгеләү

алмашлыкларын аера

белү һәм сөйләмдә

куллану, килеш

кушымчаларын дөрес

ялгап, җөмләләр төзү

күнекмәләрен булдыру.

27

Алмашлыкларның килеш белән төрләнеше.

ГКФ

1

килеш кушымчаларын дөрес

ялгау.

2 НЧЕ ЧИРЕК

28

Юклык алмашлыклары

ГКФ

1

Юклык алмашлыкларын аера белү һәм сөйләмдә куллану, килеш кушымчаларын дөрес ялгау.

Юклык

алмашлыкларын аера

белү. сөйләмдә

куллану, килеш

кушымчаларын дөрес

ялгап, җөмләләр төзү

күнекмәләрен булдыру

29

Билгеләү алмашлыклары

Билгеләү

алмашлыкларын аера белү һәм

сөйләмдә куллану, килеш

кушымчаларын дөрес ялгау.

сөйләмдә

куллану, килеш

кушымчаларын дөрес

ялгап, җөмләләр төзү

күнекмәләрен булдыру

30

Хәл фигыль.

ГКФ

1

Хәл фигыл-нең 3 төре. -гач/-гәч, -кач/-кәч формалы хәл

фигыльләрне рус теленнән татар теленә дөрес тәрҗемә итү.

-гач/-гәч, -кач/-кәч

формалы хәл

фигыльләрне рус

теленнән татар теленә дөрес тәрҗемә итү.

31

Хәл фигыльнең вакыт белдерү формасы

ГКФ

1

Хәл фигыльләрнең вакыт формасына дөрес аера белү

32

-п,ып/-еп - формалы хәл фигыльләр.

ГКК

1

-п,-ып/-еп - формалы хәл

фигыльләрне сөйләмдә актив

куллануга ирешү, дөрес тәрҗемә

ясау.

Фигыльләрне сөйләмдә актив

куллануга ирешү,

дөрес тәрҗемә ясау.

33

Хәл фигыльләрнең

юклык формасы. Сүзлек диктанты.

ГКК, ГКФ

1

Хәл фигыльләрне юклык формасына дөрес куя белү.

Диктантны хатасыз

язу, алган белемнәрен

күрсәтү.

Сүзлек диктанты №2 Р.З.Хәй

дәрова, Г.М

Әхмәтҗа

нова "Татар теленнән

контроль

эшләр", Яр Чаллы 2010. 13нче бит

34

Исем фигыль. ХӨЭ.

ГКК, ГКФ

1

Исем фигыльләрнең исемнәргә

әйләнергә мөмкин икәнлеген

белү, сөйләмдә куллану

Исем фигыльләрне

дөрес итеп тәрҗемә

итә белү, хатасыз язу.

Кара-каршы сөйләшү

барышында исем

фигыльне дөрес һәм

урынлы куллану

35

Исем фигыльгә тартым кушымчасы ялгану.

ГКК

1

Тартымлы исем фигыльне җөмләдә дөрес куллану. Транскрипция билгеләре. Фонема үзенчәлекләре.

36

Исем фигыльнең килешләр

белән төрләнеше

ГКК

1

Исем фигыль, аның килешләр

белән төрләнеше. Исем

фигыльләрнең исемнәргә

әйләнергә мөмкин икәнлеген

белү, сөйләмдә куллану

Исем фигыльләрне

дөрес итеп тәрҗемә

итә белү, хатасыз язу.

Кара-каршы сөйләшү

барышында исем

фигыльне дөрес һәм

урынлы куллану

37

"Ялгыш адым"шигырендә ЛГматериал. Сыйфат фигыль.

ГКФ

1

Сыйфатфигыльнең барлыкта һәм юклыкта заман формалары

Сыйфат фигыльнең грамматик

билгеләре өйрәнү, сыйфаттан

аера белү.Сыйфат

фигыльләрнең ясалу

формаларын белү.

Сыйфат фигыльләрне

дөрес итеп тәрҗемә

итә белү, хатасыз язу.

