Ашық сабақ «Батырмалы ортадан тепкіш электросораптық қондырғының схемасы, қолдану ауданы»

Сабақтың тақырыбы:«Батырмалы ортадан тепкіш электросораптық қондырғының схемасы,қолдану ауданы»»

Сабақтың білімділік мақсаты: Студенттерге батырмалы ортадан тепкіш сорапты қондырғының түрлері, оның негізгі жабдықтары, қызметі туралы толық түсінік бере отырып, алған білімдерін тәжірибе жүзінде қолдана білуге дағдыландыру.

Сабақтың тәрбиелік мақсаты: Студенттерді жұмыс орнында өзін өзі дұрыс ұстап, ізгі ниетті болуға,

құрал жабдықтарды күтіп ұстауға, жұмыс кезіндегі қауіпсіздігі ережелерін сақтауға, практикалық шеберліктерін дамытуға, уақытты үнемдеп жұмсауға, ұжымда жұмыс жасай білуге, еңбекті сүюге, құрметтеуге баулу.

Дамытушылық мақсаты: Оқушылардың өзіндік ізденісін шығармашылық қабілетін

арттыру, таңдаған мамандығына қызығушылығын және еңбекке деген қабілетін арттыру.

Сабақ түрі: Жаңа сабақ

Сабақ өткізу әдісі: топтық,сұрақ-жауап,түсіндіру, баяндау;

Пәнаралық және ішкі пән аралық байланыс: Мұнайкәсіпшілік машиналары мен механизмдері

Сабақтың көрнекілігі: Стенд, қауіпсіздік ережелер плакаты, батырмалы ортадан тепкіш сорапты қондырғының сызбасы, техникалық оқу құралдары.

Пайдаланған әдебиеттер:

1.«Мұнай және газды өндірудің техникасы мен технологиясы» Т.Жұмағұлов, Фолиант, 2013ж ;

2.Г. Майлыбаева «Мұнай және газды өндіру техникасы мен технологиясы" 2009 ж;

3. Бейне -жазба

Сабаққа қолданылатын құралдар мен материалдар: Оқу құралдары, слайдтар, буклеттер

І.1.Ұйымдастыру бөлімі: (2 мин)

а) оқушылардың сабаққа қатынасын тексеру;

б) жұмысқа дайындығын тексеру.

2.Үй тапсырмасын тексеру: /20 мин/

1.Сораптық скважиналарды зерттеу

2. Зерттеу аспаптары, динамограф, микон, тереңдік монометрлер / түсінік айту,слайд материалын дайындау/

3.Үй тапсырмасын қорытындылау /5-минут/

Студенттердің назарын сабаққа аударып,ой шақыру әдісін пайдалана отырып мына сұрақтарды қою./Қойылған сұраққа нақты жауап беру сұралады/

1.Штангіге түскен күштерді қандай аспап анықтайды ?

2.Микон аспабының қызметі ?

3.Тереңдік манометрлер скважинға қалай түсіріледі ?

4.Эхолот динамогаф Микон-К кешені қандай қызмет атқарады ?

5.Тереңдік манометрлердің түрлері ?

Үй тапсырмасын қорытындылау скважинадағы сұйықтықтың деңгейін анықтау Эхолот аспабын өндірісте қолдану бейнекөрсетілімі арқылы көрсете баяндай отырып анықталады.

4. Жаңа тақырыпты баяндау, мақсатын қою. (40 мин)

Сабақ жоспары:

1. Батырмалы ортадан тепкіш электросораптың қолданылауы

2. БОТСҚ-ның сызбасы

3. БОТСҚ-жабдықтарына сипаттама

4. БОТСҚ пайдалану кезіндегі қауіпсіздік шарттары

5. БОТСҚ ның кен орынында қолданылауы бейне - жазба көрсету

Батырмалы ортадан тепкіш электросораптық қондырғының схемасы, қолдану ауданы

Тереңдік штангалық сораптарды пайдалану бірнеше себептермен шектеледі. Ол штангілердің үлкен тереңдікке жіберілуіне, қозғалыс бөлшектеріне, металдық көп жұмсалуына байланысты.Сол себептен қазіргі таңда штангасыз тереңдік сораптарды қолданады.Штангасыз сораптардың қазіргі таңда Пайдаланудың қорытынды сатысында мұнай мен бірге ұңғыдан көптеген түрлері бар.Олардың ішінде ортадан тепкіш,винтті және поршенді сораптар кеңінен қолданылады.

