ПоэмаАқ барыс туралы аңыз

Ақ барыс туралы аңыз.

Ғаламда жер бар ма екен Таулы Алтайдай,

Жайлаған қысы - жазы қазақ,алтай,

Орыс, қырғыз, тағы да басқа ұлттар,

Тұрады екен осы жерде іні - ағадай.

Таулы Алтай! алтын өлке аясында,

Жүреді түрлі аңдар саясында,

Ақ барыс, аю, түлкі, бұғы, архар

Мекендеп Мұзтау, Аргут арасында.

Айтайын бір аңызды «барс» туралы,

Естіп ем бұл аңызды атадан бір,

Жиналып ауылдастар отырғанда,

Үйінде ағайынның ас үстінде.

Шығыпты ертеде бір жігіт аңға,

Аргуттың қалың тоғай арасына,

Екі - үш күн сандалыпты тау ішінде,

Жолықпай қысты күні ешбір аңға.

Аяғы төртінші күн дегенінде,

Ақтаудың көк мұз, ақ қар етегінде,

Бір аңға ойда - жоқта кезігіпті,

Шалдығып, қарны ашып, шөлдегенде.

Қараса өң тұрпаты өте әсем,

Мұндай аң өмірінде бір көрмеген,

Аңырап жігіт тұрды қозғалмастан,

Барыстың сұлулығы көзін жапқан.

Өзі шұбар, қозғалысы тым - ақ шапшаң,

Көздері қар мен мұзға шағылысқан,

Созылып, керілгенде хор қызындай,

Тартады тірі жанды асыл тастай.

Жігіттің баурап алды өне бойын,

Жүрегін - қорқыныш пен асыл сезім,

Барыстың қимылынан есі кетіп,

Айрылды аңшы жігіт ақыл - естен.

Бірнеше уақыттан соң есің жиды,

Ақырын мылтығына қолын созды,

Жымысқы кұлкі ойнап көздеріне,

Атпаққа ақ барысты ыңғайланды.

Бір мезет күңіренген дауыс шақты,

Ақтаудың ақ қар басқан төбесінен;

«Әй, жігіт! Таулы Алтай аң бесігі,

Ашылған аңдарға оның кең есігі,

Қалайша атпақсың сен аң сұлуын?

Алтайдың ерке аңын, жи есінді!

Ақ барыс - Таулы Алтайдың киелі аңы,

Оны атсаң, бағың сенің кері қайтады,

Үлкендер қалай саған айтпады екен,

«Ақ барыс - Таулы Алтайдың иесі!».-деді.

Жігіттің қорқыныштан есі шақты,

Жүрегі зор дауыстан алып - ұшты,

«Алтайдың ерке аңын атпаймын»,- деп

Ақтаумен осы жерде серттеседі.

Көптеген содан бері жылдар өтті,

Ақ барыс «қызыл кітап» қорғанына кірді,

Егер де, қандай бір жан бұл аңды атса,

Алады «лағынет» сөзін жер иесінен.

Жазотыр,Аргут, Укөк - аң -құс ұясы,

Неше түрлі аңдарға толған аясы,

Ендеше, бұл «аяны қорғайық біз»,

Гүлденсін, жайнай берсін айналасы!