Кара-каршы сөйләшү

барышында сыйфат

фигыльне дөрес һәм

урынлы куллану

38

Исемнәрнең баш килешен сораучы бәйлекләр

ГКФ

1

Бәйлекләр һәм бәйлек сүзләрне кабатлау.

Бәйлекләрне дөрес итеп тәрҗемә

итә белү, хатасыз язу.

39

Бәйлекләрнең алмашлык белән килүе.

Бәйлекләр һәм бәйлек сүзләрне кабатлау.

Бәйлекләрне дөрес итеп тәрҗемә

итә белү, хатасыз язу.

40

Исемнәрдә тартым кушымчалары.

ГКК

1

Тартымлы исемнәрне җөмләдә дөрес куллану. Транскрипция билгеләре. Фонема үзенчәлекләре.

Иптәшеңә китап укырга киңәш итү.

41

Исемнәргә кушымчалар ялгау

тәртибе.

ГКК

1

Исемнәргә кушымчалар ялгау

тәртибе. (тарихчы, телче, тәрҗемәче һ.б. )

Исем ясагыч кушымчаларны истә калдыру.

42

Исем ясагыч кушымчалар.

ГКК

1

исем ясагыч кушымчаларын ялгый белү.

Исем ясагыч кушымчаларны истә калдыру

43

Мөстәкыйль эш " Сүзләргә кушымчалар ялгану тәртибе.

44

Сүз төркемнәре темасы буенча Контроль эш 2

ГЛКК

1

Алган белем һәм күнекмәләрне гамәлдә дөрес куллану.

Контроль дәрес,

биремнәр үтәү.

контроль эш№2 (кушымта№2)

45

ХӨЭ. Билгеле үтәүчеле,билгесез үтәүчеле җөмлә

ГКФ

1

Билгеле үтәүчеле,билгесез

үтәүчеле җөмлә.Билгеле

үтәүчелеҗөмләләрне сөйләмдә

куллана белү.Билгесез үтәүчеле

җөмләләре башка төр

җөмләләрдән аера белү.

Күрсәтмә материаллардан файдалану, чагыштыра белү.

46

Исемнәрнең тартым белән төрләнеше.

ГКК

1

Тартымлы исемнәне җөмләдә

дөрес куллану. Транскрипция

билгеләре. Фонема үзенчәлекләре.

Күрсәтмә материаллардан файдалану, чагыштыра белү.

47

Әйтү максаты буенча җөмлә төрләре.

ГКФ

1

Әйтү максаты буенча җөмлә

төрләрен билгеләү.

Буш вакытымны мин ничек үткәрәм?-17

48

Җыйнак hәм җәенке җөмләләр

ГКФ

1

Җыйнак

җөмләләрне җәенкеләндереп

сөйләмдә куллану.Җыйнак

җөмләләрне җәенкеләндереп язу.

Җыйнак җөмләләрне

җәенкеләндереп сөйләмдә куллану.

3 НЧЕ ЧИРЕК

49

Ике составлы җөмләләр.

ГКК

1

Иясе дә, хәбәре дә булган җөмлә - ике составлы җөмлә.

50

Бер составлы җөмләләр.

ГКК

1

Бер составлы җөмлә: фигыль җөмлә, исем җөмлә, сүз җөмлә.

51

БСҮ."Китап - киңәшчем, дустым минем" Сочинение.

ГКК

1

Фикерләү сәләтен үстерү.

Җөмләдә тыныш

билгеләрен дөрескуллану

Сочинение

№1 ) Р.З.Хәй

дәрова, Г.М

Әхмәтҗа

нова "Татар теленнән

контроль

эшләр", Яр Чаллы 2010. 15нче бит

52

Хаталарны төзәтү. Гомуми үтәүчеле җөмлә төрләре.

ГКК, ГКФ

1

Гомуми үтәүчеле җөмлә төрләре.Гомуми үтәүчеле җөмләләрне

тексттан таба белү, сөйләмдә

куллану.Үтәүчесез җөмләләрне

монологик сөйләмдә урынлы

куллана белү.