Батырмалы ортадан тепкіш электрсорабы сұйықты айдауда күнделікті ортадан тепкіш сораптан айырмашылығы жоқ олар жер бетіне сұйықты қөтеру (перекачка) үшін қажет.

Көлденең өлшемі бойынша сораптар шартты 3 топқа бөлінеді: 5; 5А және 6 ға бөлінеді.

Әр қондырғының өзінің шифры болады, мысалы, УЭЦН 5 А-500-800

Бұндағы 5 А-сорапты қондырғыға түсірілетін шегендеуші тізбектің ең кішші диаметрін білдіреді, сәйкесті- 5 cаны-122 мм, 5А cаны-140 мм, 6 cаны-144 мм, 6А cаны-148 мм білдіреді. 500- сораптың номинальды берілісі, м³/тәулік, 800-сорап арыны м; Бұл сорап негізінен құрамында 99% -ға дейін су кездесетін сұйықтықты өндіруге арналған, бірақ өндіретін сұйықтықта механикалық қоспалар аз болуы тиіс.

Барлық сораптар негізгі екі топқа бөлінеді: қарапайым және каррозияға төзімді етіп жасалады.

Шартты белгілену мысалы - УЭЦН МК 5-50-1200, мұндағы У- қондырғы; Э-батырмалы электроқозғалтқыш жетегі, Ц-ортадан тепкіш белгісі, М-модулді екені; К-коррозияға шыдамды жасалуы; 5-сорап тобы; 50-тәуелдік бергіштігі, м³/тәу; 1200-арыны, м;

Батырмалы ортадан тепкіш электрсорабы - бұл көпсатылы ортадан тепкіш сораптар бір блокта 120-ға дейін саты саны бар, бұл айналысқа арнайы конструкциясы батырмалы электроқозғалтқышпен жүзеге асырылады. Электроқозғалтқыш жоғарыдан электроэнергиямен қоректенеді оған энергия кабельмен автотрансформатормен немесе трансформатордан басқару станциясы арқылы келеді, онда барлық бақылау - өлшеу құрылғысы мен автоматика орналасқан.

Батырмалы ортадан тепкіш электрсорабы ұңғыға динамикалық деңгейден төмен 150-130 метрге түсіріледі. Сұйық сорапты компрессорлы құбырға (СКҚ) беріледі, оның сыртқы жағында арнайы белдікпен электрокабель бекітілген. Сорапты агрегатта сораппен электроқозғалтқыш ортасында аралық звено бар, оны протектор немесе гидроқорғаныс деп атаймыз. Сорапқа сұйық оның төменгі бөлігінде орналасқан тор арқылы келіп түседі,скважинадан СКҚ тізбегіне беріледі.Электр энергиясы жер бетінен қозқалытқышқа кабель арқылы беріледі.СКҚ-жанына көлденең қимасы бар дөңгелек,кабель қолданылады. Жұмысын тоқтатқан кезде кері кетіп қалмас үшін сораптың жоғарғы жағына кері айдау клапаны орналасады. Егерде сорапқа кірерде сұйықтағы газдың құрама көлемі бойынша 25% асса, онда сорап алдында газайырғыш орнатамыз. Шығу желісіне өнімді жіберу үшін, сонымен қатар құбыраралық кеңістікті саңылаусыздандырып, кабельді енгізу үшін және сол кеңістіктегі газды шығару үшін саға жабдығы қолданылады.

Трансформаторлар-кәсіпшілік желіден алынатын кернеуді жоғарлату үшін қолданылады.Басқару станциясы-қолмен және автоматты түрде қосып ажыратуға,апаттық режимде тоқтатуға мүмкіндік береді.

Батырмалы ортадан тепкіш электросораптық қондырғының схемасы:

1. Электроқозгалытқыш ПЭД;

2. гидроқорғаныс звеносы немесе протектор;

3. сұйыққа кедергі болатын сораптың қабылдау сеткасы немесе тор;

4. көпсатылы батырмалы ортадан тепкіш электр сорап БОЭС;

5. СКҚ;

6. Кабель;

7. СКҚ-ға кабельді бекітіп брондалған үш желілі электрокабельді түсіру арматураны ;

8. Кабель ілгіш

9. трансформатор немесе автотрансформатор

10. автоматиканы басқару станциясы

Скважина жабдығында батырмалы ортадан тепкіш

электр сорап қондырғысының жалпы үлгісі.