Үтәүчесез һәм

үтәүчеле җөмләләрне

монологик сөйләмдә

куллана белү.

53

Хикәя фигыльнең тәмамланмаган үткән заман формасы.

ГКФ

1

Тәмамланмаган үткән заман хикәя фигыльнең боерык фигыльгә хәзерге заман хикәя фигыль кушымчалары һәм иде ярдәмче фигыле ярдәмендә ясалуы.

Дәреслек һәм башка чыганаклар белән эш итә белү.

54

Күптән үткән заман хикәя фигыль.

ГКК

1

Күптән үткән заман хикәя фигыль белән җөмләләр төзү.

Сөйләмдә куллана белү.

55

Кабатлаулы үткән заман хикәя фигыль.

ГКК

1

Кабатлаулы үткән заман хикәя фигыль.

Кабатлаулы үткән заман хикәя фигыль.

56

Сүзләрнең һәм сүзтезмәләрнең синонимнары.

ГКФ

1

Сүзләрнең һәм сүзтезмәләрнең синонимнарын таба белү

57

Сүзләрнең һәм сүзтезмәләрнең антонимнары.

ГКФ

1

Сүзләрнең һәм сүзтезмәләрнең сантонимнарын таба белү

58

Рәвеш, аның сораулары.

ГКФ

1

Рәвеш төшенчәсен аңлау.

Кагыйдәләрне кулланып, эзлекле яза белү. Текстан кирәкле мәг. Ала белү, җавап бирүнең төп төрләре белән эш итә белү.

59

Җыйнак һәм җәенке җөмләләрне кабатлау.

ГКК

1

Җыйнак һәм җәенке җөмләләрне сөйләмдә куллану.Җыйнак җөмләләрне җәенкеләндереп сөйләмдә куллану.

Җыйнак һәм җәенке

җөмләләрне сөйләмдә

куллану. Җыйнак

җөмләләрне җәенкеләндереп язу.

60

Контроль эш №3.Буш вакыт темасы буенча..

ГКК

1

Өйрәнелгән грамматик материал

буенча белем дәрәҗәләрен тикшерү. Җөмлә төрләрен системалаштыру.

Контроль дәрес,

биремнәр үтәү.

Контроль эш №3. Р.З.Хәй

дәрова, Г.М

Әхмәтҗа

нова "Татар теленнән

контроль

эшләр", Яр Чаллы 2010. 8нче бит

61

ХӨЭ."Җиңәсем килде"әсәрендәге ЛГ материал Фразеологизмнар.

ГКФ

1

Яңа лексиканы сөйләмдә куллана белү. Фразеологизмнарны үзләштерү. Сөйләмдә куллана белү.

Логик фикер йөртә белү.

62

Фразеологик берәмлекләр.

ГКК

1

Фразеологизмнарны үзләштерү. Сөйләмдә куллана белү.

Логик фикер йөртә белү.

63

Сыйфат фигыль.

ГКК

1

Сыйфат фигыль предметның

билгесен белдерә торган

фигыль.Сыйфатка куела торган

сорауларны биреп булуы,сыйфат

фигыльнең хәзерге,үткән,киләчәк

заман формасында төрләнүе.

Сыйфат фигыльнең заман формалары буенча анализ ясый

белү.

64

Хәзерге заман сыйфат фиг.

ГКК

1

Сыйфатка куела торган

сорауларны биреп булуы,сыйфат

фигыльнең хәзерге,үткән,киләчәк

заман формасында төрләнүе.

Сыйфат фигыльнең заман формалары буенча анализ ясый

белү.

Табигать һәм кеше - 13

65

Киләчәк заман сыйфат фиг.

ГКК

1

Сыйфатка куела торган

сорауларны биреп булуы,сыйфат

фигыльнең хәзерге,үткән,киләчәк

заман формасында төрләнүе.

Сыйфат фигыльнең заман формалары буенча анализ ясый

белү.

66

Үткән заман сыйфат фиг.

ГКК

1

Сыйфатка куела торган

сорауларны биреп булуы,сыйфат

фигыльнең хәзерге,үткән,киләчәк

заман формасында төрләнүе.

Сыйфат фигыльнең заман формалары буенча анализ ясый

белү.

67

Сыйфат фигыльләрне җөмләдә куллану.Сүзлек диктанты.

ГКК

1

Сыйфатка куела торган

сорауларны биреп булуы,сыйфат

фигыльнең хәзерге,үткән, киләчәк

заман формасында төрләнүе.

Сыйфат фиг-әр кулланып диалог төзи белү.

Сүзлек диктанты№3Р.З.Хәй

дәрова, Г.М

Әхмәтҗа

нова "Татар теленнән

контроль

эшләр", Яр Чаллы 2010. 13нче бит

68

"Алдакчы Наил"хикәясендәге

ЛГ материал. ХӨЭ. Хәбәрлек сүзләр

ГКФ

1

Яңа лексиканы сөйләмдә куллану. Хәбәргә ияреп килә торган сүз формаларын табу.

Дәреслек һәм башка чыганаклар белән эш итә белү.

69

Исемнәрнең ясалышы.

ГКК

1

Исемнәрнең ясалыш төрләрен аңлау. Кушымчалы исемнәр белән җөмләләр төзү.

Кагыйдәләрне аңлап куллану күнекмәләрен системалаштыру.

70

Тамыр һәм ясалма сүзләр.

ГКК

1

Исемнәрнең ясалыш төрләрен аңлау.

Кагыйдәләрне аңлап куллану күнекмәләрен системалаштыру

71

Шарт фигыль.

ГКК

1

Баш җөмләдә шарт хәле урынында килүе,нишләсә? Ни булса? Нинди шартларда? сорауларына җавап бирүе.Үзара аралашу, бергә табигать турында шарт фиг. кулланып сөйләшә белү.

Дәреслек һәм башка чыганаклар белән эш итә белү. Бәйлекләрне гамәлдә кулланып дөрес

тәрҗемә итә белү.

72

Бәйлек сузләрне кабатлау.

ГКК

1

Бәйлек һәм бәйлек сүзләрне

сөйләмдә һәм язуда дөрес куллана

белү.

73

«Бер хәзинә» әсәрендәге лексика буенча сүзлек диктанты. Диалоглар төзү.

ГКК

1

Аналитк фиг-әр (килеп җитте, укып бетерде..) белән танышу.

Сүзлек диктанты №4 Р.З.Хәй

дәрова, Г.М

Әхмәтҗа

нова "Татар теленнән

контроль

эшләр", Яр Чаллы 2010. 13нче бит

74

Аналитик фигыльләр.

ГКК

1

Аналитк фиг-әр (килеп җитте, укып бетерде..) белән танышу.

Аналитик фиг-не

кулланып җөмләләр

төзү.

75

ХӨЭ. Н.Дәүлинең «Хезмәткә - хөрмәт» әсәрендәге ЛГматериал Грамматик күнегүләр эшләү.

ГКК

1

( Хәзинә, вакытны әрәм итү, актарыгыз, тоташ, кардәш, өем, бушка калмасын өчен) лексиканы актив куллану, әйтелеше өстендә эшләү.

Сүзлекләр һәм

дәреслек белән дөрес

эшли белү.

76

БСҮ. Булачак hөнәр турында хыял. Хикәя төзү.

ГКК

1

Булып - бәйлеген кулланып һөнәр турында җөмләләр төзү.

Белемнәрне гамәли

куллана белү.

БСҮ1

77

ХӨЭ. БСҮ. Хезмәткә - хөрмәт турында сөйләшү.Синоним, антоним сүзләр.

ГКК

1

Хезмәт темасы буенчат синоним, антоним сүзләр куллануны

активлаштыру

Тема буенча бәйләнешле сөйләм күнекмәләрен камилләштерү

Сүзлекләр һәм

дәреслек белән дөрес эшли белү.

Хикәя язу

БСҮ2

Без Татарстанда яшибез - 13

78

«Идел суы ага

торыр»әсәре буенча диалогик

сөйләм.Фигыльнең йөкләтү, уртаклык юнәлешләре.