Сорап, протектор және электроқозғалтқыш болтты шпилькамен жалғанатын жекелеген түйін болып табылады.

Ортадан тепкіш сораптың жетегі ретінде қызмет атқаратын батырмалы электроқозғалытқыштың -асихронды,қысқа тұйықталған,асихронды,май толтырылған болып келеді.Токтің 50 Гц жиілігінде олардың біліктерінің айнлу жиілігі 3000 мин.Батырмалы электроқозғалытқыш статориен ротордан тұрады.Электр энергиясы қозғалытқышқа скважинаға түсірілетін СКҚ тізбегімен бірге орналасқан арнайы кабель арқылы беріледі.

Жердегі электр жабдықтарды монтаждау, кабельді электроқозғалтқышқа қосу, батырмалы электросораптың электржабдықтарын тексеру, орналастыру және жөндеу жұмыстарын электромонтерлер жүргізеді. Кабельдік шығыршық, діңгек аяқтарына хамутпен бекітілген кронштейнге, ал мұнараға немесе үшаяққа белбеуге ілінеді. Осы операциямен жұмыс жасап жатқан жұмысшылар қорғанысы және көтеріп-түсіру құралының баспа жағында орналасқан алаңда жұмыс жасайды немесе қорғаныш белбеуін кию керек. Шығыршықты , қанатты жіпке ілуге болмайды.Скважинаға батырмалы электросорапты түсіргенде мынадай ережелер сақталуы тиіс

-батырмалы сораптың электрт жабдығы тоқтан ажыратылуы керек

-түсіру жылдамдығы 0,5 м/с-ден аспауы керек

-кабель, құбыр муфтасының белбеуіне бекітілуі керек

-белбеу өткір жиекті болуы керек

Электроқозғалтқышты сорапты және прожекторлы барабанды кабелмен жүктеп түсіру механикаландырылған түрде жүргізілуі керек. Кабельді барабансыз тасымалдауға болмайды. Батырмалы ортадан тепкіш электросорапты скважина сағасында арнайы хамут қолдану арқылы жинақтайды. Тіректері жоқ, тегіс тұлғаға хомут қондыруға болмайды. Барабанды кабель тракторист және сағадағы жұмысшылар көретін жерде орналасуы тиіс. Барабан , кабельдік шығыршық және скважина сағасы бір тік жазықтықта орналасуы тиіс. Түнгі мезгілде барабан жарықтандырылуы тиіс.

Қорытындылай келе, Батырмалы ортадан тепкіш электросораптық қондырғының артықшылығы болып:

1.Скважинадан сұйықтықты көп мөлшерде өндіруі

2.Қондырғыға қызмет көрсету қарапайым және жұмыс істеуі үшін ПӘК жеткілікті. Жөндеу аралық кезең 320 тәулікті құрауы.

3.Жер бетінде қызмет көрсетуді талап етпейтін басқару станциясының және трансформатордың орналасуы болып табылады.

5. Жаңа сабақты бекіту. (10 мин)

1.БОТСҚ-дегеніміз не?

2.БОТСҚ-ның жер үсті жабдықтарына не жатады?

3.БОТСҚ-ның жер асты жабдықтарына не жатады?

4. Көлденең өлшемі бойынша сораптар нешеге бөлінеді?

5.УЭЦН 5А-500-800 қонырғысы берілген.Шартты белгіленуі қалай?

6.Қондырғыны пайдалану кезіндегі қауіпсіздік шарттары

6. Сабақ бойынша қорытынды. /10 мин/

Сызбамен жұмыс.Студенттерге кеспе қағаз беру арқылы жаңа сабақты қорытындылау.

7.Бағалау: Үй тапсырмасы бойынша оқушылардың жауаптарын бағалау. (3 мин)

Үй тапсырмасы: :

«Батырмалы ортадан тепкіш сараптық қондырғының жаңа түрлері» мәлімет жинақтау

Презентация дайындау арқылы дайындалу