ГКФ

1

Төрле юнәлештәге фигыльләрне дөрес итеп тәрҗемә итә белү.

Төрле юнәлештәге

фигыльләрне дөрес

итеп сөйләмдә

куллану.

4 НЧЕ ЧИРЕК

79

Алмашлыкларны кабатлау. Сүзлек диктанты.

ГКК

1

Алмашлыкларны төрләре буенча

аера белү һәм сөйләмдә

куллану, килеш кушымчаларын

дөрес ялгап, җөмләләр төзү

күнекмәләрен булдыру.

Сүзлекләр һәм

дәреслек белән дөрес

эшли белү.

Сүзлек диктанты №5 Р.З.Хәй

дәрова, Г.М

Әхмәтҗа

нова "Татар теленнән

контроль

эшләр", Яр Чаллы 2010. 13нче бит

80

Юклык , күрсәтү алмашлыклары. ХӨЭ.

ГКК

1

Билгесезлек алмашлыкларын билгеләү. Билгеләү алмашлыкларын юклык , күрсәтү алмашлыкларын аера белү.

Сүзлекләр һәм

дәреслек белән дөрес

эшли белү.

81

Билгесезлек, билгеләү алмашлыклары.

ГКК

1

Билгесезлек алмашлыкларын билгеләү. Билгеләү алмашлыкларын юклык , күрсәтү алмашлыкларын аера белү.

Сүзлекләр һәм

дәреслек белән дөрес

эшли белү.

82

Сорау алмашлыклары

ГКК

1

Сорау алмашлыкларын билгеләү

83

Тартым алмашлыкларын сөйләмдә куллану.

ГКК

1

Тартым алмашлыклары

Белемнәрне гамәли

куллана белү.

84

Килешләрне кабатлау. Грамматик күнегүләр эшләү.

ГКК

1

Килеш кушымчаларын сөйләмдә

дөрес куллана белү күнекмәләре

булдыру.

Татарстан турында

сөйли белү. Сөйләм

телен үстерү.

85

"Туган җирем-Татарстан" темасы буенча тамыр, ясалма сүзләр.

ГКК

1

"Туган җирем-Татарстан" бүлеге буенча тамыр, ясалма сүзләрне тану, сөйләмдә куллану.

Диалогик, монологик сөйләмне үстерү.

86

-лы-ле кушымчасы белән

ясалгансыйфатлар

ГКФ

1

-лы-лекушымчасыбелән

ясалгансыйфатлар. Аларны

сөйләмдә куллану.

-лы-ле кушымчасы белән ясалган сыйфатларны

сөйләмдә куллану.

87

Теләк фигыль

ГКК

1

Төрле юнәлештәге фигыльләрне дөрес итеп тәрҗемә итә белү.

88

"Без Татарстанда яшибез" циклын кабатлау.

ГКК

1

Яңа лексиканы һәм яңа грамматик күнекмәләрне кабатлау.

Өйрәнелгән кагыйдәләрне кулланып хикәя төзү күнекмәсен үстерү.

89

Контроль эш. "Без Татарстанда яшибез" циклы буенча.

ЛГКК

1

Өйрәнелгән грамматик материал

буенча белем дәрәҗәләрен тикшерү.

Контроль дәрес,

биремнәр үтәү.

Контроль эш №4. Р.З.Хәй

дәрова, Г.М

Әхмәтҗа

нова "Татар теленнән

контроль

эшләр", Яр Чаллы 2010. 11нче бит

90

ХӨЭ.Грамматик күнегүләр эшләү.

ГКК

1

Өйрәнелгән грамматик материал

Буенча күнегүләр эшләү.

Укучыларның уйлау-

фикерләү сәләтләрен,

иҗади активлыкларын

үстерү.

Татарстанның күренекле әдипләре - 15

91

Туры сөйләм. Туры сөйләм янында тыныш билгеләре.

ГКК

1

Туры сөйләм һәм автор сөйләме

кебек төшенчәләрне аера белү.

Туры сөйләм янында тыныш

билгеләре кую кагыйдәләрен

аңлау.

Туры сөйләм янында

тыныш билгеләрен

дөрес куя белү.

92

Исемләшкән сыйфат фиг.

Исемләшкән сыйфат фиг.нең килеш формалары.

кушымчаларны дөрес куя белү

93

Аудирование. Татарстанның күренекле әдипләре темасы буенча.

ЛГКК

1

Татарстанның күренекле әдипләре темасы буенча белемнәрне арттыру.

Татарстанның күренекле әдипләре темасы буенча әңгәмә кору.

Аудирова

ние.

94

Хаталарны төзәтү. Исем. Исемнәргә кушымчалар ялгау тәртибе.

ЛГКФ

1

Исем. Исемнәргә кушымчалар ялгау тәртибен кабатлау.

Өйрәнелгән кагыйдәләрне

кулланып

хикәя төзү күнекмәсен

үстерү.

95

Исем фигыль формасы

ЛКК

1

Фигыльләрдән исем фигыль ясау.

96

С. Алишев "Нәни батыр" хикәясендә исемнәрне табу өстендә эш.

ЛГКФ

1

Исемнәргә кушымчалар ялгау тәртибен кабатлау

Укылган

текстның эчтәлеге

буенча әңгәмә кора алу

97

Саннар. Тәртип һәм җыю саннары.

ЛКК

1

Саннарның исемне алмаштырып килүе.

98

Исемнәрнең сан сүз төркеме белән килүе

ЛГКФ

1

Исемнәрнең сан сүз төркеме белән килүе.Санлы исемнәрнең җөмләдә дөрес кулланылышы.

Өйрәнелгән кагыйдәләрне кулланып

хикәя төзү күнекмәсен

үстерү. Укылган

текстның эчтәлеге

буенча әңгәмә кора алу.

99

Г.Ибраһимовның "Алмачуар"

әсәрендәге ЛГ материал өстендә эш.

ЛГКФ

1

Өйрәнелгән кагыйдәләрне кулланып

хикәя төзү күнекмәсен

үстерү.

Укылган

текстның эчтәлеге

буенча әңгәмә кора алу.

100

Контроль эшкә әзерлек. Җөмләләрдә сүз тәртибе.

ГКК

1

Ел буена өйрәнелгән

грамматиканы кабатлау.

101

Контроль эш. Ел буенча үтелгәнне кабатлау.

ГКК

1

Ел буена өйрәнелгән

грамматиканы урынлы куллана

белү.Ел буена өйрәнелгән

төзелмәләрне язма сөйләмдә

куллана белү.

Укучыларның уйлау-

фикерләү сәләтләрен,

иҗади активлыкларын

үстерү.

Контроль эш №5 (кушымта №1)

102

ХӨЭ. Ымлыклар. Ымлыкларнысөйләмдә куллану.

ГКФ

1

Ымлыклар янында тыныш билгеләрен дөрес куя белү.

Ымлыкларны кулланып диалог төзү. Сыйләмдә актив куллану.

103

Саннарның исемнәргә бәйләнеше һәм җөмләдәге урыны.

ГКК

1

Саннарның исемнәргә бәйләнеше һәм җөмләдәге урыны.

Эзлекле фикер йөртү һәм иҗади сәләтне үстерү.

104

БСҮ. Сочинение."Дуслар белән күңелле"

ГКК

1

Дуслар темасы буенча өйрәнгән лексиканы урынлы куллану.

Хикәя төзү.

Сочинение

№2) Р.З.Хәй

дәрова, Г.М

Әхмәтҗа

нова "Татар теленнән

контроль

эшләр", Яр Чаллы 2010. 15нче бит

105

ХӨЭ. Сүз төркемнәрен гомумиләштереп кабатлау.

ГКК

1

Күңелле ял телим! Игътибарлы

булыгыз! Төзелмәләрен сөйләмдә

куллану

Укылган текстларның

эчтәлеге буенча

әңгәмә кора белү, үз

фикереңне дәлилләү,

кереш сүзләр куллану